3
Pétrus bilen Yuhannaning tokur ademni saqaytishi
Bir küni ibadetxanida dua qilinidighan waqitta, yeni chüshtin kéyin saet üchte, Pétrus bilen Yuhannamu ibadetxanigha chiqip barghanidi. «saet üchte» — ibraniylarning waqti boyiche «saet toqquzda». Shu peytte bir tughma tokur ademmu bu yerge élip kéliniwatqanidi. Her küni, kishiler uni ibadetxanigha kirgenlerdin sediqe tilisun dep, ibadetxanidiki «Güzel derwaza» aldigha ekélip qoyatti. Yuh. 9:8; Ros. 14:8. U Pétrus bilen Yuhannaning ibadetxanigha kirip kétiwatqinini körüp, ulardin sediqe tilidi. Pétrus bilen Yuhanna uninggha nezirini saldi. Pétrus uninggha:
— Bizge qara! — dédi.
U ulardin bir nerse kütüp, közlirini üzmey qarap turatti. Biraq Pétrus uninggha:
— Mende altun yaki kümüsh yoq; lékin qolumda barini sanga bérey. Nasaretlik Eysa Mesihning nami bilen, ornungdin turup mang! — déwidi, Ros. 4:10. uni ong qolidin tartip, yölep turghuzdi. U ademning put we oshuq béghishliri shuan küchlendürülüp, ornidin des turup méngishqa bashlidi. U méngip we sekrep, Xudagha medhiye oqughan halda ular bilen bille ibadetxana hoylisigha kirdi. Barliq xalayiq uning méngip Xudagha medhiye oqughanliqini körüp 10 uning ibadetxanidiki «güzel derwaza» aldida sediqe tilep olturidighan héliqi adem ikenlikini tonup, uningda yüz berginige heyranuhes bolup dang qétip qélishti.
 
Pétrusning ibadetxanida éytqan sözliri
11  Saqayghan kishi Pétrus bilen Yuhannagha ching ésilip turuwalghanda, heyran bolushqan barliq xelq ularning yénigha ibadetxanidiki «Sulayman péshaywini» dégen yerge yügürüp kélishti. 12 Bu ehwalni körgen Pétrus xalayiqqa mundaq dédi:
— I Israillar! Bu ishqa némanche heyran bolisiler? Biz xuddi öz küch-kudritimiz yaki ixlasmenlikimizge tayinip bu ademni mangdurghandek bizge némanche tikilip qaraysiler? 13 Emeliyette bolsa, ata-bowilirimizning Xudasi, yeni Ibrahim, Ishaq we Yaqupning Xudasi Öz xizmetkari bolghan Eysani shan-sherep bilen ulughlighan. Biraq siler bolsanglar uni rimliqlargha tutup berdinglar; andin waliy Pilatus uni qoyup bérishni höküm qilghandin kéyin, siler Pilatusning aldida uningdin ténip ret qilishtinglar. «ata-bowilirimizning Xudasi, yeni Ibrahim, Ishaq we Yaqupning Xudasi öz xizmetkari bolghan Eysani shan-sherep bilen ulughlighan» — Mesihning «Perwerdigarning xizmetkari» yaki «Perwerdigarning quli» süpiti ikenliki toghruluq bésharetler «Yesh.» 42:1-18, 49-bab, 50:3-11, 52:13-53:12de körülidu.   Mis. 3:6,15; Mat. 27:20; Mar. 15:11; Luqa 23:18; Yuh. 18:40. 14 Mana siler Muqeddes we Heqqaniy Bolghuchidin ténip, uni ret qilip Pilatustin uning ornigha bir qatilni qoyup bérishni telep qildinglar. Luqa 23:18. 15 Shundaq qilip, hayatliqni barliqqa Keltürgüchini öltürdünglar! Biraq Xuda uni ölümdin tirildürdi, biz mana buninggha guwahchidurmiz. «Xuda uni ölümdin tirildürdi» — grék tilida: «Xuda uni ölgenlerdin tirildürdi».   Ros. 1:8; 2:32. 16 Mana uning namigha qilghan étiqad arqiliq, uning nami siler körüwatqan we tonuydighan bu ademge derman kirgüzdi; uning arqiliq bolghan étiqad u kishini köz aldinglarda sellimaza saq-salamet qildi.
17 Emdi qérindashlar, silerning we shuningdek silerning bashliqliringlarningmu bu ishni gheplette qilghanliqinglarni bilimen. 18 Lékin Xuda barliq peyghemberlerning aghzi bilen aldin’ala jakarlighanlirini, yeni uning Mesihining azab-oqubet tartidighanliqini shu yol bilen emelge ashurdi. Yesh. 50:6; 53:5; Luqa 24:27. 19 Shuning üchün gunahinglarning öchürüwétilishi üchün hazir towa qilip yolliringlardin burulunglar! Shundaq qilghanda, insanlarning jénini yéngilanduridighan pesil-künler Perwerdigarning huzuridin chiqip kélidu Ros. 2:38. 20 we u siler üchün aldin tiklen’gen Mesih, yeni Eysani qéshinglargha qaytidin ewetidu. 21 Hazirche bolsa, Xudaning desleptiki zamanlardin tartip muqeddes peyghemberlirining aghzi bilen éytqinidek, hemme mewjudatlar yéngilinidighan waqit kelmigüche, ershler uni qobul qilip, uninggha makan bolidu. 22 Musa derweqe mundaq dégenidi: — «Perwerdigar Xudayinglar öz qérindashliringlar arisidin manga oxshash bir peyghember turghuzidu. Uning silerge éytqan barliq sözlirini anglap, uninggha toluq itaet qilishinglar kérek! Qan. 18:15-16, 19; Yuh. 1:46; Ros. 7:37. 23 Chünki bu peyghemberning sözini anglimaydighanlarning herbiri xelq qataridin üzüp tashlinidu». «...Chünki bu peyghemberning sözini anglimaydighanlarning herbiri xelq qataridin üzüp tashlinidu» — (22-23-ayet) «Qan.» 18:15-19). Bu bésharet Eysa Mesihni körsitidu, elwette. U toghruluq «qoshumche söz»imizde toxtilimiz.
24 Derweqe, Samuil peyghember we uningdin kéyin kélip bésharetlerni yetküzgen peyghemberlerning hemmisi bu künler toghrisida aldin éytqan. 25 Siler bu peyghemberlerning perzentlirisiler we Xuda ata-bowanglar bilen tüzgen ehdining perzentliridursiler — bu ehde boyiche Xuda Ibrahimgha: «Séning nesling arqiliq yer yüzidiki barliq aile-jemetlerge bext-beriket ata qilinidu» dep wede bergen. Yar. 22:18; Gal. 3:8. 26 Shunga Xuda herbiringlarni öz rezillikliringlardin qayturup, silerge bext-beriket ata qilish üchün, xizmetkari Eysani turghuzup, uni awwal silerge ewetti. «Shunga Xuda herbiringlarni öz rezillikliringlardin qayturup, silerge bext-beriket ata qilish üchün, xizmetkari Eysani turghuzup, uni awwal silerge ewetti» — «... uni (Eysani)... awwal silerge ewetti» — démek, Xuda Ibrahim bilen tüzgen ehdisi boyiche Ibrahimning nesli bolghan Eysani «yer yüzidiki barliq ellerge bext-beriket ata qilinishi üchün» ewetkende, uni barliq ellerge ewetishtin awwal Öz Yehudiy xelqige ewetti.
 
 

3:1 «saet üchte» — ibraniylarning waqti boyiche «saet toqquzda».

3:2 Yuh. 9:8; Ros. 14:8.

3:6 Ros. 4:10.

3:13 «ata-bowilirimizning Xudasi, yeni Ibrahim, Ishaq we Yaqupning Xudasi öz xizmetkari bolghan Eysani shan-sherep bilen ulughlighan» — Mesihning «Perwerdigarning xizmetkari» yaki «Perwerdigarning quli» süpiti ikenliki toghruluq bésharetler «Yesh.» 42:1-18, 49-bab, 50:3-11, 52:13-53:12de körülidu.

3:13 Mis. 3:6,15; Mat. 27:20; Mar. 15:11; Luqa 23:18; Yuh. 18:40.

3:14 Luqa 23:18.

3:15 «Xuda uni ölümdin tirildürdi» — grék tilida: «Xuda uni ölgenlerdin tirildürdi».

3:15 Ros. 1:8; 2:32.

3:18 Yesh. 50:6; 53:5; Luqa 24:27.

3:19 Ros. 2:38.

3:22 Qan. 18:15-16, 19; Yuh. 1:46; Ros. 7:37.

3:23 «...Chünki bu peyghemberning sözini anglimaydighanlarning herbiri xelq qataridin üzüp tashlinidu» — (22-23-ayet) «Qan.» 18:15-19). Bu bésharet Eysa Mesihni körsitidu, elwette. U toghruluq «qoshumche söz»imizde toxtilimiz.

3:25 Yar. 22:18; Gal. 3:8.

3:26 «Shunga Xuda herbiringlarni öz rezillikliringlardin qayturup, silerge bext-beriket ata qilish üchün, xizmetkari Eysani turghuzup, uni awwal silerge ewetti» — «... uni (Eysani)... awwal silerge ewetti» — démek, Xuda Ibrahim bilen tüzgen ehdisi boyiche Ibrahimning nesli bolghan Eysani «yer yüzidiki barliq ellerge bext-beriket ata qilinishi üchün» ewetkende, uni barliq ellerge ewetishtin awwal Öz Yehudiy xelqige ewetti.