22
A Nivakakika na Habu na Parangia
(Lukas 14:16-24)
1 E Isu i taki tabu ria vona tara nivakakika, i ta maea, 2 “A harikianga na hunu i manga a hariki i rata a habu na parangia ne tuna a bakovi. 3 I taki puru e huriki ri gi valai na habu, lakea i rudu e huriki a vora vona, ri gi tuli valai ria. Pali e huriki a bakovi nga ri koi ni valai.
4 “Muri a hariki i rudu tabu e huriki a vora ranga, i ta maea, ‘Mu vano, mu taki e huriki a taki puru ria, ri gi valai. Mu taki ria a bulmakau, a tuna bulmakau gavutuvutu ni poka pali. A rata puru lobo pali a maki ni kani. Mu taki ria ri gi valai na habu na parangia, mi gi kani.’
5 “Pali i uka ma ri taratoto. Ri laho viliha. A viri tara i lakea na hania. A viri tara i vano ge rata a leho vona. 6 * Mat 21:35Pali e huriki ranga ri lakavu e huriki a vora na hariki, ri rata hale ria, ri rabalaki ria. 7 I mavonga, i madihi a hatena hariki, lakea i rudu e huriki a tara na nugumaheto vona ri rabalaki e huriki a bakovi hale nga, ri rungani a tanga ne ria.
8 “Muri i taki e huriki a vora vona, i ta maea, ‘A habu na parangia ni rata puru. Pali e huriki a taki puru ria ri gi valai, i uka ma ria a viri kamumu ri gi valai. 9 I mavonga, mu laho lakea na maka dala dagi. Mu taki e huriki mu matai vonga ri gi valai.’ 10 Lakea e huriki a vora nga ri lakea na maka dala, ri tuli e huriki vonga. Ri tuli e huriki a bakovi hale, ri tuli e huriki a bakovi kamumu. Ria lobo ri valai na habu, i vonu a roho.
11 “Pali na tahuna a hariki i valai ge matai e huriki ri bele, i masia a bakovi tara, i uka ma i rodo a varakia na habu. 12 Lakea i nanea, ‘Turagu, o uka a varakia na habu. O dili navai?’ Pali a bakovi iea i ngapa. 13 * Mat 8:12; 25:30; Luk 13:28Lakea a hariki i taki e huriki a bolekori vona, i ta maea, ‘Mu kolotata a limana, a vahana, mu voro talea na uvo, na tabeke a Vure i uka ma i made vona. E huriki na tabeke iea ri tangi, i vaheri mavonga a ngine ria, a vuhuna i madihi a hatene ria.’ 14 A ta maea, a vuhuna ni gale e huriki ala kupo, pali e huriki ni vulaki i uka ma ri ala kupo.”
A Takis ne Kaiser
(Markus 12:13-17; Lukas 20:20-26)
15 * Mrk 3:6Muri e huriki a Pariseo ri vano, ri matakana a dala ri gi tamia e Isu, ge taki ranga ngava ri gi padi virihia vona. 16 Ri rudu e huriki a murimuri ne ria, turana e huriki a tara ne Herod.* E huriki a Pariseo ri marikoi e huriki a Rom ri gi matakari o Israel. E huriki a kabu ri do rikea e Herod ri ngaru e hurikia Rom ri gi matakari o Israel. E Isu bara i taki nahea ri gi kona a takis i lakea ne huriki a Rom, e huriki a kabu ne Herod bara ri padi virihia e Isu na ngava. Pali e Isu bara i taki ni gi kona a takis lakea ne huriki a Rom, e huriki a Pariseo bara ri padi virihia e Isu na ngava. Ri lakea vona ri ta maea, “Mari ni tovo, mi lohoka vomu, ioe a bakovi ni ta muholi, o vara muholi na narona Vure. I uka ma o mangenge vona tara viri, a vuhuna e huriki lobo ri palupulupu na matamu. 17 I mavonga, o taki mia, a vinara i taki si gi habi a takis ne Kaiser, o i uka? O luhoi navai?”
18 Pali e Isu i lohoka vona a niluhoi hale ne ria, lakea i taki ria, “Mua e huriki a tabele rua, i navai mu ngaru ni toni iau? 19 Mu vakasiria nau tara moni ni kona a takis vona.” Ri habia vona a moni tara ni gale a denarius. 20 Muri i nana ria, “A hanune rei, a rane rei i tabuli vona?”
21 * Rom 13:7Ri koli, ri ta maea, “A hanune Kaiser, a rane Kaiser i tabuli vona.” Lakea e Isu i taki ria, “Mu habi ne Kaiser a maki ne Kaiser, mu habi na Vure a maki na Vure.”
22 Na tahuna ri longoa a ngavana ri turutu. Muri ri pea, ri vano.
A Nimahurimule na Matenga
(Markus 12:18-27; Lukas 20:27-40)
23 * Apo 23:8Na parava iea kunana e huriki a Sadusi ri valai ne Isu. Re huriki a Sadusi, ri taki ta i uka tara viri ge mahuri mule na matenga. Ri valai ne Isu, ri nanea, 24 * Vin 25:5“Mari ni tovo, e Moses i here puru i takia a bakovi i mate, i pe purua e girihina, pali i uka e tune rua, e tarina bara i parangi tabu a havuri vona, ge vakabelea a hamona. 25 I tahoka e maki tarina mai ala polorua, ri made hosi turane mia. A tabua i parangi, muri i mate. Pali i uka ma i vakabele e tuna. Lakea a pahamuri tabua i parangi vona a havuri na tabua. 26 A ngatavine i uka ma i poda ma, i mate a pahamuri tabua. Pali re maki tari mai lobo ri parangi vona a ngatavine iea. Ria lobo ri mate. I uka tara viri ge vakabele a koma. 27 Ri mate lobo e huriki a bakovi, muri a ngatavine i mate. 28 O luhoi navai? Muri ma, na tahuna e huriki ri pesi rike mule na ni mate, ra ngatavine iea ge girihine rei muholi? Ria lobo ri parangi vona.”
29 Pali e Isu i koli mule, i ta maea, “I uka ma mu lohoka vona a Hinere. I uka ma mu lohoka na nitora na Vure. I mavonga mu varoru. 30 Muri ma, na tahuna e huriki ri gi mahuri mule na matenga, i uka ma ri gi vaparangi. Bara ri made manga e huriki a agelo na hunu. 31 Ra ngava na ni mahurimule na matenga, a nitana Vure i vakalongo mua maea, 32 * Nim 3:6; Mat 8:11 ‘Iau a Vure ne Abraham, ne Isak, ne Iakop.’ A Vure i uka ma ia a Vure ne huriki ri mate, ia a Vure ne huriki ri mahuri.”
33 Na tahuna e huriki ri longoa a ngavana, ri turutu vona a nitovo vona.
A Vinara Dagi
(Markus 12:28-31; Lukas 10:25-28)
34 E huriki a Pariseo ri longoa e Isu i vakangapa e huriki a Sadusi, lakea ri vapopo, ria lobo ri lakea ne Isu. 35 A Pariseo tara, a mari na vinara na lotu, i tonia e Isu na ngava, i nanea maea, 36 “Mari ni tovo, e rei a vinara i dagi hateka na vinara lobo?”
37 * Vin 6:5E Isu i koli, i ta maea, “O ngarua e Bakovi Dagi a Vure vomu na hatemu lobo, na hanumu lobo, na niluhoi vomu lobo. 38 A vinara iea i muga, i dagi na vinara lobo. 39 * Levi 19:18; Mat 7:12A vinara i muri vona, i manga tabu a viri muga, i maea: O ngarua e turamu i manga a hini o ngaru mule ioe. 40 * Rom 13:10; Gal 5:14A vinara i rua nga a vuhuna a vinara lobo ne Moses, a hinere lobo ne huriki a propet.”
E Kristo e Tune Rei?
(Markus 12:35-37; Lukas 20:41-44)
41 E huriki a Pariseo ri tabana ni pesi palupu, lakea e Isu i nana ria, 42 * Ion 7:42 “Mu luhoi navia e Kristo? Ia a hamone rei?” Ri koli, ri ta maea, “E Kristo a hamone Davit.”
43 Lakea e Isu i nana ria, “Pali e Davit, i navai i takia e Kristo a Bakovi Dagi vona? Na tahuna a Hanu Kiripiripi i dili ne Davit, i ta maea,
44 * Sng 110:1; Mat 26:64 ‘E Bakovi Dagi i takia a Bakovi Dagi nau, i ta maea,
“O made na limagu a kanegu,
ge harena na tahuna ga ratapile
e huriki a pile vomu.” ’
45 “E Davit i galea e Kristo e ‘Bakovi Dagi,’ pali i navai tabu ge ia a hamona?”
46 E huriki a Pariseo ri keri ni kolia a ninana ne Isu. I vakatubu na parava iea ri mangenge ni nana rovi tabua e Isu.
*22:13: Mat 8:12; 25:30; Luk 13:28
*22:16: E huriki a Pariseo ri marikoi e huriki a Rom ri gi matakari o Israel. E huriki a kabu ri do rikea e Herod ri ngaru e hurikia Rom ri gi matakari o Israel. E Isu bara i taki nahea ri gi kona a takis i lakea ne huriki a Rom, e huriki a kabu ne Herod bara ri padi virihia e Isu na ngava. Pali e Isu bara i taki ni gi kona a takis lakea ne huriki a Rom, e huriki a Pariseo bara ri padi virihia e Isu na ngava.