1 Cang₂ jaun₂ ca₂quión'₂ Te₁gui'₅₄ 'nag'₂ ne₂guión₂ rë₂dsɨ́₂ guian₃ (70) dsa₂ sián'₂.* A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ chi₁ton₅ “'nag'₂ ne₂guión₂ rë₂dsɨ́₂ guia₃-tɨ́n₂ (72) dsa₂ sián'₂.” Jaun₂ qui₂ca₂chein₃ jma₃on₃ jma₃on₃ 'éi₂ i₃léin₂ ne₄ juɨ₅ quió'₅, ca₂le₃jë́₃ juɨg₂ ja₁'ein₅₄ juɨ₅ dsióg₄.

2 Ca₂tsɨ́'₃ 'éi₂:

―Juɨn₅ lɨn₃ bá₄ dsa₂ 'nio₃ gue₃ jág₁ quió'₅ Diú₄; lë́₅ në₂jag₄ bá₄ 'lióng₂ lɨn₃ a₂ca₂rau₂, la₁ dsa₂ i₂jmo₃ ta₁ bá₄ tsá₃ juɨn₅ chan₂. Jaun₂ lë₃, mɨ₄ 'nia'₂ chei'₅₄ Juɨg₅₄ ja₁nau₂ juɨ₁chein₁₂ dsa₂ i₂jmo₃ ta₁ cág'₃. 3 Jag₄ 'nia'₂ jaun₂, 'nia'₂ tsɨ́n₂ jniá₂ o₁nóg'₅ lɨ́ng'₅ co₂'nió'₄ guein₂ já'₂ cha'₂ jɨn₄ dsɨg₂ náu₂. 4 Tsá₃ tsɨ₁na'₅₄ cán'₁ 'nia'₂, on₃ guë'₂ lau₂ tó'₅ cu₄, on₃ guë'₂ lau₂ ton₅ tag'₄ 'nia'₂ siá'₂ cán'₁. Tsá₃ jme₁'ag'₄ 'nia'₂ le₂'i₄ juɨ₅ jua'₅₄ a₂dsiá'₁ 'nia'₂ jág₁ uë́₂ quian'₅₄ dsa₂. 5 Jë₁ma₂të́₂ rë₁tón'₂ 'nia'₂ dsi₂néi₂ quió'₅ dsa₂ ja₁jan'₄, cuɨn₅₄ de'₂ 'nia'₂ dsa₂ Diú₄ juɨg'₅₄ le₂la₂: “Juɨ₁'ei₅ bá₄ tei₄ tion'₄ 'nia'₂ dsi₂néi₂ la₂.” 6 Chi₂jua'₂ dsa₂ i₂quió'₅ dsi₂néi₂ jaun₂ 'ua₁ bá₄ dsɨ́₅, të₃'ŋiá₄ bá₄ jág₁ a₂'ei₅ tei₄ quián'₂ 'nia'₂ ja₁coin₂. La₁ në₁jua'₂ tsá₃ le₂jaun₂, të₃'ŋiá₄ bá₄ táng₃ ja₁con'₂ 'nia'₂ guiong'₅₄ jág₁ a₂'ei₅ tei₄ jaun₂. 7 Caun₂ bá₄ ja₁o₁jŋia'₄ 'nia'₂, qué'₂, 'én'₂ 'nia'₂ 'e₂ caun₂ a₂niog₅ cuë₅ dsa₂; ia₁ a₂co₂jaun₂ ca₂tɨ́n₂ bá₄ dsa₂ 'liain'₅₄ ta₁ quió'₅. Jaun₂ tsá₃ i₁nio'₄ 'nia'₂ le₂'í₁ 'né₅. 8 Jë₁ma₂dsi₃nóg'₅ le₂caun₂ juɨg₂ ja₁guei₅ dsa₂, qué'₂ 'nia'₂ juɨ₁'e₂ guë́₃ a₂cuë₅ dsa₂. 9 Jme₁'lion₅₄ 'nia'₂ dsa₂ dso'₅₄ i₂chan₂ ja₁jaun₂, chei'₅₄: “Ma₂ja₂quián₃ bí₂ 'éi₂ quió'₅ Diú₄ ja₁con'₂ 'nia'₂.” 10 La₁ në₁jua'₂ ca₂dsi₃nó'₅ 'nia'₂ caun₂ juɨg₂ ja₁tsá₃ guei₅ dsa₂, 'uɨn'₂ 'nia'₂ jë₄ calles, chei'₅₄: 11 “Le₂jiog₅ 'liog₂ te₁'i₁ go'₄ 'nia'₂, a₂qui₂ca₂quen'₂ tag₄ jnia'₅₄, la₂ séi'₄ jnia'₅₄, a₂jmó₁ léi₄ tsá₃ ma₃'e₂ 'uag₄ jnia'₅₄ quian'₅₄ 'nia'₂. La₁ dsá₂ 'au'₂ 'nia'₂ jmo₄, ma₂ja₂quián₃ bí₂ 'éi'₃ quió'₅ Diú₄ ja₁cong'₂.” 12 Juá'₅ jniá₂ juɨ́g₂ 'nia'₂, 'ŋio₅ lɨn₃ guë́₄ uɨg₅ a₂'ë́₂ Diú₄ jmɨg₄ jaun₂ ja₁con₂ dsa₂ 'éi₂, lia'₂ con'₂ guë́₄ dsa₂ juɨg₂ Sodoma.

13 ’¡'E₂ guë́₄ juɨ́g'₂ 'nia'₂ dsa₂ juɨg₂ Corazín! ¡'E₂ guë́₄ juɨ́g'₂ 'nia'₂ dsa₂ juɨg₂ Betsaida! Ia₁ jua'₅₄ mei'₂ guë́₃ ca₂le₃jɨ́n₃ dsa₂ chan₂ Tiro quian'₅₄ Sidón ca₂të́₂ ne₅₄ juɨ₁lia'₂ juɨ₅bí₂ juë'₂ a₂niog₅ lë́₂ jë₄ quián'₂ 'nia'₂ jmɨg₄ në₃, lɨ́g'₂ bá₄ tsá₃ ma₂quɨ́'₂ 'mɨ'₂ taun₅ jme₁tiain'₃ jë₄ jua₂ në́₃, jme₁jmo₃ léi₄ a₂ca₂dsi₃quén'₅ dsɨ́₅. 14 La₁ jë₁ma₂të́₂ rë₁qui₃dsɨ₅ Diú₄ 'éi'₃, 'ŋio₅ lɨn₃ guë́₄ 'ŋio₅ uɨg₅ guéi'₁ 'nia'₂ con'₂ guë́₄ uɨg₅ a₂ca₂gue₃ dsa₂ i₂chan₂ Tiro quian'₅₄ Sidón. 15 'Ne₂ guë'₂ juɨg₂ Capernaum, ¿a₁rong'₂ ŋei₅ të₂ guei'₅₄ i₂juɨ́g₃, lɨ́ng'₂? 'En₁ bá₄ 'ne₂ sióng'₃ ca₂të₂ ja₁ca₂tɨ́n₂ 'lag₄.† griego: hades, co₂'nió'₄ a₂juá'₂, ja₁quió'₄ 'lag₄.

16 ’Dsa₂ i₂nag₅ jág₁ quián'₂ 'nia'₂, jág₁ quió₃ jniá₂ bá₄ nag₂₃. Dsa₂ i₂tsá₃ guen₅ 'nia'₂, jniá₂ bá₄ a₂tsá₃ guei₂₃. I₂tsá₃ guei₅ jniá₂, ján₃ bá₄ le₂jaun₂ tsá₃ guein₂₃ i₂ca₂chei₃ jniá₂.

17 Ca₂o₃len₃ táng₃ 'io'₂ jén'₅ ta₁'nag'₂ ne₂guión₂ rë₂dsɨ́₂ guian₃ (70)‡ A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ chi₁ton₅ “ta₁'nag'₂ ne₂guión₂ rë₂dsɨ́₂ guia₃-tɨ́n₂ (72).” dsa₂ 'éi₂, jaun₂ dsia₂₃, juá'₂:

―Te₁gui'₅₄, ca₂lia'₂ jiog₅ je₂na'₅₄ bá₄ nag₅ gau₂ jág₁ quián₂ jnia'₅₄ jë₁ma₂ca₂'ɨ́n₂ jnia'₅₄ 'ne₂.

18 Jaun₂ ca₂ŋag₃ Jesús:

―Ján₅. Ma₁ jág₅ bá₄ jniá₂ jme₁ca₂tán'₂ Satanás guei'₅₄ i₂juɨ́g₃ lia'₂ ja₁ta'₂ caun₂ si₁ŋí'₃.§ 'Nio'₂ ja₁ton₅ Isaías 14:12-15; Apocalipsis 9:1; 12:9. 19 'Éi'₃ jaun₂ bá₄ ma₂cuë́₃ jniá₂ 'nia'₂ a₂'ó'₅ 'nia'₂ bí₂ 'éi'₃ a₂lé₂ le₃qui₁tsong'₅₄ dsɨ₂mɨ'₂, i₁'né₅ në́₃, a₂tiang'₃ ne₄ ca₂le₃jë́₃ juɨ₅bí₂ a₂gu₂dsí₂ i₂'io'₅₄, ca₂lia'₂ jŋia'₅₄ tsá₃ 'e₂ jén'₄ 'nia'₂ guiong'₅₄. 20 La₁ tsá₃ jmo₂ 'nia'₂ 'io'₂ ia₁ a₂nag₅ gau₂ jme₂dsí₂ 'lɨn'₅₄ jág₁ quián'₂ 'nia'₂. A₂jaun₂ bá₄ jmo₄ 'nia'₂ 'io'₂ ia₁ a₂ma₂le₁tong'₂ ne₄ si₂ guei'₅₄ i₂juɨ́g₃.

21 Hora jaun₂, ca₂jmo₃ Jme₂dsí₂ Jŋió₅ a₂'io'₂ jén'₅ lɨn₃ Jesús, jaun₂ ca₂juá'₂:

―Jme₂juɨ́n'₁ jniá₂ 'ne₂, Tia₅₄, Juɨg₅₄ guei'₅₄ i₂juɨ́g₃, gua'₅₄ 'uë₃ në́₃, ia₁ ma₂ca₂'ma'₅₄ a₂në₅ ja₁con₂ dsa₂ i₂ŋɨ́₄ tɨn₂ si₂, i₂ŋɨ́'₂ dsɨ́₅ në́₃, a₂ma₂ca₂jme₁jniag'₂ le₃ja₁con₂ dsa₂ i₂lɨ́n₅ lia'₂ lɨ́n₅ guein₂ i₂tsá₃ 'e₂ cuɨ́'₅. Dsón'₂ bá₄ jaun₂, Tia₅₄ quiáng₃, ia₁ le₂në₅ 'ŋio₂ 'au'₂.

22 Jaun₂ ca₂jén'₃ Jesús, ca₂juá'₂:* A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ tsá₃ chi₁ton₅ “jaun₂ ca₂jén'₃ Jesús, ca₂juá'₂.”

―Ŋe'₃ jniá₂ ma₂dsia₃ o₄gu₃ ca₂le₃jë́₃. Jaun₂ 'i₁jan₂ tsá₃ 'ein₂ cuɨn₅ 'ein₂ 'éi₂ i₂lɨ́n₅ Ja₁ŋi'₅₄, jŋia'₅₄ lia'₂ 'ŋiog₅ bá₄ Jmei₂. Ján₃ guë'₂ le₂jaun₂, 'i₁jan₂ tsá₃ 'ein₂ cuɨn₅ 'ein₂ 'éi₂ lɨ́n₅ Jmei₂, jŋia'₅₄ lia'₂ Ja₁ŋi'₅₄ bá₄ i₂cuɨg₅, jaun₂ jme₂jniog₂₃ ne₄ dsa₂ i₂'ŋio₂ dsɨ́₅ Ja₁ŋi'₅₄ jme₂jniog₂₃.

23 Jaun₂ ca₂jéin'₃, ca₂tsɨ́'₃ jmá'₃ chi'₂ dsɨ₂guia₃-tɨ́n₂ guioin₅₄:

―'E₂ guë́₄ dsen₃ dsa₂ i₂të₅ ne₄ juɨ₁lia'₂ a₂niog₅ jág'₂ 'nia'₂, 24 ia₁ a₂dsɨ₂jó'₃ juá'₅ jniá₂, juɨn₅ rag₅₄ ma₂lɨ́g'₂, lia'₂ dsa₂ i₂jme₁'ë́₂ jág₁ quián₅ Diú₄ në́₃, jme₁'ɨ́n₅ dsɨ́₅ jme₁të₃ ne₅₄ juɨ₁lia'₂ a₂niog₅ të₅ ne'₅₄ 'nia'₂ rë₂në́₃, la₁ tsá₃ ca₂jág₃. Ján₃ bá₄ jme₁'ɨ́n₅ dsɨ́₅ nag₃ juɨ₁lia'₂ a₂niog₅ nag'₂ 'nia'₂ jmɨg₄ në₃, la₁ tsá₃ ca₂nág₂.

25 Co₂ráun₂ ca₂nau₂ jan₂ të₅juá'₅, a₂jŋia'₅₄ con'₂ cáun₂ táu₂ bá₄ ca₂ŋag₃:

―Të₅, ¿'e₂ 'nió'₅ jmo₅₄ jniá₂, ia₁jaun₂ tɨng₅₄ ja₁le₃chang₂ co₂tan₅₄?

26 Jaun₂ ca₂ŋag₃ Jesús:

―¿'E₂ 'éi'₃ tio'₅₄ ne₄ Si₂ guë'₂? ¿'A₂ lia'₂ ŋɨ́'₂ 'au'₂ a₂'ɨ'₂?

27 Jaun₂ ca₂ŋag₃ táng₃ të₅juá'₅ 'éi₂:

―“Jme₁'nió₄ Te₁gui'₅₄ Diú₄ quiáng'₂ ca₂le₃jë́₃ 'au'₂, ca₂le₃jë́₃ jme₂dsí₂, ca₂le₃jë́₃ juɨ₅bí₂, quian'₅₄ ca₂le₃jë́₃ a₂ŋɨ́'₂ dsei'₂ në́₃;† Deuteronomio 6:5. ján₃ guë'₂ le₂jaun₂ jme₁'nióg'₄ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃ rɨ́ng'₂ juɨ₁lia'₂ 'nióg'₃ 'ŋiag'₂.”‡ Levítico 19:18.

28 Jaun₂ ca₂ŋag₃ táng₃ Jesús:

―Dse₃ lɨn₃ bá₄ në₂ŋag'₅₄. Në₁jua'₂ ca₂jmo'₅₄ le₂në₅, léng'₂ bá₄ ja₁le₃chang'₂ co₂tan₅₄.

29 La₁ të₅ 'éi₂ jme₁'nio₃ chein'₃ dse₃, jaun₂ ca₂tsɨ́'₃ Jesús:

―¿'Ein₂ 'éi₂ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃ rɨ́ng'₃?

30 Jaun₂ ca₂ŋag₃ Jesús ma₂të₂chan'₂ jág₁ jaun₂, ca₂juá'₂:

―Jan₂ dsa₂ jme₁'en₅₄ juɨ₅ o₂'ɨ́in₃ Jerusalén ca₂sióin₃ a₂dsióg₄ juɨg₂ Jericó. Dsa₂ 'ang₂ bá₄ ca₂jo₃ ca₂chei'₃ lɨ́in₃, ca₂cuë₃ dsa₂ 'ŋio₅ lɨn₃ jŋia'₅₄ mei'₂ tsá₃ ca₂jŋag'₃. Jaun₂ guë́₄ ca₂i₃lein₅. 31 Jë₂ lia'₂ juɨ₅ jaun₂ 'en₅₄ juɨ₅ já₅ jan₂ jme₂dsa₂. La₁ con'₂ ca₂quiá₂ cau₅ bá₄ ca₂ŋɨi₅ jme₁ca₂jág₂. 32 Ján₃ bá₄ ca₂já₃ táng₃ jan₂ dsa₂ i₂lɨ́n₅ tsɨ₁jon₂ Leví, con'₂ ca₂quiá₂ cau₅ bá₄ ján₃, ca₂ŋɨi₅. 33 La₁ jan₂ dsa₂ i₂chan₂ Samaria 'ein₅₄ juɨ₅, ca₂dsióg₃ ja₁ron₅ dsa₂ dso'₅₄, ca₂tá'₂ ŋéi₂ dsɨ́₅ jme₁ca₂jág₂. 34 Jaun₂ ca₂jme₃quiáin₃ cau₅ quió'₅, ca₂'ág₂ aceite quian'₅₄ vino ja₁rë₂cuɨ́'₃, ca₂lio₃. Jaun₂ ca₂tág₃ co₁lag₁ bú'₄ quiáin₅, ca₂jiog₃ caun₂ 'né₅ ja₁jŋia₅ dsa₂. Ja₁jaun₂ ca₂jmo₃ 'í₁. 35 Jme₁jnia₃ jaun₂, ca₂dsi₂ tɨn₃ cu₄ 'ua'₂ ca₂cuë́'₃ dsa₂ juɨg₅₄ dsi₂néi₂, ca₂juá'₂: “Jmo₄ co₂nio₄ 'í₁ dsa₂ në₅. Në₁jua'₂ 'e₂ ca₂'éng'₃ guë́₄ quiáng'₂, la₂ bá₄ jáng'₄ jë₁ma₂guióng'₃.” Në₃ në́₃ jaun₂. 36 ¿'Ein₂ dsa₂ i₂ún₂ 'éi₂ lɨ́ng'₂ ca₂jmo₃ dsɨ́₅ a₂lɨ́n₅ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃ rɨn'₅₄ dsa₂ i₂ca₂jmá'₂ dsa₂ 'ang₂?

37 Jaun₂ ca₂ŋag₃ táng₃ të₅juá'₅:

―I₂ca₂tá'₂ ŋéi₂ dsɨ́₅ dsa₂ 'éi₂.

Jaun₂ ca₂ŋag₃ táng₃ Jesús:

―Guan'₂, le₂në₅ jmo₄ 'ne₂ ján₃.

38 Con'₂ tioin'₅₄ juɨ₅, ca₂'í₃ Jesús caun₂ juɨg₂ pí'₁. Ja₁jaun₂ ca₂guei₃ jan₂ dsa₂ mɨ́₂ i₂chen₂ Marta dsi₂néi₂ quió'₅. 39 'Éi₂ në́₃ jme₁chan₂ jan₂ rɨin'₅₄ i₂chen₂ María. 'Éi₂ në́₃ tei₄ bá₄ ca₂guá₂ cau₅ mɨ₂tag₄ Te₁gui'₅₄, nag₂₃ jág₁ a₂juá'₂ 'éi₂. 40 Marta guë'₂ në́₃ 'ein₅₄ tsá₃ rë₂jɨin₅₄ jmo₂₃ ta₁ a₂cha₂ dsi₂néi₂, jaun₂ guain₃ o₃chi'₅₄ Jesús, ca₂juá'₂:

―Te₁gui'₅₄, ¿tsa₁ dsan₂ 'au'₂ a₂tsá₃ 'e₂ jme₂'o₅₄ 'io₅₄ rɨ́ng'₃? 'Ŋió₃ bá₄ 'eng₅₄ tsá₃ rë₂jɨng₅₄ jme₂ti₅₄. Chei'₅₄ juɨ₁jme₂'o₅₄.

41 Jaun₂ ca₂ŋag₃ Te₁gui'₅₄:

―Marta, Marta, jág₅ bá₄ jniá₂ 'ŋio₅ tsá₃ rë₂jɨng'₅₄ 'eng'₅₄ dsan₂ 'au'₂ 'lióng₂ ta₁ a₂jmo'₂. 42 La₁ caun₂ bá₄ a₂dsen₅₄ guë́₄ a₂ca₂tɨ́n₂ dsa₂ nag₃. María rɨ́ng'₂ në́₃, në₂quió'₃ a₂dse₃ guë́₄, jaun₂ 'i₁jan₂ tsá₃ 'ein₂ le₃jŋiá'₂ a₂ma₂në₂quió'₃.