8
Iyo ñi ñahan tindee chi ra Jesuu
1 Tacan cuu, ta queta quivi quee iti ra Jesuu. Chahan ra ñuun ta ñuun, ta cati tuhun ra tuhun vaha yoso cuhva cua coo ñivi chi ra Ndioo nu cua cundaca ñahan ra. Chahan tahan ndihi uchi uvi tatun ra, 2 ta iyo uvi uni ñi ñahan chahan tahan chi ra Jesuu, vati cha ni sanduvaha ra chi ñi, ta cha tava ra tati cuihna anima ñi. Iin ña nani María Magdalena, ta ucha tati cuihna cha ni tava ra anima ña. 3 Inga ña cuu ña Juana ñasihi ra Chuza ra cuu ra ndiso tiñu cuenda ra Herode, ta inga ña nani Susana. Tuvi ñi cuu ñi ni chahan chi ra, ta tindee ñi chi ra chi xuhun ñi.
Tuhun yoso cuhva cha chata cuati iin rai chiti
(Mt. 13.1‑9; Mr. 4.1‑9)
4 Tacan cuu, ta tuvi ñivi nducuiti nu iyo ra Jesuu. Ndihi ñuun can quichi ñi, ta cahan ra chi ñi. Chi cuhva cahan ra, ta cati ra ti:
5 ―Iyo iin rai, ta quee ra cuahan ra, vati cua tachi ra chiti [cuhva iyo costumbre ra]. Chata cuati ra chiti can, ta iyo chi quehni chi nu yaha iti. Chañu ñivi nuun quehni chi, ta quichi ri saa, ta chachi ri chi chi. 6 Iyo inga chiti can―quehni chi ticu yuu. Cana chi, soco neti ndico chi, vati ña queta nduta nuun chi. 7 Inga chiti can―quehni chi sava mahñu nu iyo iñu. Icaa ni cana chi chi iñu can, ta chasi iñu nuun chi. 8 Inga chiti can―quehni chi nu ñuhun vaha. Cana chi. Chahnu chi, ta cuaha xaan chiti chi chacoo.
Tuhun can ni cati ra Jesuu, ta nihin xaan cati ra chi ñi ti:
―Na cua taa vaha ndo soho ndo tuhun ya ―cati ra.
Tuhun cha cuu cuhva can
(Mt. 13.10‑17; Mr. 4.10‑12)
9 Tacan cuu, ta nducu tuhun ra sacuaha chi ra ñaan cha cuu cuhva can, 10 ta cati ra chi ra ti:
―Chaha ra Ndioo cha cua coto maan ndo tuhun yoso cuhva ndaca ñahan ra Ndioo chi ñivi ra, ta ña chito ñivi ñuñivi tuhun can nu ni quichi quivi. Maan ndo cua coto chacan, soco chi ndihi ca ñivi cahan yu chi cuhva ni. Chacan cuu cha cua cuni soho ñi tuhun can, soco ña cua cutuni ini ñi.
Cati cachin ra Jesuu ñaan tuhun cuu cuhva cuenda ra chata cuati chiti can
(Mt. 13.18‑23; Mr. 4.13‑20)
11 [Ni vii cahan ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra:]
’Tuhun ya cuni cati cuhva can, vati tuhun Ndioo cuu chiti can, 12 ta chiti quehni nu yaha iti cuu sava ni ta cua ñivi chini tuhun Ndioo, ta quichi run cuihna. Sanaan run tuhun can chi ñi, vati ña cuni run cha cua cuinu ini ñi chi ra Ndioo, ta cua nduvaha anima ñi. 13 Chiti quehni ticu yuu can cuu sava ni ta cua ñivi cusii ini cha chini ñi tuhun can. Chinu ini ñi chi chi, soco iyo ñi cuhva iyo itu can, vati ñahni yoho chi iyo. Suhva quivi ni chinu ini ñi, soco queta quivi ña cundee ca ñi cha ndavaha ni, ta saña ndico ñi. 14 Chiti quehni sava mahñu iñu can cuu sava ni ta cua ñivi chini tuhun Ndioo, ta ña cundee ñi, vati saxini xaan ñi. Cuni ñi cusii ini ñi nu ñuhun ñuñivi, ta cuni ñi cha cua coo tahan xuhun ñi. Chacan iyo ñi, ta ña chahnu ñi cuenda ra Ndioo. 15 Chiti quehni nu ñuhun vaha cuu sava ni ta cua ñivi chini vaha tuhun Ndioo. Cuni ñi chi chi chi ndihi cuii anima ñi, ta cundee ini ñi. Tacan chahnu vaha ñi cuenda ra Ndioo.
Tuhun yoso cuhva taa yo ñuhun ndichin
(Mr. 4.21‑25)
16 [Ni vii cahan ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra:]
’Ña tuhva yo taa yo ñuhun, ta casi yo chi chi tichi cajoon. Ña tuhva yo caqui ndaa yo ñuhun xuu chito, soco taa yo ñuhun, ta chaqui ndaa yo chi chi nu candileru, vati tacan ndichin vaha cua ndehe ndihi ñivi quihvi tichi vehe. 17 Vitin ña chito ñivi ñaan tuhun cuu tuhun can, soco nu cuahan quivi cua cutuni ini ñi, ta sa cua coto vaha ñi ñaan cha cuu chi.
18 ’Cua taa vaha ndo soho ndo, vati cua coo ca cha chini tuni chi ra cutuni ini tuhun cahin, ta chi ra ña cutuni ini tuhun cahin―ña cua cutuni ini ra ni suhva ―cati ra.
Queta sihi ra Jesuu chi yani ra nu iyo ra
(Mt. 12.46‑50; Mr. 3.31‑35)
19 Tacan cuu, ta queta sihi ra Jesuu chi yani ra nu iyo ra, soco ña cuu yaha ñi nu iyo ra, vati tuvi xaan ñivi iyo, 20 ta cati ñivi can chi ra ti:
―Cha iyo sihi cun chi yani cun nuquehe, ta cuni ñi chihun ―cati ñi.
21 Ta cati ndico ra Jesuu chi ñi ti:
―Cua cati yu yoo cuu sihi yu yoo cuu yani yu. Ñivi tasoho tuhun Ndioo, ta sacuinu ñi chi chi―ñican cuu sihi yu chi yani yu ―cati ra.
Sacutaxin ra Jesuu tati chi nduta tañuhun
(Mt. 8.23‑27; Mr. 4.35‑41)
22 Iin quivi quihvi ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra tichi tundoo, ta quechaha cati ra chi ra ta ra ti:
―Na coho inga chiyo nduta ya ―cati ra.
Tacan cuu, ta quechaha sacunu ra ta ra tundoo can. 23 Nu quechaha sacunu ra ta ra chi chi, ta quechaha quixi ra Jesuu. Tacan cuu, ta nihin xaan quechaha iyo iin tiati nu nduta can. Chacan cuu cha quechaha chitu nduta tichi tundoo can, ta ica xaan suhva iyo ra ta ra, coto cua ndoyo ñuhun ra. 24 Chacan cuu cha sandoyo ra ta ra chi ra Jesuu, ta cati ra ta ra ti:
―¡Maestru, cua ndoyo ñuhun yo! ―cati ra.
Tacan cuu, ta ndoyo ra Jesuu, ta nduxaan ra chi tati can chi nduta can, ta cutaxin ndico chi. 25 Tacan cuu, ta quechaha cati ra chi ra ta ra ti:
―Ñahni cha chinu ini ndo chi ra Ndioo ―cati ra.
Iyo xaan cuni ra ta ra, ta yuhvi ra. Nducu tuhun ra ta ra chi tahan ra ti:
―¿Yoo rai cuu rahya? Cha cati tuhun ra chi tati chi nduta, ta tasoho chi chi ra ―cati ra ta ra.
Ni chacoo tati cuihna anima iin rai iyo ñuhun Gadara
(Mt. 8.28‑34; Mr. 5.1‑20)
26 Tacan cuu, ta queta ra ta ra ñuhun Gadara. Iti nuun ñuhun Galilea iyo chi, vati inga chiyo nduta can iyo ñuhun can. 27 Quee ra Jesuu tichi tundoo can, ta tahan ra chi iin rai. Quichi ra iti ñuun can, ta iyo tati cuihna anima ra. Nahan xaan cha iyo run chi ra, ta chica cuiti ndaha ra. Ña ndoo ca ra tichi vehe, soco iyo ra camasandu. 28 Nu ni ndehe racan chi ra Jesuu, ta quechaha cana chaa ra, ta nduva ihni ra iti nuun ra Jesuu, ta nihin xaan quechaha cati ra ti:
―¿Ñaan cha cuu cha cuni cun chihin yu, ta Jesuu? Yoho―sehe Ndioo cuu cun. Cahan ndahvi yu chihun ti ña cuhva cun tu ndoho chihin yu.
29 Tacan cati ra, vati cha ni cati ra Jesuu ti cua quee run tati cuihna can anima ra. Cuaha xaan cha ni savaha run chi ra cuaha chaha. Cha cucumi ñivi chi ra, ta cha ni cunuhni ra chi cadena caa, soco chahnda ra chi chi, ta sacuhun run tati cuihna can chi ra tichi cuhu. 30 Nducu tuhun ra Jesuu chi ra ti:
―¿Ñaan nani cun? ―cati ra.
Ta cati ndico ra ti:
―Legioon nani yu.
Tacan cati ra, vati cuaha xaan run tati cuihna can cha quihvi anima ra, 31 ta quechaha cahan ndahvi run chi ra Jesuu ti ña cua tava ndaa ra chi run, ta cua cuhun run nu iyo ñivi cha ni chihi. 32 Tican iyo cuaha ri quini, ta tixitin ri chachi ri iyo ri yucu can. Chacan cuu cha cahan ndahvi run tati cuihna chi ra Jesuu ti cua tava ndaa ra chi run, ta cua quihvi run tichi rican. Tacan cuu, ta chaha ra Jesuu ndatu chi run. 33 Quee run anima ra ndahvi can, ta quihvi run tichi ri quini can, ta quechaha chinu ihni ri quini can. Nuun ri xahva can, ta quehni ri tichi nduta can, ta chihi ri.
34 Ndehe ra cumi chi ri ñaan cha ni tahan ri, ta chinu ra. Ndihi nu yaha ra chaha ra cuenda chi ñivi. 35 Chacan cuu cha cuahan ñivi tican, vati cuni ndehe ñi ñaan cha cuu cha ni chacoo, ta queta ñi nu iyo ra Jesuu. Tacan cuu, ta ndehe ñi ti ndaa ra ndahvi can. Cha quee run tati cuihna anima ra, ta nami ra. Vaha xaan cuni xini ra, ta ndaa ra nu inda ra Jesuu. Quechaha cuyuhvi xaan ñivi can. 36 Ñivi ndehe cha ni tahan ra―chaha ñi cuenda yoso cuhva ni nduvaha ra ndahvi can. 37 Tacan cuu, ta quechaha cahan ndahvi ndihi ñivi quichi nini cahnu ñuhun Gadara can chi ra Jesuu. Cati ñi ti na cua cuhun ra Jesuu inga chiyo, vati cha chaha xaan ra tu ndoho chi ñi, ta yuhvi xaan cuni ñi. Tacan cuu, ta quihvi ndico ra tichi tundoo, ta cha cua cuhun ra, 38 ta quechaha chica ndahvi ra ndahvi can chi ra, vati cuni ra cuhun tahan ra chi ra, soco cati ra Jesuu chi ra ti:
39 ―Cuahan iti vehun, ta cati tuhun cun ndihi cha ni savaha ra Ndioo chihun ―cati ra, ta saña tahan ra chi ra, ta cuahan ra.
Tacan cuu, ta cuahan ra nduvaha can. Nini ñuun chahan ra, ta cati tuhun ra ndihi cha ni savaha ra Jesuu chi ra.
Cuhvi sehe ra Jairo, ta sayani ndaha iin ñahan sahma ra Jesuu
(Mt. 9.18‑26; Mr. 5.21‑43)
40 Tacan cuu, ta queta ndico ra Jesuu inga chiyo nduta can, ta vaha xaan quihin cuenda ñivi chi ra, vati ndihi ñi ndatu chi ra. 41 Tacan cuu, ta quichi iin ra nani Jairo, ta ra cuu xini iin ve ñuhun cuu ra. Chahnu chiti ra iti nuun ra Jesuu, ta quechaha cahan ndahvi ra chi ra ti na cua cuhun ra Jesuu vehe ra, 42 vati iin tuhun ni ña luhu sehe ra iyo. Uchi uvi cuiya ña, ta cuni cuvi ña. Tacan cuu, ta cuahan ra Jesuu chi ra. Ni vii cuahan ra, ta nihin xaan indi ra tañu ñivi.
43 Nu ni yaha ra indi tahan iin ñahan. Cha queta uchi uvi cuiya iyo xaan niñi ña chi ña, ta yoni cuu sanduvaha chi ña. 44 Tuhva ña iti chata ra, ta sayani ndaha ña yuhu sahma ra. Suvi ni hora can ni chacuita cha iyo niñi ña chi ña.
45 Tacan cuu, ta quechaha nducu tuhun ra Jesuu ti:
―¿Yoo sayani ndaha chihin yu? ―cati ra.
Ndihi ñivi cati ti ñahni, ta cati ra Pedro chi ra ti:
―Maestru, tuvi xaan ñivi iyo, ta nihin xaan indi cun tañu ñi ―cati ra.
46 Ta cati ndico ra Jesuu ti:
―Iyo yoo sayani ndaha chihin yu, vati chite ti cha quee suhva tu ndee ini chihin yu ―cati ra.
47 Tacan cuu, ta ndehe ña ñahan can ti cha chito ra, ta tuhva ña nu inda ra. Naquisi xaan chi chi ña, ta tuhva ña. Chahnu chiti ña iti nuun ra, ta iti nuun ndihi ñivi can chaha ña cuenda ñacu sayani ndaha ña chi ra, ta chaha ña cuenda ti suvi ni hora can ni nduvaha ña. 48 Tacan cuu, ta cati ra Jesuu chi ña ti:
―Cha ni nduvahun, vati chinu ini cun, sihi. Na cua cuhun vii cun ―cati ra.
49 Ni vii cahan ra Jesuu chi ña, ta quichi ñivi iti vehe ra cuu xini ve ñuhun can. Queta ñi, ta quechaha cati ñi chi ra Jairo can ti:
―Cha ni chihi cuii sehun. Ña satañu con chi ra maestru ―cati ñi.
50 Chini ra Jesuu tuhun cahan ñi, ta cati ra chi ra Jairo ti:
―Ña tichaha ni cun. Mani cha cua cuinu ini cun, ta cua nduvaha sehun ―cati ra.
51 Tacan cuu, ta queta ra vehe ra Jairo. Quihvi ra, ta quihvi tahan ra Pedro chi ra Juaan chi ra Jacobo chi sutu ña luhu can chi sihi ña. Ñican ni quihvi, soco ña ni chaha ra Jesuu cha cua quihvi ndihi ca ñivi. 52 Cuihya xaan cuni ndihi ñivi can, ta chacu xaan ñi, soco quechaha cati ra Jesuu chi ñi ti:
―Ña cuacu ndo, vati ña ni chihi ña. Quixi ni maan ña ―cati ra.
53 Tacan cuu, ta quechaha chacu nahan ñi chi ra; vati chito ñi ti cha ni chihi cuii ña. 54 Tacan cuu, ta quihvi ra Jesuu tichi vehe. Tiin ra ndaha ña, ta nihin quechaha cahan ra, ta cati ra chi ña ti:
―Cuinda, lia ―cati ra.
55 Tacan cuu, ta nihin ndico ña tati ña, ta quii xaan ni chacuinda ña, ta cati ra Jesuu ti cua cuhva ñi cha cachi ña. 56 Iyo xaan cuni sutu ña chi sihi ña, ta cati ra Jesuu ti na ña cua cuhva ñi cuenda ñaan cha ni tahan ña.