18
Babilɔn mə́ bwɨ̂l
Iza 13; 47; Eze 27Ja mə́ mə́ shîn dʉ́g mbyóóŋg múdá nɨ yí, mə mú dʉ́g ŋgwɔ́l *éŋgəles ŋgə́ shulə wú gwɔ̂w nə yáág-yáág ŋkûl ijwûga. Milwanə́ myɛ́ mí mú kwan shí nyɛ́sh nə́ ŋgə́ŋ. 14.8; 16.19; Iza 13.20-22; 21.9; 34.11, 14; Zhe 50.39-40; 51.8A mú kɨ̂m gwɔ́w-gwɔ̂w nə́:
*Babilɔn mə́ bwɨ̂l,
ŋgwə́la í á dʉ jwɔ̧ɔ̧ nɨ í mə́ bwɨ̂l.
Í músə jiya mə́jamb.
Í músə, mimbii mí íbɔ́w-bɔ̂w í míshíshim myɛ̂sh kə ji cínɔŋg,
mimbii mí íbɔ́w-bɔ̂w í ínunú í ádʉdanâ byɛ̂sh kə ji cínɔŋg* Míl mícilyá mí ayág mí ŋgə cɨ nə́ «mimbii mí íbɔ́w-bɔ̂w í ínunú myɛ̂sh kə ji cínɔŋg, mimbii mí íbɔ́w-bɔ̂w í ócúdú í ádʉdanâ kə ji cínɔŋg..
17.2; 18.11-19; Iza 23.8; Eze 27.22-23, 33Í músə ntɔ́ nəcé ikúl í cúgɛ́ *Oyúdɛn yí byɛ̂sh
í á nyíŋgʉla jaŋga dɛ́d
nda bwə́ dʉ nyíŋgʉla íŋgulʉga dɨ́ nə́ Ntɔ́ mə́ kə́ nə́ jaŋga dɛ́ í á mə́ gwɨ́ɨ́lya íkúl í cúgɛ́ Oyúdɛn yí..
Micî myâ shí mí á wusə mənyúul jaŋga dɨ́ nə nyə,
buud bwə́ á dʉ kusha kúm shí ndon wá,
bwə́ á bíg nə yáág-yáág tɔɔm yé ásɔ̧́ mísh.
Iza 48.20; Zhe 51.45; 2Kr 6.17Mə mú gwág dúl kə́l mə́ cɨ joŋ dɨ́ nə́:
Buud bâm, wúgá ŋgwə́la nɨɨ́d,
bɨ bə́g kú nyíi *mísə́m myɛ́d,
ókwaag-jumə bwə́ jə́lá nə bii nyə wá
bwə́ á bá nə́mə́ bii bɨ̂.
Mət 18.20Nəcé misə́m myɛ́ mí mə́ bágʉwo mə́kú məkû kə wɔ́ɔ́s joŋ dɨ́,
Zɛmbî mə́ kənd mísh ólɨ́lɨŋgɨ̂ bɛ̂sh wâ ŋgwə́la nɨɨ́d.
Sôm 137.8; Zhe 50.29Ságá nyə nda nyə á ŋgə sá bɔ́ɔ́l nə́.
Sâ nyə á jugʉshi muud nə ndɨ́ ja ŋgwûd yí,
jugʉshigá nyə nə gwo ija ibá.
Bálá nyə á ŋgulal buud nə ndɨ́ ja ŋgwûd yí,
bɨ́ ŋgulal nyə nə gwo ija ibá.
Iza 47.8-9Bímbí nyə á dʉ bəgʉwa nə isâ í gúmə́ byé nə tɔɔm yé ásɔ̧́ mísh yí,
tə́lʉ́gá nyə cwúnd dɨ́ bímbí dɔɔŋg,
bɨ́ jil nyə mə́ntágʉla dɨ́ bímbí dɔɔŋg.
Nəcé a ŋgə cɨ na lámʉ́d nə́: «Mə njul caaŋgə́d nda wúl cí múdá,
mə cugɛ́ kúsə, mə abʉ́lɛ́ bwɛlɛ bə nə shwɨy.»
17.16Nda á ŋgə́ tə́dʉga ntɔ́ nə́, okwaag-jumə Zɛmbî nyə á bwey kwəmʉsa nyə wá
bwə́ bá zə káda nyə jwɔ̂w ŋgwûd. Í bá bə:
nə shwɨy, nə məcɛy mə́ shwɨy, nə zha;
kuda ka bá cumbal jígal nyə.
Nəcé Zɛmbî Cwámba, muud mə́ sámb nyə milə́sʉ́ yɛ́ jisə ŋkácid.
Eze 26.16-17; 27.30-35Micî myâ shí myɛ̂sh bə́nɔ́ŋ bwə́ á wusə mənyúul jaŋga dɨ́ nə tɔɔm ásɔ̧́ mísh dɨ́ myá, mí bá jɨɨ mə́yə̂, mí bí mə́bwə́ bʉd dɨ́ Tədʉwa. shú dɛ́d ja bwə́ bá dʉ́g yílɛ í ŋgə́ kə gwɔ́w nə́ a ŋgə jígə yí. 10 Bwə́ bá fúndə nə́ bwə́ ashíshɛ́ kʉ́l á jɨ́ cwúnd dɨ́ yí, bwə́ dʉ tɔ̂w shwóg-shwóg ka dʉ cɨ nə́:
Ŋkwɛ́ɛ, ŋkú məma ŋgwə́la á Babilɔn e!
Ŋkú ŋgwə́la íŋkácid ga e!
Sémbyé mílə́sʉ́ wô í mə́ shîn nə́mə́ njɨ wəla ŋgwúdʉ́!
11 Buud bwə́ dʉ kusha kúm shí ndon wá ŋgə jɨɨ nyə nda bwə́ dʉ jɨɨ mbimbə nə́, nəcé kú ná nə muud mə kúsə́ zhwog kúm bʉ́sə́ nə ndɨ́ yí. 12  Eze 27.12-24Zhwog kúm dɔɔŋg dʉ́sə, nə or, nə kwóógʉ́ bwə́ dʉ lúlə *mwaanɛ̂ nə ndɨ̂ yí, nə ijimə́ í mə́kwóógʉ́, nə kwóógʉ́ álal-kus bwə́ dʉ́ jɔ̂w nə́ pɛ̂rlə yí, nə fwámɛ́ lɛ̧̂§ lɛ̧̂: Jisə dúl váál káándə́ ájʉjaambʉwô, nə lalʉ́lə kus., nə mikáándə́ mí atɨ́tɨɨ̂ nda məcií, nə káándə́ nyaŋgá bwə́ dʉ́ jɔ̂w nə́ suwá yí, nə myá otɨ́tɨɨ̂ nda kɔ̧ɔ̧́, nə məváál mə́ ílɨ́ɨ́ mɛ̂sh mə́ anywa məcud, nə isâ bwə́ dʉ sá nə mimbaŋ mi zhwóg yí, nə byɔɔŋg bwə́ cáág nə jɔ̧jɔ̧ ílɨ́ɨ́, nə fwámɛ́ ŋkwánz, nə dúl váál ŋkwánz nə́mə́ yí, nə dúl váál kwóógʉ́ álal-kus yí. 13 Kúm dɔɔŋg dʉ́sə nə́mə́: nə fʉláwa məwúdə́ bwə́ jɔ́w nə́ sinamɔ̂n yɛ́, nə mɔ́ɔ́l mə́wúdə mə́ anywa fwɔ̧́, nə olabínda, nə mɔ́ɔ́l mə́kʉ́l mə́ lɨ́ɨ́ bwə́ dʉ jɔ̂w nə́ *mîr má, nə dúl váál áshub ánywa məcud, nə məlwəg, nə məwúdə, nə miŋgug, nə *blé, nə iwoo í anʉ́nɨ̂, nə itɔw, nə ikabʉlí, nə omətúwa íkabʉlí í dʉ julə yí, nə mikwám, nə icʉg i búúd* Dʉ kusha ícʉg i búúd nda kúm..
14 Jɔ̧jɔ̧ ísâ lâm wô í á dʉ cɛɛl yí í músə wo cé joŋ.
Nə tɔɔm ásɔ̧́ mísh, nə isâ í áŋkʉŋkənʉwâ, í mə́ wú wo mə́bwə́d.
Byɛ̂sh ínɨ, muud nyə abʉ́lɛ ná nyiŋgə kwey byo.
15  Iza 47.15; Eze 27.36Buud bwə́ á kusha kúm dɔɔŋgʉ́ bíg nə dwo wá bwə́ bá fúndə nə́ bwə́ ashíshɛ́ kʉ́l á jɨ́ cwúnd dɨ́ yí, bwə́ bá tɔ̂w shwóg-shwóg ka ŋgə jɨɨ nyə nda bwə́ dʉ jɨɨ mbimbə nə́. 16  17.4Bwə́ bá ŋgə cɨ nə́:
Ŋkwɛ́ɛ, ŋkú məma ŋgwə́la á Babilɔn e!
Ŋgwə́la nɨ í á dʉ bə nə fwámɛ́ lɛ̧̂!
Mikáándə́ myɛ́ mí á də bə, míl tɨ́ nda məcií, míl tɨ́ nda kɔ̧ɔ̧́.
Ŋgwə́la nɨ í á dʉ bə nə or nə ijimə́ í mə́kwóógʉ́,
nə məkwóógʉ́ mə́ álal-kus bwə́ dʉ jɔ̂w nə́ pɛ̂rlə yí!
17 Bímbí lʉ́ kúm dɔɔŋg dɛ̂sh wə́ mə́ jímb njɨ wəla ŋgwúdʉ́ ga?
Nə omása bwə́ jwú nə ititíma wá, nə buud bwə́ jáánd ítitíma byɔɔŋg dɨ́ wá, nə odɔgʉlɔ-shwɔŋgɔ̂ bwə́ júlə́ ítitíma wá, nə buud bɛ̂sh bwə́ ŋgə́ bə nə mənywa mâŋ wá, bɛ̂sh bwə́ á dʉ gwaa tɔ̂w, 18  Eze 27.28-34dʉ dʉ́g yílɛ mə́jígə mə ŋgwə́la, bwə́ ka dʉ kɨ̂m nə́: «Wáyɛ́ ŋgwə́la í á bwɛlɛ bə nda jɔ̧-jɔ̧ ŋgwə́la ga yí?» 19 Bwə́ á ka dʉ shwu mifumbyá mílúúd, bwə́ ŋgə́ jɨɨ, bwə́ ŋgə́ tədʉwa, bwə́ ŋgə́ jɨɨ nda bwə́ dʉ jɨɨ mbimbə nə́, bwə́ ŋgə́ kɨ̂m oŋkwiimbyê ɔ́ shwɨy nə́:
Ŋkwɛ́ɛ, ŋkú məma ŋgwə́la á Babilɔn ey!
Ŋgwə́la í á sá nə́ buud bʉ́sə́ nə ititíma máŋ wá
bɛ̂sh bwə́ bígʉ́g nə kúm dɛ́ yí!
Wə́ ɔ́ mə́ bánda lʉ́g cwûd njɨ wəla ŋgwúdʉ́ ga?
20  12.12; Zhe 51.48O yé búúd bɨ́ joŋ dɨ́ wá, gwágʉ́gá məshusʉg nə ŋgwə́la nɨ cɨɨmʉ́lə!
Tɔɔ bɨ́ miŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ mi búúd, nə *buud ɔ lwámá, nə bɨ́ *buud ɔ mícúndə́, gwágʉ́gá nə́mə́ mə́shusʉg.
Nəcé, ja Zɛmbî mə́ sámb Babilɔn lə́sʉ́ yé tʉ́təlí nɨ, a mə́ kunda bɨ̂.
21  Zhe 51.63-64Nə́ ndɛɛ́, gúl ŋkácid éŋgəles mú ŋkɛ̂ny dúl məma kwóógʉ́ Kwóógʉ́ dɔɔŋg í njúl nda məkwóógʉ́ bwə́ á dʉ kwaag ifwán cínɔŋg yág má., a mú wáŋgʉlə wusə dwo mâŋ nə ŋkulû, nyə nə́:
Ntʉ́nɨ wə́ sə́ mə́ bá wáŋgʉlə wusə Babilɔn yɛ́, nə ŋkulû,
məma ŋgwə́la nɨ í ábʉ́lɛ́ ná nyiŋgə bwɛlɛ nyîn.
22  Iza 16.10; 24.8; Eze 26.13Nə məkə́l mə́ íbɨ́ɨ́nzhá,
nə məkə́l mə́ óseye isʉsa
nə məkə́l mə́ ílúlwóŋ í ábulya məkə̂l,
nə məkə́l mə mícwôŋ ɨɨ́,
ŋgwúd nə ŋgwúd í abʉ́lɛ ná gwɨ́ɨ́g wódɨ́.
Tɔɔ muud mə sá gúl sɛ́y mə́bwə́ yɛ́,
tɔɔ ncíndə́ nə́ bwə́ ŋgə kwaag ifwán í ábʉ́lɛ́ ná nə́mə́ bə.
23  Iza 23.8; 47.12; Zhe 7.34Í bá bə, kú ná nə tɔɔ iŋgʉ́ŋgə́ŋ nə́ lámba dʉ́sə njidá,
kú ná gwádʉga tɔɔ məshusʉg mâ nə́ ncwə́má bá sás bwə́ ŋgə kúnɔw béya.
Í bá bə ntɔ́ nəcé okusha ɔ kúm bwô wə́ bwə́ á bul bə,
wo á shɨɨg ikúl í cúgɛ́ Oyúdɛn yí byɛ̂sh
nə misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mí jamb wo á dʉ sá myá.
24  16.6; Iza 26.21; Zhe 51.49; Eze 24.7-8Wo wə́ jɨ́ nə mpwɛnɛ shwɨy
mə búúd ɔ mícúndə́ nə miŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ mi búúd,
tɔɔ bɔ́ɔ́lʉ́gá bɛ̂sh bwə́ á cígʉlɔw məcʉ́ŋ shí nyɛ̂sh dɨ́ wá.

18:1 Iza 13; 47; Eze 27

18:2 14.8; 16.19; Iza 13.20-22; 21.9; 34.11, 14; Zhe 50.39-40; 51.8

*18:2 Míl mícilyá mí ayág mí ŋgə cɨ nə́ «mimbii mí íbɔ́w-bɔ̂w í ínunú myɛ̂sh kə ji cínɔŋg, mimbii mí íbɔ́w-bɔ̂w í ócúdú í ádʉdanâ kə ji cínɔŋg.

18:3 17.2; 18.11-19; Iza 23.8; Eze 27.22-23, 33

18:3 Ntɔ́ mə́ kə́ nə́ jaŋga dɛ́ í á mə́ gwɨ́ɨ́lya íkúl í cúgɛ́ Oyúdɛn yí.

18:4 Iza 48.20; Zhe 51.45; 2Kr 6.17

18:5 Mət 18.20

18:6 Sôm 137.8; Zhe 50.29

18:7 Iza 47.8-9

18:8 17.16

18:9 Eze 26.16-17; 27.30-35

18:9 Tədʉwa.

18:12 Eze 27.12-24

§18:12 lɛ̧̂: Jisə dúl váál káándə́ ájʉjaambʉwô, nə lalʉ́lə kus.

*18:13 Dʉ kusha ícʉg i búúd nda kúm.

18:15 Iza 47.15; Eze 27.36

18:16 17.4

18:18 Eze 27.28-34

18:20 12.12; Zhe 51.48

18:21 Zhe 51.63-64

18:21 Kwóógʉ́ dɔɔŋg í njúl nda məkwóógʉ́ bwə́ á dʉ kwaag ifwán cínɔŋg yág má.

18:22 Iza 16.10; 24.8; Eze 26.13

18:23 Iza 23.8; 47.12; Zhe 7.34

18:24 16.6; Iza 26.21; Zhe 51.49; Eze 24.7-8