Nantoong Boorouꞌning Napoꞌ Daaꞌariaing-koonaare
15
(15:1-58)
Karistooꞌke Booꞌ Puruꞌui Daaꞌaruꞌnung Masikaꞌ
1 Enang tee diiꞌ mmaikoriꞌ ninge tee tampara doorenang tero daankirerompiruꞌnung napoꞌ noruꞌantarampiiꞌnaang miruꞌnooꞌ siraꞌpama. Diiꞌke tero nkaverira enang imaꞌdarimaung tee-koo. 2 Tee-koo tampara doorenang-koo kuunge domantariri otorimaung, aꞌnooꞌ tee teeꞌ nariꞌ ninge naurampiruꞌnaꞌ pinkaꞌeri dei aiꞌ diiꞌke daang masikaꞌantaveriarui dei. 3 Tee, ninge diiꞌkoo danto tuuꞌantuꞌ tee-pinaꞌ kapooꞌ tutunaꞌnung pankaing masikung tee kapooꞌ ninge nkavantuꞌnung. Aaꞌnoko tee Karistooꞌ booꞌparuꞌ niikaang orakaꞌ nkonanka-koo teeꞌ Daari Meekung masikaꞌparuꞌnaꞌ. 4 Aaꞌnooꞌ dakoꞌauꞌ, napoꞌ domamparuꞌ beenang doong deemparako teeꞌ Daari Meekung masikaꞌparuꞌnaꞌ. 5 Aaꞌnooꞌ napoꞌ Siipas-koo oroꞌparuꞌ, napoꞌ teing nanaiꞌketa kenaankara-koo oroꞌparuꞌ. 6 Napoꞌ damaꞌke teing-koo paꞌnokoꞌ daakuꞌ divuꞌ niiꞌmaikororiꞌkoo oroꞌparuꞌ, Eeꞌnoko teing-koo dapiꞌ ookara mmeꞌ domampariri otorong, teka niiꞌning boorouꞌning. 7 Napoꞌ damaꞌke Jeemisi-koo oroꞌparuꞌ, teketa ookara kara okovuri nkanuka-koo. 8 Asirang-koo masipoꞌ ning-koo oroꞌparuꞌ taꞌnimpaariiꞌnaꞌ pontoꞌantamuma mmeꞌ iriꞌmoaruko. 9 Ninooꞌ tee eeꞌnara asiꞌnooꞌnung kara okovuri nkanuka-koo, teka ning kara-okovui-nka tang-koo makotumpaꞌ, Kumponing bakaning dootuuꞌnupoong orakaꞌ nkoarankoꞌnung-koo. 10 Masikaꞌ kara-okovui-nka deemari oꞌnong, nka Kumponing bakaang piaae avusiroꞌari bakaang kara-okovui-nka deeng-antamuioꞌ. Enang tee avusiroꞌ ning pareꞌmuuꞌnung iriꞌ otoaung deeaꞌ. Bakei teing ookara-koo deto basimari mintoomaruꞌ, aꞌnooꞌ tee ning deeaꞌ, teka tee Kumponing bakaang avusiroꞌ ning-koo otoing. 11 Aiꞌ tee tee bane ninge eeꞌnoko teinge nariꞌ daankiampimaunge tee tee eeꞌnung niikaang kara, eeꞌnoko tee diiꞌke masikaꞌantaveruꞌ.
Booꞌketa Daaꞌ Otoaung Deekoꞌ Niiꞌ Piaaruꞌnuka.
12 Karistooꞌ booꞌketa daaꞌaruꞌnung daankiampimaung deekoꞌ aming-koo niiꞌninge diiꞌkoo koroarima aaꞌpaamaung, “Booꞌketa daaꞌ otoaꞌ?” 13 Booꞌketa daaꞌ otoarui dei, Karistooꞌ baka tee daaꞌaravaruuꞌnung deemparapeuꞌ. 14 Eeꞌnoko Karistooꞌ booꞌketa daaꞌaravaruuꞌnung dei, tee kara niiꞌke daankiampimaung tee tamunsiꞌnung eeꞌnoko diikaang masikaꞌanta tamunsiꞌnunge, 15 eeꞌnoko napoꞌ daang minku-nupoong deemaripeuꞌ Kumponing-koo, aaꞌpampimaung-koo, “Karistooꞌ Kumponinge booꞌketa daaꞌantavuuꞌnung,” aiꞌ Kumponinge daaꞌuarupeuꞌ booꞌketa daaꞌ otoarui dei. 16 Booꞌnuka daaꞌuriarupeuꞌnung deekoꞌ Karistooꞌ teeꞌke, bane pankainge, daaꞌuarupeuꞌ. 17 Eeꞌnoko Karistooꞌ daaꞌuaruuꞌnung dei diikaang masikaꞌantai kaariꞌdarima diikaning orakaꞌ nkonanka-koo kuung otoripeuꞌ. 18 Eeꞌnoko teing napoꞌ Karistooꞌ bakaning boorouꞌning tee paaꞌariri otopeuꞌ. 19 Teka tee niiꞌke eeꞌ noruꞌampira Karistooꞌke enang-navaro navaro-koo otootoꞌkoo pakumuriaing eeꞌnoko damaꞌnavaro-koo paaꞌmariri, niiꞌ teing piaaruꞌnuka ookara-koo dau basinooꞌka.
Karistooꞌ Booꞌketa Daaꞌaruꞌnung Niiꞌ Ookara Napoꞌ Booꞌketa Daaꞌmarainaꞌ
20 Nka tee eeꞌ masikaꞌ: Karistooꞌ booꞌketa daaꞌaruꞌ, eeꞌnoko teeꞌ nkoarama tasiꞌantamuruꞌ teing boorouꞌning daaꞌariaing. 21 Aadamai baka ookara nantoong booꞌke paraꞌuruꞌ, eeꞌnoko Jiisuuꞌke baka ookara nantoong makosi-antavuruꞌ booꞌketa daaꞌkoo. 22 Teeꞌ nariꞌ ookara booroaing Aadama-koo kuung otoromaing, napoꞌ teeꞌ nariꞌ ookara napoꞌ domampariainge Karistooꞌkoo kuung otoromaing. 23 Teka tee ookara kapooꞌ makosinaꞌ nkoaravaing Karistooꞌ doompaitaaꞌ. Karistooꞌ mmeꞌnung taaꞌniꞌanta-koo booꞌketa daaꞌaruꞌ, teka damaꞌke teing bakaning daaꞌariaing tee napoꞌ poko. 24 Teeꞌ nkoarako teketa botu basiaravaing tenang otoaꞌantavuainang teing ookara pankainanka, ovontung eeꞌnoko iriꞌnanka, teketaꞌ ookara kapooꞌnanka teie tarevui tavoꞌuaing Bauma Kumponing-anko. 25 Tee Karistooꞌ tee ovorimpari pankaimparamaatoaing bera tenang Kumponinge ookara bakaning kare-nupoong kauꞌka boonavete-koo sipuriainang. 26 Eeꞌnoko tee karenung asiꞌnooꞌka kuneꞌampimaung otoaꞌantavuainge, eeꞌnara booꞌ. 27 Aiꞌ teeꞌ Daari Meekunge minkuvui otoinaꞌ aaꞌpuuꞌnaꞌ,
“Kumponinge ookara kapooꞌnanka Karistooꞌkoo bakaang kauꞌkoo boong siꞌkoo mimpuuꞌ.” (Kena 8:6)
Tenang Daari Meekunge ookara kapooꞌnanka boong sipuaing tampuma Kumponing naroꞌka minkuvuaꞌ, aiꞌ tee tee Kumponing eeꞌnara teie sipuaing ookara kapooꞌ Karistooꞌkoo boong. 28 Teka tenang ookara kapooꞌnanka Bauring-koo boong sipuko Bauring eeꞌnara napoꞌ Bauma-koo boong otoaing tee eeꞌnung-koo ookara kapooꞌnanka Bauring-koo boong siꞌkoo mimpuuꞌnung-koo, teka Kumponinge naroꞌka tanatavuriiꞌnaang.
Kapooꞌnanka Booꞌketa Daaꞌ Masikee-Antavui Otoinanka
29 Tee booꞌketa daaꞌ napoꞌ otoarui dei aming tavoꞌkupeuꞌ teing-koo nantoong ntong-koo minkie meekaꞌantavarimaing-koo niiꞌning boorouꞌning paku-koo? Koontoꞌ booꞌnuka napoꞌ domampariarui dei, aming-koo napoꞌ teing-koo boorouꞌning-koo ntong-koo minkirarima meekaꞌantararikooꞌ? 30 Eeꞌnoko aming-koo kapooꞌ avoꞌavoroꞌnanka kuneꞌampimaunge niiꞌke kara okovuri nkanukai ookara batei-koo? 31 Ninge tasiꞌantarampimang diiꞌ mmaikoriꞌ marirampima, diiꞌ eeꞌning ning dotu-antameri niikaang Ovoring Jiisuuꞌ Karistooꞌkoo kuung otorimaing: Ning tee tavuꞌkoo doong kante koraposiꞌmaamaung Karistooꞌ daankianko ning booꞌketa daaꞌmaravaing noruꞌmari. 32 Ning booꞌketa daaꞌmaravaruuꞌnaang deekoꞌ, aming ning-koo basiarapeuꞌ nantoong biikoori avorokesiꞌnuka ninka tameeriko anke Epeses-namono-koo? Eeꞌnoko napoꞌ booꞌketa daaꞌ otoaukaꞌnung deekoꞌ, makosi, “taamang ntong tovang naiampima tamung doꞌderoꞌdeꞌmariri oꞌnorimaaꞌnoaing, aiꞌ daunaꞌmung moompira bakemariai.” 33 Purintariri otorimaatoai teeꞌ tosiraarima aavaraariꞌneenga. “Oreng ninka navurarima diikaang aarumo orari-antaraaripeuꞌ.” 34 Kanuꞌketa tanterariai orakaꞌnko siperi. Niiꞌninge diiꞌkooninge Kumponing noruꞌaavaꞌ. Teeꞌpanko maiaꞌdoriiꞌnaang.
Arekeeꞌ Oroꞌmariainaꞌ Teꞌmung Booꞌketa Daaꞌmariainaꞌmung
35 Teka niiꞌnung narunge aaꞌpupeuꞌ, “Booꞌnuka arekeeꞌ daaꞌariaing? Mono aremuriiꞌ otoꞌevoroaing?” 36 Bakei kanuꞌ tee aung nianiaꞌ. Tee sinang dake keempeaing tee tutung booaing domamparavaing deekoꞌ damaꞌke. 37 Eeꞌnoko aremuriiꞌ sinang keempeaing, uiteꞌ deekoꞌ, teu sinanu keempeainu teu tamunsiꞌnu, mono teieta damaꞌ dupuainaꞌ oroꞌnu deeaꞌ. 38 Eeꞌnoko Kumponinge miruꞌuruꞌnaꞌ siompai ootukuning sinananka avitoitoi ookara kante-koo mononanka dupurima oroꞌparimaung. 39 Teing paning-kooning mononanka otorong, eeꞌnoko teing kansiꞌkooning mononanka otorong. Ookara kansiꞌkoong mononanka teing namuriiꞌ deeaꞌ. 40 Nantoong oovunamuriiꞌ mono otoꞌevorong, eeꞌnoko kauꞌ karenaumo oovunamuriiꞌ otoꞌevorong, eeꞌnoko barennanka oovunamuriiꞌke, eeꞌnoko taviꞌnanka oovunamuriiꞌke. Teing kansiꞌkooning mononanka namuriiꞌ meenasi otoꞌevorong, eeꞌnoko paning-kooning mononanka niiꞌnamuriiꞌ meenasinanka otoꞌevorong. 41 Teing-koo paning-kooning mononanka-ita duaaꞌ niiꞌnamuriiꞌ meenasi otoꞌevung, tee kaara niiꞌnamuriiꞌ, teing beentoꞌnanka niiꞌnamuriiꞌ. Eeꞌnoko beentoꞌnanka-koo nariꞌ basining deeaꞌ arakanooꞌkoo.
42 Nantoong booꞌketa daaꞌariaing teeꞌ nariꞌ oroꞌke, tee-pinaꞌ sinang-pinaꞌ tee mono tee dakoꞌkoong kansiꞌkoo paaꞌaravainung deemparioꞌ, eeꞌnoko teketa tee daaꞌaravaing paaꞌaravaukaꞌnung deempari. 43 Tee mono niiꞌke dakoꞌampimaung tee tamunsiꞌnung. Mono tee booꞌketa daaꞌaravaing tee maneenung. Tee mono dakoꞌampimaung tee purintoꞌ otoaung. Mono tee booꞌketa daaꞌaravaing tee purintoꞌpoꞌnung. 44 Tee mono dakoꞌampimaung tee kansiꞌ bakaang. Mono napoꞌ booꞌketa daaꞌaravaing tee tanuaang bakaang. Eeꞌ, otong mono kansiꞌ bakaang. Napoꞌ otong tee mono tanuaang bakaang. 45 Teeꞌkoo Daari Meekunge minkuvuuꞌ, aaꞌpuma,
“Tee tutunaꞌnung naning Aadama naning domantooꞌ deemparuꞌ.” (Pupuꞌ 2:7)
Teka tee asiranung Aadama (tee Karistooꞌ) booꞌketa daaꞌari domaang avuꞌkoong tanuaang deemparuꞌ. 46 Tee-koo eeꞌ noruꞌkoo makosi: Tanuaanavete tutung tavoꞌkuaung, teka mono-navete tutung tavoꞌkuko damaꞌke tanuaanavete pokooꞌ. 47 Tee tutunaꞌnung naning kansiꞌketa tavoꞌkuuꞌnung daꞌmong-koong nkoniiꞌ. Teka tee kenaanka-nung naning paning-eta pouꞌnung. 48 Teing nantoong daꞌmong-koo-nupoong teing tee-pinaꞌ naning daꞌmong-koong-pinaꞌ oroꞌnanka. Teka teing nantoong paning-nupoong teing tee-pinaꞌ naning paning-koong-pinaꞌ oroꞌnuka. 49 Teeꞌ nariꞌ niiꞌ tee-pinaꞌ naning daꞌmong-koong-pinaꞌ oroꞌmarimaung-koo napoꞌ teeꞌ nariꞌ oroꞌmariaing tee naning paning-koong-pinaꞌ.
Arekeeꞌ Nkoaravainaꞌ Teꞌmung Booꞌketa Daaꞌmariainaꞌmung
50 Tee kapooꞌ ninge naurampimatomaung diiꞌ mmaikoriꞌ tee aung: Tee niiꞌkoo tamung bioꞌ ereng tovang navaro tee okovuaukaꞌnung tee barenku Kumponing bakaang muuꞌkoo tunumpoꞌ. Napoꞌ teing kapooꞌnanka paaꞌariaining okovuriarupeuꞌ tee kapooꞌ paaꞌaravaukaꞌ nung.
51 Taaraveriai, ninge kapooꞌ makensiꞌnung naurampiiꞌnaang: Niiꞌ tee oꞌmariri moompiaukaꞌning, teka tenang asiꞌnamuꞌ tuuviri paning-eta karoko niiꞌ ookara teing paarimariaining namuꞌke, piping-pinaꞌ. 52 Tuuviri karoko booꞌnuka tenang daaꞌariaing eeꞌnoko tenang-eta booroaukaꞌnung, eeꞌnoko napoꞌ niiꞌ paarimariai. 53 Eeꞌ makosinaꞌ: Teing mononanka booꞌkoo makosinanka kiriꞌampira teing booꞌkoo makosi deeaing siꞌmariai. 54 Tenang mono booꞌkoo makosinanka booꞌkoo makosi deeaung deemparako Daari Meekunge minkuvuuꞌnaꞌ masikaꞌparavaing aaꞌpuuꞌnaꞌ,
55 “ ‘Kumponinge booꞌ bakaang iriꞌ opui puruꞌantamuriaing.” (Aisaiaꞌ 25:8)
“Ekee daꞌ booꞌ, dakaang iriꞌ arera?
Daꞌ booꞌ, arerai dakaang tuuꞌnekeꞌ?” (Osea 13:14)
56 Aiꞌ orara aarumoi tuuꞌnekeꞌpinaꞌ tupuꞌmurimaung booꞌkoong iriꞌ ninka, eeꞌnoko eeꞌnung iriꞌ tee eeꞌnara boto niiꞌ booꞌkoo tammurimaung. 57 Teka tampara tampampiaing Kumponing-koo booꞌkoong iriꞌ opura domang amuruꞌnung-koo niikaang Ovoring Jiisuuꞌ Karistooꞌkoo kuunge. 58 Teeꞌkoo mmaikoriꞌ ninge piaavarampimaing, imaꞌdariri otoriai diiriꞌdariaꞌ. Ookara batei-koo aaꞌnaꞌ kontariaing Ovoring bakaang mintoong-koo eeꞌ noruꞌeri: Ovoring-koo mintoomarikotaaꞌ tee niikaang mooꞌ paaꞌaravaukaꞌnung; booꞌke dakaꞌpuaukaꞌnunge.