2
Musaning dunyaƣa kelixi
1 Lawiyning jǝmǝtidin bolƣan bir kixi berip, Lawiyning nǝslidin bolƣan bir ⱪizni hotunluⱪⱪa aldi. ■ Mis. 6:20; Qɵl. 26:59 2 Bu ayal ⱨamilidar bolup, bir oƣul tuƣdi. Ana uning qirayliⱪ ikǝnlikini kɵrüp, uni üq ay yoxurup saⱪlidi. ■ 1Tar. 23:13; Ros. 7:20; Ibr. 11:23 3 Uni yǝnǝ yoxuruxⱪa amalsiz ⱪalƣanda, ⱪomuxtin bir sewǝt yasap, uningƣa yaryelim wǝ mom suwap, balini iqigǝ selip, dǝryaning ⱪirƣiⱪidiki ⱪomuxluⱪ arisiƣa ⱪoyup ⱪoydi. □ «sewǝt» — ibraniy tilida «sanduⱪ» — bu sɵz «Yar.» 6:14dǝ Nuⱨ pǝyƣǝmbǝr yasiƣan «kemǝ»nimu bildüridu. «dǝryaning ⱪirƣiⱪidiki ⱪomuxluⱪ arisiƣa ⱪoyup ⱪoydi» — misirliⱪlar Nil dǝryasini ilaⱨ dǝp ⱪariƣaqⱪa, misirliⱪ ayallarning Nil dǝryasida daim yuyunux aditi bar idi. Xübⱨisizki, Musaning anisining xundaⱪ ⱪilixi misirliⱪ bir ayalning uni tepiwelip, uningƣa rǝⱨim ⱪilip beⱪiwalsun, degǝnni mǝⱪsǝt ⱪilƣanidi. 4 Andin balining ⱨǝdisi uningƣa nemǝ bolarkin dǝp yiraⱪtin ⱪarap turdi. 5 U waⱪitta Pirǝwnning ⱪizi suƣa qɵmülgili dǝrya tǝrǝpkǝ kǝldi; uning qɵriliri dǝrya boyida aylinip yürdi. Pirǝwnning ⱪizi ⱪomuxluⱪning arisida turƣan sewǝtni kɵrüp, has qɵrisini uni elip qiⱪixⱪa ǝwǝtti. □ «sewǝtni» — ibraniy tilida «sanduⱪni». 3-ayǝttiki izaⱨatni kɵrüng. ■ Ros. 7:21; Ibr. 11:23 6 U sewǝtni eqip ⱪariwidi, mana, bir oƣul balini kɵrdi wǝ u bala yiƣlap kǝtti. Mǝlikǝ uningƣa iq aƣritip: — Bu xübⱨisizki ibraniylarning baliliridin biri ikǝn, dedi.
7 U qaƣda balining ⱨǝdisi Pirǝwnning ⱪizidin: — Mǝn berip, sili üqün balini emitip baⱪidiƣan bir ibraniy inik ana tepip kelǝymu? — dǝp soridi.
8 Pirǝwnning ⱪizi uningƣa: — Barƣin, dedi. Ⱪiz berip bowaⱪning anisini qaⱪirip kǝldi. 9 Pirǝwnning ⱪizi uningƣa: — Bu balini elip ketip mǝn üqün emitip beⱪip bǝr; ⱨǝⱪⱪingni berimǝn, dedi. Xuning bilǝn ayal balini elip ketip, uni emitip baⱪti.
10 Bala qong bolƣanda uni Pirǝwnning ⱪizining ⱪexiƣa elip bardi; u uningƣa oƣul boldi. U: «Mǝn uni sudin qiⱪiriwalƣan» dǝp uningƣa Musa degǝn isimni ⱪoydi.□ «Musa» — ibraniy tilida «Musa» degǝn sɵz «tartip qiⱪirix» degǝn sɵz bilǝn aⱨangdaxtur; ⱪǝdimki Misir tilida «suning balisi» degǝn mǝnidǝ boluxi mumkin. Ahirida Musaning xǝrǝplik burqi Israilni «su (yǝni, Ⱪizil Dengiz)din yaki su arⱪiliⱪ ⱪutⱪuzup qiⱪirixtin ibarǝt bolidu.
Oⱪurmǝnlǝr diⱪⱪǝt ⱪilsa, Pirǝwnlǝrning isimlirining kɵpinqǝ «mos» yaki «mosis» degǝn ⱪoxumqǝ bilǝn ahirlaxⱪinini bayⱪiyalaydu.
Oⱪurmǝnlǝr diⱪⱪǝt ⱪilsa, Pirǝwnlǝrning isimlirining kɵpinqǝ «mos» yaki «mosis» degǝn ⱪoxumqǝ bilǝn ahirlaxⱪinini bayⱪiyalaydu.
Musaning Israilni ⱪutⱪuzmaⱪqi boluxi wǝ Midiyan dɵlitigǝ ⱪeqip ketixkǝ mǝjbur boluxi
11 Musa qong bolƣandin keyinki künlǝrdǝ xundaⱪ boldiki, u ɵz ⱪerindaxlirining yeniƣa bardi wǝ ularning eƣir ǝmgǝkkǝ seliniwatⱪanliⱪini ɵz kɵzi bilǝn kɵrdi. Arida, bir misirliⱪning ibraniy ⱪerindaxliridin birini uruwatⱪanliⱪini kɵrdi. ■ Ros. 7:23; Ibr. 11:24,25 12 U tɵt ǝtrapiƣa ⱪarap, adǝm yoⱪluⱪini kɵrüp, ⱨeliⱪi misirliⱪni urup ɵltürüp, ⱪumƣa kɵmüp yoxurup ⱪoydi. 13 Ətisi u yǝnǝ qiⱪip ⱪariwidi, mana ikki ibraniy bir-biri bilǝn soⱪuxuwatatti; u yolsizliⱪ ⱪiliwatⱪan kixigǝ: — Ɵz ⱪerindixingni nemixⱪa urisǝn? — dedi.
14 Ⱨeliⱪi kixi jawab berip: — Kim seni bizgǝ ⱨakim wǝ soraⱪqi ⱪilip ⱪoydi? Ⱨeliⱪi misirliⱪni ɵltürginingdǝk menimu ɵltürmǝkqimusǝn? — dedi.
Musa bu gǝpni anglap ⱪorⱪup ɵz iqidǝ: «Mǝn ⱪilƣan ix jǝzmǝn axkara bolup ⱪaptu!» dǝp oylidi.■ Ros. 7:27
15 Pirǝwn ⱨǝm bu ixtin hǝwǝr tepip, Musani ɵltürmǝkqi boldi; lekin Musa Pirǝwnning aldidin ⱪeqip, Midiyan zeminiƣa berip olturaⱪlaxti. Bir küni, u ⱪuduⱪning yeniƣa kelip olturdi. ■ Ros. 7:29 16 Midiyanning kaⱨinining yǝttǝ ⱪizi bar idi; ular kelip, atisining ⱪoylirini suƣirixⱪa su tartip oⱪurlarƣa ⱪuyup tolduruxⱪa baxlidi. 17 U waⱪitta yǝrlik padiqilar kelip, ularni ⱨǝydidi, Musa ⱪopup ⱪizlarƣa yardǝm berip, ⱪoylirini suƣirixip bǝrdi.
18 Ular atisi Reuǝlning ⱪexiƣa yenip kǝlgǝndǝ, ulardin: — Nemixⱪa bügün xunqǝ tez yenip kǝldinglar? — dǝp soridi.
19 Ular jawab berip: — Bir misirliⱪ adǝm bizni padiqilarning ⱪolidin ⱪutⱪuzdi ⱨǝmdǝ biz üqün su tartip, ⱪoy padimizni suƣiripmu bǝrdi! — dedi.
20 U ⱪizliriƣa: — Undaⱪta u kixi ⱨazir nǝdǝ?! Uni nemixⱪa sirtta taxlap kǝldinglar? Uni tamaⱪⱪa qaⱪiringlar, — dedi.
21 Musa u kixi bilǝn billǝ turuxⱪa maⱪul boldi. U ⱪizi Zipporaⱨni uningƣa hotunluⱪⱪa bǝrdi.
22 U ayal uningƣa bir oƣul tuƣup bǝrdi; Musa «Mǝn yaⱪa yurtta musapirdurmǝn» dǝp, uning ismini Gǝrxom dǝp ⱪoydi. □ «Gǝrxom» — muxu isim «yaⱪa yurtluⱪ» degǝn sɵz bilǝn aⱨangdax. Musaning tunji balisiƣa bu isimni ⱪoyuxi bǝlkim Huda uningƣa tapxurmaⱪqi bolƣan hizmǝt ornining xu yǝrdǝ ǝmǝslikini bildürüx üqün boluxi mumkin. ■ Mis. 18:2, 3
23 Nurƣun künlǝr ɵtüp, Misirning padixaⱨi ɵldi. Israillar ɵz ⱪulluⱪ ⱨaliti tüpǝylidin aⱨ-zar urup, nalǝ-pǝryad kɵtürdi; ⱪulluⱪtin bolƣan pǝryadi Hudaning ⱨuzuriƣa berip yǝtti. 24 Huda ularning aⱨ-zarlirini anglap, Ɵzining Ibraⱨim bilǝn, Isⱨaⱪ bilǝn wǝ Yaⱪup bilǝn tüzgǝn ǝⱨdisini esigǝ aldi. ■ Yar. 15:14 25 Xuning bilǝn Huda Israillarning ⱨal-ǝⱨwalini kɵrdi wǝ Huda ularƣa kɵngül bɵldi.
■2:2 1Tar. 23:13; Ros. 7:20; Ibr. 11:23
□2:3 «sewǝt» — ibraniy tilida «sanduⱪ» — bu sɵz «Yar.» 6:14dǝ Nuⱨ pǝyƣǝmbǝr yasiƣan «kemǝ»nimu bildüridu. «dǝryaning ⱪirƣiⱪidiki ⱪomuxluⱪ arisiƣa ⱪoyup ⱪoydi» — misirliⱪlar Nil dǝryasini ilaⱨ dǝp ⱪariƣaqⱪa, misirliⱪ ayallarning Nil dǝryasida daim yuyunux aditi bar idi. Xübⱨisizki, Musaning anisining xundaⱪ ⱪilixi misirliⱪ bir ayalning uni tepiwelip, uningƣa rǝⱨim ⱪilip beⱪiwalsun, degǝnni mǝⱪsǝt ⱪilƣanidi.
□2:5 «sewǝtni» — ibraniy tilida «sanduⱪni». 3-ayǝttiki izaⱨatni kɵrüng.
□2:10 «Musa» — ibraniy tilida «Musa» degǝn sɵz «tartip qiⱪirix» degǝn sɵz bilǝn aⱨangdaxtur; ⱪǝdimki Misir tilida «suning balisi» degǝn mǝnidǝ boluxi mumkin. Ahirida Musaning xǝrǝplik burqi Israilni «su (yǝni, Ⱪizil Dengiz)din yaki su arⱪiliⱪ ⱪutⱪuzup qiⱪirixtin ibarǝt bolidu. Oⱪurmǝnlǝr diⱪⱪǝt ⱪilsa, Pirǝwnlǝrning isimlirining kɵpinqǝ «mos» yaki «mosis» degǝn ⱪoxumqǝ bilǝn ahirlaxⱪinini bayⱪiyalaydu.
■2:11 Ros. 7:23; Ibr. 11:24,25
□2:22 «Gǝrxom» — muxu isim «yaⱪa yurtluⱪ» degǝn sɵz bilǝn aⱨangdax. Musaning tunji balisiƣa bu isimni ⱪoyuxi bǝlkim Huda uningƣa tapxurmaⱪqi bolƣan hizmǝt ornining xu yǝrdǝ ǝmǝslikini bildürüx üqün boluxi mumkin.
■2:22 Mis. 18:2, 3