1 Iin quivi cana ra Jesuu chi ndihi uchi uvi ra sacuaha chi ra, ta chaha ra tu ndee ini chi ra ta ra. Chaha ra ndatu chi ra, vati cua tava ra ta ra ndihi run tati cuihna cha ñuhun anima ñivi, ta cua sanduvaha ra ta ra chi ñivi cuhvi. 2 Tacan cuu, ta tava tiñu ra Jesuu chi ra ta ra, vati cua cati tuhun ra ta ra yoso cuhva cua coo ñivi chi ra Ndioo nu cua cundaca ñahan ra, ta cua sanduvaha ra ta ra chi ñivi cuhvi, 3 ta quechaha cati ra chi ra ta ra ti:

―Ñahni cha cua cuiso ndo nu cua cuhun ndo. Ña cuiso ndo garote. Ña cuiso ndo yunu. Ña cuiso ndo cha cua cachi ndo. Ña cuiso ndo xuhun. Ña cuiso ndo. Iin tuhun ni cha ndichin ndo cua cuiso ndo. 4 Ndaa vehe cua quihvi ndo ―suvi ni tican cua coo nuun ndo nda cua nda cua cuhun ndo inga ñuun. 5 Tu ña cua quihin cuenda ñivi chi ndo, cua quee ndo ñuun can, ta cua naquisi ndo ñuhun iñi chaha ndo. Chacan cuu cha cua coto ñi ti cahan ndo iin cha ndicha ndicha ―cati ra chi ra.

6 Tacan cuu, ta quee ra ta ra. Cuahan ra. Ñuun ta ñuun cuahan ra, ta cati tuhun ra tuhun Ndioo, ta ndihi ñuun can sanduvaha ra chi ñivi cuhvi.

7 Tacan cuu, ta chini ra Herode rey can ndihi tuhun cha ni savaha ra Jesuu. Saxini xaan ra, vati iyo ñivi cati ñi ti cha ni natacu ndico ra Juaan tañu ñivi ndii. 8 Inga ñivi cati ti ra Elía chahnu cuu ra ni quichi, ta inga ñi cati ti iin ra ni cahan cuenda ra Ndioo tiempu chahnu cuu ra ni quichi. 9 Chacan cuu cha cati ra Herode ti:

―Ni chahnda yu sucun ra Juaan, [ta chihi ra]. Ña chite yoo rai cahan ñi tuhun can ―cati ra.

Chacan cuu cha nducu ra cuhva cha cua ndehe ra chi ra Jesuu.

10 Tacan cuu, ta queta quivi quichi ndico ra tatun Jesuu, ta chaha ra ta ra cuenda chi ra ndihi cha ni savaha ra ta ra nu ni chahan ra. Tacan cuu, ta quihin ra Jesuu chi ra ta ra, ta quee siin ra ta ra. Cuahan ra iti ñuun Betsaida, 11 soco chito ñivi ndaa iti cuahan ra, ta chandicu ñi chi ra. Tacan cuu, ta quihin cuenda ra Jesuu chi ñi, ta cahan ra chi ñi yoso cuhva cua coo ñivi chi ra Ndioo nu cua cundaca ñahan ra, ta sanduvaha ra chi ñivi cuhvi.

12 Tacan cuu, ta cha cua ini xaan. Chacan cuu cha quichi cahan ra tatun ra chi ra Jesuu, ta cati ra ta ra ti:

―Na cua saña tahan yo chi ñivi ya, ta na cua cuhun ñi ranchu iyo yatin. Na cua cuhun ñi iti ñuun, ta cua nanducu ñi nu cua cusu ñi. Cua nanducu ñi cha cua cachi ñi. Tacan sa cua nanihin ñi, vati ñahni cha iyo ihya ―cati ra ta ra.

13 Ta cati ndico ra Jesuu chi ra ta ra ti:

―Cuhva maan ndo cha cua cachi ñi ―cati ra.

Ta cati ndico ra ta ra ti:

―Ñahni cha iyo chi ndi. Uhun tahan paan chi uvi tiaca ni iyo. Tu ña cua cuhun ndi cu sata ndi cha cua cachi ndihi ñihya, ña cua queta chacan.

14 Tacan cati ra ta ra, vati uhun tahan mil rai cuu ra iyo, soco cati ndico ra Jesuu chi ra ta ra ti:

―Cati ndo chi ra ti na cua cunda nuun ra. Uvi xico uchi uvi xico uchi ra ta ra cua cunda iin iin nu cua cunda ra ―cati ra.

15 Tacan ni savaha ra sacuaha chi ra Jesuu, ta ni chacunda ndihi ñivi can. 16 Tacan cuu, ta quihin ra Jesuu paan can chi tiaca can. Uhun paan cuu chi chi uvi tahan tiaca. Quihin ra chi chi, ta ndehe ndaa ra iti siqui andivi, ta chaha ra iin tiahvi ndioo chi ra Ndioo. Chahnda cuati ra chi chi, ta chaha ra chi chi chi ra sacuaha chi ra, vati cua cuhva ra ta ra chi chi chi ñivi can. 17 Tacan cuu, ta chachi ñi ta ñi, ta ndihi ñi ndaha ini. Tacan cuu, ta canihin ra ta ra cha ni ndoo, ta queta uchi uvi tica chehle cuati canihin ndico ra ta ra.

18 Iin quivi quee siin ra Jesuu, vati cua cahan ra chi ra Ndioo, ta iyo tahan ra sacuaha chi ra. Cha ndihi cahan ra Jesuu chi ra Ndioo, ta quechaha nducu tuhun ra chi ra sacuaha chi ra ti:

―¿Yoo rai cui cati ñivi? ―cati ra.

19 Ta cati ndico ra ta ra ti:

―Iyo ñivi cati ti ra Juaan ra sacunduta cuun. Iyo inga ñivi―cati ñi ti Elía cuun, ta iyo inga ñi cati ti cha ni nandoto ndico iin ra ni cahan cuenda ra Ndioo tiempu chahnu, ta racan cuun ―cati ra ta ra.

20 Tacan cuu, ta nducu tuhun ra Jesuu chi ra ta ra ti:

―Ta maan ndo, ¿yoo rai cui cati ndo? ―cati ra.

Ta cati ndico ra Pedro ti:

―Yoho―ra Cristo cuun, vati ni tava tiñu ra Ndioo chihun ―cati ra chi ra.

21 Tacan cuu, ta cati tuhun xaan ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra ti ña cua cati ra tuhun can chi ni iin ñivi. 22 Tacan, ta quechaha cati ra ti:

―Yuhu ra cuu sehe ñivi―iyo cha cua ndehe xain tu ndoho. Ndihi ra chanihin chi ra sutu chahnu chi ra sacuaha ley chahnu―ndihi racan cua tava ndaa ra chihin yu. Cua cahni ra ta ra chihin yu, soco cua yaha uni quivi, ta cua natacu ndico yu ―cati ra.

23 Inga hora, ta cati ndico tucu ra Jesuu chi ndihi ñivi can ti:

―Tu iyo ndo cuni ndo coo ndo chihin yu, na ña cua saxini ndo cuenda maan ndo. Na cua ndehe ndo tu ndoho cuenda yu ndihi ni quivi cuhva ndehe ñivi tu ndoho nu cruu. 24 Tu cua cuni ndo coo vaha ndo cuenda maan ndo, cua ndoyo ñuhun ndo, soco tu cua cuvi ndo cuenda yuhu, ña cua ndoyo ñuhun ndo cuenda ra Ndioo. 25 Ñahni yavi ndaa ndo cha cua sacanaan ndo ndihi cha iyo nu ñuhun ñuñivi ya, tu cua ndoyo ñuhun cuii ndo cuenda ra Ndioo. 26 Tu cua cucahan nuun ndo cuenda yu, tu cua cucahan nuun ndo tuhun cati tuhin, cua cucahan tahan nuin chi maan ndo quivi cua quichi ndico yu ra cuu sehe ñivi. Taqui xaan cua cuu nu cua quichi yu, vati cua quichi yu cuenda ra suti chi ra cuu tatun Ndioo. 27 Cati ndicha yu chihin ndo ti iyo ndo inda ihya―ña cua cuvi ndo nda cua nda cua ndehe ndo yoso cuhva cua cundaca ñahan ra Ndioo ―cati ra chi ñi.

28 Yaha una quivi nu ni cahan ra Jesuu tuhun can, ta quihin ra chi ra Pedro chi ra Juaan chi ra Jacobo, ta cuahan ra ta ra iin siqui yucu, vati cua cahan ra chi ra Ndioo. 29 Nu ni cahan ra Jesuu chi ra Ndioo, ta tucu cuhva sananduvi ra Ndioo chi ra. Tucu cuhva caa nuun ra Jesuu hora can, ta nda cua tachan sahma ra cuu, ta cuichin xaan chi, 30 ta ni chacoo uvi rai chi ra. Ra Moisee chi ra Elía cuu ra, ta ndatuhun ra ta ra chi ra Jesuu. 31 Taqui xaan nu chacuinda ra Moisee chi ra Elía can, ta ndatuhun ra ta ra chi ra Jesuu yoso cuhva cua cuvi ra iti ñuun Jerusalén nu cuahan quivi. 32 Vee xaan cuni ra Pedro chi tahan ra, vati cuni xaan chi cusu ra ta ra, soco cundee ra ta ra, ta ndehe ra ta ra ti ndichin xaan ra Jesuu cuu. Ndehe ra ta ra ti ndatuhun uvi rai chi ra Jesuu, 33 ta sa cuahan ndico ra Moisee chi ra Elía nu iyo ra Jesuu, ta quechaha cati ra Pedro chi ra Jesuu ti:

―Vaha xaan cha quichi tahan ndi ihya, maestru. Na cua savaha ndi uni tiahva. Iin chi cua cuu chi maun, ta inga chi cua cuu chi ra Moisee, ta cua cuu inga chi chi ra Elía ―cati ra, [soco cahan soho ra,] vati ña chito ra ñaan cha cahan ra.

34 Ni vii cahan ra Pedro can, ta quichi iin vico. Chasi chi nuun ra ta ra, ta yuhvi cuni ra ta ra cha chasi vico can nuun ra. 35 Tacan cuu, ta quechaha cahan ra Ndioo tichi vico can, ta cati ra ti:

―Sehi chi rahya, ta cuni xain chi ra. Cua tasoho ndo cha cua cahan ra ―cati ra.

36 Cha ndihi cahan ra Ndioo tuhun can, ta ndehe ra ta ra ti iin tuhun ni ra Jesuu ni ndoo. Tacan cuu, ta taxin ni chacoo ra ta ra. Quivi can ña chaha ra ta ra cuenda chi ni iin ñivi ñaan cha cuu cha ni ndehe ra tican.

37 Tuvi inga quivi, ta nuun ndico ra ta ra siqui yucu can. Nuun ra, ta tuvi ñivi ni nihin tahan ra. 38 Tacan cuu, ta cana chaa iin rai nda mahñu ñivi can, ta cati ra chi ra Jesuu ti:

―Yoho maestru, na cua savahun tu manini cua ndehun sehi, vati iin tuhun ni ra iyo, 39 ta ñuhun tati cuihna anima ra. Quii xaan cana chaa ra savaha run, ta chahni rai run chi ra, ta quee iñu yuhu ra. Sanicuehe run chi ra, ta cuaha tu ndoho chaha run chi ra, ta ña ta quee run. 40 Cha cahin chi ra sacuaha chihun ti na cua tava ra chi run, soco ña cuu chi ra ―cati ra.

41 Ta cati ndico ra Jesuu chi racan ti:

―Ndioho, ña chinu ini ndo chi ra Ndioo. Mani ndavaha ni ndacu ndo. Ña cundee ca ini yu chi ndo. Ña nahan cua coi chi ndo. Na ndaca sehe cun ihya ―cati ra.

42 Tacan cuu, ta ni vii cua tuhva ra luhu can, ta sanduva run tati cuihna chi ra, ta chahni rai run chi ra. Tacan, ta quechaha nduxaan ra Jesuu chi run tati cuihna can, ta sanduvaha ra chi ra luhu, ta chaha cuenda ndico ra chi ra chi sutu ra. 43 Iyo xaan cuni ndihi ñivi can, vati cahnu xaan cuu ra Ndioo.

Ni vii nduiyo ndihi ñivi can, vati cuaha xaan cha ni savaha ra Jesuu, ta quechaha cati ra chi ra sacuaha chi ra ti:

44 ―Cua taa vaha ndo soho ndo tuhun ya. Yatin xaan cua xico tuhun ñivi chihin ra cuu sehe ñivi, ta cua tiin ñi chi ra ―cati ra.

45 Ña nituni ini ra ta ra tuhun can, vati ña chaha ra Ndioo. Chacan cuu cha ña nituni ini ra, ta yuhvi ra ta ra nducu tuhun ra chi ra Jesuu ñaan cha cuu tuhun can.

46 Tacan cuu, ta quechaha cahan yuhu ra sacuaha chi ra Jesuu. Cahan yuhu ra chi tahan ra, vati saxini xaan ra ndaa ra cua cuu iin rai cahnu ca. 47 Tacan, ta sa chito ra Jesuu yoso cuhva saxini ra ta ra chi anima ra. Chacan cuu cha quihin cuenda ra chi iin ve luhu, ta ni chacuinda ve iin chiyo xiin ra savaha ra, 48 ta quechaha cati ra chi ra ta ra ti:

―Tu cua quihin cuenda ndo chi ñivi cuu sava ni ta cua vehya cuenda yu, cua quihin cuenda ndo chihin yu. Tu cua quihin cuenda ndo chi yuhu, cua quihin cuenda tahan ndo chi ra Ndioo, ta maan ra tava tiñu chihin yu. Ta chi maan ndo cati yu ti ra cuu rai cahnu ca cua tindee chi ndihi ñivi tahan ra ―cati ra.

49 Tacan cuu, ta quechaha cati ra Juaan chi ra ti:

―Ni ndehe ndi chi iin rai, ta cahan ra sivi cun, ta tava ra tati cuihna anima ñivi, soco ña chaha ndi cha cua savaha ca ra chacan, vati ña chica ra chihun sava ta cuhva cha chica maan ndi ―cati ra.

50 Ta cati ndico ra Jesuu chi ra ti:

―Ña cua casi con nuun ñivi ndacu tacan, vati tu ña cua cani tahan ñivi chi yo, cua coo ñi cuenda yo ―cati ra.

51 Tacan cuu, ta chito ra Jesuu ti ña cuaha ca quivi, ta cua ndaa ra iti siqui andivi. Chacan cuu cha cati ra chi anima ra ti nini xaan cua cuhun ra iti ñuun Jerusalén, 52 ta tachi ra tatun ra iti nuun. Cuahan ra tatun can iti ñuhun Samaria, ta quihvi ra iin ñuun, vati cua nducu ra ndaa cua cachi ra Jesuu ndaa cua cusu ra. 53 Tacan ni savaha ra tatun can, soco ña ni quihin cuenda ñivi can chi ra Jesuu, vati cha cuahan ra iti ñuun Jerusalén. 54 Ndehe ra Jacobo chi ra Juaan yoso cuhva cati ñivi can, ta quechaha cati ra ta ra chi ra Jesuu ti:

―Ra chahnu, ¿atu cuni cun cha cua cahan ndi chi ra Ndioo ti na cua saquehni ra ñuhun cha cua cayu ñihya, ta cua ndoyo ñuhun ñi cuhva ni savaha ra Elía iti chata? ―cati ra ta ra.

55 Tacan cuu, ta ndico coo ra Jesuu nuun ra ta ra, ta nduxaan ra chi ra, ta cati ra ti:

―Ña chito ndo ñaan tiñu chica ndo. 56 Yuhu ra cuu sehe ñivi―quichi yu, vati cuni yu sanduvahi anima ñivi. Ña cuni yu cha cua ndoyo ñuhun ñi ―cati ra.

Tacan cuu, ta cuahan ra ta ra inga ñuun.

57 Ni vii cuahan ra ta ra iti, ta quechaha cati iin rai chi ra Jesuu ti:

―Yoho ra chahnu, cuni cuhin chihun ndaa iti cua cuhun cun ―cati ra.

58 Ta cati ndico ra Jesuu chi ra ti:

―Iyo nu quixi ri ñucuii, ta iyo taca ri saa, soco ñahni nu cua cava cusu yu, ta ra cuu sehe ñivi cui ―cati ra chi racan.

59 Chi inga ra cati ra Jesuu ti:

―Na coho ―cati ra,

soco cati ndico racan chi ra ti:

―Ra chahnu, cuhva cha cua cuhun xihne, ta cua cuchi yu chi suti ―cati ra.

60 Ta cati ndico ra Jesuu chi ra ti:

―Na cua cuchi ñivi tahan ndo chi ra, soco yoho―cuahan, ta cati tuhun cun yoso cuhva cua coo ñivi chi ra Ndioo nu cua cundaca ñahan ra ―cati ra.

61 Tacan cuu, ta cati inga ra chi ra Jesuu ti:

―Cua cuhin chihun, ra chahnu, soco cuhva cun cha cua saña tahan xihne chi ñivi yu ―cati ra.

62 Ta cati ndico ra Jesuu chi ra ti:

―Tu cua quechaha satiñu ndo tiñu ra Ndioo, soco tu ña cua satiñu ndo chi ndihi cuii anima ndo, ña cua cuu coo ndo nu cua cundaca ñahan ra Ndioo ―cati ra.