20
Masedonia Aneng so, Akaia Aneng so, Aneng Fian alew beem Kanese Sang te.
1 Beli, Fol e Efesus abiw mutuk fian kaem Yesus elo gelewkabeliw kunum waneng ilo gaayemei, i teliwi, e ilo ikalem fein ibolow biilo kitil keyemin weng mak bokoyemse te. Bokoyemeko, “Yukal o!”, yangeko, Efesus abiw mutuk fian be koleweko, Masedonia aneng fian kalo unse te. 2 Uneko, aneng fian beem abiw mutuk abiw mutuk kalo uneko, kaem Yesus elo gelewkabiliw kunum waneng biilo fein ibolow kitil keyemin weng mak bokoyemsomi, fe kabalak e, Akaia aneng fian kalo unse te. 3 Unesomi, ka belei, yemamas kel kayow ase te. Aneko, em “Kame siw mak kuluko, Silia aneng fian kalo uno yo!”, angse ding dim bakate, e mali Suda kawtiw im “Nu Fol elo aluma!”, angbiliw weng be kilise kasike, e “Kanemok! Silia aneng fian kalo nam uni te. Ne abiw kale koleweko, iti Masedonia aneng fian kalo unoki te!”, angeko, fein kalo unse te. 4 Em kalo unse ding dim bakate, mali kunum mak eso makuw unsiliw te. Kunum biim wiin e kanekote:
Mak e Sobatel ete te. E Beliia abiw mutuk fian kayak keko, Filus em min ete te.
Mak e Alistalkus so,
Sekundus so, aso i Tesalonaika abiw mutuk fian kasel ite te.
Mak e Gaius ete te. E Delbe abiw mutuk fian kayak ete te.
Mak e Timoti ete te.
Mak e Tikikus so,
Tolofimus so, ite te. Aso bi Esia aneng kasel ite te.
5 Kunum alik alik bi imisik uneko, Toloas abiw mutuk fian kalo uneko, ka kel num* 20:5 Kal kunum im ibolow fukuniwete: Beem kanese ding dim be, fut kale bose kunum Iluk e iti Fol so makuw kakameliw kale. ding fensiliw te. 6 Im ding fenbiliw ding dim bakate, nu Filibai abiw mutuk fian ka kel Isaleal kawtiw im belet wanin fasulinba wanakabiliw em kukuw gelewsuluw te. Gelewsomi, beem ding banimse ding dim bakate, nu iti siw mak kuluko, abiw be kolewsomi, teingabi ding banimei, nukati Toloas abiw mutuk fian kalo talsuluw te. Telesomeluwi, alik alik nu bongguko, buluwi, ben kel ding mak ka kel banimsuluw te.
Toloas Abiw Mutuk Fian em Kanese Sang te.
7-8 Beli, Ben ding† 20:7 Suda kawtiw i Talfut Kelewse fut beem sang geleweko, ben kel ben kel ding teing bokoko, beem fefe ding Sabat finengdakamin ding dangakabiliw te. Kasike, nukalem “Sande” angakabuluw ding bakati ikalem ben kel ding em emisik ding kekabe te. Kale kel, Iluk e Suda kawtiw im kukuw geleweko,” emisik ding” fut tem bose kale. “Emisik ding” angse ding be, nukalem “Sande” angakabuluw em ding ete te. kele ding dim bakate, Yesus em gelewkabiliw kunum waneng alik alik nu am aliam fian sel mak ka kel wensaneko, Yesus em ibolow fukuneko, em kaim ok wanomin ibolow kesuluw te. Kaneko beli, mililiw mutuk fian kese ding dim bakate, am beem fokong kawtem be ailbin banban mak dukusiliw te.
Kaem ding dim bakate, Fol e “Sow kutim unoki te!”, yangeko, ka teliw kunum waneng ilo weng banban mak bakayembelei, mililiw mutuk dem dem kese te.
9 Kaneko beli, kunum tanbel kunum mak em wiin e Yutikus ka kel alenale te. E fokong beem solow tem dim ka kel teineko, Fol em bakayembe weng be kiliko, bi bi bi gal keko, kiin ok filit akaleko, atin kuw boktak melfen kalote dakalu miteko, kawin dim malak bitise kale. Bitiko, kuanei, kunum waneng i uneko, atemiwete: “Ibo! Atin kuw kuane kai!”, angsiliw te. 10 Angiwi, Fol e kuanse kunum beem mit mewso uneko, em tikin dim kel net keleweko, kunum waneng biilo bokoyemomele: “Yu finganemokoliw te! E finik so be te!”, yangse kasike, 11 alik alik i em yangse weng be kiliko, makuw bongguko, iti am kawtem elo uneko, alik alik ka biliw nuso Yesus em ibolow fukuneko, em kaim ok wansuluw te. Waneko, banimsuluw ding dim bakate, Fol e iti weng tiaktiak mak bingbelei, fe kabalak e, aneng kuw danei, e ka biliw kunum waneng ilo koyemeko, unse te.
12 Kate, iti finik so baba teinse kunum tanbel Yutikus beem kanelewse beem dulum elote Yesus em gelewkabiliw kunum waneng alik alik biim fein ibolow bi kitil kesiliw te. Keko beli, mali kunum waneng mak Yutikus elo akalem am debele unsiliw te.
Miletus Abiw Mutuk Fian em Kanese Sang te.
13 Beli, Fol e nulo bokoyemomele: “Yukal siw mak kuluko, yomisik Asos abiw mutuk fian kalo uneko, ka kel nem ding fenoliwka!”, yangeko, akalem ete nulo kawin deiw yenggelew teleko, Asos abiw mutuk fian kalo unse te. 14 Uneko, ka kel talse ding dim bakate, e num buluw siw matem elo telei, eso nuso makuw abiw be koleweko, okgung dim abiw mutuk fian Mitilini kalo unsuluw te. 15 Mitilini abiw mutuk fian be iti koleweko, iti aneng danse ding dim bakate, nu Kios okgung dim be bakileweko, unesomi, okgung Samos kalo unsuluw te. Keko beli, iti aneng danse ding dim bakate, nu aneng be koleweko, Miletus abiw mutuk fian kalo unsuluw te.
16 Kaneko beli, Fol e “Bentikos ding kabalak e, ne Selusalem abiw mutuk fian ka kel bomin ibolow kebi te!”, angse kasike, “Sukum ding kuw Esia aneng fian ka kel bokoluw te.”, angeko, Efesus abiw mutuk fian kalo uninba kesuluw te. 17 Kaneko beli, Fol e weng kal mak Efesus abiw mutuk fian beem sios kunum waneng im kak yetebiliw kunum biilo dabalayemeko, “Yu tololiwka!”, yangse te.* Kalan Kunum 18:21 18 Yangei, i weng kal be kiliko, Miletus abiw mutuk fian kalo em fukun talsiliw te. Teliwi, Fol e weng mak bokoyemomele:
“Nem emisk ding Esia aneng fian kale teleko, yuso bisi ding dim bakate, yu nem kemali kukuw be diwkuw diwkuw diweko, kilele kal kemaliw te.* Kalan Kunum 18:19; 19:10 19 Mali Suda kawtiw i nelo ilum fian dunemaliw kate, ne diwkuw diwkuw Kamok Fian em ibolow fukunin ete kuw gelewsomi, ibolow falit angeko, nakalem ibolow fukuninba keko, sakik fian kuluko, amesomi, yulo dakayemali te. 20 Dokoyemsomi, kukuyemin mak atemeko, diweko, ‘Kukuyemin be ilo dokoyemoke te!’, angi tewe, ne diwkuw diwkuw kukuyemin weng be fitew dim kuw keleweko, kawtiw im kiin dim akal, yukalem am amen amen akal, diwkuw diwkuw bakayem tem bakayem tem kemali te. 21 Kesomi, Suda kawtiw so, num ibik biliw kawtiw iso, kunum waneng alik alik yulo diwkuw diwkuw bokoyemomeli: ‘Yu yom sili sili kukuw be koleweko, ibolow famdes angeko, Sunbin-Got em finik so deiw ka kel kakamoliwka! Keko beli, num Kamok Fian Yesus elo ibolow fein dangoliwka!’, yangenkakawkabi te.
22 Kaneko beli, kame, Sunbin-Finik e nelo kukunemeko, bokonemomele: ‘Fol, ku Selusalem abiw mutuk fian kalo unolewka!’, nangse te. Nangse kate, ka kel e, nomin eisneng mak nem dim keloke be ne akokow so kebi te. 23 Kate, nem abiw mutuk fian abiw mutuk fian kakameli ding dim bakate, Sunbin-Finik e nelo diwkuw diwkuw kewkew weng mak bokonemomele: ‘Ku Selusalem abiw mutuk fian kalo unew tewe, ilum so, sakik fian so, mak kulusomelewi, i kulo sok am tem da kokemokoliw te.’, nangakabe te.* Kalan Kunum 9:16; 21:11 24 Nangbelei, ne wosukabi kate, nakalem dim elo toloke ilum beem dulum elote ibolow fukuneko, sakik kelinba kekabi te. Nimtew angom? Nem ibolow fukunin e Kamok Fian Yesus em aluwbamin eisneng bete kuw fewtokoko, aluwkabi kasike. Nelo ‘Kanela!’, nangei, ne fein banim kelomin ibolow kekabi aluwbamin be kanekote: Ne Sunbin-Got em Weng Kal Ken Ati be diwkuw diwkuw aneng aneng angom kalo bakayem tem bakayem tem de kakabomi, ka biliw kawtiw ilo bokoyemomeli: ‘Sunbin-Got e yulo ibolow folok keyemkabe te!’, yangakabi te.
* Kalan Kunum 21:13; 2 Timoti 4:7 25 Yu kililina! Ne abiw abiw uneko, Sunbin-Got em gawman sang bakayem tem bakayem tem kakameli kate kame, ne kal kelite: Alik alik yu nem kiinguen be nam iti netemiwi, ne yulo weng mak so mak nam bokoyemi te. 26-27 Nam bokoyemi kate, tikin weng mak so mak akal banim te. Nimtew angom? Ne kalaing kuw kesomi, yulo Sunbin-Got em ibolow fukunin weng alik alik be kilele bakayemali kasike. Feinka! Yu sunsun finik so bin kulomin em deiw be iti koleweko, elo gelewinba keliw tewe, kanekabiliw be nem sen bate! Yukalem sen ete kuw te!
28 Sunbin-Finik e yulo Sunbin-Got em sios kunum waneng biim kak yetebiliw kunum keyemse kasike kame, yukalem so, yom sios kunum waneng iso, alik alik yulo kilele yeteboliwka! Yu siwsiw atew kebiliw sios kawtiw biim kilele kiol kuw yetebiliw siwsiw yetebiliw kunum atew keboliwka! Nimtew angom? Sunbin-Got e alik alik nulo akalem Min em kaim so weneko, sunsun finik so bin kulomin beem deiw ka kel mo koyemse kasike.
* 1 Timoti 4:16; 1 Fita 5:2-4 29 Nem yulo koyem unoki ding dim bakate, mali kut mian atul nam atew kebiliw maka mak yom mutuk bakate matem teleko, siwsiw atew kebiliw sios kunum waneng biilo ‘Yenuma!’, yangeko, tolokoliw te.* Matyu 7:15; Sion 10:12 30 Telesomeliwi, yukalem mutuk bakate mali maka mak teleko, kitil keko, dasuw dasuw weng mak bokoyemokoliw kasike, mali kunum waneng mak im dasuw weng be kililko, fein geleweko, Sunbin-Got em sunsun finik so bin kulomin deiw beelo kolewsomi, mali biilo yenggelokoliw te. 31 Yenggelokoliw kasike, yukalem ete kilelbiko, boliwka! Itol alemsal kelei, ne yu so bomi, mililiw banim taw banim diwkuw diwkuw kiin ok so kesomi, temtem weng mak yulo bokoyemkakawkabi te!
* 1 Tesalonaika 2:11 32 Kame, ne yulo koyemeko, Sunbin-Got em teing dim da koyemi te. Kate, yu kanelom Sunbin-Got em yulo duyemse ibolow folok so weng be iti akokow kebomi, kolew kemokoliw te! Ibolow folok so weng be Sunbin-Got e mali akalem wiin so amkose kunum waneng ilo duyemei, weng be ilo dokoyemsomi, im fein ibolow be kitil keyemkabe kasike, kunum waneng bi mesesem mesesem eisneng mak Sunbin-Got e ‘Ilo fein duyemoki te!’, angakabe eisneng be fein fan atew kulokoliw te.
33 Nakunum kumel yutaka! Nem yuso bisi ding dim kabalak e, ne yom gol so, on kisol so, ilim so, mesesem mesesem eisneng beem dulum elote ibolow fukuninba kekakawkabi te.* 1 Kolin 9:11-12 34 Ne nakalem teing dim kuw feneko, nakalem angin ilo ikati dakayemkakawkabi te.* Kalan Kunum 18:3; 1 Tesalonaika 2:9 35 Nimtew angom? ‘Yom yamtolo unemkabi kunum kelo yo!’, angeko, kakawkabi kasike. Ne ibolow fukunomeli: ‘Alik alik yu nem kanekabi kukuw be geleweko, yukati yukalem teing dim feniw tewe, yu ki keko, em banim kawtiw ikati dakayembokoliw te.’, angakakawkabi kasike. Keko beli, yu Kamok Fian Yesus em yangse weng bakati ibolow fukuneko, atemiwete:
‘Em banim so kawtiw ilo dokoyemiw kawtiw i bamki kalfong fian so kulokoliw te. Im bamki kalfong fian be mali mesesem eisneng kulusiliw kawtiw biim bamki kalfong beelo bakilewkabe te.’,
angse kasike.”,
yangse te.
36 Yangesomelei, alik alik i ka kel teineko, katin bukbuk angiwi, e Sunbin-Got eso weng bokolomele: “Sunbin-Got kutaka! Ku sios kunum waneng biim kak yetebiliw kunum biilo dokoyema!”, dangse te. 37-38 Dangei, ka biliw kunum bi Fol em “Yu nelo iti neteminba kelokoliw te.” angse weng be ibolow fukunsomi, sakik fian kuluko, alik alik i elo falal keleweko, kiin ok mit dako, “Nakunum kukal o!”, dangsiliw te.
Dangesomi, makuw uneko, elo siw beem tem ka kel kolewsomi, iti unsiliw te.
*20:5: 20:5 Kal kunum im ibolow fukuniwete: Beem kanese ding dim be, fut kale bose kunum Iluk e iti Fol so makuw kakameliw kale.
†20:7-8: 20:7 Suda kawtiw i Talfut Kelewse fut beem sang geleweko, ben kel ben kel ding teing bokoko, beem fefe ding Sabat finengdakamin ding dangakabiliw te. Kasike, nukalem “Sande” angakabuluw ding bakati ikalem ben kel ding em emisik ding kekabe te. Kale kel, Iluk e Suda kawtiw im kukuw geleweko,” emisik ding” fut tem bose kale. “Emisik ding” angse ding be, nukalem “Sande” angakabuluw em ding ete te.
*20:18: Kalan Kunum 18:19; 19:10
*20:23: Kalan Kunum 9:16; 21:11
*20:24: Kalan Kunum 21:13; 2 Timoti 4:7
*20:28: 1 Timoti 4:16; 1 Fita 5:2-4
*20:29: Matyu 7:15; Sion 10:12
*20:34: Kalan Kunum 18:3; 1 Tesalonaika 2:9