Baluwa ya Paoli kwa wanhu wa
Galatiya
Chilongole
Chitabu cha Wagalatiya nachandichigwa na mtumigwa Paoli. Nayali baluwa Paoli yandiche kwa chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu ako Galatiya, mhela uli hagati mwa makumi gane na nane na makumi gahano na saba kulawila Yesu loyavumbuche. Wagalatiya nawali wanhu wanji nawawele wochikala Loma kuli mkowa wa Galatiya. Wasomile nahawavizelele kota Paoli nayalikohi mhela naloyali yokwandika baluwa ayi, ila nayali kuli miji ja Efeso na Kolinto ndo hawele honhu hoyandichile.
Paoli nakawandichila wanhu walingumkunda Kilistu weng'ha Wayahudi na hawawele Wayahudi, ako Galatiya. Nakandika yokangaza kuli kiyusa na malanguso ga udesi kota vila wanhu walingumkunda Kilistu wanguganigwa kuwinza malajizo kuli ilagano lya katali, kota vila kwinjila ikumbi. Kwali na chilundo cha wanhu mli wanhu walingumkunda Kilistu wechemigwe Wayuda wali wochijesa kota chila munhu yalingumkunda Kilistu kanguganigwa kwinjila ikumbi. Ahyo hewo naweuza ng'hatu kwa chiwalo cha ludali lwa Paoli. Paoli nakegombela kuli utumigwa wa heye kwa kuwasimila mbuli za utumigwa wa heye (1:11-12:14). Na kuigombela Mbuli Inojile kwa kulonga kota ulohozi wokuya kuli makundo kwa Yesu Kilistu (2:6). Chilingoneka kota isungu lya Nguluwi na haiwele choni chowalingudita wanhu.
Gali Mgati
Paoli kangwaluka baluwa ya heye kwa kuwalamsa wanhu wa walingumkunda Kilistu ako Galatiya (1:1-5).
Hamba Paoli nakasima mbuli zimwe za heye za kulapa kulangusa na kulajila kota kanguganigwa kikala kwa kuwinza malajizo ago, ila ahyo hailingukola chinhu (1:6-2:21).
Hamba kangusima vikulu kwa chiwalo cha kuwinza malajizo na utambichizo kuli ulohozi (3-4).
Hamba kangulonga vyoilinguwalapa hewo kuwa wanhu wanojile kikala kuli kumkunda Yesu Kilistu (5:1-6:10).
Paoli kangugomanyiza baluwa ya heye kwa ulamso na kuwakumbusa kota nakagaluswa na Nguluwi kuwa munhu yunji na kuwinza malajizo kota vila kwanjila ikumbi (6:11-18).
1
Heni Paoli mbele mtumigwa haiwle kawa ludali lwa wanhu, ila kwa kusaha kwa Yesu Kilistu na Nguluwi Mhaza yamzilipule Yesu kuli wabagame, heni na wang'holozangu weng'ha wawele hamwe na heni twanguwandichila chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu weng'ha wa ako Galatiya. Twangukuganilani utambichizo na kikala goya kulawile kwa Nguluwi Mhaza wa hetwe na kwa Mkulu Yesu Kilistu.
Kilistu nakelavya yuye kwa chiwalo cha gehile ga hetwe galawile na igano lya Nguluwi wa hetwe na Mhaza, leka yatugombole kuli isi ayi ihile ya sambi. Nguluwi yatogoligwe, wa mazuwa gose! Ena.
Mbuli Inojile ndo imwe hela
Mwangumbumbuwaza, lekachoni mwangumleka himahima Nguluwi yawachemile kuli utambichizo wa Kilistu, na mwanguwinza usenga unji ulingoneka kota Mbuli Inojile. Ndangukomya, kuduhu Mbuli Inojile yinji. Ila ndangulonga aga kwa vila, wakuko wanhu walinguwawifyanga, na walingugana kuyajiliza Mbuli Inojile ya Kilistu. Ila, wone iwe yumwe wa hetwe ama mhilisi wa kilanga, kowadamlilani usenga unji na ulivinji na ula wotuwadamlileni hetwe, leka ayo nayapanjilwe na Nguluwi! Kota navyondongole kulonga, na sambi ndangulonga kahi, wone munhu yoneche yowadamulilani usenga ulivinji na ula yomina mbochele, na ayo yapanjilwe na Nguluwi!
10 Hambi ndangugana kumnojeza whaani, wanhu ama Nguluwi? Hebu! Nangane kuwanojeza wanhu, salinguwa chitumagwa wa Kilistu.
Paoli kanguchemigwa na Nguluwi
11 Wang'holozangu ndangugana mvizele kota ila Mbuli Inojile yondiwadamlile hailawile kwa wanhu. 12 Na heni sibochele kulawila kwa munhu yoneche, na silanguswe na munhu. Yesu Kilistu yuye ndo yangubulile.
13 Kwa vila, namuhulika vyonandali ndichikala katali kwa kibatilila dini ya Chiyahudi, navyondichigazile ng'hatu chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu cha Nguluwi, na kugana kuwadumya ng'hatu. 14 Ena, heni nandiwalongola Wayahudi wayangu wenji wotukulase kuli kibatilila dini ya Chiyahudi, nangaya ng'hatu kibatilila malanguso ga wasekulu wa hetwe.
15 Ila Nguluwi, kwa kunoga kwa heye, nayali yanyhagule londing'hali vumbuka, nakanyhema ndiwe chitumagwa wa heye. 16 Bahala navyoyawene yowa goya kungubulila Mwanage mgati mwangu leka ndikadamle Mbuli Inojile ya heye kwa wanhu hawawele Wayahudi, nasibilimile kuza kumuuza munhu yoneche, 17 na silutile Yelusalemu kwa wala nawawele walongole kuwa watumigwa, nanduta tandi mkowa wa Alabiya, hamba nanyhiluka kuli muji wa Damasiko. 18 Hamba, lojipulute mihela jidatu, nanduta Yelusalemu kiwona na Kefa. Kefa kwa Chigiliki Petili, nandikala kwa heye mazuwa kumi na gahano. 19 Ila siwawene watumigwa wanji ila Yakubu, mng'holoze Mkulu Yesu.
20 Nguluwi kavizela kota, aga gondilinguwandichilani, silingulonga udesi.
21 Hamba nanduta kuli isi za Siliya na Kilikiya. 22 Mhela awo, heni baha nasizeleche kwa chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu kula Yudeya. 23 Chowali wachizelele ndo chila hela chowahuliche, “Munhu yula yonayali yotugaza aho katali, lelo kangudamla makundo gagala gonayali yojeza kugajiliza.” 24 Ahyo, nawamtogola Nguluwi kwa chiwalo cha heni.