31
Izaew uzewyr uiwy pe wà
1 Uze'eg Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e.
— Uhem amo 'ar iko. A'e 'ar mehe aiko putar Izaew ta'yr wazuapyapyr paw wazar romo ihe nehe. Wiko putar heremiaihu romo wà nehe no. 2 Ywyxiguhu rehe apuhareko umàno haw wi uzepyro ma'e kwer ihe wà. Izaew izuapyapyr upytu'u àwàm hekar mehe 3 azexak kar wanupe ihe. Teko Izaew izuapyapyr wà, tuweharupi apuamutar katu ihe. Apuamutar katu putar ihe nehe no. Tuweharupi aexak kar peamutar katu haw peme ihe. 4 Amueta tetea'u wi putar heremiaihu ihe wà nehe. Pepyhyk wi putar pema'e ipuipu ma'e nehe. Pepynyk putar penurywete haw rehe nehe no. 5 Pezapo wi putar uwà itymaw ywytyr Xamari rehe har rehe nehe. Izutymar upyhyk putar i'a kwer wà nehe. 6 Uhem amo 'ar iko. A'e 'ar mehe ume'egatu ma'e uhapukaz putar ywytyr Eparai ywy rehe har rehe wà nehe. — Pezur nehe. Zazeupir Xiàw pe nehe, Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e Zanezar henaw pe nehe, i'i putar wà nehe.
7 Uze'eg Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e.
— Pezegar penurywete haw rehe nehe.
Pezegar Izaew amo teko wanuwi uhua'u wera'u ma'e wanehe nehe.
Pemuzàg ko zegar haw Tupàn ikatu haw imume'u pà nehe.
— Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e upyro wemiaihu wà.
Upyro teko Izaew wakurer wà no, peze nehe.
8 Arur putar kwarahy heixe haw awyze har kutyr har wi wà nehe.
Ywy muite wera'u har wanuwi amono'og putar ihe wà nehe.
Teko ur putar wanupi wà nehe.
Hehàpyhà 'ym ma'e wà, Wata 'ym ma'e wà, Kuzà ipuru'a ma'e wà, Kuzà imemyrzexak kar etea'i ma'e wà.
Uzewyr putar teko tetea'u uzemono'og ma'e romo wà nehe.
9 Wanerur mehe nehe, uzai'o putar wà waiko wà nehe.
Uze'eg putar wà waiko ihewe wà nehe.
Araha putar yrykaw uwyryk ma'e izywyr ihe wà nehe,
pe ikatu ma'e rupi ihe wà nehe.
Nuzepyapi kwaw hupi wata mehe wà nehe.
Aiko Izaew wanu ài.
Eparai wiko hera'yr ipy romo a'e.
10 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uze'eg wi kury.
— Teko ywy nànànar wà. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ihe, peinu heremimume'u nehe kury.
Pemume'u heze'eg yrypypo'o muite wera'u ma'e rehe nehe, ywy muite wera'u ma'e rehe nehe.
Ihe amuhàmuhàz teko Izaew izuapyapyr ihe wà.
Amono'og wi putar ihe wà nehe no.
Àràpuhàràn wamono'ogar uzekaiw katu weimaw wanehe a'e.
Nezewegatete azekaiw katu putar heremiaihu wanehe ihe wà nehe no.
11 Amuhem kar Zako izuapyapyr ihe wà, wapyhyk arer wanuwi ihe wà.
Wapyhyk arer ikàg wera'u wanuwi wà. Nezewe rehe we apyro wanuwi ihe wà.
12 Uhem putar Xiàw ywytyr pe
urywete haw rehe uzegar pà wà nehe.
Hurywete putar ihewe imur pyr rehe wà nehe no:
arozràn, win, uri kawer, tapi'ak, àràpuhàràn.
Nuzawy kwaw ma'etymaw imuàkygatu pyrer wà nehe.
Uhyk putar ma'e paw wanupe nehe no.
13 Na'e teko upynyk putar wà nehe, hurywete putar wà nehe no: Kuzàwaza kwer wà, kwàkwàmogwer wà, tua'uhez kwer wà.
Amurywete kar putar ihe wà nehe. Wazai'o haw azapo putar wanurywete haw romo ihe nehe.
Wazemumikahy haw azapo putar wanupe ikatuahy ma'e romo ihe nehe no.
14 A'u kar putar temi'u ikatu ma'e tetea'u xaxeto wanupe ihe nehe. Aze amo ma'e ikatu heremiaihu wanupe nehe, Amono putar a'e ma'e wanupe nehe.
Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aze'eg kwez kury.
Tupàn upuhareko katu Izaew wà
15 Uze'eg wi Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e kury.
— Teko wenu amo ma'e Hama pe har wà.
Nuzawy kwaw teko wazai'oahy haw.
Hakew wiko a'e uzai'o ma'e romo a'e. Uzai'o umemyr awa wanehe.
— Hemurywete kar zo pe nehe, i'i.
Ta'e imemyr awa paw umàno wà xe.
16 — Epytu'u nezai'o re nehe.
Ezuhyw nerehaykwer nehe no.
Nememyr pe neremiapo kwer paw hekuzar erepyhyk putar nehe.
Uzewyr putar wàmàtyry'ymar waiwy wi wà nehe.
Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aiko ko ma'e imume'u har romo ihe.
17 Pepuner ikatu ma'e uzeapo ma'e ràm hàro haw rehe.
Nememyr uzewyr putar weko haw pe wà nehe.
Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aiko ko ma'e imume'u har romo ihe.
18 Teko Izaew umume'u uzeapo ma'e kwer ikatu 'ym ma'e wà.
Aenu waze'eg mehe ihe wà.
— O Tupàn, uruiko tapi'aka'yr imugakwaw pyr 'ym ài ure.
Ne uremu'e pe nereruzar haw rehe.
Uremuzewyr kar pe nehe, o Tupàn.
A'e mehe uruzewyr putar newe nehe.
Ta'e ereiko Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e romo urezar romo ne xe.
19 Urutyryk newi.
Na'arewahy uruzemumikahy.
Na'e erezepyk urerehe.
A'e rupi uruzeamumew nerenataromo urezemumikahy haw hexak kar pà newe, i'i wà.
20 Teko Izaew wà.
Ereiko hera'yr ihewe ikatu wera'u ma'e romo.
Uruamutar wera'u amo wanuwi ihe.
Nerer imume'u mehe
tuweharupi hema'enukwaw nerehe neamutar katu pà ihe.
Hepy'a uzemumikahy.
Azeharomoete urupuhareko putar ihe nehe.
Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aiko ko ma'e imume'u har romo ihe.
21 Emuapyk ze'eg pape rehe katu pe nehe, pe hexak kar haw romo wata ma'e wanupe nehe.
Eme'egatu nerape ràm rehe nehe.
Pezewyr teko Izaew izuapyapyr wà.
Pezewyr tawhu peneko awer pe nehe.
22 Teko hereruzar 'ymar. Màràn 'ar pemumaw putar hereruzar haw ikwaw 'ym pà nehe.
Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e azapo amo ae ma'e ipyahu ma'e ywy rehe ihe.
Azapo amo kuzà awa rehe uzekaiw ma'e romo, i'i.
Heta putar ma'e tetea'u Tupàn hemiaihu wanupe
23 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e upuner wera'u ma'e Izaew wazar uze'eg kury.
— Izaew waiwy pe wamuzewyr mehe uze'eg wi putar nezewe Zuta ywy rehe wà nehe, tawhu a'e ywy rehe har wanupe wà nehe no.
— Tuwe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e omono uze'egatu Zeruzarez tawhu ywytyr Tupàn pe imonokatu pyrer rehe har rehe nehe.
Tupàn purereko katu ma'e romo hekon a'e. A'e wiko a'e pe, i'i putar wà nehe.
24 Teko wiko putar Zuta ywy rehe wà nehe, tawhu a'e ywy rehe har nànàn wà nehe no. Heta putar ma'etymar wà nehe. Heta putar àràpuhàràn wamono'ogar wà nehe no, weimaw wanehe we wà nehe no. 25 Amurywete kar putar ikene'o ma'e ihe wà nehe. Amono putar temi'u uma'uhez haw rehe iagaiw ma'e wanupe ihe nehe no.
26 Na'e teko i'i putar wà nehe.
— Aker katu ihe, herurywete kury, i'i putar wà nehe.
27 — Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ma'e ihe kury. — Uhem amo 'ar iko kury. A'e 'ar mehe amynehem putar Izaew ywy teko wapupe ihe nehe, ma'ea'yr wapupe ihe nehe no. Amynehem putar Zuta ywy ihe nehe no. 28 Azekaiw wanehe ikatu 'ym ma'e iapo pà wanupe: anuhem kar ihe wà, aityk ihe wà, amuaiw ihe wà, amumaw ihe wà, amumew ihe wà. Nezewegatete azekaiw katu putar ikatu ma'e iapo pà wanupe nehe no: Azutym putar ywyra ài ihe wà nehe, azapokatu wi putar tàpuz ài ihe wà nehe no. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aiko ko ma'e imume'u har romo ihe. 29 A'e 'ar ihem mehe nehe, teko nuze'eg kwaw nezewe wà nehe.
— Wanu u'u uwà hazahy ma'e wà.
A'e rupi wana'yr wanàz ikorozahy,
ni'i kwaw wà nehe.
30 Nan kwaw nezewe nehe. Uwà i'u har wanàz ikorozahy putar nehe. Pitàitàigatu umàno putar wemiapo kwer ikatu 'ym ma'e hekuzaromo wà nehe.
31 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uze'eg kury.
— Uhem putar amo 'ar nehe. A'e 'ar mehe azapokatu wi putar heze'egaw Izaew wanehe we ihe nehe, Zuta wanehe we ihe nehe no. 32 Kwehe mehe azapokatu heze'egaw waipy wanehe we ihe. Apyhyk wapo rehe ihe wà, Ezit ywy wi wapyro pà ihe wà. Heze'egaw ipyahu ma'e uzawy waipy wanupe heze'eg awer kwehe arer. Aiko wazar romo ihe. Nezewe rehe we uzuhaw a'e ze'egaw herehe we iapo pyrer wà. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aiko ko ma'e imume'u har romo ihe. 33 A'e 'ar ihem mehe azapokatu putar ko heze'egaw teko Izaew izuapyapyr wanehe we ihe nehe. Na'aw heze'eg: Amono putar heze'eg wama'enukwaw paw pupe ihe nehe, wapy'a pupe ihe nehe no. Aiko putar wazar romo nehe. Wiko putar heremiaihu romo wà nehe no. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aiko ko ma'e imume'u har romo ihe. 34 Ni amo numu'e kwaw umyrypar wà nehe. Numu'e kwaw wànàm wà nehe. — Ezeagaw Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ikwaw pà nehe, ni'i kwaw wanupe wà nehe. Ta'e paw rupi katete hekwaw putar wà nehe xe. Teko hemetarer katu ma'e wà, teko hemetarer 'ym ma'e wà no. Ta'e amunàn putar wanemiapo kwer ihe nehe xe. Nahema'enukwaw pixik kwaw wakatu 'ymaw rehe ihe nehe no. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aze'eg kwez kury.
35 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uzapo kwarahy tatainy 'aromo har romo a'e.
Uzapo zahy, uzapo zahytata no, wamuhyape katu kar pà pyhaw no.
Tupàn umuikwahy kar yryhu.
Omokororo kar ykotok no.
Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e upuner wera'u ma'e her romo a'e.
36 Umume'uahy ko wemiapo ràm a'e.
Ma'e ywy rehe hekuwe mehe we Izaew izuapyapyr wiko putar teko uzemono'og ma'e romo a'e wà nehe no.
37 Aze amo 'ar mehe pepuner ywak uhu haw hagaw paw rehe nehe,
aze pepuner ywy iwy pe har hexakaw rehe nehe,
xo a'e 'ar mehe aityk putar heremiaihu Izaew ihe wà nehe,
wanemiapo kwer hekuzaromo ihe wà nehe.
Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uze'eg kwez kury.
38 — Uhem amo 'ar iko, i'i Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e. — A'e 'ar mehe teko uzapo wi putar 'aw tawhu wà nehe. Uzypyrog putar tàpuzaiha Ananew her ma'e pe wà nehe. Oho putar te ukenawhu Iahykaw Rehe Har her ma'e pe wà nehe no. 39 A'e wi ywyzaw oho putar ywytyr Zarew pe nehe. A'e wi uwak putar Goa kutyr nehe. 40 Teko weityk umàno ma'e kwer wanetekwer ywyàpyznaw pe wà. Weityk ity a'e pe wà no. A'e 'ar mehe amonokatu putar a'e ywyàpyznaw hezeupe nehe. — Ikatuahy, a'e putar izupe nehe. Heta amo kaiwer yrykaw Xenoron ikupe kutyr. Oho te ukenawhu Kawaru her ma'e pe. Amonokatu putar a'e ywy paw hezeupe ihe nehe no. — Ikatuahy, a'e putar izupe nehe. Kwarahy ihemaw kutyr tuz. Nuityk pixik kwaw Zeruzarez a'e wà nehe. Numumaw pixik kwaw nehe.