27
Bwə́ cɛ̧ɛ̧lə Yésus shwɨy
(Mak 15.1; Luk 23.1-2; Yuá 18.28-32)
1 Mán mələ̂m, ná nə́mə́ mpʉ́mán mpʉ́mán, milúlúú myâ ofada nə ocúmbá buud wâ lɔɔm bwə́ mú sá shwushwaga nə́ ndɛɛ́ bwə́ sámb nə́ Yésus mə́ jəlá nə yə. 2 Bwə́ mú wɔ́ɔlə nyə məŋkəda nə́ ndɛɛ́ bwə́ kə cwámbʉlə ŋgwə́mʉna Pilât.
Yúdas mə́ gwɨ́ɨ́lya nyúul
3 26.15Ja Yúdas muud nyə á kusha nə nyə yɛ́ mə́ dʉ́g nə́ bwə́ mə́ sámb nə́ Yésus mə́ jəlá nə yə yí, lâm í mú cɛy nyə cwû nə sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ nyə á sâ yí. A mú kə nə́ a kə́ nyiŋg mílúlúú myâ ofada nə ocúmbá buud misaŋ mí *mwaanɛ̂ məwûm mə́lɔ́ɔl myáŋ, 4 nyə nə bwo nə́: «Mə mə́ sə̂m nə kushálə nə muud njúl kú nə məbyaagʉlə.» Bwə́ mú cɨ nə nyə nə́: «Sə́ abíshɛ́. Wóó lə́sʉ́ ɔ́nɨ.» 5 Yúdas mú shwu mwaanɛ̂ cínɔŋg shí *Mpáánzə́ Zɛmbî dɨ̂, a mú kyey kə kəl kwoolú cʉ́ŋʉ́d nə́ ndɛɛ́ yə. 6 Milúlúú myâ ofada mí mú wásʉlə mwaanɛ̂ wɔɔŋg, bwə́ nə́: «Mwaanɛ̂ ɛ́ga jɨ mwaanɛ̂ məcií. Í á jə́láyɛ́ nə́ sə́ wáág nyə maŋga á Mpáánzə́ Zɛmbî dɨ̂; məcɛ̧ɛ̧ mə́sʉ́ mə́ amágʉ́lə́yɛ́ ntɔ́.» 7 Bwə́ mú ka sá shwushwaga nə́ ndɛɛ́ bwə́ mú kə nə mwaanɛ̂ wɔɔŋg, kə kusə kʉ́l shí mə́ mɔɔl məmpɨɨ́, bwə́ sá kʉ́l shí jɔɔŋgʉ̂ baŋ mə́shwoŋ ójôŋ. 8 Sâ jɔɔŋgʉ̂ í á sá nə́ bwə́ dʉ́g jɔ̂w kʉ́l shí jɔɔŋg nə́ fambə́ mə́cií. Jínə́ dɔɔŋg dʉ́sə ná zə kumə múús. 9 Zak 11.12-13; Zhe 32.8-9Ntɔ́, sâ *múúd micúndə́ Zheremî nyə á cɨ yí í mú bwəma. Nəcé nyə á cɨ nə́:
Bwə́ á ŋwa misaŋ mí mwaanɛ̂ məwûm mə́lɔ́ɔl;
tâŋ bwân ɔ́ Izʉrəyɛ̂l bwə́ á cígə nə́ í kwaga nə muud wɔɔŋgʉ̂ yí.
10 Bwə́ mú kusə kʉ́l shí mə́ mɔɔl məmpɨɨ́ nə ndɨ̂,
nə́mə́ nda Dá Zɛmbî nyə á cɨ nə mə nə́.
Yésus təl kɔɔdʉd wə́ Pilât
(Mak 15.2-5; Luk 23.3-5; Yuá 18.33-38)
11 2.2; 27.29, 37, 42; Mak 15.2, 9, 12, 18, 26, 32; Luk 23.3, 37-38; Yuá 1.49; 12.13; 18.33, 39; 19.3, 15, 19, 21Bwə́ á ka kə nə Yésus wə́ njwú-buud. Njwú-buud mú ŋgə jí nyə minjígá; a mú jí nyə nə́: «Ye wo jisə Njwû *Oyúdɛn?» Yésus nə nɛ́ nə́: «Wo mə́ cɨ ɔ́nɨ.» 12 Yuá 19.9; Mat 26.63Njɨ ja mílúlúú myâ ofada nə ocúmbá buud wâ lɔɔm bwə́ búgə Yésus lə́sʉ́ yí, Yésus kú bɛ̧sa. 13 Ntɔ́ Pilât mú jí nyə nə́: «Ye wo aŋgɛ̂ nə gwág isâ byɛ̂sh bwə́ ŋgə́ bwaagʉlə wo ínɨ?» 14 Njɨ Yésus kú bɛ̧sa nə nyə tɔɔ sâ. Ŋgwə́mʉna mú bul káam.
15 Ŋgwə́mʉna nyə á dʉ bə nə́, ja jɛ̂sh zâŋ nyísə́ yí, a bɨ́d mbwug ŋgwûd, wɔɔŋg lɔɔm í ámə gwáámb nyə yí. 16 Bwə́ á ka bə nə wúl mbʉ́mbɛ́n mbwug nə jínə́ nə́ Barábas. 17 Nda búúd bwə́ á bə sɛɛŋgyá nə́, Pilât mú jí bwo nə́: «Mə bɨ́dʉ́g bɨ́ wáyɛ́ mbwug? Ye Barábas, ye Yésus jɨ́ nə jínə́ nə́ *Krîst yɛ́?» 18 Pilât nyə a jí ntɔ́ nəcé nyə á bwey mpu nə́ bwə́ ŋgə kusha nə Yésus zhíŋʉ́d. 19 Luk 23.47Ja Pilât nyə á bə a njúl jiya mílə́sʉ́ jéd a ŋgə́ lás lə́sʉ́ mə́ Yésus nɨ, mudá yé nyə á ntɨ nyə məcwama nə́: «Wo kú tɛ́ɛ́d nyíi lə́sʉ́ nɨɨ́d. Muud ɛ́nɛ jɨ tʉ́təlí muud. Mə mə́ bul wádʉga nə ntamə́ nyɛ́ búlú gaád.» 20 Mis 3.13-14Milúlúú myâ ofada nə ocúmbá buud wâ lɔɔm bâŋ bwə́ mə́ shîn bwey cwîny lɔɔm nə́ bwə́ gwáámbʉ́g Barábas, Yésus yə́g. 21 Ŋgwə́mʉna mú lás, nyə nə́: «Búud obá ógad, mə bɨ́dʉ́g bɨ́ nyáyɛ́?» Bwə́ nə́: «Barábas.» 22 Pilât mú jí nə́: «Ká Yésus jɨ́ nə jínə́ nə́ Krîst ɛ́ga nyɛ, mə sáág nyə ntʉdɛlɛ?» Bɛ̂sh bwə́ mú cɨ nə́: «Bwə́ bwámbʉləg nyə kwolós dɨ̂.» 23 Ŋgwə́mʉna mú jí nə́: «Dáyɛ́ bɔ̂w á mə́ sá yí?» Bwə́ mú kɨ̂m gwɔ́w gwɔ̂w nə́: «Bwə́ bwámbʉləg nyə kwolós dɨ̂.» 24 Mbá 21.6-9; Sôm 26.6Pilât mú dʉ́g nə́ nyə e tɛɛm wá nadâ, sâ í ábʉ́lɛ́ cɛ́nd, icucu í é ŋgə yáág yáágʉ́g. A mú ka ŋwa mə́júwó, zə gusa məbwə̂ mísh mə́ búúdʉd, nyə nə́: «Muud ɛ́ga cugɛ́ nə məbyaagʉlə, shwɨy dɛ́ í adʉ́gɛ́ mə. Í dʉ́g bɨ̂.» 25 Mis 5.28Buud bɛ̂sh bwə́ mú magʉlə nə́: «Ŋkwaal á shwɨy dɛ́ bə́g nə sə́, kala nə bwân bʉ́sʉ́.» 26 20.19Pilât mú bɨ́d bwo Barábas. A mú sá nə́ bwə́ fyámʉ́sə́g Yésus milwóŋ nə́ ndɛɛ́ a mú yə bwo nyə nə́ bwə́ kə́g bwambʉlə nyə kwolós dɨ̂.
Ozɨmbɨ bwə́ cágʉlə Yésus
(Mak 15.16-20; Yuá 19.2-3)
27 Ozɨmbɨ ɔ ŋgwə́mʉna bwə́ mú ka kə nə Yésus luŋ mə ŋgwə́mʉna. Bwə́ mú jɔ̂w ózɨmbɨ bɛ̂sh bwə́ zə sɛɛŋgya cínɔŋg. 28 Luk 23.11Bwə́ mú yîl nyə mikáándə́, bwə́ bwééd nyə fwámɛ́ jud átɨ́tɨɨ̂. 29 27.11Bwə́ mú ŋwa isâ yâ məgwaagʉlə́, bwə́ lwɔ̧́ *tûm gúmə́ nə́ ndɛɛ́ jil nyə lúúd, bwə́ wá nyə kʉ́l mbwu mbwə̂ məncwúmʉ́d. Bwə́ ka zə ŋgə kúd nyə məbwóŋ, ŋgə cágʉlə nyə, ŋgə cɨ nə nyə nə́: «Yé Njwû *Oyúdɛn, sə́ ŋgə báág nə wo.» 30 26.67Bwə́ mú sɛy nyə məntənd, bwə́ ŋwa kʉ́l mbwu, dʉ nyífə nyə lúúd. 31 Ja bwə́ á ka shîn cágʉlə nyə ntʉ́nɨ yí, bwə́ á ka yîl nyə jud átɨ́tɨɨ̂, bwə́ bwééd nyə mikáándə́ myɛ́, bwə́ mú kə nə nyə kə́lə bwambʉlə nyə kwolós dɨ̂.
Bwə́ bwambʉlə Yésus kwolós dɨ̂
(Mak 15.21-32; Luk 23.26-43; Yuá 19.17-27)
32 Bwə́ ŋgə́ wú nə nyə ŋgwə́la ntʉ́nɨ, bwə́ mú bwəma nə ŋgwɔ́l múúd á Sirɛ̂n nə jínə́ nə́ Shímun. Ozɨmbɨ bwə́ mú yɨ́ɨ́mbʉli nyə nə́ a ŋkɛ́nyʉ́g Yésus kwolós. 33 Bwə́ mú kə kumə kʉ́l bwə́ dʉ jɔ̂w nə́ Golgota yí. Jínə́ dɔɔŋg í kə́ nə́ «kʉ́l á bwundú lúu». 34 Bwə́ mú ŋgulal nyə wáan fʉlá nə wúl myámbə́ í njúl ŋkí gwul. Njɨ nyə á kag gwo yí, a mú ban nə́ nyə aŋgúlɛ́. 35 Sôm 22.19Bwə́ mú bwambʉlə nyə kwolós dɨ́, bwə́ mú wusə mpaambə́ nə́ bwə́ kawʉla míkáándə́ myɛ́. 36 Bwə́ músə ka ji shí dʉ nyɛ́ɛlə nyə. 37 27.11Shú nə́ buud bwə́ mpúg cwoomb bwə́ gwú nyə nə ndɨ́ yí, bwə́ á cilə, bwə́ bwambʉlə nyə́dɨ́ lúú dɨ́ gwɔ̂w nə́: «Muud ɛ́ga wə́ Yésus, Njwû Oyúdɛn». 38 Iza 53.12Bwə́ á bwambʉlə bə́nɔ̂ŋ izhilʉŋgaanə́ íbá, jíga nyə́dɨ́ mbwə̂ məncwûm, jíga mbwə̂ məkɔ́ɔ́l.
39 Sôm 22.8; 109.25Buud bwə́ á ŋgə cɔ̧́ cínɔŋg wá bwə́ á ŋgə lwîy nyə bwə́ ŋgə́ sagʉsə milúu nə məzhwámá, 40 26.61, 63bwə́ ŋgə́ lás nə nyə nə́: «Wɛɛ muud jɨ nə ŋkul búgə *Mpáánzə́ Zɛmbî nə́ ndɛɛ́ wo kwo sá njɨ mwɔ́w mə́lɔ́ɔl shumə́lə nyúl yɛ́, cʉgʉg wómɛ́fwó na. Ŋkí wo jɨ *Mwân mə́ Zɛmbî, wúg na kwolós dɨ́ shulə shí.» 41 Milúlúú myâ ofada bə́nɔ̂ŋ *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ nə ocúmbá buud bwə́ mú nə́mə́ ŋgə cágʉlə nyə, bwə́ ŋgə́ cɨ nə́: 42 27.11«Nyə á dʉ cʉg buud oshús, njɨ a káád cʉgʉ́lə nyə́mɛ́fwó. Ŋkí a jɨ Njwú-buud á *Izʉrəyɛ̂l, a shúləg na kwolós dɨ́ sə́ búgʉ́lág nyə. 43 Sôm 22.9; Mat 26.63Nyə a shîn shwu nyúul nə́ Zɛmbî jɨ nə nyə, a dʉ nə́mə́ cɨ nə́: “Mə jɨ Mwân mə́ Zɛmbî”. Ntɔ́, ŋkí Zɛmbî mə́ cɛɛl nyə, a cʉ́gʉg nyə ja gaád.» 44 Tɛɛm bə ízhilʉŋgaanə́ bə́nɔ́ŋ bwə́ á bə íkwolós dɨ́ yí, í á ŋgə nə́mə́ lwîy nyə.
Shwɨy mə Yésus
(Mak 15.33-41; Luk 23.44-49; Yuá 19.28-30)
45 Amo 8.9Yídʉ́gʉ́ í á ka shila shí nyɛ̂sh nə́ ŋkwed, tɛ́ɛ́d tɔ́lɔ́g dɨ́ kə wɔ́ɔ́s mə́wəla məlɔ́ɔl mâ mpwó-kugʉ́. 46 Sôm 22.1Ŋgɛɛ́ mə́wəla məlɔ́ɔl dɨ́, Yésus músə kɨ̂m nə ŋkulû nə́: «Eli, Eli, lemá sabakʉtáni?» Ntɔ́ mə́ kə́ nə́: «Zɛmbî waam, Zɛmbî waam, wó myaas mə nə́ jɨ?» 47 Ja bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á bə cínɔŋg wá bwə́ á gwág ntɔ́ yí, bwə́ nə́: «A ŋgə jɔ̂w Eli.» 48 Sôm 69.22Ŋgwɔ́l múúd wáŋ mú tɨ́ kʉ́lə́ kə ŋwa eponzh juwo mə́lwəg mə́ ábibyɛnzhʉ̂ dɨ́, a fɛɛn gwo lɨ́ɨ́ mbwu dɨ́, a kə dásʉlə Yésus nə́ a ŋgúlʉg. 49 Bɔ́ɔ́lʉ́gá búúd bwə́ mú cɨ nə́: «Bwándʉ́g, sə́ fwóg dʉ́g ŋkí Eli nyə é zə cʉg nyə.» 50 Ja jɔɔŋgʉ̂, Yésus mú nyiŋgə kɨ̂m nə ŋkulû nə́ ndɛɛ́ a mú nyiŋg kənd *jîm jé wə́ Zɛmbî. 51 MmN 26.3; Heb 10.19-20Seegya nə́ məmá *sanda í á dʉ kalʉwo *Mpáánzə́ Zɛmbî yí í mú sɛɛl tʉ́tám nə́ cáŋ wú gwɔ̂w wɔ́ɔ́s shí. Shí í mú ntaŋʉsa, məkwóógʉ́ mə́ ŋgə́ sɛɛl. 52 Məshwoŋ mə́ mú ŋgə bâŋ; bɔ́ɔ́l zhwog buud bwə́ á yə bwə́ njúl buud ɔ́ Zɛmbî wá mimbimbə myáŋ mí mú gwûm. 53 Bwə́ mú wú mə́shwoŋ máŋʉ́d nə́ ndɛɛ́, ja Yésus nyə á gwûm yí, bwə́ mú kə nyíi Yurʉ́səlɛm, ŋgwə́la mə́ Zɛmbî. Ncúlyá buud bwə́ á dʉ́g bwo. 54 14.33; 26.63; Mak 15.39Ja lúlúú ízɨmbɨ nə bɔɔŋg bə́nɔ́ŋ bwə́ á ŋgə nyɛ́ɛlə Yésus wá bwə́ mə́ dʉ́g nda shí í mə́ ntaŋʉsa nə́, nə sâ jɛ̂sh í mə́ sɨ̂y yí, bwə́ mú bə nə iŋkuŋkúúnd, bwə́ mú lás nə́: «Bʉ́bə́lɛ́, muud ɛ́ga nyə á bə Mwân mə́ Zɛmbî». 55 Bɔ́ɔ́lʉ́gá búdá ŋkí bulya bwə́ á bə cínɔŋg bwə́ tə́l shwóg-shwóg ka dʉ dʉ́g. Budá bɔɔŋg bwə́ á ŋgə bɛ̧ Yésus tɛ́ Galilê, bwə́ ŋgə́ sɛ̂y nə nyə. 56 Nə Maríya á Magʉdála, nə Maríya nyɔ́ɔ́ŋgʉ̂ mə Zhâk bá Yósɛb, nə nyɔɔŋgʉ́ mə bwân ɔ́ Zhébedé bwə́ á bə gwooŋg búdá bɔɔŋg dɨ̂.
Bwə́ kə dʉl Yésus
(Mak 15.4-47; Luk 23.50-56; Yuá 19.38-42)
57 Mbá 21.22-23Ja kugʉ́ í á bii shí yí, ŋgwɔ́l múúd nə jínə́ nə́ Yósɛb, a njúl bíg múúd á Arimatê músə zə wɔ́ɔ́s. Nyə á bə nə́mə́ *mpwíín mə Yésus. 58 Nyə á ka kə wə́ Pilât, kə jî nyə nə́ á cɛɛl ŋwa mbimbə mə Yésus. Pilât mú lwâm búúd, bwə́ kə yə nyə wə. 59 Yósɛb mú ŋwa mbimbə mə Yésus, a músə fʉ́lə wə ndómbó ágúgwáan dɨ̂, 60 nə́ ndɛɛ́ a mú kə dʉl shwoŋ ágúgwáan nyə á sá nə́ bwə́ bwágʉləg kwóógʉ́d shú dɛ́ nyəmɛ́fwó yí. A mú bíŋgal məma kwóógʉ́, juwal shwoŋ* Dʉ́gʉ́g ivʉgʉli í shwoŋ Mak 16.4 nə Yuá 11.38 dɨ̂. nə́ ndɛɛ́ a músə kyey. 61 Maríya á Magʉdála nə gúlʉ́gá Maríya bwə́ á bə bwə́ njúl cínɔŋg nə́ bɛɛndyá nə shwoŋ.
Ozɨmbɨ bwə́ kə baagʉsə shwoŋ
62 Mán mələ̂m á mpʉ́sə jwɔ̂w bwə́ dʉ kwəmʉsa Sábaad yí, milúlúú myâ ofada nə *Ofarizyɛ̂ŋ bwə́ á kə wə́ Pilât sámbá 63 12.40kə cɨ nə nyə nə́: «Mása e, sə́ mə́ kə tə́dʉga nə́ muud məshɨɨgâ ɛ́nɛ nyə á dʉ cɨ ja nyə á dʉ ná cʉgə yí nə́: “Mə bá gwûm mpʉ́sə mwɔ̂w mə́lɔ́ɔl”. 64 28.13Cɨɨ́g nə́ buud bwə́ kə́g baagʉsə shwoŋ kə wɔ́ɔ́s jwɔ̂w álɛ́ɛl, *ompwíín bɛ́ bwə́ á bá kə júwo mbimbə nə́ ndɛɛ́ bwə́ kə jaaw búúd nə́: “A mə́ gwûm”; mâŋ mə́shɨɨgâ mə́ á bá bul ntɔ̧ mə́ ashúshwóógʉ́.» 65 Pilât mú cɨ nə bwo nə́: «Ozɨmbɨ wə́ ɔ́nɨ. Ŋwagá bwo, bɨ kə́g baagʉsə shwoŋ nda bɨ́ mə́ dʉ́g nə́.» 66 Bwə́ mú kə kwambʉlə mbaagʉsə á shwoŋ; bwə́ wá mə́yɨɨgyé máŋ kwóógʉ́ í á bə mpu shwoŋ dɨ́ yí, bwə́ tə̂l ózɨmbɨ tâŋ nda isándə́lé nə́ bwə́ mpúg ŋgə dʉ́g.
27:3 26.15
27:9 Zak 11.12-13; Zhe 32.8-9
27:11 2.2; 27.29, 37, 42; Mak 15.2, 9, 12, 18, 26, 32; Luk 23.3, 37-38; Yuá 1.49; 12.13; 18.33, 39; 19.3, 15, 19, 21
27:12 Yuá 19.9; Mat 26.63
27:19 Luk 23.47
27:20 Mis 3.13-14
27:24 Mbá 21.6-9; Sôm 26.6
27:25 Mis 5.28
27:26 20.19
27:28 Luk 23.11
27:29 27.11
27:30 26.67
27:35 Sôm 22.19
27:37 27.11
27:38 Iza 53.12
27:39 Sôm 22.8; 109.25
27:40 26.61, 63
27:42 27.11
27:43 Sôm 22.9; Mat 26.63
27:45 Amo 8.9
27:46 Sôm 22.1
27:48 Sôm 69.22
27:51 MmN 26.3; Heb 10.19-20
27:54 14.33; 26.63; Mak 15.39
27:57 Mbá 21.22-23
*27:60 Dʉ́gʉ́g ivʉgʉli í shwoŋ Mak 16.4 nə Yuá 11.38 dɨ̂.
27:63 12.40
27:64 28.13