9
Xɛra fu nun firinne xɛ fena
Matiyu 10.5-15, Maraka 6.7-13
1 Yesu yi a xarandii fu nun firinna xili, a sɛnbɛn so e yii alogo e xa ɲinanne kedi, e furetɔne rakɛndɛya. 2 A yi e rasiga, a e xa sa Alaa Mangayaan kawandin ba, e furetɔne rakɛndɛya. 3 A yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ nama siga sese ra ɛ yii sigatini. Ɛ nama siga dungari ra ɛ yii, ɛ nama siga bɔnduli ra ɛ yii, hanma donsena hanma gbetina. Ɛ nama siga doma firin na ɛ ma. 4 Ɛ na yigiya dɛnaxan yi, ɛ xa lu mɛnni han ɛ keli waxatini na taani. 5 Xa muxe mi ɛ yisuxu taan naxan yi, ɛ keli na taani, ɛ yi ɛ sanne rakunkun ɛ na gbangbanna ba ɛ sanne ra,* E sanne rakunkun feen findixi taxamasenna ra naxan a yitama fa fala na taan goron yo mi luxi xɛrane xun ma hali e gbangbanna mi luxi e sanna ra. na yi findi sereyaan na e xa.”
6 Xarandiine yi siga banxidɛne birin na, e sa Yesu a fe Xibaru Faɲin kawandin ba, e yamaan nakɛndɛya yiren birin yi.
Manga Herode kuisan fena
Matiyu 14.1-12, Maraka 6.14-29
7 Herode, Galile mangan yi feni itoe birin mɛ, a kuisan kati! Amasɔtɔ ndee naxa, “Yoni Marafu Tiin bata keli sayani!” 8 Bonne naxa, a Nabi Eli bata mini kɛnɛnni. Koni bonne naxa, a nabi fonna nde nan kelixi sayani. 9 Manga Herode naxa, “N bata yi Yoni xunna sɛgɛ a dɛ nun. Koni muxun mundun ito ra, n naxan ma fe mɛma?” Awa, a yi kata Yesu to feen na.
Yesu yi muxu wuli suulun dɛge
Matiyu 14.13-21, Maraka 6.30-44, Yoni 6.1-14
10 Xɛrane to xɛtɛ, e naxan birin liga, e na yɛba Yesu xa. A siga e ra a fɔxɔ ra a danna taana nde yi naxan xili Betasada. 11 Yamaan na mɛ waxatin naxan yi, e siga a fɔxɔ ra. A yi e yisuxu, a yi Alaa Mangayana fe fala e xa. Naxanye yi waxi kɛndɛyaan xɔn ma, a yi ne rakɛndɛya.
12 Sogen godo fɔlɔxina, xarandii fu nun firinne yi fa a fɛma, e naxa, “Yamaan beɲin alogo e xa nɔ sigɛ banxidɛne ra e nun xɛɛne ma naxanye en nabilinni, e yi donseen nun e yigiyaan sɔtɔ mɛnne yi, bayo en burunna nan na be.”
13 Koni Yesu yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ tan yɛtɛɛn xa donseen so e yii.”
E yi a yabi, e naxa, “Naxan nxu yii, buru xun suulun e nun yɛxɛ firin. I waxi a xɔn ma nxu xa donseen sara yamani ito birin xa di?” 14 Xɛmɛne gbansanna, muxu wuli suulun ɲɔxɔn nan yi e ra.
Yesu yi a fala a xarandiine xa, a naxa, “Ɛ yamaan nadɔxɔ tonge suulun suulun yɛɛn ma.”
15 Xarandiine yi na liga, e yi e birin nadɔxɔ. 16 Yesu yi buru xun suulunne nun yɛxɛ firinne tongo, a yi a yɛɛn nate kore, a barikan bira Ala xa, a yi e yigira, a yi e so a xarandiine yii, e yi e yitaxun yamaan na. 17 E birin yi e dɛge, e lugo ken! Xarandiine yi deben fu nun firin nafe a dungi dɔnxɛne ra.
Piyɛri a falana Yesu a fe yi
Matiyu 16.13-19, Maraka 8.27-29
18 Lɔxɔna nde Yesu yi Ala maxandima a kedenna a xun xɔn ma, a xarandiine yi fa a fɛma, a yi e maxɔdin, a naxa, “Yamaan naxa, a nde n tan na?”
19 E yi a yabi, e naxa, “Ndee naxa, a Yoni Marafu Tiin nan i tan na. Ndee naxa, a Nabi Eli nan i tan na, koni ndee fan naxa, a nabi fonna nde nan kelixi sayani.”
20 Yesu mɔn yi e maxɔdin, a naxa, “Ɛ tan go, ɛ naxa a nde n tan na?”
Piyɛri yi a yabi, a naxa, “Alaa Muxu Sugandixin nan i tan na!”
Yesu yi a sayana fe fala
Matiyu 16.20-28, Maraka 8.30-9.1
21 Awa, Yesu yi a xarandiine yamari, a e nama na fala muxu yo xa. 22 A mɔn yi falan ti, a naxa, “A fɛrɛ mi na fɔ n tan Muxuna Dii Xɛmɛn xa tɔrɔ wuyaxi sɔtɔ. Yamaan fonne nun saraxarali kuntigine nun sariya karamɔxɔne e mɛma n na nɛn, e yi n faxa, a soge saxandeni n keli sayani.”
23 A yi a fala e birin xa, a naxa, “Xa muxu yo waxi bira feni n tan fɔxɔ ra, fɔ a xa a mɛ a yɛtɛ ra, a yi a faxa wudin† Romi kaane yi muxune gbangbanma wudin nan ma, e yi e faxa. Ito bunna nɛɛn, fa fala fɔ Yesu a xarandiine xa e wɛkilɛ sayaan na Yesu fɔxɔ ra. tongo lɔxɔ yo lɔxɔ, a bira n fɔxɔ ra. 24 Amasɔtɔ naxan na wa a niin nakisi feni, a bɔnɔma ayi nɛn. Koni naxan bɔnɔma a niini n tan ma fe ra, na kisima nɛn. 25 Hali muxun dunuɲa birin sɔtɔ, koni xa a bɔnɔ a niini habadan, na nanse fanma a ma? 26 Xa muxun yagi a tiyɛ n tan nun n ma fe falana fe ra, Muxuna Dii Xɛmɛn fan yagima nɛn na kanna fe ra a na fa a binyeni waxatin naxan yi e nun a Fafe Alaa binyena e nun maleka sariɲanxine. 27 N xa ɲɔndin fala ɛ xa, ndee be, ne mi faxɛ fɔ e Alaa Mangayaan to.”
Yesu a nɔrɔna fe
Matiyu 17.1-8, Maraka 9.2-8
28 Yesu yelin feni itoe falɛ waxatin naxan yi, lɔxɔ xun keden ɲɔxɔn danguxina, a Piyɛri nun Yoni nun Yaki tongo, e siga a fɔxɔ ra geyaan fari Ala maxandideni. 29 A yi Ala maxandima waxatin naxan yi, a yɛtagin kɛɲaan yi masara, a domaan yi fixa ayi alo kuyen na a ɲinna masɔxɔn! 30 Na waxatini, muxu firin yi mini kɛnɛnni, Nabi Musa nun Nabi Eli, e falan ti a xa. 31 E yi nɔrɔxi. E yi Yesu faxa feen fala a xa naxan yi kamalima Yerusalɛn taani. 32 Piyɛri nun a lanfane yi xima, koni e xulun, e Yesu a nɔrɔn to e nun xɛmɛ firin yi tixi a dɛxɔn ma. 33 Na muxune kelima Yesu fɛma waxatin naxan yi, Piyɛri yi a fala a xa, a naxa, “Nxu kanna, a lanxi bayo nxu be yi. Nxu xa gage saxan ti be yi, i gbeen keden, Nabi Musa gbeen keden, Nabi Eli gbeen keden.” A mi yi a kolon a naxan falama.
34 A falan tima waxatin naxan yi, kundaan yi godo e xun ma, xarandiine yi gaxu. 35 Fala xuiin yi keli kundani, a naxa, “N ma Dii Xɛmɛn nan ito ra, n bata naxan sugandi, ɛ tuli mati a xuiin na!”
36 Fala xuiin dan waxatin naxan yi, Yesu keden peen yi lu na yi. Xarandiine yi e dundu feni ito birin ma, e feen naxanye toxi, e mi ne fala muxu yo xa na waxatini.
Yinnan yi diidin naxan fɔxɔ ra
Matiyu 17.14-18, Maraka 9.14-27
37 Na xɔtɔn bode e godo keli geyaan fari, yama gbeen yi Yesu ralan. 38 Xɛmɛn yi a xuini te yamaan tagi, a naxa, “Karamɔxɔ, n ni i mafanma, i xa n ma dii xɛmɛ keden peen mato. 39 Yinnan na keli a ra, a gbelegbelema nɛn mafurɛn, a xuruxurun, a yi a rabira, a dɛ xunfanna yi lu minɛ, a mi a beɲinma xulɛn fɔ a na a tɔrɔ kati! 40 N bata i ya xarandiine mafan, alogo e xa a kedi a fɔxɔ ra, koni e mi nɔxi a kedɛ.”
41 Yesu yi a yabi, a naxa, “Ee! Ɛ tan dɛnkɛlɛyatarene nun tinxintarene, n xa lu ɛ fɛma han waxatin mundun yi? N diɲama ɛ xa han waxatin mudun yi?” A yi a fala xɛmɛn xa, a naxa, “Fa i ya diin na be.”
42 Diidin fama waxatin naxan yi, yinnan yi a raxuruxurun, a yi a rabira bɔxɔni. Yesu yi falan ti yinna ɲaxin xili ma, a diidin nakɛndɛya, a yi a so a fafe yii mɔn. 43 Muxune birin yi kabɛ Ala sɛnbɛn ma.
Yesu mɔn yi a faxa feen fala
Matiyu 17.22-23, Maraka 9.30-32
Yesu feen naxan birin liga, yamaan yi lu kabɛ ne ma, a yi a fala a xarandiine xa na waxatini, a naxa, 44 “N naxan falama ɛ xa, ɛ nama ɲinan na xɔn ma! N tan Muxuna Dii Xɛmɛn soma nɛn yamaan yii, n lu e sɛnbɛn bun ma.” 45 Koni e mi ito bunna kolon. A bata luxun e ma alogo e nama a bayen kolon. E mɔn yi gaxu a maxɔdinɲɛ na feen na.
Nde gbo birin xa?
Matiyu 18.1-5, Maraka 9.33-37
46 Falan yi keli xarandiine tagi fa fala nde gbo dangu e birin na. 47 E yi mirixi naxan ma, Yesu na kolon. Nanara, a yi diidina nde tongo, a yi a ti a dɛxɔn ma. 48 A yi a fala e xa, a naxa, “Naxan na diidini ito yisuxu n xinli, na bata n fan yisuxu. Naxan na n tan yisuxu, na bata na kanni suxu naxan n xɛxi. Amasɔtɔ naxan xurun ɛ birin tagi, na nan gbo ɛ birin xa.”
Naxan mi kelixi ɛ xili ma
Maraka 9.38-40
49 Yoni yi falan ti, a naxa, “Nxu kanna, nxu bata xɛmɛna nde to ɲinanne kedɛ i xinli, nxu yi a raxɔlɔ, a xa a lu amasɔtɔ a mi en tan fɔxɔ ra.”
50 Yesu yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ nama a raxɔlɔ amasɔtɔ naxan mi kelixi ɛ xili ma, na ɛ xa nɛn.”
Muxune yi tondi Yesu yisuxɛ
51 Yesu siga waxatin masoxina ariyanna yi, a yi a ragidi a xa siga Yerusalɛn taani. 52 A xɛrane rasiga a yɛɛ ra Samariya taana nde yi, alogo e xa sa feene yitɔn a yɛɛ ra. 53 Koni muxun naxanye na yi, ne mi a yisuxu amasɔtɔ e a kolon, a a sigama Yerusalɛn taan nin. 54 A xarandiine, Yaki nun Yoni na to waxatin naxan yi, e naxa, “Marigina, i waxi a xɔn ma ba, nxu xa tɛɛn yamari keli kore xɔnna ma, a yi itoe halagi?”
55 Yesu yi a yɛɛ rafindi e ma, a yi e maxadi. 56 E yi siga taa gbɛtɛ yi.
Birana Yesu fɔxɔ ra
Matiyu 8.19-22
57 E yi kira yi waxatin naxan yi, xɛmɛna nde yi a fala Yesu xa, a naxa, “I siga dɛdɛ, n sigɛ i fɔxɔ ra.”
58 Yesu yi a fala a xa, a naxa, “Xulumaseene xima yinle nan na, xɔline yi e tɛɛn sa, koni hali n na n xunna sama dɛnaxan yi, na mi n tan Muxuna Dii Xɛmɛn yii.” 59 A yi a fala xɛmɛna nde xa, a naxa, “Bira n fɔxɔ ra.”
Koni na xɛmɛn yi a fala, a naxa, “N Marigina, tin n xa sa n fafe maluxun singen.”
60 Yesu yi a yabi, a naxa, “A lu faxa muxune xa e faxa muxune maluxun.‡ A muxune nan ma naxanye mi biraxi a fɔxɔ ra naxanye mi nii rakisin sɔtɔxi. Ne luxi alo faxa muxune niin mabinni. I tan xa sa Alaa Mangayana fe Xibarun nali.”
61 Gbɛtɛ fan yi a fala, a naxa, “N kanna, n birama nɛn i fɔxɔ ra, koni tin n xa sa n ɲungu n kon kaane ma singen.”
62 Yesu yi a fala a xa, a naxa, “Muxu yo ɲinge kenna suxu, a lu a xanbi ratoɛ, na mi daxa a wali Alaa Mangayani.”
*9:5: E sanne rakunkun feen findixi taxamasenna ra naxan a yitama fa fala na taan goron yo mi luxi xɛrane xun ma hali e gbangbanna mi luxi e sanna ra.
†9:23: Romi kaane yi muxune gbangbanma wudin nan ma, e yi e faxa. Ito bunna nɛɛn, fa fala fɔ Yesu a xarandiine xa e wɛkilɛ sayaan na Yesu fɔxɔ ra.
‡9:60: A muxune nan ma naxanye mi biraxi a fɔxɔ ra naxanye mi nii rakisin sɔtɔxi. Ne luxi alo faxa muxune niin mabinni.