BALUWA YA NKONGO YA PAOLO KWA
TIMOSEO
ULONGOZI
Chitabu cha nkongo cha Timoseo ni baluwa idya msigilwa Paolo amwandikile mhina ywakwe Timoseo. Havikumanyika baluwa ino iwandikwa mhilimo 62-64 Yesu hanati kwelekwa. Vino nivyo vyendaga vipindi vihajihi na udumo wa wikazi wa Paolo. Paolo nendile na umwe wa hajihi vidala na Timoseo, nkana zilozize nakamwitanga enga mwanawe Filipi 2:22; 1Timoseo 1:2, 1:18.
Ino ni baluwa mgati mwe zibaluwa akuwandikilwa ni mntu suyo bunga dya wazumile. Baluwa ntuhu ni baluwa ya kaidi kwa Timoseo na Tito. Baluwa ya nkongo kwa Timoseo ina mbuli zilozize mwe miviko ya bunga dya wazumile 2:1-15, ntogozi za vilongozi wa bunga dya wazumile 3:1-13, na mafundo yakulanga wahinyi wa udanti 1:11, 4:1-5, 6:2-5. Mbuli ino yalagisa ivyo Paolo nendile akamhinya Timoseo chani atende chilongozi mwe mabunga ya wazumile. Baluwa ya nkongo kwa Timoseo ina malagiso yalozize yakudaha kuwambiza vilongozi wa mabunga ya wazumile ye chipindi chino kutoza wambizi mwe mabunga ya wazumile.
Vimndani
Paolo akonga kwa kumlamsa Timoseo 1:1-2.
Akajika atimila kwa kumwinka Timoseo mafundo ya kulanga wahinyi wa udanti 1:3-11.
Paolo ajendeleza kulonga ivyo eli mhongeza kwa Yesu 1:12-19. 4. Akajika alonga kumlanga Timoseo mwe miviko na vilongozi wa mabunga ya wazumile 2-3.
Paolo akomeleza ibaluwa yakwe kwa kumwinka Timoseo mbuli za nkomelezo 4-6
1
1 Miye Paolo nitangwe kutenda msigilwa ywa Kulisito Yesu kwa lagiso dya Chohile Mwambula ywetu na Kulisito Yesu chikwikiya msuhi.
2 Nakuwandikila weye Timoseo ukwinga mwanangu chindendedi mo uzumizi.
Nakulombezeza kwa Chohile Tati ywetu na Kulisito Yesu Zumbe dyetu akufile mbazi na wedi wa Chohile na utondowazi.
Makanyo mwe Mahinyo ya Udanti
3 Saviya hulagize hadya nendaga haita Makedoniya. Naunga wikale uko Efeso chani uwalemeze wantu awo wakuhinya mahinyo yo udanti. 4 Wagambile wasekutimila ngano na mbuli za kutula za ludongo lwa nkolo za wadalahala wawo hezine udumo. Yose ayo yegala kuhigana naho hayakuwazenga mwe ndima ya Chohile imanyike kwa sila ya uzumizi. 5 Dikulangwa mwe dilagizo dino chani ungi ukulawana na fanyanyi zedi na moyo ulenguke na uzumizi hewina udanti. 6 Wantu wamwenga ayo wayaswesa, wahitukila ngano za bule. 7 Waunga watende wahinya wa Sigilizi za Chohile amwinkile Musa, mna wowo wenye hawamanyize milosi wakulonga hegu milosi wakulavyanya.
8 Chimanya kugamba sigilizi ya Chohile ni yedi hegu yajeswa viya vikungwa. 9 Chimanye kugamba sigilizi ya Chohile haikigwe kwa chausa cha wantu wedi mna kwa chausa cha wantu wabanasi na wantu hewekunyanyahala wantu hewe kumvikila Chohile na wantu wata masa, wantu hewekukile na wantu wakumhiga Chohile, wakukoma welesi wawo hegu wakomi wowose, 10 Sigilizi ikwa kwa chausa cha wagonyi wa wagosi weyawe wakutaga wantu wadanti wakwelisa udanti na kwa chausa cha wose wakudamanya chochose chikuhigana na mahinyo ya chindedi. 11 Mahinyo ayo yaligana na Mbuli Yedi ya ukulu wa Chohile mta ujimbiko udya miye ninkigwe niulonge.
Uhongezi kwa Mbazi za Chohile
12 Namhongeza Zumbe dyetu Kulisito Yesu aninkile nguvu, kwaviya kaniwona kugamba ni mkanuni niyo anika mwe kumsankanila. 13 Hata hegu aho nkongo nahahuluta, mta kumsulumiza na kumdamanyiza kwa maya, mna kanifila mbazi, kwaviya yose nidamanye, siyadamanya kwa uhezi kwaviya nendile sina uzumizi. 14 Mna Zumbe dyetu niyo aninka mbazi zilozize, niyo aninka uzumizi na ungi mo kulungana kwetu na Kulisito Yesu. 15 Ni ulosi wa ukanuni, naho uwagila kuzumiliswa, Kulisito Yesu nakeza mwe isi kuwambula wata masa. Miye masa yangu yatendesa kujinka wose. 16 Mna Chohile kanifila mbazi. Chani mwa miye ywa nkongo Kulisito Yesu alagise ujijimizi wakwe wose kwangu miye, enga uliganyo kwa wadya wose nawamtimile nyumani na kuhokela ujima mazuwa yose. 17 Haluse kwa Seuta hena udumo, hekudaha kuwona ubanasi, hekuwoneka na Chohile ichedu hekubanika, uyo enkigwe ntunyo na ukuka mazuwa yose! Taile.
18 Timoseo ukwinga mwanangu nakwinka lagiso dino kuligana na ulosi wa uwoni walongagwa chikale ukukulanga weye. Jesa ulosi uwo utende chiziha chako udahe kuhuda vyedi kugombela mbuli yedi, 19 naho tozesa uzumizi wako na kunga kusagula yedi. Wantu watuhu walemela kunga kusagula yawo niyo wabalanga uzumizi wawo. 20 Mgati mwawo ni Humenayo na Alekizanda, simwinka Shetani awantu awo, chani wahinywe wasekumhuluta Chohile.