3 Nahatətəən tatol məmə kitat kotɨtun wɨr məmə natɨmnat rəha nətueintən u, Uhgɨn təməghat əm, kən ilat kəmotatɨg.† Jen 1 Natɨmnat itəm kotəplan roiu, in təməsosən nat kit itəm tɨnatɨg rəkɨs mol ilat lan. 4 Epel in təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn, tol nəhlan in təmos-ipən nat kit kəm Uhgɨn itəm təwɨr maprəkɨs-in rəha Ken.‡ Jen 4:4-5 Kən məto-inu in təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn nəhlan, kən Uhgɨn təmən-iarəp məmə in etəm ətuatɨp kit, kən nɨkin tagien o nosən rəhan natɨmnat. Kən nat əpnapɨn məmə suah u təmɨmɨs rəkɨs, məto nolən rəha nahatətəən rəhan in tatəghat əh kəm kitat.§ Hip 12:24

5 Kən Inok təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn, tol nəhlan in təsɨmɨsən. Uhgɨn təmos-irəkɨs in e nətueintən u, məmə otuwɨn əpəh ilɨs e nego e neai. Netəmim kəsotəplan mɨnən, məto-inu Uhgɨn təmɨləs-irəkɨs.* Jen 5:21-24 Məto nian Uhgɨn təməsɨləs-irəkɨsən-əh, Uhgɨn təməgətun kəm in məmə nɨkin tagien ron. 6 Məto okəmə etəmim təsahatətəən e Uhgɨn, in təsolən Uhgɨn nɨkin tagien ron, məto-inu nian suah kit tolkeike məmə otuwa o Uhgɨn,† Hip 7:19 in otəkəike mahatətə məmə Uhgɨn tətatɨg, kən matətou netəm mɨn un itəm kotalkut o nɨtunən in.

7 Noah in təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn. Tol nəhlan, nian Uhgɨn təmatən-ipən natɨmnat mɨn kəm in aupən, itəm netəmim kəsotəplanən əh,‡ Hip 11:1 Noah təmatɨsiai-in, matol nəwian. Kən in təmiləkɨn nego asol kit§ Jen 6:13-22 məmə otosmegəh rəhan mɨn. E rəhan nahatətəən, tahmen əm məmə Noah in təmatakil netəmim. Kən e rəhan nahatətəən, Uhgɨn təmol in tətuatɨp e nɨganəmtɨn.* Jen 6:9

8 Epraham in təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn. Tol nəhlan, e nian Uhgɨn təmaun-in rəkɨs məmə otuwɨn e nəptən pɨsɨn kit, in təmatol nəwia Uhgɨn. Nəptən əh, Uhgɨn təmən-iəkɨs rəkɨs kəm in məmə otos-ipən kəm in. Kən Epraham təmiet, məto in təruru məmə tatuwɨn hiə ne. 9 Təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn nəhlan, kən mətatɨg e nəptən u itəm Uhgɨn təmən-iəkɨs aupən məmə otos-ipən kəm in.† Wək 7:5 Məto təmətatɨg ikɨn əh e nimə tapolən əm, tahmen əm e iapɨspɨs kit. Kən Aisak ne Jekop itəm Uhgɨn təmos-ipən nəniəkɨsən u kəm iləhal kərən, ilau mɨn kəmətuatɨg əm e nimə tapolən.‡ Jen 12:1-8 10 Epraham təmol nulan, məto-inu in tatəsahgin məmə otuwɨn e taon kit§ Hip 12:22; 13:14 itəm nəukətɨn tiəkɨs, otətatɨg tuwəh.* Nol Əpən 21:2, 14 Taon u, Uhgɨn əm təmol mak lan, kən mɨnol rəkɨs tətatɨg.† Hip 11:16

11 Sera tətahatətə əskasɨk e Uhgɨn, nat əpnapɨn məmə in tɨnɨpɨtaguɨhl agɨn, məto Uhgɨn təmos-ipən nəsanənən kəm in məmə in otemək. In təmɨləs nətɨn u, məto-inun in təmahatətə lan məmə otol nəniəkɨsən rəhan tuwa miet-arəp.‡ Suatɨp kit mɨn rəha nəuhlinən nəghatən u tol nulan. ‘Epraham təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn, nat əpnapɨn Sera tɨnɨpɨtaguɨhl agɨn, məto Uhgɨn təmos-ipən nəsanənən kəm in məmə otəpɨk-əpɨk. In təmɨləs nətɨn u məto-inu Epraham təmahatətə e Uhgɨn məmə in otol rəhan nəniəkɨsən tuwa miet-arəp.’ § Jen 17:19; 18:11-14; 21:2 12 Epraham tɨnaguɨhl rəkɨs, otəsuwəhən tɨmɨs,* Rom 4:19 məto noanol mɨn tepət kəmotɨsɨ-pən lan. Nat əpnapɨn məmə in etəmim kitiəh əm, məto noanol mɨn əh rəhan, ilat tepət tepət, tahmen əm e məhau əpəh e napuə ne nɨməkləkɨl əpəh itəhəi itəm kəruru nafinən.† Jen 22:17

13 Netəm mɨn u, ilat kəmotahatətə əskasɨk e Uhgɨn, məto nian kəmotɨmɨs, ilat kəməsotosən əh natɨmnat mɨn u itəm Uhgɨn təmən-iəkɨs məmə otos-ipən kəm ilat.‡ Hip 11:39 Ilat koatəplan natɨmnat mɨn u məmə natɨmnat mɨn u koatan isəu əh olat, məto nɨkilat tagien pɨk məmə okotəplan.§ Mat 13:17 Kən ilat moatən-iarəp məmə koatatɨg e nətueintən u məto ilat kotahmen əm e iapɨspɨs mɨn əm.* Jen 23:4; Lev 25:23; Fil 3:20; 1 Pita 1:17; 2:11 Nətueintən u, sənəmə in iməlat pahrien ikɨn. 14 Nian netəmim koatəghat nəhlan, in tatəgətun əsas əm, məmə ilat koategəs-in iməlat ətuatɨp ikɨn. 15 Rəhalat nətəlɨgən təsɨtəlɨg-pənən e nəptən rəhalat aupən, itəm kɨnotapəs rəkɨs. Okəmə nɨkilat tatəht nəhlan, kotɨtun nɨtəlɨgən matuwɨn, məto təsolən mihin.† Jen 24:6-8 16 Ilat kotolkeike iməlat ik pɨsɨn kit itəm təwɨr maprəkɨs, inun e nego e neai.‡ 2 Tim 4:18 Kən o nat u, in təsaulɨs-inən§ Mak 8:38 məmə okən məmə in rəhalat Uhgɨn.* Jen 26:24; 28:13; Eks 3:6, 15 Kən Uhgɨn təmol əpen-əpenə rəkɨs e taon kit† Hip 11:10; 13:14 ikɨn əh.

17-18 Epraham təmahatətə e nəniəkɨsən mɨn itəm Uhgɨn təmən-ipən kəm in. Kən nəghatən kit itəm Uhgɨn təmən-iəkɨs kəm in tol nulan, “Kən okən Aisak u məmə in noanol ətuatɨp rəham,‡ Jen 21:12; Rom 9:7 kən e Aisak u, oekol rəham noanol otepət otepət.” Məto e nahatətəən rəha Epraham, nian Uhgɨn təmek asgəwɨn in, kən in təmətul matɨp o nohamnuən nətɨn noan kitiəh əm§ Nat əpnapɨn məmə Epraham nətɨn kit mɨn u Ismael, rəhan slef təmɨləs, məto nətɨn u Aisak katən məmə in noan kitiəh əm məto-inun Uhgɨn təmən-iəkɨs aupən məmə otos-ipən kəm Epraham, kən in nətɨ pətan ətuatɨp rəhan u Sera. Əplan-tu Jon 3:16 u Aisak məmə otol sakrifais lan kəm Uhgɨn.* Jen 22:1-10; Jem 2:21 19 Məto-inu Epraham nɨkin tatəht məmə Uhgɨn tɨtun nolən etəmim təmegəh mɨn e nɨmɨsən.† Rom 4:21; Jon 5:21 Kən in təmos mɨn netɨn, iuəhkɨr əm tahmen məmə in təmegəh mɨn e nɨmɨsən.

20 Aisak təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn, kən tol nəhlan, təməfak məmə Uhgɨn otəhlman nəwɨrən rəhan tuwɨn kəm Jekop ne Esao, matən-iarəp natɨmnat mɨn itəm otəpanuwa nian kit.‡ Jen 27:27-29,39,40

21 Jekop təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn. Tol nəhlan, nian iuəhkɨr əm in tɨmɨs, in təməfak məmə Uhgɨn otəhlman nəwɨrən kəm nətɨ Josep mil.§ Jen 48:1,8-22 In təməf kasɨkɨn, mətul əməhl-əməhl, kən in matənwiwi Uhgɨn.

22 Josep təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn. Tol nəhlan, iuəhkɨr əm in tɨmɨs, kən in təmatəghat-in nian noanol mɨn rəha Isrel okəpanotiet Ijip. Kən in təmatən rəkɨs əm kəm ilat məmə okotəhrol e nɨkɨlkɨlin.* Jen 50:24,25; Eks 13:19; Jos 24:32

23 Tata ne mama rəha Moses kəmuahatətə əskasɨk e Uhgɨn. Tol nəhlan, nian Moses təmaiir,† Eks 2:2 ilau kəmuəplan məmə in suakəku wɨr kit, kən ilau kəmatuəhluaig-in o məwɨg kɨsɨl. Kən ilau kəməsuaginən nətgəhlən nəghatən rəha kig.‡ Eks 1:16, 22

24 Moses təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn. Tol nəhlan, nian in təmol iahgin, kən təməsolkeikeən məmə okən məmə in nətɨ pətan əkəku rəha Fero, kig rəha Ijip.§ Eks 2:10 25 In təməsolkeikeən məmə otətatɨg e nagienən e nolən rəha təfagə rat məto-inu nagienən rəha təfagə, in tətatɨg o nian əkuəkɨr əm. In nɨkin təmagien məmə otuwɨn moatatɨg ilat netəmim rəha Uhgɨn, moatəto tərat ilat min ilat. 26 Nɨkin təmatəht məmə okəmə netəmim okotalah-əmnu* Hip 13:13 in o Kristo itəm otəpanuwa, kən in okol təsaulɨsən. In nɨkin otagien təhmɨn mɨn o nat u taprəkɨs-in məmə otatəto təwɨr e natɨmnat wɨr mɨn e nəmegəhən əpəh Ijip.† Luk 14:33 In təmatol nulan məto-inun nian rafin in tatuag-pən o nətouən itəm Uhgɨn otos-ipən kəm in.‡ Hip 10:35 27 Moses in təmahatətə əskasɨk nəhlan e Uhgɨn, kən təmagɨm Ijip§ Eks 12:50, 51 məsəginən kig u itəm neməha tatol pɨk. In təməseirairən mɨtəlɨg, in təməkəike matuwɨn, tahmen məmə inu tatəplan Uhgɨn u, itəm etəmim təsəplanən e nɨganəmtɨn. 28 Təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn nəhlan, kən in təmətuoun nolən lafet rəha Nuhagego-inən. In təmən-iarəp kəm noanol mɨn rəha Isrel məmə okotəkəike motorautin-pən nɨta sipsip e toa e nimə mɨn rəhalat. Okotol nəhlan məmə nagelo itəm Uhgɨn otahl-ipa o nohamnuən itəm,* 1 Kor 10:10 in otəsohamnuən nenətɨlat mɨn u nəman,† Eks 12:21-23 itəm kəmotaupən kaiir.

29 Noanol mɨn rəha Isrel kəmotahatətə əskasɨk e Uhgɨn. Tol nəhlan, ilat kotɨtun neguəfɨmɨnən e Nɨtəhəi Asiə itəm təmoor, kən kotaliwək lan tahmen əm e nɨtən iasək. Məto nian netəm Ijip kəmotalkut o nətəu-pənən ilat, kən nɨtəhəi təməmɨk ilat, kən kotamnɨm.‡ Eks 14:21-31

30 Noanol mɨn rəha Isrel kəmotahatətə əskasɨk e Uhgɨn, kən tol nəhlan, ilat kotaliwək motɨtəlau e fenɨs rəha Jeriko. Fenɨs u, kəmol e kəpiel. Ilat koatɨtəlau, moatɨtəlau e fenɨs əh, mətoarus-pən nian sepɨn, kən əmun, fenɨs asol un, təmɨtəgɨt mɨsas.§ Josua 6:12-20

31 Rehap u, pətan e suatɨp, təmahatətə əskasɨk e Uhgɨn. Kən tol nəhlan, nɨkin təmagien məmə otos suah mil un noanol rəha Isrel mil, itəm kəmueia anion məmə okuəplan kən miatun wɨr natɨmnat ikɨn. Ilau kəmuea e rəhan nimə.* Jos 2:1-16 Kən o nat u, noanol mɨn rəha Isrel ilat kəməsotohamnuən pətan u nian ilat kəmotohamnu netəm ikɨn əh itəm kəmotəht nəwia Uhgɨn.† Jos 2:1,9-14; 6:22-25; Jemes 2:25

32 Məto okol esənən tuwɨn təhmɨn mɨn. Okol esəghatən təfəməh mən Kiteon,‡ Jaj 6-8 ne Parak,§ Jaj 4-5 ne Samson,* Jaj 13-16 ne Jefata,† Jaj 11-12 ne Tefɨt,‡ 1 Saml 16:1,13 ne Samuel,§ 1 Saml 1:20; 3:19—4:1 ne ien mɨn. 33 Ilat u kəmotahatətə əskasɨk e Uhgɨn, kən tol nəhlan, ilat kəmotol natɨmnat tepət. Ilat kəmotit noanol mɨn rəha Isrel motuwɨn motəluagɨn ilat netəm ik pɨsɨn pɨsɨn mɨn, kən moatol win elat.* 2 Saml 8:1-3 Ilat kəmoatol nolən ətuatɨp mɨn, kən moatos natɨmnat wɨr mɨn itəm Uhgɨn təmən-iəkɨs məmə otos-ipən kəm ilat. Kəmotahtosɨg-in nohlɨn laion mɨn, məmə okəsotunən ilat,† Dan 6:22 34 kən ilat kəmotohamɨs nɨgəm asol itəm tatuəp,‡ Dan 3:19-27 kən ilat motagɨm tənin netəm kotəmə okotohamnu ilat e nisa rəha nəluagɨnən.§ Eks 18:4 Ilat rəhalat nəsanənən tɨkə, məto Uhgɨn təmos-ipən nəsanənən kəm ilat.* 2 King 20:7; Jaj 16:28 Kən ilat koatol win e mopael mɨn rəha nɨməptən pɨsɨn pɨsɨn mɨn.† Jajes 15:8 35 Nɨpɨtan neen əh-ikɨn itəm kotahatətə əskasɨk e Uhgɨn, kən tol nəhlan Uhgɨn tatol nenətɨlat kotaiir-pa mɨn e nɨmɨsən.‡ 1 King 17:22, 23; 2 King 4:36, 37 Məto netəmim neen əh-ikɨn itəm kotahatətə əskasɨk e Uhgɨn. Məto ilat kotegəhan-in rəhalat tɨkɨmɨr mɨn koatol nəratən ne nahməən kəm ilat e nɨpətɨlat, kən nɨkilat təsəhtən nat u. Ilat kəməsotapəsən rəhalat nahatətəən, məmə rəhalat tɨkɨmɨr mɨn okotɨkɨs ilat. Ilat koatahatətə məmə Uhgɨn in otol ilat kotəmegəh mɨn e nəmegəhən kit itəm təwɨr maprəkɨs. 36 Kən ilat neen, netəmim koatalah əsan elat, kən koatalis-alis ilat.§ Jer 20:2; 37:15 Kən ilat neen, netəmim koatəlis ətain ilat e sen, kən moatəmki-pən ilat e kalapus.* Jen 39:20 37 Ilat neen, kəmahtɨmnu ilat e kəpiel apɨn,† 2 Kron 24:21 kən ilat neen, netəmim kəmotəmɨk soə rəha nətahlən nɨg, motətatɨp nɨpətɨlat nəwtain kəiu, motohamnu ilat. Kən ilat neen, kəmətamnu ilat e nisa rəha nəluagɨnən.‡ 1 King 19:10; Jer 26:23 Kən ilat neen koatuwɨn əm e nuwɨgɨ nəni ne sipsip.§ 2 King 1:8 Ilat ian-rat mɨn agɨn, nian rafin netəmim koatərəkɨn ilat, moatol tərat agɨn elat. 38 Ilat, netəm wɨr mɨn. Nətueintən u, təsahmenən məmə ilat okotatɨg ikɨn. Məto ilat kəmoatatɨg əpnapɨn əm, əpəh ikɨn taruən-aruən ikɨn, ne e nɨtot mɨn, ne e nɨpəg kəpiel mɨn,* 1 King 18:4; 19:9 ne nɨpəg mɨn əpəh e nɨsɨp.

39 Netəm mɨn u, ilat rafin kəmotahatətə əskasɨk nulan e Uhgɨn, kən in təmos-ipən nərɨg wɨr kəm ilat.† Hip 11:2, 4 Məto ilat kəməsotosən əh nat u‡ E ves 33 kitat kotəplan məmə netəm mɨn u neen kəmoatos natɨmnat wɨr mɨn itəm Uhgɨn təmən-iəkɨs məmə otos-ipən kəm ilat. Məto nəniəkɨsən kit əh-ikɨn itəm kəsotosən əh. Ilat kotətag-pən o nian itəm Uhgɨn otahl-ipa Kristo tuwa, məto ilat u, kəməsotehmən e rəhalat nəmegəhən. itəm Uhgɨn təmən-iəkɨs rəkɨs məmə otos-ipən kəm ilat,§ Hip 11:13; 10:36 40 məto-inu in tɨnol rəkɨs nalpəkauən kit rəhan, məmə in otol təwɨr maprəkɨs kəm kitat. Kən e nətəlɨgən rəhan, in tolkeike məmə otɨlpɨn kitat min ilat u aupən, məmə kitat min ilat əm, okotətoarus ahmen ahmen əm mak e namnun naiuən.* Nol Əpən 6:11; Hip 2:10† Suatɨp kit mɨn rəha nənən “okotətoarus ahmen ahmen əm mak,” tol nulan, “kitat min ilat mɨn un, okol kələh kitat kotətuatɨp agɨn.”