18
Yeshayaning Éfiopiyidin kelgen elchilerge bergen béshariti
1-2 Ah, Éfiopiye deryalirining boyliridiki qanatlarning wizhildighan awazliri bilen qaplan’ghan yer-zémin! —
Sen qomush kémiler üstide elchilerni déngizdin ötküzüp ewetisen;
— I yel tapan xewerchiler,
Égiz boyluq hem siliq térilik bir elge,
Yiraq-yéqinlargha qorqunch bolidighan bir milletke,
Zémini deryalar teripidin bölün’gen,
Küchlük, tajawuzchi bir elge qaytip béringlar! «Ah, Éfiopiye deryalirining boyliridiki qanatlarning wizhildighan awazliri bilen qaplan’ghan yer-zémin!» — miladiyedin ilgiriki 715-yili, Éfiopiyening padishahi Pianqi Misirni ishghal qilip yéngi bir sulalini (Misirdiki 25-sulale) berpa qilghandin kéyin, Asuriye impériyesige qarshi bir ittipaqni shekillendürüsh ümidide, ottura sherqtiki barliq döletlerge elchilerni ewetti. Mushu babta Yeshaya elchilerning aldigha kélip, ularni qayturmaqchi bolup, yuqiriqi xewerni yetküzidu. «I yel tapan xewerchiler, égiz boyluq hem siliq térilik bir elge, ...zémini deryalar teripidin bölün’gen, küchlük, tajawuzchi bir elge qaytip béringlar!» — Yeshaya peyghember elchilerni öz dölitige (Éfiopiyilikler égiz boyluq, siliq térilik, esheddiy bir xelq idi) qaytishni dewet qilidu. U ular arqiliq yene, kelgüside pütkül dunya Perwerdigargha boysunidu, dep jakarlimaqchi. Shuning bilen teng, u Yérusalémdikilerge mushu ittipaqning paydisizliqini, Perwerdigargha tayanmisa hemme ishlirining quruq bolidighanliqini dewatidu, elwette.
Jahanda turuwatqanlarning hemmisi,
Jimiki yer yüzidikiler!
Taghlarda bir tugh kötürülgendila,
Körünglar!
Kanay chélin’ghandila,
Anglanglar! ... «tugh» ... «kanay» — bularning némini bildüridighanliqini bilish üchün, 11-bab hem 27-babni körüng. «Tugh» hem qutulush belgisi hem dunyadiki eng axirqi urush bilen munasiwetlik. kanay Xudaning öz qowmini özige chaqirishqa ishlitilidu.
Chünki Perwerdigar manga mundaq dédi: —
Men tinchliqta turimen,
Nur üstide yalildap turghan issiqtek,
Issiq hosul mezgilidiki shebnemlik buluttek,
Öz turalghumda közitimen; «Men tinchliqta turimen, nur üstide yalildap turghan issiqtek, issiq hosul mezgilidiki shebnemlik buluttek, Öz turalghumda közitimen» — issiq hem shebnem gahida körünmigini bilen, ularning hosulgha bolghan tesiri nahayiti küchlüktur. Xudamu oxshashla daim «tinch» hem körünmeydu; u héchnémini démigendek yaki qilmighandek turidu. Bu dunyadiki nurghun ishlar xudasiz qilin’ghandek bolghini bilen (démek, Xudaning küch-qudriti shu ishlargha kérek emestek turghini bilen), Xuda haman Öz xelqi bilen bille bolidu, hemme ishlarning arqisida turidu hem belgilen’gen waqitta qolini sozidu (5- hem 6-ayetni körüng).
Chünki hosul élish aldida,
Üzüm chéchekligendin kéyin,
Chéchekler üzüm bolghanda,
U putighuchi pichaqlar bilen bixlarni késip,
Hem shaxlirini késip tashlaydu. «Hosul élish aldida, ... chéchekler üzüm bolghanda, U putighuchi pichaqlar bilen bixlarni késip, hem shaxlirini késip tashlaydu» — démek, mushu dunyadiki hökümdarlar «Hosul, yeni dunyadiki barliq el-yurtlar bizningki» dégende, Xuda tuyuqsiz hemmisini ularning qolidin élip tashlap ularni yerge qaritip qoyidu.
Ular yighishturulup taghdiki alghur qushlargha,
Yer yüzidiki haywanlargha qaldurulidu.
Alghur qushlar ulardin ozuqlinip yazni ötküzidu,
Yer yüzidiki haywanlar ular bilen qishni ötküzidu. «... Alghur qushlar ulardin ozuqlinip yazni ötküzidu, yer yüzidiki haywanlar ular bilen qishni ötküzidu» — bu ish waqitliq emes, belki Xudaning mushu dunyadiki hökümdarlardin hoquqni tartiwélip, ularning urush-jédellirini axirlashturup, dunyadiki haywanlargha tügimes aramliq béridighanliqini bildüridu.
Shu künide samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigargha bir sowghat élip kélinidu;
Yeni égiz boyluq hem siliq térilik bir millettin,
Yiraq-yéqinlargha qorqunch bolidighan bir eldin,
Zémini deryalar teripidin bölün’gen,
Küchlük, tajawuzchi bir millettin bérilidu;
Samawi qoshunlarning Serdari Perwerdigarning nami bolghan jaygha,
Yeni Zion téghigha élip kélinidu. «Shu künide ... Perwerdigargha bir sowghat élip kélinidu... Perwerdigarning nami bolghan jaygha, yeni Zion téghigha élip kélinidu» — démek, Éfiopiyelikler Xudani tonuydu hem Xudagha qilghan ibaditi qobul qilinidu. Shübhisizki, ular mushu yerde özila emes, belki dunyadiki barliq milletlerge wekil bolup, Perwerdigargha béqinidu.
 
 

18:1-2 «Ah, Éfiopiye deryalirining boyliridiki qanatlarning wizhildighan awazliri bilen qaplan’ghan yer-zémin!» — miladiyedin ilgiriki 715-yili, Éfiopiyening padishahi Pianqi Misirni ishghal qilip yéngi bir sulalini (Misirdiki 25-sulale) berpa qilghandin kéyin, Asuriye impériyesige qarshi bir ittipaqni shekillendürüsh ümidide, ottura sherqtiki barliq döletlerge elchilerni ewetti. Mushu babta Yeshaya elchilerning aldigha kélip, ularni qayturmaqchi bolup, yuqiriqi xewerni yetküzidu. «I yel tapan xewerchiler, égiz boyluq hem siliq térilik bir elge, ...zémini deryalar teripidin bölün’gen, küchlük, tajawuzchi bir elge qaytip béringlar!» — Yeshaya peyghember elchilerni öz dölitige (Éfiopiyilikler égiz boyluq, siliq térilik, esheddiy bir xelq idi) qaytishni dewet qilidu. U ular arqiliq yene, kelgüside pütkül dunya Perwerdigargha boysunidu, dep jakarlimaqchi. Shuning bilen teng, u Yérusalémdikilerge mushu ittipaqning paydisizliqini, Perwerdigargha tayanmisa hemme ishlirining quruq bolidighanliqini dewatidu, elwette.

18:3 ... «tugh» ... «kanay» — bularning némini bildüridighanliqini bilish üchün, 11-bab hem 27-babni körüng. «Tugh» hem qutulush belgisi hem dunyadiki eng axirqi urush bilen munasiwetlik. kanay Xudaning öz qowmini özige chaqirishqa ishlitilidu.

18:4 «Men tinchliqta turimen, nur üstide yalildap turghan issiqtek, issiq hosul mezgilidiki shebnemlik buluttek, Öz turalghumda közitimen» — issiq hem shebnem gahida körünmigini bilen, ularning hosulgha bolghan tesiri nahayiti küchlüktur. Xudamu oxshashla daim «tinch» hem körünmeydu; u héchnémini démigendek yaki qilmighandek turidu. Bu dunyadiki nurghun ishlar xudasiz qilin’ghandek bolghini bilen (démek, Xudaning küch-qudriti shu ishlargha kérek emestek turghini bilen), Xuda haman Öz xelqi bilen bille bolidu, hemme ishlarning arqisida turidu hem belgilen’gen waqitta qolini sozidu (5- hem 6-ayetni körüng).

18:5 «Hosul élish aldida, ... chéchekler üzüm bolghanda, U putighuchi pichaqlar bilen bixlarni késip, hem shaxlirini késip tashlaydu» — démek, mushu dunyadiki hökümdarlar «Hosul, yeni dunyadiki barliq el-yurtlar bizningki» dégende, Xuda tuyuqsiz hemmisini ularning qolidin élip tashlap ularni yerge qaritip qoyidu.

18:6 «... Alghur qushlar ulardin ozuqlinip yazni ötküzidu, yer yüzidiki haywanlar ular bilen qishni ötküzidu» — bu ish waqitliq emes, belki Xudaning mushu dunyadiki hökümdarlardin hoquqni tartiwélip, ularning urush-jédellirini axirlashturup, dunyadiki haywanlargha tügimes aramliq béridighanliqini bildüridu.

18:7 «Shu künide ... Perwerdigargha bir sowghat élip kélinidu... Perwerdigarning nami bolghan jaygha, yeni Zion téghigha élip kélinidu» — démek, Éfiopiyelikler Xudani tonuydu hem Xudagha qilghan ibaditi qobul qilinidu. Shübhisizki, ular mushu yerde özila emes, belki dunyadiki barliq milletlerge wekil bolup, Perwerdigargha béqinidu.