47
Ⱨayatliⱪ dǝryasi
Ⱨeliⱪi kixi meni ɵyning dǝrwazisiƣa ⱪayta apardi. Mana, ibadǝthanining bosuƣisidin sular xǝrⱪⱪǝ ⱪarap eⱪip qiⱪiwatatti; qünki ɵyning aldi xǝrⱪⱪǝ ⱪaraytti. Sular ɵyning astidin, ong tǝripidin, ⱪurbangaⱨning jǝnubiy tǝripidin eⱪip qüxǝtti. «ɵyning dǝrwazisi» — «ɵy» muxu yǝrdǝ pütkül ibadǝthanini kɵrsitidu.   Zǝk. 14:8 U meni ximalƣa ⱪaraydiƣan dǝrwazisidin qiⱪardi; u meni aylandurup xǝrⱪⱪǝ ⱪaraydiƣan dǝrwazining sirtiƣa apardi; mana, sular ong tǝripidin eⱪip turatti.
Ⱨeliⱪi kixi ⱪolida ɵlqigüq tanini tutup, xǝrⱪⱪǝ ⱪarap mangdi; u ming gǝz ɵlqidi, andin meni sulardin ɵtküzdi; sular adǝmning oxuⱪiƣa qiⱪatti.
U yǝnǝ ming gǝz ɵlqidi; andin meni sulardin ɵtküzdi; sular adǝmning tizliriƣa yǝtti. U yǝnǝ ming gǝz ɵlqidi; andin meni sulardin ɵtküzdi; sular adǝmning beligǝ qiⱪatti. U yǝnǝ ming gǝz ɵlqidi; u mǝn ɵtǝlmǝydiƣan dǝrya bolup qiⱪti; qünki sular ɵrlǝp kǝtti; uningda su üzgili bolatti, u ɵtkili bolmaydiƣan dǝrya bolup qiⱪti. U mǝndin: «Insan oƣli, buni kɵrgǝnsǝn?» dǝp soridi; andin meni dǝryaning ⱪirƣiⱪiƣa ⱪayturup apardi.
Ⱪirƣaⱪⱪa ⱪayttim, mana, dǝryaning ⱪirƣiⱪida, u wǝ bu ⱪetida, intayin kɵp dǝrǝhlǝr bar idi. Wǝⱨ. 22:2
U manga mundaⱪ dedi: «Bu sular yurtning xǝrⱪigǝ qiⱪidu; xu yǝrdin ular Arabaⱨ tüzlǝnglikigǝ qüxüp, andin dengizƣa kiridu. Ular dengizƣa eⱪip kirixi bilǝn, dengiz suliri saⱪaytilidu. «Arabaⱨ tüzlǝngliki» — hǝritini kɵrüng. «Arabaⱨ» degǝn Iordan dǝryasining jilƣisi. «dengiz» — «Ɵlük dengiz» — bügüngǝ ⱪǝdǝr u dengiz intayin tuzluⱪ bolƣaqⱪa, uningda ⱨeqⱪandaⱪ janiwar yaximaydu. Biraⱪ bu sular bilǝn uning suliri aⱪar su bolup, nurƣun beliⱪ-ⱨaywanlar ularda yaxaydu. Wǝ xundaⱪ boliduki, bu «jüp dǝrya» ⱪaysi yǝrgǝ eⱪip kǝlsǝ, xu yǝrdiki barliⱪ su üzidiƣan janiwarlar yaxaydu; dengizda nurƣun beliⱪlar bolidu; qünki sular xu yǝrgǝ eⱪip kelidu, wǝ dengiz suliri saⱪaytilidu; dǝrya nǝgǝ aⱪsa, xu yǝrning ⱨǝmmisi ⱨayatⱪa igǝ bolidu. «jüp dǝrya» — yuⱪiriⱪi ayǝtlǝrdǝ «bir dǝrya» tǝswirlǝngǝndin keyin, nemixⱪa «jüp dǝrya» deyilidu? Buning sirliⱪ mǝnisi pǝⱪǝt Tǝwrattiki «Zǝk.» 14:8-ayǝttǝ yexilidu. Qünki yǝnǝ bir dǝrya ibadǝthanidin qiⱪip ƣǝrbiy tǝrǝpkimu eⱪip «Ottura dengiz»ƣa kiridu. «Yo.» 3:18nimy kɵrüng. 10 Wǝ xundaⱪ boliduki, beliⱪqilar dengiz boyida turidu; Ən-Gǝdidin Ən-Əglaimgiqǝ ularning torliri yeyilidiƣan jayliri bolidu; dengiz beliⱪlirining «Ottura dengiz»dikidǝk bǝk kɵp sortliri bolidu; 11 biraⱪ uning zǝy-sazliⱪliri saⱪaytilmaydu; ular xorluⱪ boluxⱪa tapxurulidu.
12 Dǝrya boyida, u wǝ bu ⱪetida, ozuⱪ bolidiƣan ⱨǝrhil dǝrǝhlǝr ɵsidu. Ularning yopurmaⱪliri solaxmaydu, ular mewisiz ⱪalmaydu; ular ⱨǝr ayda yengidin mewilǝydu; qünki uni suƣiridiƣan sular muⱪǝddǝs jaydin qiⱪidu; ularning mewisi ozuⱪ, ularning yopurmaⱪliri dora-dǝrmanlar bolidu. Wǝⱨ. 22:2
 
Zeminni ⱪǝbililǝr üqün bɵlüx
13 Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — Tɵwǝndǝ Israilning on ikki ⱪǝbilisigǝ zemin miras süpitidǝ bɵlünüp tǝⱪsim ⱪilinip qegralar ayrilidu; Yüsüpning ⱪǝbilisigǝ ikki ülüx bɵlünidu. «Yüsüpning ⱪǝbilisigǝ ikki ülüx bɵlünidu» — Lawiy ⱪǝbilisi zeminƣa igǝ bolmaydu. Yüsüpning ikki oƣli, Əfraim wǝ Manassǝⱨ, ikki ⱪǝbilǝ ⱨesablinidu («Yar.» 48:17-20ni kɵrüng). 14 Mǝn ⱪolumni kɵtürüp ata-bowiliringlarƣa ⱪǝsǝm iqkǝndǝk, silǝr bir-biringlarƣa barawǝrlik bilǝn zeminni miras boluxⱪa bɵlisilǝr; u silǝrgǝ miras bolidu. Yar. 12:7; 17:8; 26:3; 28:13
15 Zeminning tɵt tǝripining qegrasi mundaⱪ: Ximaliy tǝripi, «Ottura dengiz»din baxlinip Hǝtlonning yolini boylap, Zǝdad xǝⱨirining kirix eƣiziƣiqǝ bolidu; 16 u Hamat, Berotaⱨ, Sibraim (Dǝmǝxⱪ bilǝn Hamatning qegrisining otturisida), Ⱨawranning qegrisida bolƣan Hazar-Ⱨattikon xǝⱨǝrlirini ɵz iqigǝ alidu; 17 xuningdǝk «Ottura dengiz»din baxlanƣan qegra Ⱨazar-Enanƣiqǝ sozulidu; u Dǝmǝxⱪning qegrisini boylap, Hamatning ximaliy rayonining qegrasiƣa tutixidu; bu bolsa ximaliy tǝripi bolidu.
18 Xǝrⱪ tǝripining qegrisi, Ⱨawran bilǝn Dǝmǝxⱪning otturisidin baxlinip, Gilead wǝ Israil zeminini bɵlüp turidiƣan Iordan dǝryasi bolidu. Silǝr buningdin «Ɵlük dengiz»ƣiqǝ miraslarni bɵlüp ɵlqǝysilǝr. Bu bolsa xǝrⱪ tǝripi bolidu. «Ɵlük dengiz» — ibraniy tilida «xǝrⱪiy dengiz». «Xǝrⱪ tǝripining qegrisi, Ⱨawran bilǝn Dǝmǝxⱪning otturisidin baxlinip, Gilead wǝ Israil zeminini bɵlüp turidiƣan Iordan dǝryasi bolidu. Silǝr buningdin «Ɵlük dengiz»ƣiqǝ miraslarni bɵlüp ɵlqǝysilǝr» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Silǝr xǝrⱪiy qegrisidin, yǝni Ⱨawran bilǝn Dǝmǝxⱪning otturisidin, Gilead wǝ Israil zeminidin wǝ Iordan dǝryasidin «Ɵlük dengiz»ƣiqǝ miraslarni bɵlüp ɵlqǝysilǝr». 19 Jǝnubiy tǝripi bolsa, Tamar xǝⱨiridin Meribaⱨ-Ⱪǝdǝx dǝryasining eⱪinliriƣiqǝ, andin Misir wadisidin «Ottura dengiz»ƣiqǝ sozulidu. Bu jǝnubiy qegra bolidu. 20 Ƣǝrbiy tǝripi bolsa «Ottura dengiz»ning ɵzi, Hamat rayoniƣa kirix eƣiziƣiqǝ bolidu; bu ƣǝrbiy qegrisi bolidu.
21 Silǝr bu zeminni Israilning ⱪǝbilisi boyiqǝ ɵz-aranglarda ülüxüxünglar kerǝk. 22 Xundaⱪ bolux kerǝkki, silǝr ɵz-aranglar wǝ aranglarda olturaⱪlaxⱪan, aranglarda baliliⱪ bolƣan musapirlarƣa uni miras boluxⱪa qǝk taxlap bɵlisilǝr; ular silǝrgǝ nisbǝtǝn wǝtinidǝ tuƣulƣan Israillarƣa ohxax boluxi kerǝk. Ular silǝr bilǝn tǝng qǝk taxlap Israil ⱪǝbililiri arisidin miras alsun.
23 Musapir ⱪaysi ⱪǝbilǝ arisida olturaⱪlaxⱪan bolsa, silǝr xu yǝrdin uningƣa miras tǝⱪsim ⱪilisilǝr, dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar.
 
 

47:1 «ɵyning dǝrwazisi» — «ɵy» muxu yǝrdǝ pütkül ibadǝthanini kɵrsitidu.

47:1 Zǝk. 14:8

47:7 Wǝⱨ. 22:2

47:8 «Arabaⱨ tüzlǝngliki» — hǝritini kɵrüng. «Arabaⱨ» degǝn Iordan dǝryasining jilƣisi. «dengiz» — «Ɵlük dengiz» — bügüngǝ ⱪǝdǝr u dengiz intayin tuzluⱪ bolƣaqⱪa, uningda ⱨeqⱪandaⱪ janiwar yaximaydu. Biraⱪ bu sular bilǝn uning suliri aⱪar su bolup, nurƣun beliⱪ-ⱨaywanlar ularda yaxaydu.

47:9 «jüp dǝrya» — yuⱪiriⱪi ayǝtlǝrdǝ «bir dǝrya» tǝswirlǝngǝndin keyin, nemixⱪa «jüp dǝrya» deyilidu? Buning sirliⱪ mǝnisi pǝⱪǝt Tǝwrattiki «Zǝk.» 14:8-ayǝttǝ yexilidu. Qünki yǝnǝ bir dǝrya ibadǝthanidin qiⱪip ƣǝrbiy tǝrǝpkimu eⱪip «Ottura dengiz»ƣa kiridu. «Yo.» 3:18nimy kɵrüng.

47:12 Wǝⱨ. 22:2

47:13 «Yüsüpning ⱪǝbilisigǝ ikki ülüx bɵlünidu» — Lawiy ⱪǝbilisi zeminƣa igǝ bolmaydu. Yüsüpning ikki oƣli, Əfraim wǝ Manassǝⱨ, ikki ⱪǝbilǝ ⱨesablinidu («Yar.» 48:17-20ni kɵrüng).

47:14 Yar. 12:7; 17:8; 26:3; 28:13

47:18 «Ɵlük dengiz» — ibraniy tilida «xǝrⱪiy dengiz». «Xǝrⱪ tǝripining qegrisi, Ⱨawran bilǝn Dǝmǝxⱪning otturisidin baxlinip, Gilead wǝ Israil zeminini bɵlüp turidiƣan Iordan dǝryasi bolidu. Silǝr buningdin «Ɵlük dengiz»ƣiqǝ miraslarni bɵlüp ɵlqǝysilǝr» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Silǝr xǝrⱪiy qegrisidin, yǝni Ⱨawran bilǝn Dǝmǝxⱪning otturisidin, Gilead wǝ Israil zeminidin wǝ Iordan dǝryasidin «Ɵlük dengiz»ƣiqǝ miraslarni bɵlüp ɵlqǝysilǝr».