10
Tava tiñu ra Jesuu chi uni xico uchi ra ta ra
1 Tacan cuu, ta chaha ra Jesuu tiñu chi inga uni xico uchi ra ta ra, ta tava tiñu ra chi ra ta ra. Uvi uvi ra tava tiñu ra, ta cuahan ra ta ra iti nuun. Ndihi ñuun nu cua yaha ra Jesuu cuahan ra ta ra. 2 Ni vii iyo ra ta ra chi ra Jesuu, ta cati ra chi ra ta ra ti:
―Cuaha xaan tiñu iyo, soco ñahni ñivi cua satiñu. Na cua cahan ndahvi ndo chi ra chahnu Ndioo ti cua tava tiñu ra chi ñivi cua satiñu tiñu ra. 3 Vitin cuahan ndo. Tava tiñu yu chihin ndo, ta cuahan ndo nu cua coo ndo chi tu ndoho. Cuhva iyo ri chivu cuati cua coo ndo, vati chaha ri ina tu ndoho chi ri. [Cuhva can cua coo ndo chi tu ndoho.] 4 Ña cua cuiso ndo xuhun. Ña cua cuiso ndo yunu. Ña cua cunda chaha ndo. Ña cua nducuee ndo ndatuhun ndo chi ñivi tahan ndo iti. 5 Ndaa vehe cua coo nuun ndo cua cati xihna ndo chi ñivi can ti na cua coo vii ñi vehe ñi. 6 Tu ndicha ti iyo vii ñivi can, cua coo vii ñi cuhva cua cati ndo, soco ña cua coo vii ñi, tu ñavi tacan iyo ñi. 7 Vehe can nu iyo vii ñivi cua ndoo nuun ndo, ta cua cachi tahan ndo chi ñican, vati iyo yahvi ndihi ñivi satiñu. Ña cua nducu ndo nu cua coo ndo vehe ta vehe. 8 Tu cua quihin cuenda ñivi chi ndo ñuun nu cua quihvi ndo, cua cachi ndo ñaan cha cuu cha cua cuhva ñi chihin ndo. 9 Cua sanduvaha ndo chi ñivi cuhvi, ta cua cati tuhun ndo chi ñivi can ti yatin xaan cua cundaca ñahan ra Ndioo. 10 Tu ña cua quihin cuenda ñivi chi ndo ñuun nu cua quihvi ndo, cua yaha ndo iti cahnu ñuun can, ta cua cati ndo chi ñi ti 11 nacuhva ndo yuhma ñuhun ñuun ñi chaha ndo. Chacan cuu cha cua coto vaha ñi ti ña vaha cha ndacu ñi, soco na cua coto ñi yoso cuhva cua coo ñivi chi ra Ndioo nu cua cundaca ñahan ra, cua cati ndo chi ñican. 12 Yuhu cati ti quivi cua tachi tuni ra Ndioo chi ñivi xaan xaan cua cutuni ñivi ni chacoo ñuun Sodoma iti chata, soco xaan ca cua cutuni ñivi ña cua quihin cuenda chi ndo vitin ―cati ra.
Cuhva iyo ñivi ña tasoho
(Mt. 11.20‑24)
13 [Ni vii cahan ra Jesuu chi ñi cuenda ñivi ña tasoho:]
’Ndioho ñivi ñuun Corazín, ndioho ñivi ñuun Betsaida, cahnu xaan tu ndoho cua coo chi ndo, vati cahnu xaan cuhva cuu cha ni savahi iti nuun ndo. Tu cua savahi cuhva can iti nuun ñivi iyo ñuun Tiro, tu cua savahi cuhva ni savahi iti nuun ndo iti nuun ñivi ñuun Sidón, ta cahnu xaan cuati cuu cha ni savaha ñi, ndicha ndicha cua saña ihni ñi ndihi cuati can. 14 Cahnu xaan tu ndoho cua coo chi ñivi ñuun can nu cua tachi tuni ra Ndioo chi ñivi, soco cahnu xaan ca tu ndoho cua coo chi maan ndo. 15 Ta ndioho ñivi ñuun Capernaum, ña cua coo ndo iti siqui andivi. Cua coo ndo nu iyo ñivi ndoyo ñuhun, [vati cua tachi tuni ra Ndioo chi ndo].
16 ’Tu cua tasoho ñivi chi maan ndo, cua tasoho tahan ñi chihin yu. Tu cua tava ndaa ñi chi ndo, cua tava ndaa tahan ñi chi yuhu. Tu cua tava ndaa ñi chihin yu, cua tava ndaa tahan ñi chi ra Ndioo, vati maan ra cuu ra tava tiñu chihin yu. Tacan ni cati ra Jesuu chi ra ta ra, ta cuahan ra ta ra.
Quichi ndico ndihi uni xico uchi ra ta ra
17 Quichi ndico ndihi uni xico uchi ra ta ra nu ni chahan ra, ta sii xaan cuni ra ta ra. Cati ra ta ra chi ra Jesuu ti:
―Ra chahnu, cha ni cahan ndi chi run tati cuihna cuenda sivi cun, ta ni tasoho run cha ni cahan ndi ―cati ra ta ra.
18 Ta cati ra Jesuu chi ra ta ra ti:
―Ndicha ti ni ndehi ti cha ni quehni run Satanaa iti siqui andivi cuhva quehni iin tachan, [vati cha cuahan ndoyo ñuhun run]. 19 Cha chahi tu ndee ini chi ndo, vati cua cuu cuañu ndo chata ri coo, cua cuu cuañu ndo chata ri tisuhma, ta ña cua cundee run Satanaa cuxaan ini run chi ndo. Ñahni cha cua cuu sandoyo ñuhun run chi ndo. 20 Ña cua cusii ini ndo cha tasoho run tati cuihna cha cahan ndo chi run, soco cua cusii ini ndo, vati cha iyo sivi ndo nu tutu ra Ndioo iti siqui andivi, [vati cua coo ndo chi ra] ―cati ra Jesuu.
Sii cuni ra Jesuu
(Mt. 11.25‑27; 13.16‑17)
21 Suvi ni hora can sii xaan quechaha cuni ra Jesuu savaha ra Tati Ndioo. Tacan cuu, ta quechaha cati ra Jesuu ti:
―Yoho tata, maun cuu ra ndaca ñahan iti siqui andivi, ta maun cuu ra ndaca ñahan nu ñuhun ñuñivi ya. Sacahnu yu chihun, vati ña chahun cuenda chi ñivi nditi chi ñivi cutuni ini yoso cuhva cua coo ñivi chihun nu cua cundaca ñahan cun, soco chi ñivi ndahvi ya cha sacoto cun chacan. Chacan ni savahun, vati cuhva cuni cun cuu chi, tata.
22 ’Cha ni chaha suti ndihi tu ndee ini chihin yu. Yoni ñivi chito yoso cuhva iyo ra cuu sehe Ndioo. Iin tuhun ni ra Ndioo chito chacan, ta yoni ñivi chito yoso cuhva iyo ra Ndioo. Iin tuhun ni ra cuu sehe ra chito, ta ndaa ñivi cuni ra sacoto ra―ñican cua coto tahan ñi yoso cuhva iyo ra Ndioo sutu yu ―cati ra Jesuu.
23 Tacan cuu, ta ndehe ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra, ta cahan siin ra chi ra ta ra, ta cati ra ti:
―Cua cusii ini ndo cuenda cha ni ndehe ndo. 24 Chahi cuenda chi ndo ti tuvi xaan ra ni cahan cuenda ra Ndioo nu quichi quivi, tuvi xaan ra ni chacundaca ñahan cuenda ra Ndioo iti chata―cuni ra ndehe ra cha ni ndehe maan ndo, soco ña ni cundee ndehe ra. Cuni xaan ra ta ra cuni ra tuhun chini maan ndo, soco ña cundee ra ―cati ra Jesuu.
Tuhun cha ni savaha iin rai ñuhun Samaria cha vaha
25 Tacan cuu, ta queta iin ra sacuaha ley chahnu, vati cuni coto ra a ña cua cahan ra Jesuu iin cha ndavaha ni. Chacan cuu cha quechaha nducu tuhun ra chi ra Jesuu ti:
―Maestru, ¿ñaan cha cuu cha cua savahi, ta cua coo ndito yu chi ra Ndioo ndihi ni quivi ndihi ni tiempu? ―cati ra.
26 Ta cati ndico ra Jesuu chi ra ti:
―¿Ñaan cha cuu cha cati ley chahnu? ¿Ñaan cha cuu cha cati chi cuni maun? ―cati ra.
27 Tacan cuu, ta cati ndico ra sacuaha ley can ti:
―Cati chi ti cua cuni yo chi ra chahnu Ndioo chi ndihi cuii anima yo chi ndihi cuii cha chini tuni chi yo, ta cua cuni yo chi ndihi ñivi tahan yo cuhva cuni yo suvi ni chi maan yo, cati chi ―cati ra.
28 Tacan cuu, ta cati ra Jesuu chi ra ti:
―Vaha xaan cuhva cahun. Tu cua savahun cuhva ni cati cun, cua coo ndito cun chi ra Ndioo ―cati ra Jesuu.
29 Ta ra sacuaha ley can―cuni ra cha cua saxini ra Jesuu ti nducu tuhun vaha ra chi ra. Chacan cuu cha nducu tuhun ndico ra chi ra Jesuu ti:
―¿Yoo cuu ñivi tahan yu? ―cati ra.
30 Tacan cuu, ta cati ndico ra Jesuu chi ra ti:
―Iyo iin rai judío, ta quee ra ñuun Jerusalén, ta cuahan ra iti ñuun Jericó. Tacan cuu, ta tiin run ñasuhu chi ra. Quenda run sahma ra, ta cani run chi ra, ta cuahan run. Nacoo run chi ra, ta cuni cuvi ra. 31 Suvi ni hora can yaha iin ra sutu iti can. Ndehe ra nu caa ra ndahvi can, ta yaha ra inga chiyo iti can. 32 Ta ni cuhva quichi iin ra satiñu ve ñuhun. Ndehe ra nu caa ra ndahvi can, ta yaha ra inga chiyo iti can. 33 Tacan cuu, ta quichi tahan iin ra ñuhun Samaria, [ta xaan cuni ra ndehe ra chi ñivi judío cuhva iyo costumbre ñivi ra]. Queta ra nu caa ra ndahvi can, ta ndehe ra chi ra, ta uhvi xaan cuni ra chi ra. 34 Chacan cuu cha tuhva ra nu caa ra, ta savaha ra rimeri chi aceite chi vinu. Choso ra chi chi, ta chuhni ra nu nicuehe ra. Tacan cuu, ta tindee ra chi ra ndahvi can. Tiso ra chi ra siqui sana ra, ta ni chandaca ra chi ra nu cua coo nuun ra, ta tindee ra chi ra suhva ca. 35 Tuvi inga quivi, ta chaha ra uvi xuhun denario chi ra iyo vehe can, ta cati ra chi ra ti na cua tindee ra chi ra. Tu cua sanaan ca ra xuhun ra cha cumi ra chi ra, cua tiahvi ndico ra nda quivi cua yaha ndico ra, cati ra. 36 Vitin cua cati maun. ¿Ndaa ra cuu ra cuu ñivi tahan ra ni ndoyo ñuhun savaha ñasuhu? ―cati ra Jesuu chi ra.
37 Ta cati ndico ra sacuaha ley can ti:
―Ra ni cundahvi ini chi ra―racan cuu ra cuu ñivi tahan ra ―cati ra.
Ta cati ra Jesuu ti:
―Cuahan vitin, ta na cua savaha maun cuhva ni savaha racan ―cati ra.
Queta ra Jesuu vehe ña Marta chi ña María
38 Tacan cuu, ta cuahan ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra iti, ta queta ra ta ra iin ñuun. Tacan cuu, ta quihin cuenda iin ña nani Marta chi ra Jesuu vehe ña. 39 Iyo tahan iin cuhvi ña nani María, ta mani cha cunda nuun ña nu iyo ra chahnu Jesuu cuni ña, ta tasoho ña tuhun cahan ra. 40 Saxini xaan ña Marta can yoso cua savaha ña, ta cua sacachi ña chi ra. Chacan cuu cha tuhva ña nu ndaa ra, ta quechaha cati ña chi ra ti:
―Ra chahnu, ¿ñacu ña tichaha ni cun cha ni nacoo ihni ña cuhvi yu chihin yu, ta mani yu cua tiso vaha cha cua cachi ndo? Cua cati cun chi ña ti na cua tindee tahan ña chihin yu ―cati ña.
41 Ta cati ndico ra chi ña ti:
―Cuaha xaan saxini cun, Marta. Cuaha xaan chica xini cun. 42 Iyo iin cha cumani cun. Ndacu ña María iin cha vaha xaan, [vati tasoho ña cha cahan yu,] ta ña cua naan chi chi ña ―cati ra.