«Shu kün» — Eysa dunyagha qaytidighan künni körsitidu. Pawlusning közqarishida peqet birla kün muhimdur, u daim u künni nezerde tutup uni «shu kün» deydu.
Ushbu ayetning axirqi jümlisini «hemde méning Xudagha amanet qilghanlirimni Rebbimiz qayta kelgen kün’giche («shu kün’giche») choqum qoghdaydighanliqigha ishinimen» dep chüshinishkimu bolidu. 13 Mendin anglighan saghlam telim sözlirining nemunilik bir üzündisini saqlap, Mesih Eysada bolghan muhebbet we étiqad bilen ching tutqin; ■ 2Tim. 3:14. 14 bizde makanlashqan Muqeddes Rohqa tayinip sanga tapshurulghan shu güzel amanetni saqla.□ «bizde makanlashqan Muqeddes Rohqa tayinip sanga tapshurulghan shu güzel amanetni saqla» — yuqirida 12-ayettiki izahatta éytqinimizdek, «sanga tapshurulghan güzel amanet» Muqeddes Roh jamaetke yetküzmekchi bolghan, Xuda Özining nijatliq pilani we jamaet toghruluq wehiy qilin’ghan nurghunlighan qimmetlik heqiqetlerni körsitidu.
Bu muhim weqe toghruluq «qoshumche söz»imizni körüng. ■ Ros. 19:10. 16 Reb Onésiforning ailisidikilirige rehim-shepqet körsetkey. Chünki u méning mehbus bolghanliqimdin héch nomus qilmay köp qétim méni yoqlap söyündürdi. □ «u méning mehbus bolghanliqimdin héch nomus qilmay köp qétim méni yoqlap söyündürdi» — «mehbus bolghanliqimdin» grék tilida «méning zenjir-kishenlirimdin...» dégen sözler bilen ipadilinidu. ■ 2Tim. 4:19. 17 U Rim shehirige kelginide méni tapquche köp izdep aware boluptu. 18 Reb shu künide uni Özidin rehim-shepqetke muyesser qilghay; uning Efesus shehiride manga körsetken xizmetlirining qanchilik ikenlikini obdan bilisen.□ «Reb shu künide uni Özidin rehim-shepqetke muyesser qilghay» — «shu küni» Eysa dunyagha qaytidighan künni körsitidu. 12-ayettiki izahatni körüng.
□1:1-2 «Eysa Mesihning rosuli bolghan menki Pawlustin söyümlük balam Timotiygha salam» — démisekmu, Timotiy Pawlusning «rohiy jehette» oghli idi.
■1:1-2 Gal. 1:3; 1Tim. 1:2; 1Pét. 1:2.
■1:3 Ros. 22:3; Rim. 1:9; 1Tés. 1:2; 3:10.
□1:6 «qollirimni uchanggha qoyghinim bilen sende bolghan, Xuda sanga teqdim qilghan iltipat» — ishinimizki, bu del 1-xette («1Tim.» 4:14-15) tilgha élin’ghan rohiy iltipattin bashqa ish emes. «Qoshumche söz»imiznimu körüng.
■1:6 Ros. 6:6; 8:17; 13:3; 19:6; 1Tim. 4:14; 5:22.
□1:8 «Shunga Rebbimiz heqqidiki xewer-guwahliqtin, yaki uning mehbusi bolghan mendin nomus qilma» — Pawlus bu mektupni yazghanda Rimdiki zindanda yatatti. Shübhisizki, rimliqlar Pawlusni «bizning mehbusimiz» dep oylaytti — lékin Pawlus ishqa bashqiche qaraytti. Rimliqlarning uni qolgha élip türmige tashlighini Xudaning iradisi bolup, shu ish bilen «yat ellikler»din bolghan ishen’güchilerning köp payda köridighanliqigha Pawlusning közi yetken; shuning bilen u «Men Rebning mehbusi» deydu. «xush xewerni jakarlash yolidiki xarliq-musheqqetni öz hesseng boyiche ortaq tartqin» — grék tilida belkim «öz hesseng boyiche birge tartqin» dégen menini bildürüshi mumkin. Démek, her dewrde étiqadchilar tartishqa tégishlik oqubet-musheqqet bar; Timotiyning Pawlus (we bashqa étiqadchilar) bilen birge melum derijide «öz hessisi boyiche» oqubet-musheqqet tartishigha toghra kélidu.
■1:8 Ros. 21:33; Rim.1:16; Ef. 3:1; 4:1; Kol. 4:18; Flm. 1:1, 9, 13.
■1:10 Yesh. 25:8; Rim. 16:25; Ef. 1:9; 3:9; Kol. 1:26; Tit. 1:2; Ibr. 2:14; 1Pét. 1:20.
□1:11 «Men bolsam ellerge bu xush xewerning jakarchisi, rosuli we telim bergüchisi bolup teyinlen’gen» — «eller» bolsa «yat ellikler», «Yehudiy emesler».
■1:11 Ros. 9:15; 13:2; 22:21; Gal. 1:15; 2:8; Ef. 3:8; 1Tim. 2:7.
□1:12 «... hemde Uning manga tapshurghan amanitini shu kün’giche saqliyalaydighanliqigha qadir ikenlikige ishendürüldum» — «manga tapshurulghan amanet» bizningche Xuda Pawlusqa jamaetni dep tapshurghan nurghunlighan qimmetlik wehiylerni körsitidu. «Qoshumche söz»imizni körüng. «Shu kün» — Eysa dunyagha qaytidighan künni körsitidu. Pawlusning közqarishida peqet birla kün muhimdur, u daim u künni nezerde tutup uni «shu kün» deydu. Ushbu ayetning axirqi jümlisini «hemde méning Xudagha amanet qilghanlirimni Rebbimiz qayta kelgen kün’giche («shu kün’giche») choqum qoghdaydighanliqigha ishinimen» dep chüshinishkimu bolidu.
□1:14 «bizde makanlashqan Muqeddes Rohqa tayinip sanga tapshurulghan shu güzel amanetni saqla» — yuqirida 12-ayettiki izahatta éytqinimizdek, «sanga tapshurulghan güzel amanet» Muqeddes Roh jamaetke yetküzmekchi bolghan, Xuda Özining nijatliq pilani we jamaet toghruluq wehiy qilin’ghan nurghunlighan qimmetlik heqiqetlerni körsitidu.
□1:15 «Asiya ölkisidiki étiqadchilarning hemmisi dégüdek mendin yüz öridi» — bu yerdiki «Asiya ölkisi» hazirqi Türkiyening gherbiy qismini körsitidu. «Asiya ölkisidiki étiqadchilar» shu yerde turuwatqan étiqadchilarni körsitidu; bezi alimlar bu sözni peqet Rim shehiride turghan, eslide zindanda yatqan Pawlusqa medet bérimiz dep wede bergen Asiya ölkisidin kelgen bezi qérindashlarni körsitidu, dep qaraydu. Grék tilida «Asiya ölkiside («ölkisidin» emes) bolghanlarning hemmisi mendin yüz öridi» déyilgechke, biz undaq qarimaymiz. Bu muhim weqe toghruluq «qoshumche söz»imizni körüng.
□1:16 «u méning mehbus bolghanliqimdin héch nomus qilmay köp qétim méni yoqlap söyündürdi» — «mehbus bolghanliqimdin» grék tilida «méning zenjir-kishenlirimdin...» dégen sözler bilen ipadilinidu.
□1:18 «Reb shu künide uni Özidin rehim-shepqetke muyesser qilghay» — «shu küni» Eysa dunyagha qaytidighan künni körsitidu. 12-ayettiki izahatni körüng.