Kolossiliklerge
1
Rosul Pawlus Kolossi shehiridiki jamaetke yazghan mektup
1-2 Xudaning iradisi bilen Mesih Eysaning rosuli bolghan menki Pawlustin we qérindash Timotiydin, Kolossi shehiride turuwatqan muqeddes bendilerge, yeni sadiq qérindashlargha salam! Xuda Atimizdin méhir-shepqet we xatirjemlik silerge bolghay! «Xuda Atimizdin méhir-shepqet we xatirjemlik silerge bolghay!» — bezi kona köchürmilerde: «Xuda Atimiz we Reb Eysa Mesihdin méhir-shepqet silerge bolghay!» dep xatirilen’gen.   Rim. 1:7; Gal. 1:3; Ef. 1:2; 1Pét. 1:2.
3-4 Biz Mesih Eysagha baghlighan étiqadinglar we barliq muqeddes bendilerge baghlighan muhebbitinglar toghruluq anglighandin kéyin, siler üchün dua qilghinimizda siler üchün ershlerde saqlaqliq ümid tüpeylidin Reb Eysa Mesihning Xuda-Atisigha üzlüksiz rehmet éytimiz; «Biz Mesih Eysagha baghlighan étiqadinglar we barliq muqeddes bendilerge baghlighan muhebbitinglar toghruluq anglighandin kéyin... Reb Eysa Mesihning Xuda’Atisigha üzlüksiz rehmet éytimiz;» — toluq ikki ayetning bashqa birxil terjimisi: «Reb Mesih Eysagha baghlighan étiqadinglar we barliq muqeddes bendilirige baghlighan muhebbitinglar toghruluq anglighandin kéyin, Reb Eysa Mesihning Xuda’Atisigha üzlüksiz rehmet éytimiz. Bu étiqad we muhebbitinglar siler üchün ershlerde saqlaqliq ümidtin barliqqa kelgen». Emma bizningche ümid étiqadtin emes, eksiche étiqad ümidtin kélidu. Bizningche Pawlus ularning kélidighan bextini közlep uning üchün özi shadlinidu.   Ef. 1:15; Fil. 1:3; 1Tés. 1:2; 2Tés. 1:3. Siler ilgiri bu ümid toghrisida xush xewerdiki heqiqet sözliri arqiliq anglighansiler; 1Pét. 1:4. bu xush xewer pütkül jahan’gha yétip kélip méwe bérip awumaqta, shundaqla silergimu yétip kélip, siler uni anglap Xudaning méhir-shepqitini heqiqeten bilip yetken birinchi kündin bashlap u silerdimu méwe bérip awup barmaqta; Mar. 4:8; Yuh. 15:16. siler xush xewerni söyümlük ishdishimiz Epafrastin ögen’gensiler; u yardimizde Mesihning sadiq xizmetchisidur; «siler xush xewerni söyümlük ishdishimiz Epafrastin ögen’gensiler» — «ishdishimiz» grék tilida «(Xudaning) qulluqidiki ishdishimiz» dégen uqumni bildüridu. Epafras Kolossidin kelgen (4:12-ayetni körüng). U Pawlus we xizmetdashlirigha yardem bergenliki üchün, Pawlus tekellup bilen uning yardimini Kolossidiki jamaetning yardimi dep qaraydu. Bezi kona köchürmilerde: «u silerning yardiminglarda Mesihning sadiq xizmechtisidur» déyilidu.   Kol. 4:12; Flm. 23. u bizge silerning Rohta bolghan muhebbitinglarni ayan qildi. «u bizge silerning rohta bolghan muhebbitinglarni ayan qildi» — «Roh» mushu yerde Xudaning Muqeddes Rohi.
Bu sewebtin bizmu buning toghrisida anglighan kündin bashlap siler üchün dua qilip iltija qilishni toxtatmiduq; tileydighinimiz shuki, Xudaning iradisi hertereplik danaliq we rohiy yorutulush bilen silerde toluq bildürülsun. 1Kor. 1:5; Ef. 1:15. 10 Shundaq bolghanda siler Rebge layiq halda herterepte Xudani xursen qilip, herqandaq güzel ishlarda méwe bergende, Xudani heqiqiy bilishinglar arqiliq ösüp yétilisiler; Yar. 17:1; Yuh. 15:16; 1Kor. 7:20; Ef. 4:1; Fil. 1:27; 1Tés. 2:12. 11-12 bizni muqeddes bendilerning yoruqluqta bolghan mirasigha muyesser bolushqa layiq qilghan Atigha teshekkür éytip, Uning shan-shereplik qudriti boyiche hertereplik küch bilen her ishlarda shadliqqa tolup chidamliq we sewr-taqetlik bolushqa küchlendürülisiler. 13 U bizni qarangghuluqning hökümranliqidin azad qilip, söygen Oghlining padishahliqigha yötkep qoydi; «U bizni qarangghuluqning hökümranliqidin azad qilip, söygen oghlining padishahliqigha yötkep qoydi» — «qarangghuluqning hökümranliqi» jin-sheytanlarning ilkini körsitidu.   Mat. 3:17; 17:5; Ef. 2:4; 1Tés. 2:12; 2Pét. 1:17. 14 Uningda hörlük-azadliqqa, yeni gunahlirimizdin kechürümge muyesser bolduq. «Uningda hörlük-azadliqqa, yeni gunahlirimizdin kechürümge muyesser bolduq» — «Uningda» mushu yerde «Mesihde» dégenni körsitidu.   Ros. 20:28; Ef. 1:7; Ibr. 9:14; 1Pét. 1:19. 15 U bolsa körünmes Xudaning süret-obrazidur, pütkül kainattiki tunjidur; «U bolsa körünmes Xudaning süret-obrazidur, pütkül kainattiki tunjidur» — grék tilida mushu yerdiki «tunji» adette «birinchi bolup tughulghan»ni körsitidu. Sözning toluq menisi töwendiki 16-17-ayette körülidu; Mesih: (1) pütün alem ichide birinchi orunda turidu; (2) we alemning hemmisidin burun bolghan; (3) alemge oxshash «yaritilghan» emes, belki esli Xuda Atisi bilen bille mewjut bolghan. Bu 16-20-ayetlerning meqsiti Mesihning ulughluqini körsitish üchündur.   2Kor. 4:4; Fil. 2:6; Ibr. 1:3; Weh. 3:14. 16 chünki Uningda barliq mewjudatlar, asmandiki bolsun, zémindiki bolsun, körünidighan bolsun, körünmes bolsun, meyli textler, xojayinlar, hökümranliqlar, hoquqdarlar bolsun, barliq hemme Uning teripidin we Uning üchün yaritilghandur. Yar. 1:3; Zeb. 33:6; Yuh. 1:3; Ef. 3:9; Ibr. 1:2.
17 U hemmidin burundur, we hemme mewjudatlar Uningda bir-birige baghlinip turmaqta; «U hemmidin burundur, we hemme mewjudatlar uningda bir-birige baghlinip turmaqta» — «U hemmidin burundur» dégen söz waqit teripidin hem ulughluq-muhimliq teripidinmu éytilidu. 18 U yene tenning, yeni jamaetning béshidur; u bashlinishtur, ölgenlerdin tunji bolup tirilgüchidur; buningdiki meqset, Uning pütkül mewjudatlar ichide her jehettin eng üstün orunda turushi üchündur. «U yene tenning, yeni jamaetning béshidur; u bashlinishtur, ölgenlerdin tunji bolup tirilgüchidur; buningdiki meqset, uning pütkül mewjudatlar ichide her jehettin eng üstün orunda turushi üchündur» — grék tilida mushu ayettiki «tunji» 15-ayettiki «tunji»gha oxshash sözdur; adette «birinchi bolup tughulghan»ni körsitidu.   1Kor. 15:20; Ef. 1:22; 4:15; 5:23; Weh. 1:5. 19 Chünki Xuda Özining mukemmel jewhirini Uningda turghuzushqa, «Chünki Xuda Özining mukemmel jewhirini uningda turghuzushqa, ... (20) we Uning arqiliq ... Özi bilen epleshtürüshke...» — sözmusöz terjime qilsaq: «Chünki (Xudaning) barliq mukemmel jewhirini uningda turushqa layiq körgen, (20) we Uning arqiliq ... Özi bilen epleshtürüshke...».   Yuh. 1:14,16; Kol. 2:9. 20 we Uning arqiliq barliq mewjudatlarni Özi bilen epleshtürüshke layiq körgenidi, yeni, Uning kréstte tökülgen qéni arqiliq inaqliq élip kelgendin kéyin, — U arqiliq meyli zéminda bolsun, ershlerde bolsun barliq mewjudatlarni Özi bilen epleshtürüshke layiq körgenidi; «Uning kréstte tökülgen qéni arqiliq» — Grek tilida «Uning kréstidiki qéni arqiliq».   Yesh. 9:6; Yuh. 16:33; Ros. 10:36; Rim. 5:1; 2Kor. 5:18; Ef. 2:14; 1Yuh. 4:10. 21-22 we eslide rezil emelliringlar tüpeylidin Özige yat qilin’ghan, könglünglarda düshmenlik bolghan silernimu, U Öz etlik ténide ölüm arqiliq Özige pak-muqeddes, eyibsiz we daghsiz hazir qilish üchün Özi bilen ep qilghan «...silernimu, U Öz etlik ténide ölüm arqiliq Özige pak-muqeddes, eyibsiz we daghsiz hazir qilish üchün Özi bilen ep qilghan...» — «Uning etlik téni» Mesihning heqiqiy insan ikenlikini tekitleydu.   Luqa 1:75; Ef. 1:4; 5:27; 2Tim. 1:9; Tit. 2:12. 23 (eger siler étiqadta ul sélinip mustehkem turup, xush xewerdiki ümidtin néri qilinmisanglar); bu xush xewer pütkül asman astidiki kainatta jakarlan’ghan; menki Pawlus Uninggha xizmetchi qilindim. «eger siler étiqadta ul sélinip mustehkem turup, xush xewerdiki ümidtin néri qilinmisanglar» — mushu sözler ademlerni nijatqa érishtürüshning shertini emes, belki ademlerde nijatning mewjut bolghanliqining addiy ispatini körsitidu.   Yuh. 15:6.
24 Emdi men siler üchün tartqan japalirim üchün shadlinimen, we shuningdek Mesihning japalirida kem bolghanlirini öz etlirimde Uning téni, yeni jamaet üchün toluqlaymen; «Emdi men siler üchün tartqan japalirim üchün shadlinimen, we shuningdek Mesihning japalirida kem bolghanlirini öz etlirimde Uning téni, yeni jamaet üchün toluqlaymen» — biz bu sirliq bayan üstide «qoshumche söz»imizde toxtilimiz.   Rim. 12:5; 1Kor. 12:27; 2Kor. 7:4; Ef. 3:13; 4:12; 5:23; Fil. 2:17; 2Tim. 2:10. 25 men jamaet üchün Xudaning söz-kalamigha emel qilish üchün Uning manga silerni dep tapshurghan ghojidarliqi boyiche xizmetchi qilindim; «men jamaet üchün Xudaning söz-kalamigha emel qilish üchün» — yaki «men söz-kalamini toluq jakarlash üchün» yaki «men söz-kalamini hemmige jakarlash üchün». Bizningche Pawlusning közde tutqini özining (we bashqilarning) «Injildiki sir»ni jakarlishi bilen jamaetning sani toluq bolup, jamaet Xudaning toluq wehiyisige muyesser bolidu we bu xush xewerning meqsiti emelge ashurulidu.   Rim. 16:25; Ef. 1:9; 3:9; 2Tim. 1:10; Tit. 1:3; 1Pét. 1:20. 26 bu söz-kalamidiki sir barliq esirlerdin we dewrlerdin yoshurun tutulghan, emma hazir muqeddes bendilirige ashkarilandi; Mat. 13:11. 27 chünki Xuda ulargha eller arisida emelge ashuruluwatqan bu sirning shereplik bayliqlirini bildürüshni xalidi; bu sir bolsa shan-sherepke élip barghuchi ümid bolghan, silerde turuwatqan Mesihning Özidur. «chünki Xuda ulargha eller arisida emelge ashuruluwatqan bu sirning shereplik bayliqlirini bildürüshni xalidi» — «eller» bolsa «yat eller», «Yehudiy emesler»ni körsitidu.   2Kor. 2:14; 1Tim. 1:1. 28 Biz uni jakarlaymiz, herbir ademni Mesihde kamaletke yetken halda Xuda aldida hazir qilish üchün barliq danaliq bilen herbir ademge jékileymiz, herbir ademge telim bérimiz. 29 Men shuninggha intilip, Uning wujudumda ishligini boyiche küresh qilip japa tartimen; Uning wujudumda ishligini derweqe tolimu zordur. «Men shuninggha intilip, Uning wujudumda ishligini boyiche küresh qilip japa tartimen; Uning wujudumda ishligini derweqe tolimu zordur» — «küresh» dégenlik grék tilida «agon» déyilidu. «Agon» toghruluq «Filippiyliqlargha»diki qoshumche söz»imizni körüng.
 
 

1:1-2 «Xuda Atimizdin méhir-shepqet we xatirjemlik silerge bolghay!» — bezi kona köchürmilerde: «Xuda Atimiz we Reb Eysa Mesihdin méhir-shepqet silerge bolghay!» dep xatirilen’gen.

1:1-2 Rim. 1:7; Gal. 1:3; Ef. 1:2; 1Pét. 1:2.

1:3-4 «Biz Mesih Eysagha baghlighan étiqadinglar we barliq muqeddes bendilerge baghlighan muhebbitinglar toghruluq anglighandin kéyin... Reb Eysa Mesihning Xuda’Atisigha üzlüksiz rehmet éytimiz;» — toluq ikki ayetning bashqa birxil terjimisi: «Reb Mesih Eysagha baghlighan étiqadinglar we barliq muqeddes bendilirige baghlighan muhebbitinglar toghruluq anglighandin kéyin, Reb Eysa Mesihning Xuda’Atisigha üzlüksiz rehmet éytimiz. Bu étiqad we muhebbitinglar siler üchün ershlerde saqlaqliq ümidtin barliqqa kelgen». Emma bizningche ümid étiqadtin emes, eksiche étiqad ümidtin kélidu. Bizningche Pawlus ularning kélidighan bextini közlep uning üchün özi shadlinidu.

1:3-4 Ef. 1:15; Fil. 1:3; 1Tés. 1:2; 2Tés. 1:3.

1:5 1Pét. 1:4.

1:6 Mar. 4:8; Yuh. 15:16.

1:7 «siler xush xewerni söyümlük ishdishimiz Epafrastin ögen’gensiler» — «ishdishimiz» grék tilida «(Xudaning) qulluqidiki ishdishimiz» dégen uqumni bildüridu. Epafras Kolossidin kelgen (4:12-ayetni körüng). U Pawlus we xizmetdashlirigha yardem bergenliki üchün, Pawlus tekellup bilen uning yardimini Kolossidiki jamaetning yardimi dep qaraydu. Bezi kona köchürmilerde: «u silerning yardiminglarda Mesihning sadiq xizmechtisidur» déyilidu.

1:7 Kol. 4:12; Flm. 23.

1:8 «u bizge silerning rohta bolghan muhebbitinglarni ayan qildi» — «Roh» mushu yerde Xudaning Muqeddes Rohi.

1:9 1Kor. 1:5; Ef. 1:15.

1:10 Yar. 17:1; Yuh. 15:16; 1Kor. 7:20; Ef. 4:1; Fil. 1:27; 1Tés. 2:12.

1:13 «U bizni qarangghuluqning hökümranliqidin azad qilip, söygen oghlining padishahliqigha yötkep qoydi» — «qarangghuluqning hökümranliqi» jin-sheytanlarning ilkini körsitidu.

1:13 Mat. 3:17; 17:5; Ef. 2:4; 1Tés. 2:12; 2Pét. 1:17.

1:14 «Uningda hörlük-azadliqqa, yeni gunahlirimizdin kechürümge muyesser bolduq» — «Uningda» mushu yerde «Mesihde» dégenni körsitidu.

1:14 Ros. 20:28; Ef. 1:7; Ibr. 9:14; 1Pét. 1:19.

1:15 «U bolsa körünmes Xudaning süret-obrazidur, pütkül kainattiki tunjidur» — grék tilida mushu yerdiki «tunji» adette «birinchi bolup tughulghan»ni körsitidu. Sözning toluq menisi töwendiki 16-17-ayette körülidu; Mesih: (1) pütün alem ichide birinchi orunda turidu; (2) we alemning hemmisidin burun bolghan; (3) alemge oxshash «yaritilghan» emes, belki esli Xuda Atisi bilen bille mewjut bolghan. Bu 16-20-ayetlerning meqsiti Mesihning ulughluqini körsitish üchündur.

1:15 2Kor. 4:4; Fil. 2:6; Ibr. 1:3; Weh. 3:14.

1:16 Yar. 1:3; Zeb. 33:6; Yuh. 1:3; Ef. 3:9; Ibr. 1:2.

1:17 «U hemmidin burundur, we hemme mewjudatlar uningda bir-birige baghlinip turmaqta» — «U hemmidin burundur» dégen söz waqit teripidin hem ulughluq-muhimliq teripidinmu éytilidu.

1:18 «U yene tenning, yeni jamaetning béshidur; u bashlinishtur, ölgenlerdin tunji bolup tirilgüchidur; buningdiki meqset, uning pütkül mewjudatlar ichide her jehettin eng üstün orunda turushi üchündur» — grék tilida mushu ayettiki «tunji» 15-ayettiki «tunji»gha oxshash sözdur; adette «birinchi bolup tughulghan»ni körsitidu.

1:18 1Kor. 15:20; Ef. 1:22; 4:15; 5:23; Weh. 1:5.

1:19 «Chünki Xuda Özining mukemmel jewhirini uningda turghuzushqa, ... (20) we Uning arqiliq ... Özi bilen epleshtürüshke...» — sözmusöz terjime qilsaq: «Chünki (Xudaning) barliq mukemmel jewhirini uningda turushqa layiq körgen, (20) we Uning arqiliq ... Özi bilen epleshtürüshke...».

1:19 Yuh. 1:14,16; Kol. 2:9.

1:20 «Uning kréstte tökülgen qéni arqiliq» — Grek tilida «Uning kréstidiki qéni arqiliq».

1:20 Yesh. 9:6; Yuh. 16:33; Ros. 10:36; Rim. 5:1; 2Kor. 5:18; Ef. 2:14; 1Yuh. 4:10.

1:21-22 «...silernimu, U Öz etlik ténide ölüm arqiliq Özige pak-muqeddes, eyibsiz we daghsiz hazir qilish üchün Özi bilen ep qilghan...» — «Uning etlik téni» Mesihning heqiqiy insan ikenlikini tekitleydu.

1:21-22 Luqa 1:75; Ef. 1:4; 5:27; 2Tim. 1:9; Tit. 2:12.

1:23 «eger siler étiqadta ul sélinip mustehkem turup, xush xewerdiki ümidtin néri qilinmisanglar» — mushu sözler ademlerni nijatqa érishtürüshning shertini emes, belki ademlerde nijatning mewjut bolghanliqining addiy ispatini körsitidu.

1:23 Yuh. 15:6.

1:24 «Emdi men siler üchün tartqan japalirim üchün shadlinimen, we shuningdek Mesihning japalirida kem bolghanlirini öz etlirimde Uning téni, yeni jamaet üchün toluqlaymen» — biz bu sirliq bayan üstide «qoshumche söz»imizde toxtilimiz.

1:24 Rim. 12:5; 1Kor. 12:27; 2Kor. 7:4; Ef. 3:13; 4:12; 5:23; Fil. 2:17; 2Tim. 2:10.

1:25 «men jamaet üchün Xudaning söz-kalamigha emel qilish üchün» — yaki «men söz-kalamini toluq jakarlash üchün» yaki «men söz-kalamini hemmige jakarlash üchün». Bizningche Pawlusning közde tutqini özining (we bashqilarning) «Injildiki sir»ni jakarlishi bilen jamaetning sani toluq bolup, jamaet Xudaning toluq wehiyisige muyesser bolidu we bu xush xewerning meqsiti emelge ashurulidu.

1:25 Rim. 16:25; Ef. 1:9; 3:9; 2Tim. 1:10; Tit. 1:3; 1Pét. 1:20.

1:26 Mat. 13:11.

1:27 «chünki Xuda ulargha eller arisida emelge ashuruluwatqan bu sirning shereplik bayliqlirini bildürüshni xalidi» — «eller» bolsa «yat eller», «Yehudiy emesler»ni körsitidu.

1:27 2Kor. 2:14; 1Tim. 1:1.

1:29 «Men shuninggha intilip, Uning wujudumda ishligini boyiche küresh qilip japa tartimen; Uning wujudumda ishligini derweqe tolimu zordur» — «küresh» dégenlik grék tilida «agon» déyilidu. «Agon» toghruluq «Filippiyliqlargha»diki qoshumche söz»imizni körüng.