12
Ira mangana nianga na hanawat ra palai.
(Matiu 10:26-33)
1 Ma ta ikino pana bung ari arip na matanabar di ga hanawat tikai, kaie di gom harpas ta di. Ma ne Jisas ga tur leh be na ianga baak ta ira nuno bulu na harausur. Iga tange horek: “Mu harbalaurai ta ira is ta di ira Parisi. Iou iangianga uta ira nudi tintalen na harababo. 2 Luk 8:17Aso be i kakaser ter na tapales, ma aso be i mun ter na harapuasa. 3 Aso be mu te tange ra kadado da hadade ra kasasa. Ma aso be mu te haramurungo ta ira talinga mu da kakongane ra matmataan na haruat.
Waak dait burte ira turadi mon. Dait na burte God.
4 “Aiou tange ta mu ira nugu harwis, be waak mu burte dong ing di la ububu bing ira turadi mon, ma namur pa dile tale be di na gil habaling ta linge. 5 Iesene iou ni hamanis ta mu be nesi nong i tahut be mu na burte ie. Mu na burte ikino nong i tale be na ubu bing mu ma namur bileng na mon baak ra dades ura isise mu tano ula eh. Maso, ikinong mu na burte ie. 6 A hansik na barbarat mon na haruat be nu kul ra liman na seek. Iesene God pai nale lik luban leise tikenong ta di. 7 Luk 12:24; Apostolo 27:34Tutuno sakit, no numu Mama i manga nunure mu. Ma ikin i palai ter ta mu kinong i nunure bileng ira winawas ta ira pana hi mu ta ira ulu mu. Waak mu burburut kinong no numu lon i manga tamat ta ira seek.
No num nianga i hamanis no num nurnur.
8 “Ma iou tange ta mu, nesi tikenong i hinawas palai ra matmataan ta ira turadi be a nuno iou, io, Nong a Turadi ie na hinawas palai bileng utana ra matmataan ta ira angelo tane God. 9 Ma nesi tikenong i harus leise iou ra matmataan ta ira turadi, io, aiou bileng, ni harus leise ie ra matmataan ta ira angelo tane God. 10 Ma nesi nong na tange hagae Nong a Turadi ie, ikino sasana God na lik luban leise ie. Iesene be nesi nong na tange hagae no Halhaaliena Tanuo, God pai nale lik luban leise ikino sasana.
11 Mak 13:11; Luk 21:12-15“Ma be mu na tur ra matmataan gar ta di ira ut na gil harkurai, ma be da lamus mu utuma naramon ta ira hala na lotu gar na Iudeia, io, waak mu ra nginarau be mu na tange hohaam ura tuntunur bat ira nudi hartutung uta mu. 12 Kinong urah, no Halhaaliena Tanuo na hausur mu uta so be mu na tange ta ikino pana bung.”
Waak dait ra gumut.
13 Tike turadi nalamin ta ira matanabar ga tange tana be, “Tena harausur, no tama mir te mat. Io, nu tange tano tasigu be na paleng harbasiane ter ira linge ing iga mat sukun.”
14 Ma ne Jisas ga babalu horek: “Ai, nesi ga bul iou be ni kure mur? Ma nesi bileng ga bul iou be ni paleng harbasiane kike ra linge ta mur?” 15 1 Timoti 6:9-10Io, iga tange tike nianga harharuat ta di horek: “Mu na manga harbalaurai! Mu na habatbat timaan mu tano tintalen na gumut ma no nes kalak linge. No nilon gar tikenong pai nale tahuat ta ira nuno haleng linge.”
16 Io, iga hinawase di ta kinin ra nianga harharuat: “No pu gar tike watong ga manga hatawat ra haleng nian. 17 Io, no nuno lilik ga hilo horek: ‘Aiou ni gil hohaam kakarek? Pata tike katano ura bulbul timaan ter ira nugu nian.’ 18 Io, iga tange um horek: ‘Iou ni gil horek. Iou ni dure hasur no nugu hator na masur ma iou ni gil hatamat balik ie. Io, iou ni bulbul ira agu nian ma ira nugu linge kaia. 19 Ma iou ni nunure be a nugu mon haleng bilai na linge kanaia i kis, ma di na kis ra haleng na tinohon. Io kaie, ni ian, ni mamo ma ni laro. Ma iou ni tatahun tano nugu nilon.’
20 “Iesene God ga tange tana horek: ‘A ba ugo! Katiak ra bung nu mat. Io, nesi nong na kap leh ira linge u te tagure ter utam?’ ”
21 Matiu 6:19-20Ma ne Jisas ga tange be, “Na ngan hokakarek ta nesi tikenong na habukas ira nuno bunbulaan iesene paile watong ra matmataan tane God.”
Waak dait ngaangel. Dait na nurnur.
(Matiu 6:25-33)
22 Io, Jisas ga tange ta ira nuno bulu na harausur horek: “Io, iou tange ta mu, waak be mu ngaangel uta ira numu nilon be aso ing mu na en. Ma waak be mu ngaangel bileng uta ira palatamai mu be mu na sige ra so. 23 Io, ira numu nilon i tamat ta ira nian ma ira tamai mu i tamat ta ira mol. 24 Mu na lik leh ira kook. Pa di lale sooso. Pa di lale kilkil hulungan nian. Ma pata nudi ta hator na masur. Iesene God la tamtabar di. Io, tano sinisip tane God, mu manga tamat ta ira mon. 25 Mu ngaangel urah? Waak mu gilgil hobi! Be mu na ngaangel, pai nale lawas ira numu nilon ta dahine. 26 Paile tale mu be mu na gil kakarek ra not no linge, io kaie, ura biha mu ngaangel uta ira mes na linge?
27 “Mu na lik leh ira puspusno no ina nos. Pa di lale paapalim. Pa di lale dungdungut mol bileng. Iesene iou tange ta mu be Solomon, no king, ma ira nuno tamat na minamar pai gale nanaas haruat ma ira puspusno no ina nos. 28 Kaie, God ga gil hamaririsuan ira pito ing i lon mon katiak ma maraan da halo eh me. Be i tutuno be God ga gil hobi tano pito, i tutuno sakit be na hasigam mu bileng ma ira kinasi mu. Maris! Paile tur dades ira numu nurnur! 29 Ma waak mu manga lilik uta ira so mu na en ma mu na mame. Waak be mu ra nginarau ta kakarek ra linge. 30 Karek ra linge, dong ing pa dile nurnur tane God, di la sisilih pane. Iesene no numu Mama la nunure ter be mu supi ter kike ra linge bakut. 31 Iesene mu na hararot leh no kingdom tane God ma ina tabar mu ma kike ra linge bakut bileng. 32 Mu ira bar sipsip, waak mu ra bunurut kinong no numu Mama te laro be na ter no kingdom ta mu.
33 Luk 18:22“I tahut be mu na suhurane ira numu linge ma mu na ter ta ira maris. Mu na tagure numu ta mangana barbarat be pai nale sana, a bunbulaan ie tuma ra mawe nong pai nale pataam. Ma kaia, tike ut na isomo pai nale tale be na hanawat hutate ma ira ipas pa di nale hagae. 34 Io, be no num bunbulaan i kis ter ha, no num kudulena nilon bakut i kis ter bileng kaia.
Dait na taguro tano hinanawat baling tano Watong.
(Matiu 24:43-51; 25:1-13; Mak 13:33-37)
35 Matiu 25:1-13“I tahut be mu na manga taguro hoke tikenong i puli hakumkum no nuno mol ura pinapalim. Ma tikenong na waak ter no nuno laam na lulungo be na taguro ter uta ira so ing na hanawat. Ma mu bileng, mu na taguro hobi. 36 Ma i tahut be mu na haruat ma ira turadi ing di kiskis kawase no nudi watong ing na tapukus baling metuma ra nian na pokomau. Di na kiskis kawase ie hobi waing di na taguro ter. Be na me pipidil tano matanahala di na papos haiane leh ie. 37 Ma kike ra turadi, no haridan na kis ta di be no nudi watong na hanawat ma ina nes leh di ma di kis kawase ter ie. Tutuno sakit, ikino watong na tange ta di be di na kis tano teol na nian. Io, ina lawalawa kumkum hut ma ina baso ura tamtabar di. 38 Ma be na tapukus baling ra tingana lahon be ra luaina kareka at ma ina nes leh kike ra turadi ma di kis kawase ter ie, io, no haridan na kis ta di. 39 Matiu 24:43-44; 1 Tesolonaika 5:2Io, na tahut be mu na palai tano turadi nong a nuno no hala. Be igor nunure no pana bung be no ut na kukuman na hanawat pai gorle bala leh ie be na sale no nuno hala. 40 Ma mu bileng, mu na taguro kinong Nong a Turadi ie na hanawat tano pana bung ing pa mu le nunure be na hanawat.”
41 Ma ne Pita ga tiri ie be, “Watong, u hininawase mem sene mon ta ikin ra nianga harharuat be di bileng ra matanabar bakut?”
42 Ma no Watong ga babalu horek: “Aiou ni hamanis ta mu be nesi no minaneswana ma no tultule tutuno. Aie nong no nuno watong i bul ter ra harkurai tana uta ira mes na tultule be na tamtabar timaan di. 43 No haridan na kis ta ikino tultule be no nuno watong i tapukus, ige nes tupas ie ma kanaia i gilgil hobi. 44 Matiu 25:21,23Tutuno sakit, na ter ira nuno linge bakut tano harbalaurai ta ikino tultule. 45-46 Iesene be ikino tultule na lik be no nuno watong pai nale tapukus haiah ma ina tur leh ura ububu ira mes na tultule, ira haine tikai ma ira tunana, ma ina iaiaan ma ina maamo tikai ma ira ut na minamo, io, no watong ta ikino tultule na hanawat tano pana bung be no tultule pai gale lik ter, ma pai gale nunure be na hanawat hobi. Ma no watong na kure hadades tutuno iat ie, ma ina ise ie ukaia tano katano na ngunngutaan ing dong pa di gale nurnur tana di na kis kaia.
47 Jemes 4:17“Ma ikino tultule nong i palai tano sinisip tano nuno watong ma paile taram ma paile taguro bileng, io, da lawat ie haleng na pana. 48 Iesene nong tikenong paile palai tano nuno sinisip ma i gil ra sana tintalen kaie da hapadano ie, io, da lawat ie a bar pana mon. Dong ing da manga hapalaine di, God na hait di be di na manga taram. Ma dong ing da manga tabar di, God na sunang di be di na manga balu pukus.
Jisas ga hanawat ura palpaleng ira turadi.
(Matiu 10:34-36)
49 “Iou te hanawat ura hapadano ira turadi tano ula hanuo ma no tamat na eh. Ma igor manga bilai be iou gorte halo ter ie. 50 Mak 10:38-39Iesene ni pusak baak ta tamat na tirih. Ma ina manga ubal iou tuk ter be ikino tirih na pataam tagu! 51 Waak mu lik be iou te hanawat ura terter ra malum tano ula hanuo. Pata tuno iat. Iou te hanawat ura harpaleng. 52 Tur leh ta ikin ra pana bung ing be a liman naramon tike hatatamana, io, aitul duhat na tur talur ira iruo ma ira iruo dur na tur talur ira itul. 53 Mai 7:6Tike bulu na tunana na tur talur no nuno mama, ma no nuno mama na tur talur ie. Tike hinasik na tur talur no nuno makai ma no makai na tur talur ie. Ma hobi bileng ta dur enana. Dur na tur talur harbasiane dur.”
A harakatom tupas ira ut na harababo.
54 Io, Jisas ga tange ta ira matanabar horek: “Be ing mu nes tike bahuto i tamtaman tut merasi ra kasasa ila sungsuguh kaia, kaie iat mon mu na tange be, ‘Na bata kakarek’ ma no bata na puko. 55 Ma ing be no dadaip metua ra maamat i tut, mu na tange be, ‘Na dades no kasasa kakarek.’ Ma ina ngan hobi. 56 Mu ira ut na harababo! Mu tale be mu na nes kilam ira ninanaas tano ula hanuo, ma mu na tange be aso na hanawat. Ma hohaam balik kaie pa mu le tale ura nunure kilam no pipilaina ta kakarek ra pana bung?
57 “Ura biha be pa mu le nes kilam habaling iat ta mu be aso i takados? 58 Be no hinsaam i ura kapkap ter ugo ra harkurai, mur na haratakados haiah ma ie ing be mur hanana baak na ngas. No hinsaam nahula ter ugo tano ut na harkurai, ma no ut na harkurai na ter ugo ta nong ila balaure ter dong ing di ga hiis kawase di naramon tano hala na harpadano, ma ina bul halala ugo ra hala na harpadano. 59 Io, iou tange ta mu, pa dale hasur ugo ra harpadano tuk ter be nu ter bakut ira num kunkulaan.”