13
Ayupning dostlirigha sözleshtin toxtap, yene Xudagha qarap sözlishi
Mana, méning közüm bularning hemmisini körüp chiqqan;
Méning quliqim bularni anglap chüshen’gen.
Silerning bilgenliringlarni menmu bilimen;
Méning silerdin qélishquchilikim yoq.
Biraq méning arzuyum Hemmige qadir bilen sözlishishtur,
Méning Xuda bilen munazire qilghum kélidu. «...méning Xuda bilen munazire qilghum kélidu» — yaki «...méning Xuda bilen dewalashqum kélidu».
Siler bolsanglar töhmet chaplighuchilar,
Hemminglar yaramsiz téwipsiler. Ayup 16:2
Siler peqetla sükütte turghan bolsanglar’idi!
Bu siler üchün danaliq bolatti! Pend. 17:28
Méning munaziremge qulaq sélinglar,
Lewlirimdiki muhakimilerni anglap béqinglar.
Siler Xudaning wakaletchisi süpitide boluwélip biadil söz qilamsiler?
Uning üchün hiyle-mikirlik gep qilmaqchimusiler? Ayup 17:5; 32:21; 36:4
Uninggha yüz-xatire qilip xushamet qilmaqchimusiler?!
Uninggha wakaliten dewa sorimaqchimusiler?
U ich-baghringlarni axturup chiqsa, siler üchün yaxshi bolattimu?
Insan balisini aldighandek uni aldimaqchimusiler?
10  Siler yüz-xatire qilip yoshurunche xushamet qilsanglar,
U choqum silerni eyibleydu. «.... Siler yüz-xatire qilip yoshurunche xushamet qilsanglar, u choqum silerni eyibleydu» — Ayupning sözliri ichide ademni heyran qalduridighan nurghun meniler ipadilinidu. Ayupning bu bayani ulardin intayin gewdilik bolghan bir misal hésablinidu. U üch dostigha nahayiti keskin halda Xudagha xushametchilik qilishqa bolmaydighanliqini bildüridu. 12-babta u Xudaning adalitidin gumanlinip turup sözligen bolsimu, biraq u mushu yerde Xuda heqiqetni intayin etiwarlaydu. Xuda durus, lilla gepni bek söyidu, kishilerning Xudagha wakaletchi boluwélip, özining yaki bashqilarning chirayliq pikrini ipadilishige qet’iy bolmaydu, dégen közqarashni ipadileydu. Xudaning hörmitige layiq sözlerni qilish üchün, Uning insan’gha bergen wehiysini asas qilish hem shuning bilen bir waqitta réalliqtin qet’iy ayrilmay turup, bu dunyadiki körünerlik pakitlargha yüzlinish zörürdur. Meyli Xudagha, meyli bashqilargha xushametlik yaki yalghan gep qilishqa qet’iy bolmaydu.
U üch dostigha agahlanduriduki, Xudagha xushametchilik qilsa, Xuda ularni jazalaydu. Bu gep Ayupning Xudaning adalitige qet’iy ishen’genlikini körsitidu hem uning hazirqi étiqadi hem gumani arisidiki ichide bolghan küreshni bizge ayan qilidu.
11  Buningdin köre Uning heywisining silerni qorqatqini,
Uning wehimisining silerge chüshkini tüzük emesmu?
12  Pend-nesihetinglar peqet külge oxshash sözler, xalas;
Siler ishench baghlighan istihkaminglar peqet lay istihkamlar, xalas. «Siler ishench baghlighan istihkaminglar peqet lay istihkamlar...» — yaki «Siler ishench baghlighan jawablar peqet lay istihkamlar...».
13  Méni ixtiyarimgha qoyuwétip zuwan sürmenglar, méni gep qilghili qoyunglar.
Béshimgha hernéme kelse kelsun!
14  Qandaqla bolmisun, jénim bilen tewekkul qilimen,
Men jénimni alqinimgha élip qoyimen! «Qandaqla bolmisun, jénim bilen tewekkul qilimen» — sözmusöz bolsa: «Qandaqla bolmisun (yani «némishqa») etlirimni chishimda élip küresh qilimen?» — u özini keskin küresh qilmaqchi bolghan bir haywan’gha oxshitidu. «Men jénimni alqinimgha élip qoyimen!» — yaki: «Némishqa jénimni alqinimgha élip qoydum?».
15  U jénimni alsimu men yenila Uni kütimen, Uninggha tayinimen;
Biraq qandaqla bolmisun men tutqan yollirimni Uning aldida aqlimaqchimen; «U jénimni alsimu men yenila Uni kütimen, Uninggha tayinimen...» — bu ayet Ayupning étiqadqa eng tolghan bayanliridin biri. Ibraniy tilida «kütüsh» we «tayinish» bir péil bilenla ipadilinidu.   Zeb. 23:4; Pend. 14:32
16  Bundaq qilishim manga nijatliq bolidu;
Chünki iplas bir adem uning aldigha baralmaydu.
17 Sözlirimni diqqet bilen anglanglar,
Bayanlirimgha obdan qulaq sélinglar.
18  Mana, men öz dewayimni tertipliq qilip teyyar qildim;
Men özümning heqiqeten aqlinidighanliqimni bilimen.
19  Men bilen bes-munazire qilidighan qéni kim barkin?
Hazir süküt qilghan bolsam, tiniqtin toxtighan bolattim! «Men bilen bes-munazire qilidighan qéni kim barkin? Hazir süküt qilghan bolsam, tiniqtin toxtighan bolattim!» — bu tékistning töt xil terjimisi yaki chüshenchisi bar: — (1) Ayup birersining özi bilen bes-munazire qilalaydighanliqigha ishenmeydu; hetta birsi bes-munazirige chiqsila: «Men Uning soaligha pisent qilmay, bu dunyadin kétimen» dégendek; (2) ...undaq adem chiqsa, men gep qilmay sükütte ölüp kétishke razimen!; (3) U kimning özini eyiblishidin qet’iynezer, süküt qilishqa qet’iy unimaydu; (4) Birsining özi bilen yene bes-munazire qilghusi bolsa, téz bolushi kérek, chünki u pat arida dunyadin kétidu. Biz üchinchisini ishlettuq.
20  Ah Xuda! Manga peqet ikki ishnila qilip bergin;
Shundaq bolghandila, men özümni Sendin qachurmaymen: Ayup 9:34; 33:7
21 — Qolungni mendin yiraq qilghin;
— Wehimeng méni qorqatmisun. «Manga peqet ikki ishnila qilip bergin... qolungni mendin yiraq qilghin; — wehimeng méni qorqatmisun» — birinchi ish bolsa, Xudaning Öz qolini uningdin yiraq qilishi bilen u azraq dem alalaydu; ikkinchi ish, Xudaning wehimisi bolmisa u jür’etlik bolup söz qilidu, dégenlik.
22  Andin méni sot qilishqa chaqir, men sanga jawab bérimen;
Yaki men Sanga dewayimdin söz qilsam, Senmu manga jawab bérisen.
 
Ayup dewasini dawamlashturidu
23  Méning qebihliklirim hem gunahlirim zadi qanchilik?
Itaetsizlikim hem gunahimni manga körsitip ber!
24  Némishqa didaringni mendin yoshurisen?
Némishqa méni Öz düshmining dep bilding? Ayup 16:9; 19:11; 33:10; Yigh. 2:5
25  Uyaq-buyaqqa uchuruwétilidighan anchiki bir yopurmaqni wehimige salmaqchimusen?
Qurup ketken paxalni qoghlimaqchimusen?
26  Chünki Sen méning üstümdin zeherdek erzlerni yazisen,
Sen yashliqimdiki qebihliklirimni manga qayturuwatisen. Zeb. 25:7
27-28 Men chirip ketken bir nerse,
Men peqet küye yégen bir kiyimla bolghinim bilen,
Lékin Sen méning putlirimni kishenleysen,
Hemme yollirimni közitip yürisen;
Tapanlirimgha mangmasliq üchün chek sizip qoyghansen. Ayup 33:11
 
 

13:3 «...méning Xuda bilen munazire qilghum kélidu» — yaki «...méning Xuda bilen dewalashqum kélidu».

13:4 Ayup 16:2

13:5 Pend. 17:28

13:7 Ayup 17:5; 32:21; 36:4

13:10 «.... Siler yüz-xatire qilip yoshurunche xushamet qilsanglar, u choqum silerni eyibleydu» — Ayupning sözliri ichide ademni heyran qalduridighan nurghun meniler ipadilinidu. Ayupning bu bayani ulardin intayin gewdilik bolghan bir misal hésablinidu. U üch dostigha nahayiti keskin halda Xudagha xushametchilik qilishqa bolmaydighanliqini bildüridu. 12-babta u Xudaning adalitidin gumanlinip turup sözligen bolsimu, biraq u mushu yerde Xuda heqiqetni intayin etiwarlaydu. Xuda durus, lilla gepni bek söyidu, kishilerning Xudagha wakaletchi boluwélip, özining yaki bashqilarning chirayliq pikrini ipadilishige qet’iy bolmaydu, dégen közqarashni ipadileydu. Xudaning hörmitige layiq sözlerni qilish üchün, Uning insan’gha bergen wehiysini asas qilish hem shuning bilen bir waqitta réalliqtin qet’iy ayrilmay turup, bu dunyadiki körünerlik pakitlargha yüzlinish zörürdur. Meyli Xudagha, meyli bashqilargha xushametlik yaki yalghan gep qilishqa qet’iy bolmaydu. U üch dostigha agahlanduriduki, Xudagha xushametchilik qilsa, Xuda ularni jazalaydu. Bu gep Ayupning Xudaning adalitige qet’iy ishen’genlikini körsitidu hem uning hazirqi étiqadi hem gumani arisidiki ichide bolghan küreshni bizge ayan qilidu.

13:12 «Siler ishench baghlighan istihkaminglar peqet lay istihkamlar...» — yaki «Siler ishench baghlighan jawablar peqet lay istihkamlar...».

13:14 «Qandaqla bolmisun, jénim bilen tewekkul qilimen» — sözmusöz bolsa: «Qandaqla bolmisun (yani «némishqa») etlirimni chishimda élip küresh qilimen?» — u özini keskin küresh qilmaqchi bolghan bir haywan’gha oxshitidu. «Men jénimni alqinimgha élip qoyimen!» — yaki: «Némishqa jénimni alqinimgha élip qoydum?».

13:15 «U jénimni alsimu men yenila Uni kütimen, Uninggha tayinimen...» — bu ayet Ayupning étiqadqa eng tolghan bayanliridin biri. Ibraniy tilida «kütüsh» we «tayinish» bir péil bilenla ipadilinidu.

13:15 Zeb. 23:4; Pend. 14:32

13:19 «Men bilen bes-munazire qilidighan qéni kim barkin? Hazir süküt qilghan bolsam, tiniqtin toxtighan bolattim!» — bu tékistning töt xil terjimisi yaki chüshenchisi bar: — (1) Ayup birersining özi bilen bes-munazire qilalaydighanliqigha ishenmeydu; hetta birsi bes-munazirige chiqsila: «Men Uning soaligha pisent qilmay, bu dunyadin kétimen» dégendek; (2) ...undaq adem chiqsa, men gep qilmay sükütte ölüp kétishke razimen!; (3) U kimning özini eyiblishidin qet’iynezer, süküt qilishqa qet’iy unimaydu; (4) Birsining özi bilen yene bes-munazire qilghusi bolsa, téz bolushi kérek, chünki u pat arida dunyadin kétidu. Biz üchinchisini ishlettuq.

13:20 Ayup 9:34; 33:7

13:21 «Manga peqet ikki ishnila qilip bergin... qolungni mendin yiraq qilghin; — wehimeng méni qorqatmisun» — birinchi ish bolsa, Xudaning Öz qolini uningdin yiraq qilishi bilen u azraq dem alalaydu; ikkinchi ish, Xudaning wehimisi bolmisa u jür’etlik bolup söz qilidu, dégenlik.

13:24 Ayup 16:9; 19:11; 33:10; Yigh. 2:5

13:26 Zeb. 25:7

13:27-28 Ayup 33:11