8
Nali geli gera la failia Jesus
1 'I burila 'are fo gi, Jesus ka la lo ala falua wawade gi, failia falua ba'ela gi, ma ka farono 'alia Faronona 'Oka sulia God kae 'ilitoa fafia ioli lia gi li. Ma akwala wala rua wale li galona lia gi, daulu la lou failia, 2 ma nali geli lou lia Jesus 'e balia aloe 'are ta'a gi failia mataina gi faasida. Ma geli la gi 'e: Mary, geli 'i Magdala lia ba Jesus 'e balia fiu aloe 'are ta'a gi faasia, 3 ma Joana, wateu Kusa wale ba'ela ala wale gera galo 'i laola luma Herod walelitalona gi, ma Susana, ma nali geli afula lou. Geli fo gi fo gera foli 'are 'alia bata gera gi fala rananala Jesus failia wale li galona lia gi.
Tarifulaana sulia wale 'e tagalailia fufuae 'ai gi li
(Matthew 13:1-9; Mark 4:1-9)
4 Ioli afula gi gera logo mae 'i so'ela Jesus. Gera la mae faasia falua mamata kwailiu gi sui. Jesus ka sae 'alia tarifulaana fada 'uri 'e, 5 “Te wale 'e la ka tagalailia fufuae 'are gi 'i laola raku witi lia. Ma ala talasi kae tagalailia fufuae 'are fo gi li, nali fufuae 'are gera toli sulia talaliliu. Ma ioli gi gera liu, ma gera ka urida, ma malu gi gera ka 'anida lou. 6 Nali fufuae 'are ka toli 'i fofola wado faufaua. Ma talasi gera bulao mae, 'e nainali mola gera ka kuku lo, sulia wado fo iko 'ali too ala ta kwai. 7 Ma nali fufuae 'are ka toli lou 'i safitala kwalo karakaraa gi. Ma kwalo karakaraa gi gera ka bulao mae failia fufuae 'are 'oka gi, ma gera ka lolo fafia witi fo gi. 8 Ma nali fufuae 'are ka toli lou 'i fofola wado 'oka, ma gera ka bulao, ma gera ka funu 'alia fuae 'are afula rasua gi.”
Ma Jesus ka faasuia saenala 'uri 'e, “Ala ta ioli 'e oga ka sai 'oka ala 'are 'e gi, 'i lia ka fafurono 'oka.”
Me 'are 'e kwate ma Jesus ka sae 'alia tarifulaana li
(Matthew 13:10-17; Mark 4:10-12)
9 Sui wale li galona Jesus gi gera ka soilidia fala fadanala tarifulaana fo, 10 ma ka olisi 'uri 'e adaulu, “Talasi sui gi, God iko 'ali faamadakwa kae 'ilitoa 'utaa fafia ioli lia gi. Wasua ma 'i tara'ela, madakwana 'e dao lo famiu. Fala ioli 'e iko lou wale li galona lau gi li, lau sae 'alia tarifulaana gi, ma iko 'ali lau faamadakwa, 'ali
‘Gera ka fafurono, ma geraka fafurono, wasua ikoso gera saiala faronona God.
Ma gera kae lio, ma gera kae lio, wasua ikoso gera lesia taa 'e God 'e taua fada.’ ”
Fadanala tarifulaana ba sulia wale 'e tagalailia fufuae 'are gi li
(Matthew 13:18-23; Mark 4:13-20)
11 'Urifo, Jesus ka sae lou 'uri 'e, “Fadanala tarifulaana fo 'e 'uri 'e: Fufuae 'are, 'e malaa saenala God. 12 Fufuae 'are fo gera toli sulia talaliliu gi li, gera malaa ioli fo gera ronoa saenala God gi, ma Saetan ka la mae ka lafua alaana fo gi faasi gera. Lia fo 'e kwate iko 'ali gera fakwalaimoki fala maurinada. 13 Ma fufuae 'are gera toli 'i fofola wado 'e faufaua li, 'e malaa ioli fo gera ronoa saenala God, ma gera ka sakea failia babalafena. Wasua ma, saenala God iko 'ali laliu mola 'i laola maurinada. Gera ka fakwalaimoki mola sulia talasi wawade. Ma talasi ilitoona 'e dao mola ai, iko 'ali gera fakwalaimoki lo. 14 Fufuae 'are fo gera toli 'i safitala kwalo karakaraa gi li, 'e malaa ioli 'e gera rono, wasua ma gera ka malata 'abero 'ada sulia 'are mamata gi li, malaa too 'arena gi, ma babalafena gwaugwau 'i laola molagali li lia 'e 'e bebesida. 'Are la fo 'e taua gera ka ba'ela dole. 15 Fufuae 'are fo gera toli 'i fofola wado 'oka gi li, 'e malaa ioli 'e gera ronoa saenala God ma gera ka golia 'i laola malatae ioli aolo ma ka 'oka. Ma gera ka galo nanata 'alia fitoona fala taunala galona 'oka afula gi.”
'Amu ronoa ma 'amu ka ronosuli ala saenala God
(Mark 4:21-25)
16 Jesus ka sae lou 'uri 'e, “Iko ta ioli 'ali fakwarua ta fe ulu, ma ka alua mola 'ala 'i malula ta dako 'o ma ta tafe. Ma kae alua lo 'i fulila, 'ali ioli fo 'e ruu mae 'i luma kae lesia.
17 “'E 'urifo lou ala ta 'are 'e io agwaagwa ala talasi 'e, ta atoa kae fatae sui. Ma nali alaana gera kufi fafia, kae la tafa sui mae 'i maluma.
18 “Lia fo 'amu ka fafurono 'oka, sulia God kae kwate afula ala liotoo famiu, ala 'amu ka ronosulia falalauna lau gi li. Ite 'e too ala ta madakwana wawade sulia 'ilitoana God, God kae kwate baela fala. Ma ta ioli 'e iko 'ali ronosulia falalauna 'e gi, ta madakwana wawade wasua 'e fia 'uri 'e too ai sulia 'ilitoana God, God kae olifailia faasia.”
Iolifuta kwalaimoki Jesus gi ioli gera ronosulia God gi
(Matthew 12:46-50; Mark 3:31-35)
19 'I burila, teite Jesus failia walefae lia gi, daulu ka dao mae, ma daulu ka oga lesinala, ma 'e 'ato fadaulu fala 'idu garaninala, sulia ioli afula gi gera logo galia Jesus ala talasi fo. 20 Ma te wale 'i laola logona fo li ka sae 'uri 'e fala Jesus, “Teite 'o failia walefae 'o gi, daulu ura mola mae 'adaulu 'i maluma, ma daulu oga leesinamu.”
21 Jesus ka sae 'uri 'e fada sui, “Ite ioli gera ronoa, ma gera ka tau sulia saenala God, 'i gera lo 'e teite lau gi, failia walefae lau gi.”
Jesus 'e too ala nanatana fala famanonala oru failia lafolafo
(Matthew 8:23-27; Mark 4:35-41)
22 Te talasi, Jesus failia wale li galona lia gi, daulu tae 'i laola te baru, ma ka sae 'uri 'e fadaulu, “Golu tofolo ga fala gulae 'osi lobaa.” Ma daulu ka fuli'ae, daulu ka tofolo lo. 23 Ma ala talasi daulu la lo ko, Jesus ka mo'osu 'ala. Ala talasi fo mola, oru ba'ela ka tatae mae, ma lafolafo gi ka mabita lo mae 'i laola baru fo, ma baru fo ka garani wawalo lo. 24 Waleli galona lia gi gera ka fa adaa Jesus gera ka sae 'uri 'e, “Arai wale'e! Golu kae garani wawalo lo!”
Sui Jesus ka tatae ka balufia oru failia lafolafo fo 'e mabita mae, ma gera ka ronosulia, ma 'osi ka beata lo. 25 Sui Jesus ka balufia wale li galona lia gi 'uri 'e, “'Uta 'e iko 'ali moulu fakwalaimoki lau?”
Ma daulu 'afero, ma daulu ka mau, ma daulu ka soilidi kwailiu 'uri 'e, “Wale 'utaa lo 'ala 'e? 'E sae nanata mola, ma oru failia lafolafo ba'ela gi, daro ka rono lo sulia.”
Jesus guraa te wale 'e too ala aloe 'are ta'a li
(Matthew 8:28-34; Mark 5:1-20)
26 Sui Jesus failia wale li galona lia gi, daulu ka tofolo 'i laola 'osi fo la la daulu ka dao ala gulae tolo 'i Gerasa, ala gulae 'osi 'e io fakiliu 'i gula looba faasia lifi 'i Galili. 27 Ala talasi Jesus 'e sifo ko 'i rara faasia baru li, ka dao tonala te wale faasia lifi fo li. Wale fo, aloe 'are ta'a gi gera io ala, ma ka io dadala tekwa lo mae, ma iko 'ali io lou 'i laola ta luma. 'E io mola 'ala 'i laola bao fala alunala ioli mae gi li. 28-29 Ala talasi afula sui lo mae gi, gera firi fafia rua 'aela gi ma limala lou, ma gera ka alua wale lio folo gi fali lio sulia. Wasua ma, 'e mousia mola 'ala seni fo gi, ma aloe 'are ta'a fo gi gera ka tabalia fala 'i laola abae lifi kwasi.
Ma talasi 'e lesia mola Jesus ai, ka akwa ba'ela, ma ka boururu lo 'i maala 'aela Jesus. Jesus ka sae 'uri 'e fala, “Aloe 'are ta'a fo, 'o latafa mae faasia wale 'e.”
Ma wale fo ka rii 'uri 'e, “Jesus, 'I'o Wela God 'e nanata rasua li! Taa 'e 'o oga koe tau agu? Lau suga 'o ikoso kwatea ta kwaikwaina fagu.”
30 Jesus ka soilidia, “Ite ratamu?”
Ma ka olisia 'uri 'e, “Ratagu wale afula li ofona.” 'E sae 'urifo sulia aloe 'are ta'a afula rasua gi gera io ala. 31 Aloe 'are ta'a fo gi gera ka ani ulu fala Jesus 'ali ikoso balida fala 'i laola gilu laaliu fala kwaikwaina li.
32 Ma boo afula gi, gera fana 'ada 'i babalila fe uo 'e garani lou lifi fo li. Ma aloe 'are ta'a fo gi, gera ka sugaa Jesus 'ali gera ka rufia 'ada bo fo gi. Ma Jesus ka ala'alida. 33 Gera latafa faasia wale fo, ma gera ka rufia lo boo fo gi sui. Boo fo gi sui, gera ka lalao lo fala me raeraena 'ato 'e toli fala 'i laola 'osi li, ma gera ka gimolo, gera ka mae sui lo.
34 Ala talasi wale fo gera lio sulia boo fo gi li gera lesia 'are fo li, gera ka tafi, ma gera ka faarono 'alia 'i laola falua fo ma falua wawade galia gi lou. 35 Ioli gera ronoa, gera la mae fala lesinala 'are fo 'e fuli. Ma talasi gera dao mae 'i so'ela Jesus, gera ka lesia wale fo aloe 'are ta'a 'e la lo faasia, ma ka gwauru lo 'ala 'i maala 'aela Jesus, ma ka toro lo, ma ka malata rada lo. Ma 'i gera sui gera ka mau. 36 Ma wale gera lesia talasi fo Jesus 'e balia aloe 'are ta'a fo gi faasia wale fo li, gera ka alaa lo sulia fala ioli fo gera logo mae gi. 37 Sui ioli gera io ala lifi fo li sui, gera ka ilia fala Jesus 'ali 'e la lo faasida, sulia gera mau rasua. Sui Jesus ka tae lo 'i laola baru ka rerei fala laa na. 38 Te wale ba aloe 'are ta'a 'e la faasia, ka aniulu fala Jesus 'uri 'e, “'O ala 'alia 'ali lau la fae 'o.”
Ma Jesus ka keria ka sae 'uri 'e fala, 39 “'O oli 'amua 'i falua 'o, ma ko faarono 'alia 'are 'e God 'e fulia famu gi.” Sui, wale fo ka oli lo fala falua lia, ma ka alaa lo sulia 'are fo Jesus 'e fulia fala gi.
Jesus 'e guraa rua geli gi
(Matthew 9:18-26; Mark 5:21-43)
40 Sui, ala talasi Jesus 'e oli lou mae faasia gulae 'osi looba li, ioli gi gera maasia, ma gera ka babalafe rasua fala lesinala. 41 Ma te wale ratala Jaeras ka dao mae. Te wale fo 'i lia na wale etaeta 'i laola luma fala foana li. 'E la mae ka boururu 'i 'aela Jesus, ma ka ani ulu fala Jesus 'ali 'e la failia fala luma lia. 42 Sulia teke me welageli lia 'e matai, ma ka garani mae lo. Teke akwala wala rua fe falisi gi mola 'e ba'ela mae sulia.
Ma talasi Jesus 'e laa failia, ioli afula gera logo galia lou. 43 Ma te geli 'abu 'e tafalia 'e io lou 'i lififo. Te mataina ta'a fo 'e taua lo sulia akwala wala rua fe falisi gi. Ma ka fasuia lo too 'arena lia gi sui fala waleli gurana gi, wasua ma iko ta wale 'ali guraa mola. 44 Ma geli fo ka gali mae 'i burila Jesus, ma ka dau tonala 'aela to'omi Jesus, ma 'abu fo ka lana lo faasia ala talasi fo mola lo.
45 Jesus ka soilidi 'uri 'e, “Ite 'e dau tonagu?”
Ala talasi fo, logona fo sui gera ka tofe.
Ma Peter ka sae 'uri 'e, “Arai wale'e, ioli afula 'e gera bebesi 'o lo.”
46 Wasua ma Jesus ka sae 'uri 'e, “Te ioli 'e dau tonagu, sulia lau saiai talasi nanatana lau 'e guraa te ioli li.” 47 Geli fo 'e saiai Jesus 'e madafia lo, ka liu mae, ka lebelebe, ka mau, ma ka boururu 'i maala 'aela Jesus. Ma talasi ioli afula fo gera liofiifii fala, 'i lia ka faarono gera sui sulia ta fo 'e dau tonala Jesus fai, ma ka taua ka 'akwaa nainali lo. 48 Ma Jesus ka sae 'uri 'e fala, “Geli 'e God 'e guraa 'o lo, sulia 'o fakwalaimoki lau. Laa lo 'amua, ma ikoso malata 'abero lo.”
49 Talasi Jesus kae alaa mola 'ala 'ua, te wale ka dao lo mae faasia luma Jaeras, ka faronoa Jaeras 'uri 'e, “Me welageli ba 'o, 'e mae lo. Ikoso faa 'aberosia lou wale li faalalauna.”
50 Ma Jesus 'e ronoa, ka sae 'uri 'e fala Jaeras, “Ikoso mau. Ala ko fakwalaimoki lau, ke welageli la 'o kae 'oka lou.”
51 Ala talasi gera dao ko 'i luma, Jesus ka talaia mola Peter, failia John, ma James failia mama ma teite wela fo li, daulu ka ruu 'i luma. Jesus ka luia ikoso ta ioli lou 'ali ruu faedaulu 'i luma. 52 Ma logona fo sui, gera lagu, ma gera ka anisia wela fo. Sui Jesus ka sae 'uri 'e, “Moulu ala ani na. Wela 'e iko 'ali mae mola, 'e mo'osu mola 'ala 'e.”
53 Ma gera ka wasi 'ada 'alia Jesus, sulia gera saiai wela fo 'e mae kwalaimoki lo. 54 Sui Jesus ka dau 'i limala wela fo, ma ka rii 'uri 'e, “Wela 'e 'o tatae lo!” 55 Ma manola ka oli lou mae, ma ka tatae. Ma Jesus ka ilia fada 'ali gera ka kwatea ta fana fala. 56 Teite lia failia mama wela fo li, daro ka 'afero rasua 'alia 'are fo. Sui Jesus ka lui daulu ikoso daulu alaa sulia 'are fo gi fala ta ioli.