11
Lazarus-ŋum Tuqułha
1 Iñuk Bethany-mi iñuuniaqtuaq atiqaqtuaq Lazarus-mik atniġñaliġñiqsuq. Taamna Bethany nunaaqqiuraq nukaġiik Mary-mlu Martha-mlu irviak. 2 Taamnaguuq Mary taimña kuviriruaq tipraġiksaumik Atanġum isigaiñun aasrii allaqługich nutchamiñik. Taavruma aŋutnunġa Lazarus atniġñaliġñiqsuq. 3 Nukaġiik aġnak tuyuqaġniqsuk Jesus-mun kilgutmik itnaqługu, “Ataniiq, iḷauraannan piqpagikkan atniġñaliqsuq.” 4 Jesus tusraa'ami nipliqsuq, “Taamna atniġñaq isruqanġitchuq tuqułiġmun. Atuummigisiruq kamagikkaułiksraŋanun Agaayyutim, aasriiñ Agaayyutim Iġñiŋa kamanaqsikkautquplugu taavrumuuna atniġñakun.” 5 Jesus-ŋum piqpagigai Martha-lu aniqataalu Mary Lazarus-lu. 6 Ilaan tusraa'amiuŋ Lazarus atniġñaġnipḷugu, irviŋmiñi ittuallapsaaġniqsuq malġuŋni uvluŋni. 7 Tarakŋa maliġuaqtini nipliutiniġai, “Ki, utitqiḷḷakta Judea-mun!” 8 Maliġuaqtaiñ kiuniġaat, “Iḷisautrii! Uvvaquyuuraqnaami Jew-ŋuruat iyaġaŋnik miḷuqtuġniaġugaatin, utiġnialgitpiñmi taamuŋa?” 9 Jesus nipliqsuq, “Uvlum qaumaniŋa sassaqanġitpa qulit malġuŋnik? Iñuk uvlum qaumaniŋani igliġumi putukkitchumiñaitchuq, atakkii qiñiqługu siqiñġum qaummataa marruma nunam. 10 Aglaan unnuam taaqtuami igliġumi, putukkitkisiruq piiḷḷuni qaumamik.” 11 Jesus taatnaqqaaqługich nipliġñiqsuq, “Iḷauraaqput Lazarus siñiksaqtuq, aglaan iqiiqsitchaqtuġniaġiga.” 12 Maliġuaqtaiñ kiuniġaat, “Ataniiq, siñikkumi iłuaqsiñiaqtuq.” 13 Aglaan Jesus piñiqsuaq Lazarus tuqunipḷugu. Taapkua isrumaniqsut uqaġasrukniaqługu siñiksapiaqtuamik. 14 Jesus nipliutiniġai nalupqinaiqł̣ugu, “Lazarus tuquruq. 15 Aglaan piqutigiplusri, quyaruŋa taamani inġił̣ł̣apkun, ukpiqsrisiñiquplusri pitḷuglugu. Utlaglakput!” 16 Thomas, taiyuutilik Malġimik, nipliġñiqsuq maliġuaqtauqatmiñun, “Ki! Iḷisautrii, piqasriġḷakput! Uvagullu tuquqatigiyumigikput!”
Jesus Aŋitqigviuruq Suli Iñuułhupluni
17 Jesus tikitñami, iḷitchuġiniġaa Lazarus iḷuviqtauŋaniksimaplugu sisamani uvluni. 18 Bethany-guuq uŋasriguni inġiññiqsuq Jerusalem-miñ. Sivisutilaaqaġniqsuq malġuktun mile-laksrayuŋnatun. 19 Aasriiñ Jew-ŋuruat iñugiaktuat aggiġñiqsut, Martha-lu Mary-lu qiñiġiaqługik araaqtuġiaqługik aniŋauraŋaknik tuqułhagun. 20 Martha-m tusraa'amiuŋ Jesus aggiaqsipḷugu anipḷuni paaġniġaa. Aglaan Mary aimmiñiqsuq. 21 Martha-m Jesus nipliutigaa, “Ataniiq! Uvani itchuvich, aniŋauraġa tuqunayaitchuq. 22 Aglaan iḷisimagiga, pakmaunniiñ Agaayyutim qaitchitḷagaatin, qanusripayaamik iŋiġuvich iŋmiñiñ.” 23 Jesus-ŋum nipliutigaa, “Aniŋauran aŋipchakkaugisiruq.” 24 Martha-m nipliutigaa, “Kaŋiqsimagiga Ilaan aŋipchakkaugisił̣ha aqulliġmi uvlumi.” 25 Jesus-ŋum nipliutigaa, “Uvaŋa aŋitqigviuruŋa suli iñuułhupluŋa. Kisupayaaq tunŋapluni ukpiqsriruaq uvamnik iñuugisiruq tuquŋagaluaqtuaqunniiñ. 26 Suli kisupayaaq iñuuruaq ukpiqsripḷuni uvamnik tuquyumiñaipiaqtuq. Taamna ukpiġiviuŋ?” 27 Martha-m kiugaa, “Aa! Ataniiq! Ukpiġigiga Christ-ŋułhiñ, Agaayyutim Iġñiġiplutin, aggiqsuksrautauruaq nunamun.”
Jesus Qulviruq
28 Martha taatnaqqaaqhuni utiġniqsuq, aasrii Mary aniqatni tuqłuqługu nalunaitchipḷuni, “Iḷisautri aggiġñiqsuq, amma utlaqugaatin.” 29 Mary-m tusraa'amiuŋ iġñiqsruqhuni paaġiaġniġaa. 30 Jesus-suli tikiñŋaniksimaitḷuni nunaaqqimun aglaan itluni taivrumani Martha-m paaġiviani. 31 Jew-ŋuruatguuq tarani Mary-m tupqani ittuat araaqtuġniaqługu qiñiqamitruŋ makitluni aniaqsiḷiqman, isrumaniqsut iḷuviġmun qiatyaaqsiñipḷugu aasrii aniqasriqł̣ugu. 32 Mary-m tikitḷugu Jesus qiñiqamiuŋ isigaiñun punniqsuq nipliqhuni, “Ataniiq! Uvani itchuvich, aniŋauraġa tuqunayaitchuq.” 33 Jesus-guuq qiñiqamiuŋ Mary kiñuvġuruaq qiapluni tamatkualu Jew-ŋuruat tuvaaqataiñ qiaqasriqł̣ugu, ilaaptuuq iłuiḷḷiullapiaġniqsuq Irrutchiġmiñi iḷunŋutchakhuni. 34 Apiqsruġniqsuq, “Napmunimma iḷuviqpisiuŋ?” Taapkua kiuniġaat, “Ataniiq! Maliguta qiñiġiaġuŋ!” 35 Jesus-tuuq qulviruq. 36 Jew-ŋuruat qiñiqamitruŋ nipliġñiqsut, “Qanutun atqunaq piqpagitigigaluaġniqpauŋ!” 37 Aglaali iḷaŋich nipliġñiqsut, “Uvva uuma qiñitlasripchaitḷaruam ayauŋaruam irraknik tuqqutchaiḷiyumiñaiññayaġniqpauŋ Lazarus, amaġaa?”
Jesus-ŋum Aŋipchaġaa Lazarus Tuquŋałhaniñ
38 Iłuiḷḷiullapiaqhuni Jesus utlautiniqsuq iḷuviġmun inillaksimaruamun sisitun ittuamun taluplugu iyaġakpaŋmik. 39 Jesus tiliñiġai, “Iyaġak piiqsiuŋ!” Martha nipliġñiqsuq tuquruam aġnaunġa, “Ataniiq! Tipliġuŋnaqsiruq. Sisamani uvluni iḷuviqtuaŋaniksimaruq.” 40 Jesus nipliutigaa, “Uqautianikkugaakpiñ, ukpiqqutiqaġuvich qiñiġayaġniqsutin Agaayyutim kamanautaanik.” 41 Tarakŋa tamatkua iñuich iyaġak piiqmatruŋ, Jesus aaġluqhuni nipliġñiqsuq, “Aapaaŋ! Quyagikpiñ tusraaraġi'apŋa. 42 Iḷisimaruŋa ataramik naalaġnigikma. Taamna nipliutigigiga piqutigiplugich makua iñuich qichaqtuat uvani ukpiqsritquplugich tuyuqałłapkun uvamnik.” 43 Taatnaanikami nipitusripḷuni tuqłuġniqsuq, “Lazarus, anniiñ!” 44 Tuquŋaruaq aniñiqsuq iḷuviqsisinik nimiqsruqtat argai isigaiḷḷu kigiñaŋalu. Jesus nipliutiniġai, “Qiḷġutaiġḷugu aullaqtitchiuŋ.”
Sivunniuġun Tuqutchukługu Jesus
45 Jew-ŋuruat iñugiaktuat Mary-muqattaaqsimaruat qiñiqługu Jesus iñiqtaŋa, turvigiplugu ukpiġiagutriñiqsut ilaanik. 46 Aglaan iḷaŋich Jew-ŋuruat Pharisee-ŋuruanun utiġniqsut, aasrii uqautiplugich Jesus iñiqtaŋanik. 47 Taatnaqhutiŋ Pharisee-ŋuruatlu qaukłiŋiḷḷu agaayuliqsit kattutriñiqsut uqaqsittaaqtitchirinik uqaqatigiigukhutiŋ itnaqhutiŋ, “Qanuġisivisa quviqnaqsipḷugu savaaŋigun taivruma iñuum iñiqtaigun?” 48 “Ilaatuuqtitchuptigu taatna iñupayaam ukpiġiagutigisigaa. Aasriiḷi Rome-maġmiut qaukłiŋich piyaqquġisigaat agaayyuvikpakput suli nunaaqqiqput.” 49 Taapkua iḷaŋarguuq atiqaqtuaq Caiaphas-mik, qaukłiupluni agaayuliqsi tamarrumani ukiumi, nipliġñiqsuq, “Kaŋiqsimaiḷġataqtusri! 50 Iḷisimanġitpisiuŋ iłuatlułha uvaptiknun atautchim iñuum tuqqutaułha piqusriġuni iñuŋnik uumakŋa iluqaġmi nunaaqqim piyaqqukkaułhaniñ?” 51 Taatnaguuq nipliñġiññiqsuq iŋmiñiłhiñaq, aglaan qaukłiupluni agaayuliqsaupluni tamarrumani ukiumi, ilaan sivuniksriqiginiġaa Jesus-ŋum tuqqutrił̣iksraŋa Jew-ŋuruanik, 52 taapkuniŋałhiñaunġitchuaq aglaan atausriġuqtitchitqiguni aŋayuqaaġiisun iluqaitñik siammayaaqsimaruanik ukpiqsriruanik Agaayyutmun. 53 Taatnaqhutiŋ tamarrumakŋa uvlumiñaglaan Jew-ŋuruat qaukłiŋich sivunniuġniqsut, qanuġlugu tuqqutchukługu Jesus. 54 Taatnaqhuni Jesus igliġatqiñġiññiqsuq sagviḷuni Judea-mi. Aglaan aullaġniqsuq nunamun qanittuamun suviksraiḷaamun nunaaqqimun atiqaqtuamun Ephraim-mik, aasrii tarani itkaqsipḷutiŋ maliġuaqtiniḷu.
55 Jew-ŋuruat niġiqpagvikaaŋat taggisiqaqtuaq Apqusraaqtitaułiġmik qalliñiqsuq, aasrii iñugiaktuat iñuich nunamiñ utlautipluni Jerusalem-mun niġiqpagvikaam sivuani itqanaiyaġiaqhutiŋ, qaayuġnaityaqhutiŋ iŋmiknik [maliglugu maliġutaksraq]. 56 Iñuich niġiuŋniqsut Jesus-mik, Jew-ŋuruat agaayyuvikpaŋatnun kati'amiŋ apiqsruqtautiplutiŋ, “Qanuġli isrumavich? Nalupqinaitchuq utlautigisuknaitchuq niġiqpagvikaamun taavrumani.” 57 Qaukłiŋich agaayuliqsit Pharisee-ŋuruatlu tiliriñiqsuat kia iñuum iḷitchuġikpagu naniitilaaŋa Jesus kilgutigitquplugu iliŋisa tigusrukługu.