1 Naꞌapaꞌoram atiꞌo wuruꞌu mishidapa-karuz? Uruu wuruꞌu waaitapanuz wanyukunuu ii mishiꞌo nii aimaakan kida shaꞌapan wuruꞌu wazaudapaniaz naa. Naꞌiki waaitapan aimaakan mishiin aonaan puꞌu padamata watukapanuzu. 2 Pidannao mashaapainaouz kotuaꞌa naa, kaiman Tominkaru nyukunuu ĩtuma ĩmishidan idi. 3 Wamishidan idaꞌan, waaitapa ipai amazada toma-kao Tominkaru paradan kawanaꞌati, wuruꞌu tukapa-kariwaiz aimaakan kida tominan, aonaa tukapa-kariwai aimaakan diꞌikiꞌo mani.

4 Abel mishidan idaꞌan, utaan Tominkaru ati kaimanaꞌo pakawaodanii Cain taanii ai. Tominkaru kian kaiman unyukunuu aimaakan kaimanaꞌo dauꞌan Abel taaniaz. Ukauꞌan umishidan idi, udakota-kao kaimanaꞌo pidan nii. Abel mawakaꞌa naa, mazan pamishidan idaꞌan pakawan zii ukakuwaapan.

5 Enoch mishidan idaꞌan, unaꞌaka-kao aokazi iti, aonaa utiwaan mawaka-karu, naꞌiki aonaa turuu pidan ikodan uruu, ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru naꞌakan idi uruu.* Genesis 5:24 Unaꞌaka-kao uaꞌii, Tominkaru Paradan kian, Tominkaru naudapa patukapan umashaapanuz. 6 Ukauꞌan aizii uaitapa, aonaan an pidan mishidan, aonaa naꞌapam Tominkaru nyukunuu konaukii-kida-kao. Shaꞌapaꞌoram pidan waꞌatin an Tominkaru idaꞌati, marii umishidan kainaꞌa Tominkaru, naꞌiki marii umishidan Tominkaruꞌo nii kawinipinaata wunaouꞌu mishiꞌoraz ĩdorotan uruu.

7 Noah mishidan idi, uizoꞌati Tominkaru paradan, Tominkaru kakinaowan donoꞌoraz uruu aimaakan kida dauꞌan aonaꞌoraz zii padamata utukapan; naꞌiki utoma udaruꞌo kanawa ukazannaata-kinaa nii pairibannao. Paizoꞌatin idaꞌan, Noah aida-kida pidannao oian, mashaapainaouz wuruꞌu amazada baaraꞌa. Naꞌiki umishidan kauꞌan, Tominkaru dakotan Noah kaimanaꞌo pidan nii.

8 Abraham mishidan idaꞌan, uizoꞌati Tominkaru paradan, udapada-kao donoꞌoraz umako kizi baꞌoran wiizai baara iti, wuruꞌu Tominkaru kowaadauzoniaz pataan nii uꞌati. Uwaꞌaka pawiizi aonaan puꞌu uaitapan naꞌitiꞌoram wuruꞌu pamakonuz. 9 Abraham mishidan idaꞌan, umashaapan tawarai kawan wuruꞌu wiizai baara ii, Tominkaru kowaadauzoniaz utaan nii uꞌati. Utoman pamashaapa-kizi nii, umashaapan wiizibai idaꞌa kida karikaonan. Isaac naꞌiki Jacob naꞌapa kapam ĩmashaapauzon, zaamatainao niꞌoraz kapam amazada baara pawiizi nii, Tominkaru kowaadauzoniaz utaan nii ĩꞌati. 10 Ushaꞌapanum kauꞌan Abraham zaudapan wuruꞌu donoiz, karikaonanuꞌoraz nii unaꞌan, donoi Tominkaru tomaniaz paaitaan kawanaꞌati.

11 Abraham mishidan idaꞌan, utunarunaoun puꞌaꞌa naa padamata, naꞌiki Sarah maskonnaoun puꞌaꞌa naa manawun, upuꞌu okaudanin. Umishida Tominkaru mishiian nii wuruꞌu paparadanuz.† Abraham mishidan idaꞌan, … Umishida Tominkaru mishiian nii wuruꞌu paparadanuz oo “Sarah mishidan idaꞌan, omaskonnaoun puꞌaꞌa naa manawun, upuꞌu zii okaudanin omishidan idi Tominkaru mishiian nii wuruꞌu paparadanuz.” 12 Abraham tunarunaouꞌu naa manawun, ikodaꞌo nii mawakaꞌazoꞌoraꞌa naa. Mazan iriba utakaan-daunnao tominan, naꞌapa wizinao iriban kawan aokazi ii akaꞌoraz, naꞌapa kaatu kawan paran danoma an kidaꞌoraz, aonaꞌoraz ukaꞌiita-kao uaita-kao.

13 Ipai diꞌoraz pidannao mawakan pamishidapan biiꞌi. Aonaa ĩzaamatan wuruꞌu aimaakan kida Tominkaru kowaadauzoniaz pataan nii ĩꞌati, mazan ĩtukapanuzu munapo paꞌuaꞌii naꞌiki ĩkonaukii udauꞌan. Naꞌiki ĩkowaadan paugaru morowautapainao naꞌiki tawarainao imiꞌi baaraꞌa.

14 Pidannao kaikapaꞌoraz ĩparadan, ĩaida-kidan kaimanaiman ĩdorotapan pawiizi niꞌi naa manawun. 15 Ĩdiꞌitinpan dono mani pawiizi dauꞌu ĩwaꞌakaniaz, ĩkiwaꞌa naa mani powaa iti. 16 Mazan ĩnyukunuu tuukii paꞌan kaimanaꞌoraz wiizai dauꞌati, wuruꞌu aokazi iaꞌoraz. Ukauꞌan Tominkaru, aonaa ukibaꞌazoo-kidan padakota-kao ĩTominkarun nii, ushaꞌapanum kauꞌan usaabaa donoi ĩmashaapa-kizi nii.

17-18 Abraham mishidan idaꞌan, utaa Isaac zowii-karu nii, Tominkaru tiwaa-kidapan donoꞌoraz uruu. Abraham atiꞌo shaꞌatii tawuruꞌu Tominkaru kiauzonuz: “Isaac idaꞌanaꞌo nii wuruꞌu pukatakaan-daunnaounuz.”‡ Genesis 21:12 Mazan upuꞌu Abraham minziiwa utaan paudani baudaꞌapauzoz zowii-karu nii Tominkaru ati, 19 Abraham mishida Tominkaru kaꞌiita pakadishita-kidan Isaac umawaka-kizi iki. Naꞌiki ukawanaꞌati mishi ushaꞌapan, turuu kii-karu, Abraham ikoda Isaac powaa ati umawaka-kizi iki.

20 Isaac mishidan idaꞌan, udapada-kidan kaiman kidaꞌo aimaakan Tominkaru diꞌiki shaꞌapaꞌo nii paudainao Jacob naꞌiki Esau ati, naꞌiki ĩtakaan-daunnao ati diinaꞌitiꞌi.

21 Jacob mishidan idaꞌan, upishaan Tominkaru shaꞌapatan kaiman kidaꞌo aimaakan Joseph dainao ati, pamawakan uaꞌii. Udawukapan utoriinpan Tominkaru ati udiridinpan pawadookori paawaꞌa.

22 Joseph mishidan idaꞌan, umawakapan donoꞌoraz naa, uparadan Israelitenao makon dauꞌan Egypt iki, naꞌiki ukian ĩꞌati marii kizi ĩnaꞌakan uniwaꞌuz.§ Joseph mishida upidanannao kiwan nii Israel iti, Tominkaru paradan kawanaꞌati, naꞌiki ukian ĩnaꞌaka kizi unanaa ĩdida kiziz Israel ii. (Genesis 50:25)

23 Moses daronao mishidan idaꞌan, ushakatan daunaꞌanaꞌoraz, ĩdizan uruu idikinaudaꞌu kauzu, ushaꞌapanum kauꞌan ĩtukapan idi uruu koraidaonaa konaunam sodiꞌo; naꞌiki aonaa ĩtarian king dyuuza ai.

24 Moses dyaupain donoꞌoraz naa, Naobanai Pharaoh dani zunaaba dyaupaitan puꞌu padamata uruu; umishidan idaꞌan aonaa uaipan padakotapa-kao Pharaoh takaan nii. 25 Mishiꞌoraiman uaiapa paꞌan pabaiatan kashaꞌora kidaꞌo aimaakan Tominkaru pidanannao tuma, unaꞌazootapan ai oii kidaꞌo aimaakan, aonaꞌo niꞌoraz unaꞌan tomunuꞌiki. 26 Udiꞌitapan baiatin-karu Christ ati powaꞌa paꞌan umanawunun kaꞌidiwau-karu ai ipai wuruꞌu umanawun kidaꞌoraz aimaakan idi Egypt iaꞌoraz. Ushaꞌapanum kauꞌan udiꞌitinpan pawinipa dauꞌu diinaꞌitiꞌoraz Tominkaru taan niꞌoraz uꞌati. 27 Moses mishidan idaꞌan, uwaꞌakan Egypt Baara, aonaa utarian king toꞌoran ai. Moses aonaa ukaakinpan, ikodaꞌazoꞌo utukapanii Tominkaru aonaꞌoraz turuu utukapa-kao. 28 Naꞌiki Moses mishidan idaꞌan, utaapa wuruꞌu Passover Kamoon naꞌiki udyuuda izai chibii-kao, uruu aonaa kizi Mawaka-karu Angelin zowian Israelitenao dainao daonaioranao, wuruꞌu kiwiitapainaouz ĩshakatan.* Exodus 12:21-30

29 Pidannao mishidan idaꞌan, ĩtaraukan Red Sea, naꞌapa aradaꞌo baara anaꞌo kawan, mazan Egypt Baara sannao tiwaan pataraukaꞌakan naꞌapa, baukapa ĩnaraadaꞌaka-kao. 30 Israelitenao mishidan idaꞌan, donoi Jericho awauribanaa kida dorautan, Israelitenao koraꞌuupan daunaꞌan ubarau ii aka 7 kamoo, ĩkoraꞌuankanuzu baukapa ipai kamoo. 31 Rahab, kaminshuꞌu-shoroaba, mishidan idaꞌan, aonaa ozowii-kao wunao tumaꞌa dikintapainaouz Tominkaru, ushaꞌapanum kauꞌan konaukii odapaapan tawunaouꞌu Israelitenao awunuutaꞌanaꞌoraz naꞌapam amazada aidinpan.

32 Turuu zii õnaꞌitidan õkakuwaapan, mazan aonaa amazada turuuan manawun õkowaada-kinaa nii Gideon, Barak, Samson, Jephthath, David, Samuel, naꞌiki prophetnao dauꞌu. 33 Diꞌoraz pidannao, ipai ĩmishidan Tominkaru, ukauꞌan ĩkaꞌiita pamizaataakapan naꞌiki pakaakinapa-kidan baꞌoran wiizai ikiinao soldyaannao. Ĩshaꞌapata aimaakan sakitapaꞌo naꞌiki ĩzaamata Tominkaru kowaadaniaz utaan nii ĩꞌati. Ĩtarata baudokorunao dako kida, 34 ĩmakada tuubaru kidaꞌo tikazi, ĩkidoapa pazowiaꞌazoo-kao ai marii idi. Ĩnao kakataimanaꞌo mazan ĩtoma-kao maꞌozaka; umanawun ĩmizaataakapan mizaataaka-kizai ii, naꞌiki kaakinapa ĩtarubanao ĩꞌati.

35 Zunnao mishidan idaꞌan, ĩtukapan paudainao kadishita-kida-kao powaa iti mawaka-karu diꞌiki. Baokoinao antamikita-kao kaziwaꞌo idaꞌan atii ĩmawakan, aonaan idi ĩmuudan pamishidan. Ushaꞌapanum kauꞌan ĩaipan idi pakadishita-kida-kao kakupa-karu idaꞌati kaimanaꞌoraz paꞌan. 36 Aizii baꞌorainao banikiita-kao naꞌiki baꞌizii-kao, naꞌiki baꞌorainao doꞌoo-kao naꞌiki ĩkaboota-kao taraa-kizai iti. 37 Ĩzowii-kao ĩboo-kao idaꞌan udaru kidaꞌo kuba idi, ĩsaasataꞌaka-kao pazikon an, ĩzowii-kao marii idi. Ĩkaiwadinpan kaznizo mada oo boogi mada kida idaꞌan karikaonan kowas; aonaa ĩshaꞌapauz nii, ĩpatakaꞌuta-kao kaziwaꞌo idaꞌan, naꞌiki ĩantamikita-kao.

38 Ĩnaꞌiaakapan mapidantakaꞌo amazada diꞌiiꞌaka, naꞌiki midukuo baawu ii aka; ĩmashaapan kubaꞌun kida idaꞌa naꞌiki kaꞌunaru shaawa ii kida. Wuruꞌu mishidainaouz, kaiman manawun ĩdyaun wuruꞌu imiꞌi baara sannao ai, aonaa turuu ĩmashaapan ĩtuma.

39 Ipai wunao pidannao, kaiman Tominkaru nyukunuu ĩtuma ĩmishidan idi, upuꞌu aonaa baudaꞌapa ĩdyaun zaamatan ipai wuruꞌu Tominkaru kowaadaniaz utaan nii. 40 Mazan waunao ati powaꞌaꞌo zii Tominkaru aipan pashaꞌapatan aimaakan kaiman waꞌati, uruu baokopa kizi waunao ĩnao tuma saabaa-kao kaiman manawun diinaꞌitiꞌi, Tominkaru aipan kawanaꞌati.