32
Moize ná-guyei
1 Ee, geeɠɔlɔgi, woilo, nà ɓɔɛzu.
Ɗa ʋe, ee, zooi, dàawooiti mɛni!
2 Nà-faaɠwɛgi ʋu eɠɛ tonai,
gòoi ziɛ eɠɛ nɔɗai,
eɠɛ duɓui é tufa lɛtɛi ɠa,
eɠɛ sabalagi é tufai ɠa.
3 Mazɔlɔɔ nà Ɠɔoɠɔ GALAGI laaseigi wosu.
À ada-ƓALAGI maamusɛ!
4 Toɠa ga fasai, ná-kɛɛwotii laazeeliʋɛ,
ná-peleiti pɛ sɔlegɛ,
wooɠɛɠila GALAGI ʋe, telebotala vaa la ziima,
toɠa telebogai, é zɔle.
5 Wɔun wa, tɔun tetemazu, wo yaavaʋɛ,
wo la mɔ ga ná-dointi,
tɔɔzei sɔgi ɠa wo ʋa,
wa ga yaava nuiti, ta sɔletala nuiti.
6 Ɠimalala nuɓusɛiti, ɠi ge la ti ma,
Ɠɔoɠɔ GALAGI zopelei ɠana wo ʋɛ?
Wo-ɠɛɛ laade ɓaa, wo ɓɛtɛ nui?
Tɔ laade é ʋa wo ɓɛtɛ, é ʋa wo zei?
7 À ɠizɛ wɔlɔwɔlɔ voloiti su,
wo ɠida yeeɠɛɠala ɠilagilagi ma ɠonagiti bu.
À wo zɔlɔɔ nuiti gaazaɠa, ta dɛɛ ga woye.
À wa-nu ʋɔlɔiti gaazaɠa, ta wo ɠala da.
8 Siɛgi zu nii é Anii-Pɛ-Unda, é zooi veeni la nuɓusɛiti bɛ,
é nuɓusɛiti gaaɠwɛ, ti vaza zooi ɠa,
é zooiti kwɛgi la,
é zoloo GALA dointi tiegɔi ma.
9 Ɠɔoɠɔ GALAGI nɔnɔi ɠa é ga ná-nuɓusɛiti,
Zakɔɓe ná-dointi ka ti ga nɔnɔ.
10 É Izelayɛle ɠaani teʋebai zu, ná zuɲakai,
ʋɛ nu la zeini ná, kɛni suaiti kpain gooi nɔ.
É sɛsɛboni, é seɠe, é kula su,
é ɠaaɓa ma, eɠɛ gaazuleegi.
11 Kɛɛʋɛ eɠɛ koɠɛi nii paai ma yiʋoiti maaloɠazu,
é ɠoʋesu ná-ziʋoiti maazu,
é ɠoʋegi zuvie, é ti zeɠe,
é ti zo ga ɠoʋedeɠaiti, é ɗa li ga tiye.
12 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠila kpe nɔ ɠa é loni ti luɠɔ,
gala kili gila kpalaa ge la ɠɛni ɓɔni ba.
13 É lɛɛni ga tiye zooi ɠaaɠoozazuʋɛ,
é ti ɠɔnɔkulani ga kpalaga aniiti.
É ti ɠɔnɔkulani ga kɔin gulɔi, é ɠulazu fasai ʋa,
é wolive wuluiti pɔnɔni kɔtuɠɔtu zooi zu.
14 É ti ɠɔnɔkulani ga nikɛ zaaiti ta-nɔnɔi,
ta boli zaaiti ta-nɔnɔi,
é ʋɛɛ baala suai ma wulɔiti ba,
ta Ɓasan yooi zu ʋaala golaiti, ta ma woli zinɛiti,
ta molo ʋapagi é ga ɓeleegi,
ta dɔɔ ɓɔi papagi.
15 Su la ɠoozani, Yesulun, nii é ga Izelayɛle,
é ɓɔɠɔ maalɔtɔai ma, é ɓakani.
É wɔɔlɔni, é ɓakpa, gaazuʋɛ ɗa volo.
É ɠɛlɛni GALAGI ʋa, nii é tɔun kpɛtɛai,
é ná-kizo fasai ʋɛlɛʋili.
16 Izelayɛle nuiti ti GALA diini toloi ma,
tɔɔzei ti gaaʋɛɛni,
ti ʋilɛ gala kiligiti polu,
ti ziiɠaawanani ga ti ziɛ ʋele ɲɔiti.
17 Ti ɠɛa zalaɠaiti kulazu inɛgiti bɛ,
niiti ti la vɔlɔ ga gala,
niiti ti la ti ɠwɛɛ, ti ɠulaai ga niinɛ,
niiti wo-mɛmɛwolani ti la ɠɛni ti lɛbizu.
18 Izelayɛle, è yeema è makɛ vasai ma, nii è zɔlɔɔgai la,
è yeema GALA ma, nii é zɛnvui veai è ya.
19 Siɛgi zu Ɠɔoɠɔ GALAGI naa ɠaani la, é yiiɠaawanani,
tɔɔzei ná-doun zunuiti ta ná-doun anzanuiti ti ɓaaɠoni ma.
20 É boni, é ɠɛ ma: «Nà ʋoluavesu ti ʋa,
fai nii é ʋaazu ti zɔlɔɔsu, nà naa ʋɛtɛ názu.
Mazɔlɔɔ nuɓusɛiti be, ti yaavaai,
dointi be, ti la ga wooɠɛɠila nu.
21 Ti kɛ̀a ga tolo nu ga naa maaʋele, nii é la ga gala,
ti zìiɠaawana ga kɔɔɠɔ ganigiti.
Nà ɓalaa, nà ti ɠɛɛzu ga tolo nuiti ga naa maaʋele, nii é la ga zii nɔpɛ.
Nà ti yiiɠaawanazu ga zii ta, nii ɠi ge la ma.
22 Mazɔlɔɔ nà-ziiɠaawana abui soga,
toɠa galai wosu, eyɛsu é zeeli gɔvɛalaazu ɓogi zu,
toɠa zooi ta gaa aniiti miizu,
é soga gizeiti kpogiti ba.
23 Nà maanɔɠɔi ɠiizisu ti ma,
nà nà-mɛɛinti kpein pilisu ti ma.
24 Pului ɠa ti ɠoloɠolo,
kɔlɔkpadimai ʋɛɛ ti ʋa, ɗɔfɔi ti ʋaa.
Gè suaiti teʋe ti ma, ti ɗa ti ʋali ga ga ti-ɲiigai,
ta kaali ɲɔiti ma wanai.
25 Koi yɔɠɔzuʋɛti, boɠa zɔkpɔi ɠa ɠɛ ti ʋolu miná,
é ɗa ti ʋala ti-lointi ma,
pɛlɛiti bu, dualuagi ɠa zeeli ti pɛ ma,
zunu loungoiti, ta anzanu loungoiti,
ta ɲiimiɓɔlegiti, ta kɛwola ʋɔlɔiti, ti pɛ.
26 Wɔin ɠɛni mà ga gè ti pɛ ma zuwu ɠaaleʋe,
nuɓusɛiti ti mina mɔ ɠisiɛ ti zu eteai zu.
27 Kɛlɛ gè luani ga ti zili nuiti ti mina ɲɛɛɠula nɔ̀un su,
ti ʋa ɠisiɛ ga ta-zobogi ɠa é naa ɠɛa,
Ɠɔoɠɔ GALAGI laade, é ʋa naati kpein kɛ.
28 Izelayɛle ɠa ga zii, nii balagai ɠi pagɔi ma,
ti ʋalagɛ keleɠelegi ma.
29 Ni ti ɠɛni ga ɠima nu,
ta la ɠɛ faiti zɔɠɔzuɠaazu,
ti ɠida ʋelela ʋele vaiti bu.
30 Kɔɔɠɔ nu ɠilagi ɠa zoo ɠale é nu waagila (1 000) kpɛ?
Ɓaa nu felegɔi nɔ nu waapuugɔi (10 000) ɓɛ?
Naa la ɓe naa ɠɛ, ni ti makɛ vasai la ɠɛni ti ʋɔdini,
ni Ɠɔoɠɔ GALAGI la ɠɛni yeezeɠeni ti maazu.
31 Mazɔlɔɔ ti zili nuiti ti kwɛɛ ga,
ta-ɠalagi é ti makɛsu, naa la ga Izelayɛle ná-GALAGI ɠɛʋele.
32 Ti ɠɛɛʋɛ eɠɛ kpelei, nii ma zuwui zeɠeai Sɔdɔme,
ta ga kpelei nii seɠeai Gɔmɔɔl.
Ma lɔɓɔi gwaai wanaʋɛ,
leezɛn ɓelei ma waai wanaʋɛ.
33 Ta-lɔɔi ɠa ga kaali wanai,
toɠa ga pɛɛɠaali wana ɲɔi.
34 Kɛlɛ pɛtɛ, nɔ̀un nà, Ɠɔoɠɔ GALAGI,
nii gè kɛʋele ɓɛtɛai dɔɔɠuzu,
gè makɛ ba ti laalɔɠɔma.
35 Nà ɠa gè ga potokula nui, gè ti zala, ʋelei soloogai la ti ma,
siɛgi zu ti-ɠɔɠɔi ɓunɛsu la.
Mazɔlɔɔ ti ɠoloɠolo foloi maaɓuɠa gola,
nii deveai ti ma, naa wola maaɓuɠa.»
36 Ungo, Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠa ná-nuɓusɛiti tukpɔɠaaleʋe ga telebodai,
toɠa ná-botiɠɛ nuiti maawɔinɠa,
siɛgi zu é kwɛɛsu la ga ti-zɛbɛi ɓega,
nu la mɔ ti zaama a ɠɛ ga duɔ, ɓaa ɓɔɠɔyeema nu.
37 Názu, toɠa ɠɛ ma:
«Wa-yɛɛ ɠalagiti ta mini mu?
Mini ɠa fasai ná, nii wo ɠɛni ɠitosu ba?
38 Galagiti ti ɠɛni wa-zalaɠa zua wulɔiti miizu,
ti ɗa wa-ʋuya zalaɠai ma lɔɔi ɓɔle,
ti wuzeɠe lɛɛ, ti ɓɔ wo ʋa.
Ti ɠɛ wo ʋɛ ga wo makɛ anii.
39 À suɠwɛɛ deɠɛmu, ga nà ɠila kpe ka gè ga GALAGI,
taɠili ge la ná nɔ̀un polu.
Nà ɠa nà ɗa paai wo,
nà ɠila kpe nɔ ɠa nà ɗa zɛnvui ve,
nà ɠa gè maawanai woni, nà ɠa gè kɛdɛsu,
nà sona, nu nɔpɛ ge la zooga é ʋa kula zèa.
40 Mazɔlɔɔ gè yeelɛa geezu,
gè dɛɛ, gè ɠɛ ma:
‹Eɠɛʋelei gè vulua la ga ɠite, eyɛsu ɠɔ,
41 gè nà-boɠa zɔkpɔi ɠaalia,
gè wuzeɠea potokulai ma,
nà nɔ̀nɔ ʋotokulazu màayoseɠe nuiti ma,
gè naati kpein sala, niiti ti wɔ̀inzeɠeai.
42 Sìli nuiti ti-ɲamai ɠa nà-mɛɛinti so eɠɛ dɔɔi,
nà-boɠa zɔkpɔi ɠa yiɠo ga nuiti ma zuai,
ta nu maawanaiti ta duɔiti ti-ma ɲamai,
ta sìli nuiti ta-ɠundiɠiiti tɔungiti.› »
43 Zii ɠiligiti, à ɠoozunɛ ná-nuɓusɛiti ma!
Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠa ná-botiɠɛ nuiti ti zaa vai ʋotokulazu,
toɠa potokulai ɠɛɛzu sili nuiti ma,
toɠa koto gba vai ɠɛɛzu zooi ʋɛ, ná-nuɓusɛiti bɛ.
44 Moize ta Nun ná-doun zunui Zozuwe ti ʋaani, ti niima wuye wooiti kpein kala nuɓusɛiti bɛ, naati ti mɛnini.
Kɛni nuiti ti ɠolo
45 Moize ɓegai ma ga niima wooiti kpein bo Izelayɛle nuiti ma, 46 é ɠɛni ti ma: «À ɠizɛ niima wooiti kpein su, nii gè kɛɛzu ga zeele wooi wo laalɔɠɔma za. Wa wo-lointi kala ga tiye, naa ɠa a kɛ, ti ɠolo tɔgi ná-deveiti kpein bu, ti ziɛ la. 47 Mazɔlɔɔ é la ga wafuun goo wo ʋɛ, wa-eteai ɠa su, niima wooi maaʋele ma, wo-zii zu ɠa ɠooza naama yooi zu, nii wo ʋaazu sɔlɔɔsu ga wɔnɔ, wa Zuludɛn ɓudɛna.»
Moize zaa vai wo fai
48 Naama volo ná nɔ, Ɠɔoɠɔ GALAGI ɓɔɛni Moize ʋɔ, é ɠɛ ma: 49 «Lɛ Aɓalime ɠize ɲɛkpɛiti ma, è lɛ Neeɓo gizei ma, nii é Moaɓe yooi zu, Zeeliko letemaʋɛ, è Kanaan yooi ʋɛtɛ, nii gè feezu Izelayɛle nuiti bɛ ga tɔnɔ. 50 Ɗa zaazu gizei naa ma, nii è ʋaazu lɛɛzu ma, è li è-mɛmɛwolani pɔ, ti zaai, eɠɛʋelei è-liɛ Aalɔn zaani la Ɠɔɔl gizei ma, é li mɛmɛwolani pɔ ti zaai. 51 Tɔɔzei wo la ɠɛɛni ga lada nu bɛ̀ Izelayɛle nuiti saama, Meeliɓa ɗɛiti pɔ bɛ, Kadɛse, Sin teʋebai zu. Wo la ɠɛni vaani bu, nà-ɲadedai ʋa ɠula kɛlɛma Izelayɛle nuiti gaazu. 52 Ɗa yɛ ɠoozama, è zooi naa ɠa ga ɠaazu, nii gè feezu Izelayɛle nuiti bɛ, kɛlɛ è la lɛa ná.»