1  * Mak 6:7Yôv ma Anyô Bêŋ hatak avômalô yaŋda hatôm 72 ba hêv i juju ba êmôŋ ek yani ba i hadêŋ malak lôŋ sapêŋ atu ba yani tem ni. 2  * Mat 9:37-38; Jon 4:35Ma yani hanaŋ hadêŋ thêlô nena, “Nôm bêŋ anôŋ lêk hayôk ba hamô ku kapô, ma doŋtom ŋê ku ma tomtom iyom. Aêŋ ba noteŋ mek êndêŋ ku anêŋ alaŋ ek nêm ŋê ku ba ini ek nindum anêŋ ku. 3  * Mat 10:16Môlô nu. Yahêv môlô ba u hatôm boksipsip nali i êmô avuŋ yatap malêvôŋ. 4  * Mat 10:7-14; Mak 6:8-11; Luk 9:3-5Ma miŋ môlô noja valuseleŋ lôk vak lôk bokŋgôp imbiŋ ami. Ma miŋ nonaŋ abô pôk embeŋ loŋôndê ami ma unu nundum ku êŋ ketheŋ.

5 “Môlô ôyô unyak te kapô, ma nonaŋ êndêŋ thêlô aêntêk, ‘Wapômbêŋ hatôm indum ba môlô nômô yôhôk mavi.’ 6 Anyô yôhôk te hamô unyak êŋ ba hêvhaviŋ, êŋ ma tem môlônim abô mavi êŋ êmô imbiŋ thêlô. Ma mi, ma tem abô êŋ êmbôlêm ek môlôda esak loŋbô. 7  * 1Ko 9:6-14; 1Ti 5:18Ma môlô nômô unyak êŋ iyom. Ma môlô oŋgwaŋ ba nunum êtôm atu ba êv hadêŋ môlô iyom ek malê nena môlô ma ŋê ku ba mavi ek avômalô neyabiŋ môlô. Ma miŋ môlô unu nosak unyak mayaliv ami.

8  * 1Ko 10:27 “Môlô ôyô malak lôŋ te ba ewa môlô thô ba êv nôm hadêŋ môlô, êŋ ma môlôŋgaŋ. 9 Ma môlô nundum thêlôniŋ avômalô lôk lijiŋ nimbitak mavi, ma môlô nonaŋ aêntêk, ‘Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak lêk halêm habobo môlô.’ 10 Ma doŋtom miŋ ewa môlô thô ami, êŋ ma môlô unu numiŋ loŋôndê ma nonaŋ nena, 11  * Ap 13:51; 18:6‘Yêlô ik voŋgovaŋ veŋiŋkapô vê halôk môlô malemim ek injik môlônim kambom thô. Ba intu môlô lemim imbi katô nena Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak lêk halêm habobo môlô.’ 12  * Stt 19:24-25; Mat 10:15; 11:24Yanaŋ êndêŋ môlô nena waklavôŋ atu ba Wapômbêŋ endelêm ek endaŋô abô, êŋ ma avômalô loŋ atu ba miŋ ewa môlô thô ami, thêlôniŋ malaiŋ tem êmôŋ ek avômalô kambom anêŋ Sodom.

13 “Alikaknena, môlô avômalô Kolasin lo Betsaida! Môlô bôk ôyê nômbithi lomaloma. Ma doŋtom bôk yandum nômbithi takêŋ êmô Taia lo Saidon malêvôŋ, êŋ ma ketheŋ oyaŋ ma tem nijik kwêv kambom lôk nesav atum ŋgavu esak leŋiŋkadôk ek nede kapôlôŋiŋ liliŋ. 14 Waklavôŋ atu ba Wapômbêŋ endelêm ek endaŋô abô, êŋ ma môlônim malaiŋ tem bêŋ anôŋ êmôŋ ek avômalô Taia lo Saidon iniŋ! 15 Ma môlô avômalô Kapaneam, tem nêmbô môlônim athêŋ esak leŋ e? Mi, môlô tem unu ŋê ŋama iniŋ loŋ!

16  * Mat 10:40; Luk 9:48; Jon 5:23 “Anyô halaŋô môlônim abô, êŋ ma yani halaŋô yenaŋ abô haviŋ. Ma anyô havôliŋ dôm hadêŋ môlô, êŋ ma yani havôliŋ dôm hadêŋ ya haviŋ. Ma anyô havôliŋ dôm hadêŋ ya, êŋ ma yani havôliŋ dôm hadêŋ Ôpatu ba hêv ya ba yahalêm haviŋ.”

17 Ŋê ku 72 takatu êvôlêm hathak loŋbô ma leŋiŋmavi bêŋ anôŋ ba enaŋ, “Anyô Bêŋ, yêlô adum ku lomaloma lôk êv ŋgôk vê hathak anêm athêŋ.”

18  * Jon 12:31; ALK 12:8-9Ma Yisu hanaŋ aêntêk, “Yahayê Sadaŋ hêv yak anêŋ leŋ hatôm damak. 19  * Sng 91:13; Mak 16:18Odaŋô, yahêv lôklokwaŋ hadêŋ môlô ek nombak umya lo daŋgaviŋ pesa. Ma môlô hatôm nômô Sadaŋ ôpatu ba lamaniŋ hathak môlô anêŋ lôklokwaŋ sapêŋ lu. Ma nômlate miŋ hatôm imbuliŋ môlô ami ma mi. 20  * Plp 4:3; ALK 3:5Ma môlô miŋ lemimmavi bêŋ anôŋ esak ŋgôk elaŋô môlônim abô ami ma mi, ma doŋtom môlô lemimmavi esak Wapômbêŋ bôk hato môlônim athêŋ hêk leŋ.”

21 Yôv ma Lovak Matheŋ hadum Yisu anêŋ kapô lamavi ba hanaŋ, “Wakamik, O ma leŋ lo pik anêŋ alaŋ! Lêk huvuŋ anêm auk hadêŋ ŋê lôkauk lôk ŋê bêŋbêŋ ma huik thô hadêŋ ŋê takatu ba êtôm avômena yaônena. Ba intu yahabô anêm athêŋ! Wakamik, avanôŋ oda hosopa anêm lemhaviŋ ba intu hudum aêŋ.

22  * Jon 3:35; 10:15 “Wakamik bôk hôêv ya auk sapêŋ yôv. Ba anyô late miŋ hayala Nalum atu ami. Mi, O Wakamik iyom. Ma anyô late miŋ hayala O Wakamik katô ami. Mi, Nalum lôk ŋê takatu ba Nalum lahaviŋ injik O thô êndêŋ i iyom.”

23 Ma Yisu hik i liliŋ ba hanaŋ hadêŋ anêŋ ŋê ku iyom nena, “Wapômbêŋ hadum mavi hadêŋ môlô ba môlô ôyê nôm takatu. 24 Yanaŋ êndêŋ môlô nena sêbôk ma plopet lôk kiŋ bêŋ anôŋ leŋiŋhaviŋ nêgê nôm êntêk ba lêk môlô ôyê, ma doŋtom miŋ êyê ami. Ma leŋiŋhaviŋ nedaŋô abô takêntêk ba lêk môlô olaŋô, ma doŋtom miŋ elaŋô ami.”

25  * Mat 22:35-40; Luk 18:18Wak te ma anyô lôkauk hathak abô balabuŋ hayô hamiŋ ba hadum ek esaê Yisu ba hanaŋ, “Kêdôŋwaga, yandum malê ek Wapômbêŋ nêm lôkmala atu ba nêmô êtôm wak nômbêŋ intu sapêŋ êndêŋ ya?”

26 Ma Yisu hanaŋ hik yani liŋ aêntêk, “Abô balabuŋ hanaŋ malê? Êŋ ma oda osam abô êŋ ba lemimbi nena abô êŋ hanaŋ aisê?”

27  * Wkp 19:18; Lo 6:5Ma yani hanaŋ nena, “Lemimimbiŋ Anyô Bêŋ unim Wapômbêŋ ênjêk unim kapôlômim lôk dahôlômim ma lôklokwaŋ lôk unim auk sapêŋ. Ma lemimbiŋ anêm avômalô êtôm lemhaviŋ oda.”

28  * Wkp 18:5Ma Yisu hanaŋ nena, “Avanôŋ. Undum aêŋ ma tem ômô lôkmala.”

29 Ma doŋtom yani hadum ek avômalô nêgê nena anêŋ auk ma mavi, aêŋ ba yani hanaŋ nena, “Yenaŋ avômalô êŋ ma opalêla?”

30 Ma Yisu hanaŋ viyaŋ aêntêk, “Anyô te hatak Jelusalem ma halôk ba hi Jeliko. Êŋ ma ŋê vani êpôm yani ba ik yani ba hamayak hêk loŋôndê ma ewa anêŋ nômkama vani ba i. 31 Ma anyô habôk da te hasopa loŋôndê êŋ ba halôk ba hi. Êŋ ma yani hayê anyô êŋ, ma doŋtom yani habup halôk loŋôndê vi hale ba hi. 32 Aêŋ iyom ma Livai te halôk loŋôndê bô êŋ hale ma hayê ôpêŋ, ma ketheŋ oyaŋ habup halôk loŋôndê vi atu hale ba hi. 33 Ma doŋtom anyô Samalia* Avômalô Samalia ma Islael iniŋ ŋê kambom. te halom loŋôndê êŋ ba hi ma hayê ôpêŋ ba lahiki. 34 Êŋ ma yani hi hadêŋ ôpêŋ ma haŋgasô waiŋ lôk nôm lêŋlêŋ hathak ôpêŋ anêŋ palê ma hasum. Yôv ma yani hawa ôpêŋ ba hatak hayô hamô anêŋ bok doŋki ma halom ba hi unyak atu ba êv vuli ba êk. Ma yanida hayabiŋ ôpêŋ. 35 Ma haviyô hayaŋ ma yani hêv valuseleŋ seleva ju hadêŋ unyak alaŋ ma hanaŋ nena, ‘Oyabiŋ anyô lijiŋ êntêk mavi. Ma valu êntêk miŋ hatôm ami ba wak yaŋ atu ba yahalehalêm ma tem yanêm doho imbiŋ.’ ”

36 Yisu hanaŋ abô loŋ kapô êŋ yôv ma hanaŋ hik anyô lôkauk êŋ liŋ aêntêk, “Lemhabi aisê? Ôpatu ba ŋê kambom ik ma opalê hêv yani sa hatôm yanida anêŋ avômalô te?”

37 Ma anyô lôkauk hanaŋ viyaŋ nena, “Ôpatu ba hêv kapô hadêŋ yani.”

Ma Yisu hanaŋ hadêŋ ôpêŋ nena, “Nu ma undum aêŋ iyom.”

38 Yisu lôk anêŋ ŋê ku eveŋ ba i ma Yisu habitak hayô malak lôŋ te ba hi. Ma avi te anêŋ athêŋ nena Mata hawa Yisu thô ba hi hamô anêŋ unyak. 39  * Jon 11:1; 12:2-3Mata anêŋ yaŋ molok Malia hamô habobo Anyô Bêŋ valuvi ba halaŋô anêŋ abô. 40 Ma doŋtom Mata hadum ku bêŋ anôŋ ek hapôpêk nôm. Êŋ ma yani hi hadêŋ Yisu ma hanaŋ, “Anyô Bêŋ, lemhabi aisê? Yahadum ku bêŋ anôŋ ma yenaŋ aiyaŋ molok miŋ hêv ya sa dokte ami. Ba intu otak yani êlêm ek nêm ya sa.”

41 Ma doŋtom Anyô Bêŋ hanaŋ viyaŋ hadêŋ yani nena, “Mata, Mata, aisê ka lem hik o ba kapôlôm malaiŋ hathak nômkama lomaloma? 42  * Mat 6:33Ma doŋtom nômlate iyom intu ba nômbêŋ ma Malia lêk hawa nôm êŋ yôv ba anyô te miŋ hatôm enja nôm êŋ vê ênjêk yani ami ma mi.”