LUUKÎ
Ala puku pini n꞉ii ngê d꞉êê ngê, u pi Luukî, daa Nju pi, ngmênê Antiyóka pi, Kîdiki dnye ngê dpîmo mbumu. Ndiye pyu ngmê, kpeede ngê doo ya, Yesu u yoo vy꞉o mye ghê wo. Puku dmi miyó d꞉êê ngê, ngmê ala puku dmi, myomoni u pi Yesu u dyépi yoo yi dpodo.
Yesu dini ghi n꞉ii ngê mwo a pwene, m꞉ââ pyoloy꞉a mê pyile mî loo, Luukî ngê u puku dê u ngwo a d꞉êê doo. U kuwó dini ghi ngê m꞉ââ mê limi mî loo, Lóma lede knî y꞉oo Njedusalem u ngwo a pw꞉oo ngópu.
1
1 Mw꞉ââkó nmî lémi, Tiyopilas,
Yesu u danêmbum nyi nyongo, u kwo nyi kêlîmî mbê wo. Kópuni yilî Yesu ngê dyámê mbêmê d꞉uu too, pi yilî knî y꞉oo yi kópu ka d꞉êêd꞉êê t꞉oo. 2 Yélini y꞉oo yi kópu knî yi chóó yi ngwolo ngê m꞉uu tumo, pi knî ye u nkwo a tpapê tumo, u ngwo nmî ny꞉ee too. 3 Yi kópu yilî yi p꞉uu mb꞉aamb꞉aa ngê noo ndiye, yi kn꞉ââ dmi nî chó, u mâlo nî yé too, ḻ꞉êê dîy꞉o yi danêmbum n꞉aa d꞉êêd꞉êê. 4 A lémi, Yesu p꞉uu kópuni nyi ndê too, u ya a nga a kwo ndê kópu ngê ṉga dny꞉oo ya.
Enjel ngê Sekîdaiya ka kópuni vyu
5 Dini ghi n꞉ii ngê Helodi Njuda tpémi yi king ngê doo ya, kpêê yiyé pyu ngmê, u pi Sekîdaiya, Apaicha u yoo vy꞉o pini ngmê. U kpâm u pi Elisîpet, kpêê yiyé pyu tp꞉oo módó ngmê. 6 Chóó Lémi u nuu u pi cha, u nuu u kópu yidpîmo d꞉uud꞉uu dé, u dêêpî kópu yintómu myedpîmo chââchââ dé. 7 K꞉omo tpile pi cha mb꞉aa dê, ngmênê tp꞉ee daa tpyé ngópu. U yi y꞉e doo kwo, Nyi tpamê knî, ngmênê Elisîpet daa tpete u ntââ ngê doo ya, u dî cha miyó dê mî vy꞉ene knopwo.
8 Wiki n꞉ii ngê Apaicha u yoo Chóó Lémi ka dnyen꞉aa kpêê yiyé, Sekîdaiya yi vy꞉o doo kwo. 9 Yi l꞉êê ghi alanté dpîmo ya, mtyîmî nk꞉êênî pyu ng꞉oo ngê dnyimo a pyw꞉êmî. Sekîdaiya yinté a pyw꞉ee ngópu, Chóó Lémi u ngomo k꞉oo yâpwo ghê dy꞉ââ ngópu, y꞉i doon꞉aa mtyîmî nk꞉êênî. 10 Yi ngomo k꞉oo dini ghi n꞉ii ngê mtyîmî doo nk꞉êênî, yoo kuwa doo a kwo, dnya a ngêpê. 11-12 Yi dini ghi ngê Sekîdaiya ngê Chóó Lémi u enjel ngmê módu, Sekîdaiya ngwéti wo, nkîngê mbê wo, apê, Mtyîmî nk꞉êênî têdê u wéni pee, apê, enjel ngmê kwo. 13 Enjel ngê kwo, Sekîdaiya, kwo, namê nkîngê. Kwo, Chóó Lémi ngê ṉgêpê kêda ny꞉oo, kwo, ṉgmâm Elisîpet wa a ngee, tp꞉ee angmê tpyé, Njon u pyimo dpî téni, mu kópu u dîy꞉o yi tpémi Chóó Lémi u módó yeedeyeede. 14 Kwo, Dini ghi n꞉ii ngê wa t꞉aa, ṉga mb꞉aamb꞉aa ngê wa pyódu, w꞉aa anyinê pyw꞉oo. Kwo, Pi yilî knî y꞉oo w꞉aa amyedê pyw꞉ee ngmê, 15 mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi u komo kapî pyu ndîî ngê wa pyódu. Kwo, Ghêlî daawa t꞉aa, Chóó Lémi u Ghê Dmi u mênê wa yââ, d꞉ud꞉umbiy꞉e wa a nt꞉ono. Kwo, Wain kîngmê nda, yinté mbwááni myekîngmê nda. Kwo, Pi knî y꞉oo u ngwo wa a w꞉ee ngmê, awo, Kî Chóó Lémi u momu pini. 16 Kwo, Yisîléli tpémi yilî Chóó Lémi ka amêdê diyédiyé kalê té, pini n꞉ii yi yâpwo ndêndê. 17 Kwo, Yi tpémi nmî Lémi u kada wa ghê, u maa yinê amênê yé. Kwo, Ilacha ntee pini ngê wadî ya, pi mupwo mupwoknî, n꞉ii noko kpeme a pyede, amêdê kââdî té, n꞉ii knî y꞉oo dnye daa nyêmî ngmê, yi nuw꞉o dmi wa ngmêê té, yoo mb꞉aa ngê amîmî pyódu té, nmî Lémi u yoo ndêndê ngê u ngwo wa pyódu té. * Mát 17:11-13; Mal 3:1; 4:5-6
18 Sekîdaiya ngê enjel ka kwo, Ye kópu ndê kópu ngê a nga angênté wa pyódu? Kwo, Nê pi vy꞉ee, a kpâm mye pyââ vy꞉ee. 19 Enjel ngê kwo, Ḻama daa tóó kî pini, nê Nkepîlel, Chóó Lémi u nkîgh꞉ê n꞉aa kwo, yinê ṉga da dy꞉ââ nê, ala kópu mb꞉aa ṉga yedên꞉aa vyi. * Hipîlu 1:14 20 Kwo, K꞉omo tpile a ka chuu kêlîmî mbê wo, ngmênê kópuni ṉga dî vyi, dîyo ndêndê ngê wa pyódu. Kwo, Dnye u kîgha doo u ntââ ngê dî pyódu ngi, kwo, kópu daamunyi vyi, u dî wéni n꞉ii ngê yi kópu wa pyódu. Kwo, Dnye m̱ênê dî chedê, kópu daamunyi vyi, mu kópu u dîy꞉o a ka chuu kêlîmî mbê wo.
21 Yélini kuwa doo kwo, yi nuw꞉onuw꞉o u kópu ngê pyodo, apê, Sekîdaiya ngê Chóó Lémi u ngomo k꞉oo lukwe dîy꞉o mgî dîmo puwâ. 22 Dini ghi n꞉ii ngê a pwii wo, doo u ntââ kópu ye daapî vyu, kóópyââ ngê ye doo danêmbum, u ngwo a w꞉ee ngópu, apê, Kî pini ngê tpile ngmêdê m꞉uu, kî ngomo k꞉oo.
23 Apaicha u yoo knî y꞉oo dini ghi n꞉ii ngê yi dpodo u wiki a kêlî ngópu, Chóó Lémi p꞉uu dpodo têdê, yi p꞉o p꞉o mê diyé dniye, Sekîdaiya u p꞉o mye loo. 24 U kuwó dini ghi ngê u kpâm Elisîpet mbwili ngê pyodo, yi gha dê mb꞉aamb꞉aa ngê pyaa knopwo, 25 Elisîpet ngê apê, Chóó Lémi ngê dê ngee nê, kópuni u l꞉êê dîy꞉o yoo a p꞉uu dnye danê, yinê dê chedê, a p꞉uu mêdaadnyi danê. Ngmênê yoo vy꞉o dêdpîmo paa, apê, Pi knî y꞉oo wadnyi yumuyumu nê, a ka daawa a kêlîmî mbê dmi. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o d꞉ââ limi ngomo k꞉oo doo kwo.
Enjel ngê Méli ka kópuni vyu
26-27 Elisîpet d꞉ââ wéni u mbwili ngê doo kwo, Chóó Lémi ngê u enjel Nkepîlel kwodo ngmê ka u ngwo dy꞉ââ ngê, u pi Méli. Pini n꞉ii u yémî p꞉uu yidoo kwo, u pi Njósép, king Dépidi u tii ńedê pini ngmê. Nasalet dpîmo ya, p꞉aani n꞉ii Nkálili Wee u kwo a tóó. * Mát 1:16,18; Luukî 2:5 28 Yi enjel Méli ka loo, kwo, Mw꞉ââkó Méli. Kwo, Nmî Lémi ngê da ngmidi ngi, ṉga myewunê vyuwo. 29 Méli ngê yi kópu dêpê w꞉ee ngê, u nuw꞉onuw꞉o kópu ngê pyodo. 30 Enjel ngê kwo, Namê nkîngê. Kwo, Chóó Lémi ngê da ngmidi ngi. 31 Kwo, Mbwili ngê wanyi pyódu, tp꞉ee mââ ngmanyi tpyé, u pi dpî nténi, Yesu. * Is 7:14; Mát 1:21-23 32 Kwo, U pi d꞉ud꞉umbiy꞉e ndîî ngê wa pyódu, nmî yâpwo njini ngê u kwo wa a vyi, kwo wo, Nyi a tp꞉ee njini. Kwo, Nmî Lémi ngê yi tpémi king ngê wa pyódu, u kn꞉ââ Dépidi u d꞉aa yinê wa a kââdî. 33 Kwo, Njakóp u yoo yintómu yi king ngê adî ya, chedê ngê daawa pyódu.
34 Méli ngê enjel ka kwo, Ye kópu a nga angênté wa pyódu? Kwo, Nê kwodo, d꞉oongê yéé wo. 35 Enjel ngê kwo, Chóó Lémi u Ghê Dmi ngê wa nt꞉ee ngi, u wêdêwêdê mbêmê yi kópu ṉga wa pyódu. Kwo, Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o yi tpémi yâpwo ndîî tp꞉oo, u momu pini ngê adî ya. 36 Kwo, Elisîpet p꞉uu nuw꞉o ngî kwéli, pyópuni u k꞉ii dpî p꞉uu ngmidi. Kwo, K꞉omo tpile daa tpete módó, mye pyââ vy꞉ee, ngmênê ala ngwo d꞉ââ wéni u mbwili. 37 Kwo, Chóó Lémi ngê kópuni dpî vyi, yi kópu ndêndê ngê dpî d꞉uu, daawa kn꞉aadi. 38 Méli ngê kwo, Nmî Lémi p꞉uu mb꞉aamb꞉aa ngê n꞉aa dpodo yédi, u ntââ ye kópu a nga dpî pyaa we. Wod꞉oo enjel ngê Méli a kuwo ngê.
Méli Elisîpet ka u ngwo loo
39 Daa dye ghi daadîî yimî loo, Méli u yoo knî yi k꞉ii kada a y꞉ee ngópu, Njuda Wee u kwo lee dniye, mbu kwéli a wee. 40 Sekîdaiya u p꞉o dini ghi n꞉ii ngê taa dniye, u ngomo k꞉oo kee dniye, Méli Elisîpet ka mbwolo. 41 Dini ghi n꞉ii ngê Elisîpet ngê Méli u dnye nyongo, tp꞉ee u mênê paa mbê wo. Yi ngwo dini ghi ngê Elisîpet Chóó Lémi u Ghê Dmi ngê a nt꞉ee ngê, 42 Méli ka dpodombiy꞉e mbwolo, kwo, Pyââ yintómu knî yi vy꞉o m̱i ndîî ngê dê pyódu, ṉ́m꞉ee u pi ndîî ngê amye pyódu. 43 Kwo, A pi têdê, nyi nmî Lémi u pye, kwo, lukwe dîy꞉o chin꞉aa m꞉uu nê? 44 Kwo, Dini ghi n꞉ii ngê ṉye dî ny꞉oo, a tp꞉ee u gha mb꞉aamb꞉aa ngê dê pyódu, a mênê dê mbêka. 45 Kwo, Ṉga mb꞉aamb꞉aa ngê dê pyódu, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi u kópu ka chi kêlîmî mb꞉anê. Kwo, Kópuni ṉga vyu, ndêndê ngê wa pyódu.
Méli ngê Chóó Lémi u ngwo chaa kwólu
46 Méli ngê apê,
Chóó Lémi n꞉aa chaa kîgha,
47 a gha mb꞉aamb꞉aa ngê dê pyódu,
mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi ngê wa ngee nê,
48-49 k꞉omo tpile a pi têdê, ngmênê da ngmidi nê,
kópu ndîî a nga ngmêdê d꞉uu.
Mu dini ghi ngê pi yintómu yi lama yi kópu wadî ya,
yi nuwo daawa a kuwo.
Chóó Lémi nmî yâpwo ndêndê, u kópu yilî yintómu mb꞉aamb꞉aa dé,
50 yélini y꞉oo ntênê a chââchââ ngmê,
yi yéli yi nuu ghi dmi nódo a tóó,
daawa kéé té, anyi dî angêw꞉êê.
51 U wêdêwêdê mbêmê kópu ndîî yilî a d꞉uud꞉uu,
mbodo ndîî mbodo ndîî u yoo daa kêmakêma a ngm꞉ii kîgha té.
52 King ndîî yilî yi lémilémi a chedêchedê,
yélini yi pi dmi têdê, yi pi dmi ndîî ngê a pyépi.
53 Ngópuch꞉anê knî ye kópu mb꞉aa yilî a yém,
ngmênê ndáápi knî ye kópu mb꞉aa daawa y꞉oo.
54 Nmî kn꞉ââ knî ye ndê kópuni a vyu,
atédê ntiye, u nuwo dêpê kuwo wo.
U yoo Yisîléli tpémi, yinêwa ngee té.
55 Chóó Lémi nódo Epîlaham u nuu ghi a tóó,
u yoo u nuu ghi dmi nódo mye tóó,
chedê ngê daawa pyódu.
56 Méli Elisîpet p꞉uu doon꞉aa ya, d꞉ââ pyile, u kuwó dini ghi ngê u p꞉o mê diyé wo.
Njon Baptist u ngwo pyodo
57 Elisîpet ngê pwopwo kele, ghêpê wo, tp꞉ee mââ ngmê tpyó. 58 Elisîpet u yoo, p꞉aa tpémi yi k꞉ii, yi kópu yi ny꞉ee ngópu, yi gha dmi mb꞉aamb꞉aa ngê pyodo, apê, Nmî Lémi ngê kópu ndîî u ngwo ngmêdê d꞉uu.
59 Wo woloni ngê Chóó Lémi u l꞉ii yi tpémi p꞉uu t꞉ee ngópu. U yi y꞉e doo kwo, U mî Sekîdaiya u pi u pyimo nmî t꞉oo, 60 ngmênê u pye ngê yepê, Kêle. Yepê, U pi Njon. 61 Kwo, Ṉ́oo pee vy꞉o pi ngmê u pyimo Njon daa t꞉a. 62 Sekîdaiya ka yi kêêpyââ ngê póó dniye, kwo, U pi n꞉uu? 63 Sekîdaiya ngê kóópyââ ngê d꞉êê têdê u tpile ye ngmê dmy꞉ee ngê, tp꞉oo u pi y꞉i d꞉êê ngê, apê, U pi Njon. Ngwéti dniye. 64 Yi ngwo dini ghi ngê Sekîdaiya ngê dnye mê pw꞉ii ngê, wod꞉oo Chóó Lémi doo chaa kîgha. 65 Yi p꞉aani tpémi ngwéti dniye, mye nkîngê mbê dniye. Yi kópu yilî Njuda Wee u kwo p꞉aani p꞉aani ny꞉ee ngópu. 66 Pi yintómu knî y꞉oo dini ghi n꞉ii ngê ny꞉ee ngópu, dnye nuw꞉onuw꞉o, apê, Lónté pini ngê wa pyódu, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi u kwo wunê vyuwo.
Sekîdaiya u wéti
67 Chóó Lémi u Ghê Dmi ngê Njon u mî Sekîdaiya a nt꞉ee ngê, Sekîdaiya ngê Chóó Lémi Tp꞉oo p꞉uu kópu u ngwo a w꞉ee ngê, ala kópu dyuu u ngwo vyu, apê,
68 Yisîléli tpémi, nmî Lémi chaa kîgha koo,
pini n꞉ii nmî yâpwo njini,
mu kópu u dîy꞉o chóó u yoo knî ye a lêpî,
yinê wa ngee té.
69 Nmî Mbwámê ndêndê nmo wunê dyede,
u dpodo pyu Dépidi u tii ńedê pini ngmê.
70 Yi kópu chóó u komo kapî pyu knî y꞉oo ló dini a vyi ngópu,
ala ngwo atédê ntiye.
71 N꞉ii knî ye nmî diya dniye,
yi kêlê yinê wa dyé nmo.
72-73 Nmî nuu ghi dmi Chóó Lémi nódo ka tóó,
mu kópu u dîy꞉o Epîlaham ka ndêndê kópu n꞉ii mwiyé a vyu, kwo,
Ṉyoo knî ye ana a vyuwo,
yi kópu daa kn꞉aadi ngê, nmî kn꞉ââ knî ye doo a vyuwo. * Gen 17:7; Gen 22:16-17 74 Epîlaham ka ala ndêndê kópu mye vyu,
kwo, Yélini ṉyoo knî yi p꞉uu adnyi l꞉êê,
yi kêlê wanî dyé té,
mu kópu u l꞉êê dîy꞉o daapîdny꞉oo nkîngê,
a p꞉uu u ngwo pîdny꞉oo dpodo,
75 a yoo mb꞉aa, u momu yéli ngê pîdny꞉oo kwo,
chedê ngê daawa pyódu.
76 Sekîdaiya ngê tp꞉oo Njon ka kwo, A tp꞉ee.
Kwo, Chóó Lémi ngê da ngmidi ngi,
u komo kapî pyu ndîî ngê wanyi pyódu,
nmî Lémi u kada wanyi ghê,
u maa anyimo yé. * Is 40:3; Mal 3:1; Mát 3:3; 11:10
77 Kwo, Ala kópu u yoo knî ye any꞉uu vyi,
yenye, Nmyi dono kéé tóó,
nmî Lémi ngê u ngwo wa ngee nmyo. 78 Sekîdaiya ngê yepê,
Chóó Lémi ka dpî ch꞉anê dmi.
Yepê, Kââdî ngê mgîdî ntee dpî chaa,
nmî Mbwámê yinté nmo wa t꞉a. * Is 60:1-2
79 Yepê, K꞉omo tpile mgîdî vy꞉o nmo pyede,
pwopwo ka nmo nkîngê té,
ngmênê yi mgîdî yinê wa chaa,
Chóó Lémi ka maa nmo yinê wa a kêma. * Is 9:2; Mát 4:16
80 Dini ghi n꞉ii ngê Njon kaa wo, mââwe ngê pyodo, Chóó Lémi u kópu yilî a w꞉ee too. Daa yoo vy꞉o doo kwo, u dye ghi doo t꞉âât꞉ââ, Yisîléli tpémi ye Chóó Lémi u kópu dyuu u tpapê kn꞉ââ ghêlî daa chópu. * Mát 3:1-6; Njon 8:12
*1:17: Mát 17:11-13; Mal 3:1; 4:5-6
*1:26-27: Mát 1:16,18; Luukî 2:5
*1:31: Is 7:14; Mát 1:21-23
*1:72-73: Gen 17:7; Gen 22:16-17
*1:76: Is 40:3; Mal 3:1; Mát 3:3; 11:10
*1:78: Is 60:1-2