23
Yosiya yi lanna fen Ala ra
Taruxune Firinden 34.29-32
1 Manga Yosiya yi Yuda fonne nun Yerusalɛn fonne birin malan a fɛma. 2 A yi siga Alatala Batu Banxini, e nun Yuda xɛmɛne nun Yerusalɛn kaane birin nun saraxaraline nun nabine. Yamaan birin yi siga keli muxudine ma han muxu gbeene. A layiri kɛdin naxan to Alatala Batu Banxini, a na fala xuine birin xaran e yɛtagi. 3 Mangan yi tixi sɛnbɛtɛnna xɔn Ala Batu Banxin so dɛɛn na, a lanna fen Alatala ra, a dɛ xuiin tongo a xa bira Alatala fɔxɔ ra, a yi a yamarine nun a sariyane nun a tɔnne suxu a bɔɲɛn nun a niin birin na. A na layirin fala xui sɛbɛxine rakamali na kii nin. Yamaan birin yi so layirini.
Dinan matinxin fena Yuda yi
Taruxune Firinden 34.3-5
4 Mangan yi saraxarali kuntigin Xiliki yamari, e nun saraxaraliin bonne nun saraxaraliin naxanye yi dɛɛn kantanma, a e xa seene birin namini Alatala Batu Banxini naxanye rafalaxi Baali nun Asera nun sarene birin batu seene ra. Yosiya yi sa e gan Yerusalɛn fari ma xɛɛne ma Kedirɔn lanbanni, a siga e xuben na Betɛli yi. 5 Yosiya yi kiden ki muxune kedi, Yuda mangan yi naxanye dɔxi alogo e xa wusulanna gan kidene yi geyane fari Yuda taane nun Yerusalɛn rabilinni. Kiden ki muxuni itoe yi wusulanna gan Baali nun sogen nun kiken xa e nun sare kurune nun sarene birin xa. 6 Yosiya yi Asera kide gbindonna ramini Alatala Batu Banxini, a yi a xali Yerusalɛn fari ma Kedirɔn lanbanni, a sa a gan mɛnni, a yi a findi xuben na, a sa a xuben woli yamanan muxune gaburune fari. 7 A mɔn yi kiden ki xɛmɛ yalundene banxine kala Alatala Batu Banxini, ɲaxanle yi domane dɛgɛma dɛnaxan yi Asera batu seen na. 8 Yosiya yi Yuda taane saraxaraline birin maxili, a yi taan kidene raxɔsi, saraxaraline yi wusulanna ganma dɛnaxanye yi, keli Geba ma han Bɛriseba, a yi taan kidene kala taan so dɛɛne ra, a gbengbenna, dɛnaxan yi taan kuntigin Yosuwe a dɛɛn na taan so dɛɛn kɔmɛnna ma. 9 Taan kiden ki muxune mi yi sigama Alatala Batu Banxini Yerusalɛn yi, koni e yi buru tetaren donma alo saraxaraline. 10 Mangan yi Tofeti raxɔsi Ben-Hinɔn lanbanni, alogo muxu yo nama fa a dii xɛmɛn hanma a dii tɛmɛn gan Mɔlɔkɔ suxuren binya feen na. 11 Yuda mangan soon naxanye findi sogen batu seene ra, Yosiya yi ne ba Alatala Batu Banxini so dɛɛn dɛxɔn. E yi sansanna nde nan kui kuntigin Natan-Meleki a banxin dɛxɔn. Na xanbi ra, Yosiya yi wontorone gan e yi sogen batun naxanye ra. 12 Yuda mangane bata yi kiden ti Axasi a kore banxin xuntagi. Yosiya yi ne birin kala e nun Manase kiden naxanye ti Alatala Batu Banxini sansan firinne kui. A yi ne ba mɛnni, a yi e kala, a yi e dungi dungine woli Kedirɔn lanbanni. 13 Isirayila mangan Sulemani taan kiden naxanye ti Yerusalɛn sogeteden binni Maraxɔri Geyaan yiifanna ma, mangan yi ne raxɔri. Sulemani yi ne tixi Asitarate nan xa Sidɔn kaane ala e nun Kemosi, Moyaba kaane ala e nun Mɔlɔkɔ, Amonine ala. 14 Yosiya yi Asera kide gbindonne nun kide gɛmɛne kala, e yi dɛnaxan yi a mɛnna rafe muxu xɔnne ra.
Dinan matinxin fena Isirayila yi
15 Saraxa ganden nun taan kiden naxan yi Betɛli yi, a yi ne fan nabira. Nebati a dii xɛmɛn Yerobowan naxan Isirayila kaane ti yulubin ma, na nan na kiden nafala. Yosiya yi kiden gan han a findi xuben na. A mɔn yi Asera kide gbindonna fan gan.
16 Nayi, Yosiya yi a yɛɛ rakoɲin, a yi gaburune to geyaan ma mɛnni, a yi walikɛne rasiga muxu xɔnne tongodeni gaburune ra, a sa e gan saraxa ganden fari alogo a xa mɛn naxɔsi, fata Alatalaa falane ra sayiban naxanye fala lan feni itoe ma.* Na sayibana fe mɔn sɛbɛxi Mangane Singen 13.2 kui. 17 Manga Yosiya yi a fala, a naxa, “N gɛmɛ gbeen mundun toma ito ra?” Taan muxune yi a yabi, e naxa, “Sayiban gaburun na a ra, naxan keli Yuda yi, naxan falane ti Betɛli saraxa ganden xili ma, i feen naxanye ligaxi iki.” 18 A yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ a lu mɛnni, muxu yo nama a yiin din na sayiban xɔnne ra!” Nayi, e yi a xɔnne ramara mɛnni e nun nabi bonna xɔnne naxan keli Samari taani.
Taruxune Firinden 34.6-7
19 Yosiya mɔn yi taan kide banxine birin kala naxanye yi Samari taane yi, Isirayila mangane naxanye ti, e yi Ala raxɔlɔ. Yosiya yi a liga alo a liga Betɛli yi kii naxan yi. 20 Yosiya yi taan kiden ki muxune birin kɔɛ raxaba e saraxa gandene fari, a yi muxu xɔnne gan ne fari. Na xanbi ra, a yi xɛtɛ Yerusalɛn yi.
Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla
Taruxune Firinden 35.1,18-19
21 Mangan yi yamarini ito fi yamaan birin ma, a naxa, “Ɛ Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla† Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla: Musaa waxatini, Ala fitina feen nafa nɛn Firawona yamaan ma, malekan yi fa e dii singene birin faxa kɔɛ kedenna ra. Koni, Isirayila kaane yi saraxa wunla xuya e banxine dɛ wudine ma, saya malekan yi dangu e xun ma. Na feen sanla ni ito ra. A mato Xɔrɔyaan 12.1-13 kui. raba Alatala binya feen na, ɛ Ala, alo a sɛbɛxi layiri kɛdin kui kii naxan yi.” 22 Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanli ito sifan munma yi liga singen, keli kitisane waxatin ma Isirayila yi e nun Isirayila mangane nun Yuda mangane lɔxɔne birin yi. 23 Manga Yosiya ɲɛɛ fu nun solomasɛxɛ nan yi a ra a Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanli ito rabɛ Yerusalɛn yi Alatala xa.
Yosiyaa mangayaan naɲanna fe
Taruxune Firinden 35.20-36.1
24 Naxanye yi ɲinanne maxɔdinma e nun naxanye yi falan tima barinne ra, Yosiya yi ne birin faxa. A yi kɛ suxure nun suxure sawurane kala, e nun fe xɔsixin naxanye birin yi Yerusalɛn nun Yuda yamanani. A na liga nɛn alogo a xa sariyan nakamali naxanye kɛdin kui saraxaraliin Xiliki naxan to Alatala Batu Banxini. 25 Yosiya ɲɔxɔn munma yi lu na singen mangane yɛ, a bira nɛn Alatala fɔxɔ ra a bɔɲɛn birin na, a niin birin yi, e nun a sɛnbɛn birin yi, fata Musaa sariyan birin na. A tan dangu xanbini, a maligan mi lu na mumɛ!
26 Koni, Alatala mi xɛtɛ a xɔlɔ gbeen fɔxɔ ra Yuda xili ma Manase a fe ra naxan a Alatala raxɔlɔ. 27 Alatala yi a fala, a naxa, “N Yuda bama nɛn n yɛtagi alo n na Isirayila ba n yɛtagi kii naxan yi. N Yerusalɛn wolima ayi nɛn n taan naxan sugandi, e nun banxina n na a fala banxin naxan ma, n naxa, ‘N xinla luma be nin.’ ” 28 Yosiya kɛwali dɔnxɛne, a naxanye birin liga, ne sɛbɛxi Yuda mangane taruxu kɛdine kui.
29 A waxatini, Neko, Misiran mangan yi siga Asiriya Mangan xili ma Efirati baan binni. Manga Yosiya yi siga a ralandeni. Misiran mangan Neko to a to tun, a yi a faxa Megido taani. 30 Yosiyaa walikɛne yi a binbin xali wontoron kui, e yi keli Megido taani siga Yerusalɛn yi, e sa a maluxun a gaburun na. Yamanan muxune yi a dii xɛmɛn Yehowaxasi tongo, e turen sa a xunni, e yi a findi mangan na a fafe ɲɔxɔni.
Yehowaxasi, Yuda Mangana
Taruxune Firinden 36.2-4
31 Yehowaxasi findi mangan na a ɲɛɛ mɔxɔɲɛn nun saxanden nan ma, a yi kike saxan ti mangayani Yerusalɛn yi. A nga yi xili Xamutali, Yeremi a dii tɛmɛna, Libina kaana. 32 Naxan ɲaxu Alatala yɛɛ ra yi, a yi na liga alo a benbane a liga kii naxan yi. 33 Misiran Mangan Neko yi yɔlɔnxɔnna sa a ma Ribila taani, Xamata yamanani, alogo a nama fa mangayaan liga Yerusalɛn yi mumɛ, a yi mudu gbeti fixɛn kilo wuli saxan kɛmɛ naanin nun xɛmaan kilo tonge saxan nun naanin sa yamanan fari. 34 Misiran mangan Neko yi Yosiyaa dii xɛmɛna Eliyakimi dɔxɔ mangan na a fafe ɲɔxɔni, a yi a xinla masara a Yehoyakimi. A yi Yehowaxasi suxu, a siga a ra Misiran yi, a sa faxa dɛnaxan yi. 35 Yehoyakimi yi gbetin nun xɛmaan so Misiran mangan yii, koni a yi mudu gbetin maxili yamanan na, fata Misiran mangana yamarin na, yamanan yamaan birin lan a xa gbetin nun xɛmaan naxan ba a na fala, a lan a xa naxan so Misiran mangan Neko yii.
Yehoyakimi, Yuda Mangana
Taruxune Firinden 36.5-8
36 Yehoyakimi findi mangan na a ɲɛɛ mɔxɔɲɛn nun suulunden nan ma, a yi ɲɛɛ fu nun keden ti mangayani Yerusalɛn yi. A nga yi xili Sebuda, Pɛdayaa dii tɛmɛna, keli Ruma taani. 37 Naxan ɲaxu Alatala yɛɛ ra yi, a yi na liga alo a benbane a liga kii naxan yi.
*23:16: Na sayibana fe mɔn sɛbɛxi Mangane Singen 13.2 kui.
†23:21: Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla: Musaa waxatini, Ala fitina feen nafa nɛn Firawona yamaan ma, malekan yi fa e dii singene birin faxa kɔɛ kedenna ra. Koni, Isirayila kaane yi saraxa wunla xuya e banxine dɛ wudine ma, saya malekan yi dangu e xun ma. Na feen sanla ni ito ra. A mato Xɔrɔyaan 12.1-13 kui.