21
Tail Abiw Mutuk Fian em Kanese Sang te.
1 Beli, num ilo takas koyemsuluw ding dim bakate, nu siw beso abiw be koleweko, uneko, okgung Kos kalo unsuluw te. Unbuluwi, aneng danse ding dim bakate, nu okgung Kos be koleweko, okgung Olodes kalo uneko, ka kel akaleko, aneng be iti koleweko, abiw mutuk fian Fatala kalo unsuluw te. 2 Uneko, ka kel e, nu siw mak feneko, atemuwete: “Fonisia aneng fian kalo unomin siw mak kebe kai!”, angomi, beem dim uneko, kalo unsuluw te. 3 Num unsuluw ding dim bakate, nu awan dulum elote okgung Saibulus be atemeko, elo bakileweko, Silia aneng fian em Tail abiw mutuk fian kalo unsuluw te. Uneko, num ka kel talsuluw ding dim bakate, siw beem aluwbamin kunum i siw beem men mesesem be ka kel dukusiliw te. 4 Kaem ding dim bakate, nu kaem Yesus elo gelewkabiliw kunum waneng biim fukun uneko, iso buluwi, ben kel ding banimse te. Keko beli, Sunbin-Finik e mali kunum waneng biilo Fol em dulum elote kaneloke em sang kukuyemei, i Fol elo kamin weng mak bokolewomeliw: “Ku Selusalem abiw mutuk fian kalo nam unew te!”, dangsiliw te.* Kalan Kunum 20:23 5 Dangsiliw kate, ben kel ding be banimse ding dim bakate, nu im biliw dim be iti kolewomin kesuluw te. Kesomeluwi, Yesus em gelewkabiliw kunum waneng biso, ikalem aul biso, alik alik i nuso makuw uneko, okmun fian beem benggew ka kel katin bukbuk teineko, Sunbin-Got eso weng bokosuluw te. 6 Bokosomeluwi, nu ilo “Yukal o! Yukal o!”, ange ange keko, ilo koyemeko, siw dim unsuluw te. Unuwi, ikati ikalem am elo unsiliw te.
Agabus em Kamin Weng Angse em Sang te.
7 Beli, nu Tail abiw mutuk fian be iti koleweko, Tolemes abiw mutuk fian kalo uneko, ka biliw nakunum kusel biilo “Biliw yako!”, yangeko, taw makmak ding iso biko, ka kel akalsuluw te. 8 Keko beli, aneng danse ding dim bakate, nu abiw be koleweko, Sisalia abiw mutuk fian kalo unsuluw te. Uneko, nu Sunbin-Got em Weng Kal Ken Ati bokoyemkabe kunum mak em wiin e Filiw em fukun elo unsuluw te. Sua kel akate, Selusalem abiw mutuk fian em sios kunum waneng i ben kel kunum mak mo koyemeko, kalan kunum im dakayemin kunum keyemsiliw te. Ben kel kunum biim mak e Filiw bete te.* Kalan Kunum 6:5; 8:40 9 Filiw em ketket teben kel muluwel seiwel i Sunbin-Got em bontem dim bakamin waneng ke alenaliw te. 10 Keko beli, num mali ding mak Filiw em am ka kel bisuluw ding dim bakate, deiw mak ding mak kabalak e, mak kunum mak em wiin e Agabus Sudia aneng fian koleweko, Sisalia abiw mutuk fian malak elo talse te. E Sunbin-Got em bontem dim bakamin kunum ete te.* Kalan Kunum 11:28 11 E teleko, Fol em yewet kom kuluko, akalem teing a, yan a, nit net koleweko, bokolomele: “Sunbin-Finik e bokolomele: ‘Selusalem abiw mutuk fian biliw Suda kawtiw i yewet kaleem kayak elo kuluko, yan a, teing a, nit net keleweko, Suda kawtiw num ibik biliw kawtiw im teing dim elo dalokoliw te.’, angakabe te.”, angeko, ka biliw kunum waneng ilo bokoyemse te.* Kalan Kunum 20:23; 21:33 12 Bokoyemei, nu kiliko, alik alik nu weng kitil weng mak Fol elo bokolewomeluw: “Ibo! Ku kanelom Selusalem abiw mutuk fian kawtem elo unokolew te!”, dangenaluw te. 13 Danguwi, Fol e nulo yan weng bokoyemomele: “Nimtew angom ete yu amneng foluwbiliw e? Yom kaneliw be nelo ibolow ilum kuw kenembe kasike. Ne Selusalem abiw mutuk fian kalo unii, i nelo netemeko, ‘Yesus em gelewkabe kunum ete te!’, nangeko, nelo sok so nit net kenemeko, neniw tewe, ne kanenemokoliw beem dulum elote memen kebi te.”, yangse te.* Kalan Kunum 20:24 14 Yangei, nu kitil weng kuw dulew dulew kesuluw kate, Fol e num dangsuluw weng be wosulinba keko, “Kimika! Ne kalo unika!”, yangse kasike, nu akalem fukunin kuw geleweko, bokolewomeluw: “Kamok Fian em ‘Kanekemoka!’, angeko, ibolow fukunin bete kuw fein kom dulum elote kanekemoke te!”, dangsuluw te.
Fol em Sok Am Tem Da Kolewsiliw em Sang te.
(21:15–26:32)
Selusalem Abiw Mutuk Fian kalo Unsiliw em Sang te.
15 Beli, num Selusalem abiw mutuk fian kalo unomin memen kesuluw ding bakate, 16 Sisalia abiw mutuk fian kaem Yesus gelewkabiliw kunum waneng mali mak nuso makuw uneko, nulo Nason em am kalo yemdeko, nu beem am ka kel deiw am* 21:16 Nason beem am be Selusalem abiw mutuk fian ka kel alenale yake? Bani, kalo unomin beem deiw ka kel alenale yake? Nu dolon kelinba keluw te. akalsuluw te. Nason be okgung Saibulus kayak ete te. Sua sua kel akate, e Sunbin-Got em Weng Kal Ken Ati be kiliko, Yesus em gelewemale kunum kese te.
17 Keko beli, num Selusalem abiw mutuk fian kalo talsuluw ding dim bakate, kaem sios kunum waneng alik alik i nulo kalfong fian fian kuw keyemsiliw te.
18 Keyemiwi, aneng iti danse ding dim bakate, Fol so, nuso, alik alik nu makuw Sekow em fukun elo unsuluw te. Kaem ding dim bakate, sios im kak yetebiliw kunum alik alik bikati nuso makuw wensansuluw te. 19 Wensansomeluwi, Fol e “Yukal biliw yako!”, yangeko, em dulum elote kanelewse sang alik alik be ka biliw kunum biilo kilele yangeko, bokoyemomele: “Sunbin-Got em kitil e nem dim teinse kasike, ne akalem aluwbamin be Suda kawtiw num ibik biliw kawtiw im dulum elote kilele aulbabi te.”, yangse te.* Kalan Kunum 15:12 20 Yangei, i kiliko, kalfong fian keko, Sunbin-Got em wiin fian daolewsiliw te.
Daoelwsomi, i Fol elo weng mak bokolewomeliw:
“Nakunum kutaka! Kukalem ete yetemewete: Suda kawtiw fufu banban kakalin kunum waneng Yesus elo “Fein!”, dangbiliwi, yetemkabelew te. Suda kunum waneng bi Sunbin-Got em Moses elo kukuyemse sawa weng be kiliko, kitil kuw aluwko, diwkuw diwkuw gelewkabiliw kunum waneng kebiliw te.* Kalan Kunum 15:1,5 21 Kate, mali kawtiw mak teleko, fein ibolow so kunum waneng biilo bokoyemomeliw: ‘Fol e Suda kawtiw num ibik biliw kawtiw im mutuk dim biliw Suda kunum waneng ilo bokoyemomele: ‘Yu nukalem awalik kumel im kukuw so, Moses em kukuyemse weng so, alik alik be sak koleweko, yom kunum aul im kal e kanelom okiyem kemokoliw te!’, yangbe kai!’, angiwi, i kilikabiliw te. 22 Keko beli, i mali im weng ‘Fole e tele kai!’, angbiliw weng be kililiw tewe, i atin kuw gal kekemiw te. Kasike kame, nu nono keluwete, i atemeko, kal kelomeliw: ‘Fol e nukalem awalik kumel im kukuw gelewkabe kunum ete te!’, angeko, kilele kal kelokoliw e?
23 Ku kilila! Ketket teben kel kunum mak num mutuk dim kale biliw te. Kunum bi Sunbin-Got elo fawtuk ayem weng mak bokolewsiliw te.* Teing Bakamin 6:1-20; Kalan Kunum 18:18 24 Im bokolewsiliw weng beem awet kame mewso banimomin kele kasike, kuso, iso, alik alik yu makuw uneko, Suda kawtiw num kukuw geleweko, Sunbin-Got em am yol kalo unoliwka! Kalo uneko, akalem kiin dim kel iti kiol kuw keyemomin kukuw be gelewoliwka! Gelewiwi, ku kukuw beem yan wenew tewe, i ki keko, ikalem kak kon iti okilewokoliw te. Okiliw tewe, alik alik i kom kanebelew kukuw be atemsomi, kal keliwete: ‘Nulo Fol em dulum elote yangsiliw weng be dasuw weng ete te.’, angeko, kal kelokoliw te.
25 Keko beli, kanelokolew eisneng be fein ibolow so Suda kunum waneng alik alik im ibolow fukunin be ki makmak keloke te. Kate, Suda kawtiw num ibik biliw kawtiw alik alik biim dulum elote nu sua kel akate fut weng mak boko, im dim elo dabalayemsuluw te. Bosuluw kukuyemin weng beem weng gel e kanekote:
‘Mak e, kawtiw i samal mak kuluko, dasuw-got im aik ayem weing dako, fuko, ilo duyemiw tewe, i kanelom wanokoliw te!
Mak e, i kanelom osow kemin kukuw kemokoliw te!
Mak e, sok giko, aliw samal beem kaim e buselinba kele kasike, i kanelom wanokoliw te!
Fefe e, i kanelom samal im kaim be wanokoliw te!’,
be ete kuw nu ilo fut tem boko, yangsuluw te.”,
dangsiliw te.* Kalan Kunum 15:29
26 Dangiwi, aneng iti danse ding bakate, Fol so, ketet teben kel kunum biso, alik alik i memen keko, mali biim fawtuk ayem dukusiliw weng beem awet mewso keloke ding beem weng kal be Sunbin-Got em am yol beem kunum ayem afak kunum biilo deyem unsiliw te. Deyem uneko, bokoyemomeliw: “Ben kel ding mak banimoke ding dim kabalak e, nu iti teleko, fawtuk ayem weng beem banim keloke kukuw geleweko, nukalem amen kuw amen kuw keko, Sunbin-Got elo samal mak dulewokoluw te.”, yangsiliw te.* 1 Kolin 9:20
Suda Kawtiw i Fol elo Ilum Dulewsiliw em Sang te.
27 Kaneko beli, ben kel ding beem mewso banimomin kis kese ding dim bakate, mali Esia aneng fian kolewsiliw Suda kawtiw i teleko, Fol elo Sunbin-Got em am yol aneng ka kel atemeko, ka biliw kawtiw biim ibolow be silikmoyemeko, Fol elo teing nit net kelewsiliw te. 28-29 Nimtew angom? Sua kel akate, i Fol so, Efesus abiw mutuk fian kayak Tolofimus so, aso ilo abiw mutuk fian ka kel yetemeko, kame ibolow fukuniwete: “Fol e akalem akunum so teleko, aso i Sunbin-Got em am yol ayem aneng kalo teliw sako!”, angsiliw kasike. Angsiliw kasike kame, i ka biliw kawtiw biilo bokoyemomeliw: “Isalael kunum kumel yutaka! Alik alik yu fongate akate teleko, nulo dokoyemina! Kunum be aneng aneng angom kakabomi, ka biliw kawtiw biilo kukuyemin wa mak kukuyemkabe kunum ete te. E nukalem Isalael kawtiw so, nukalem kukuyemin sawa weng so, Sunbin-Got em am yol aneng ayem kale so, alik alik beelo sakok keyemkakabe kunum ete te. E Isalael kawtiw num ibik biliw kawtiw mali mak yemde teleko, Sunbin-Got em am yol ayem kaleelo yemde telesomi, sakok kelewbe kasike.”, yangeko gaansiliw te.* Kalan Kunum 16:38 30 Gaansomeliwi, abiw mutuk fian beem kasel alik alik i fongate akate yako wensan alul angeko, Fol elo kulakum kelewko, Sunbin-Got em am yol aneng beem wati ges kalo dasomi, am yol beem abisom nanggal angom be fongate akate aisiliw te.
31 Kaneko beli, Selusalem abiw mutuk fian kasel biim “Fol elo aluma!”, angbiliw ding dim bakate, kaem Ulom abiw mutuk fian beem wonuk so kunum biim emisik kak kunum e kililete: “Selusalem abiw mutuk fian beem kasel i ibolow teifuluko, ganbiliw kai!”, angiwi, e kilise kasike, 32 eso, mali wonuk so kunum iso, biim mali kak kunum iso, alik alik i fongate akate ganbiliw kawtiw biim fukun unsiliw te. Uniwi, Selusalem abiw mutuk fian kasel biim talsiliw wonuk so kunum biilo yetemsiliw ding dim bakate, i Fol elo an feiw kolewsiliw te. 33 An feiw kolewsomeliwi, wonuk so kunum biim emisik kak kunum be teleko, Fol em teing net keleweko, “Sok kitil nam alew so nit net kelewoliwka!”, yangeko, ka biliw kawtiw ilo dakalalomele: “Kunum be nomin kunum kesomi, nono eisneng mak kanekabe ye?”, yangse te. 34 Yangei, ka biliw kawtiw bi weng fian fian kuw gaaneko, teifulu weng kuw bokolewsiliw kasike, kak kunum be ki keko, kiol weng mak kilele kililinba kese te. Kesomi, bokolomele: “Kunum be wonuk so kunum num am kalo debele unina!”, yangse te. 35 Yangei, ka biliw wonuk so kunum bi em weng be kiliko, Fol elo debele uneko, wonuk so kunum biim am bul el debele unomin kesiliw te. Kemiwi, ka biliw kawtiw i Fol elo iti kulakum keleweko, alomin ibolow kesiliw kasike, wonuk so kunum bi Fol elo galu debeleko, bul el kawtiw elo debele unsiliw te. 36 Uniwi, kunum waneng alik alik bi ilo yenggelew teleko, fian kuw gaaneko, bokolomeliw: “Aliwi, kuanoka! Aliwi, kuanoka!”, ange ange keko, gaanem talsiliw te.* Iluk 23:18
Fol em Suda Kawtiw Ilo Weng Bokoyemse em Sang te.
37 Kaem ding dim bakate, Fol e wonuk so kunum biim emisik kak kunum beelo Gilik im weng sin kel dakalalomele: “Ne ki keko, weng mak bokokemoki ye?”, dangei, e yan weng bokolewomele: “Ku Gilik im weng sin be kal kebelew yako? 38 Ne ibolow fukunite: Ku sua kel talselew Isiw aneng fian em maka kunum kute te. Kasike, ku ketket teben kel tausen (4'000) maka kunum mak aneng kawtiw banim aneng kalo yemde unselew kunum kute ba sako?”, dangeko, dakalase te.* Kalan Kunum 5:36-37 39 Dakalalei, Fol e yan weng bokolewomele: “Babo! Nete bate. Ne Suda kunum nete te. Nem abiw mutuk fian beem wiin fian e Talsus, Silisia aneng fian em abiw mutuk fian ete te. Ne kawtiw biilo weng mak bokoyemomin ibolow keli te. Be ken, bani ba?”, dangse te. 40 Dangei, emisik kak kunum kebe be Fol elo “Ken kuw ka!”, dangse kasike, Fol e am bul dim ka kel moko, ka biliw kawtiw biilo teing fakmiw fakmiw keyemei, i atemeko, weng banim kimi tete angiwi, e Suda im weng sin kel weng mak bokoyemomele:
*21:11: Kalan Kunum 20:23; 21:33
*21:16: 21:16 Nason beem am be Selusalem abiw mutuk fian ka kel alenale yake? Bani, kalo unomin beem deiw ka kel alenale yake? Nu dolon kelinba keluw te.
*21:23: Teing Bakamin 6:1-20; Kalan Kunum 18:18