9
Ayup bǝrgǝn jawabi — «Insan balisi ⱪandaⱪ ⱪilip Huda aldida adil bolalaydu?»
Ayup jawabǝn mundaⱪ dedi: —
Way, seningla toƣra, dunyani ⱨǝⱪiⱪǝtǝn sǝn degǝndǝk dǝp bilimǝn!
Biraⱪ insan balisi ⱪandaⱪ ⱪilip Tǝngri aldida ⱨǝⱪⱪaniy bolalisun? Ayup 14:4; 25:4; Zǝb. 143:2
Ⱨǝtta ǝgǝr birsi uning bilǝn dǝwalixixⱪa petinalisa,
Xu kixi mǝsililǝrning mingdin birigimu jawab berǝlmǝydu. «Ⱨǝtta ǝgǝr birsi uning bilǝn dǝwalixixⱪa petinalisa, xu kixi mǝsililǝrning mingdin birigimu jawab berǝlmǝydu» — buning yǝnǝ baxⱪa ikki hil tǝrjimisi boluxi mumkin: (1) «Əgǝr Huda birsi bilǝn dǝwalixixni layiⱪ kɵrsǝ, u kixi mingdin bir mǝsiligimu jawab berǝlmǝydu»; (2) «Əgǝr Huda birsi bilǝn dǝwalixixni layiⱪ kɵrsǝ, Huda u kixining mingdin bir mǝsilisigimu jawab bǝrmǝydu».
Uning ⱪǝlbidǝ qongⱪur danaliⱪ bardur,
U zor küq-ⱪudrǝtkǝ igidur;
Kimmu Uningƣa ⱪarxi qiⱪip, yürikini tom ⱪilip,
Keyin tinq-aman ⱪalƣan?
U taƣlarni ƣǝzipidǝ ƣulatⱪanda,
Ularƣa ⱨeq bildürmǝyla ularni yulup taxlaydu.
U yǝr-zeminni tǝwritip ɵz ornidin ⱪozƣitidu,
Xuning bilǝn uning tüwrükliri titrǝp ketidu.
U ⱪuyaxⱪa kɵtürülmǝ dǝp sɵz ⱪilsila, u ⱪopmaydu;
U halisa yultuzlarningmu nurini peqǝtlǝp ⱪoyalaydu.
Asmanlarni kǝng yayƣuqi pǝⱪǝt udur,
U dengiz dolⱪunliri üstigǝ dǝssǝp yüridu. Yar. 1:6
U yǝttǝ ⱪaraⱪqi yultuz, Orion yultuz türkümi wǝ ⱪǝlb yultuz topini,
Jǝnubiy yultuz türkümlirinimu yaratⱪan. «Jǝnubiy yultuz türkümlirinimu yaratⱪan» — yaki: «Jǝnubiy asmandiki hǝzinilǝrni yaratⱪan».
10  U ⱨesabliƣusiz uluƣ ixlarni,
Sanap tügitǝlmǝydiƣan karamǝt ixlarni ⱪilidu. Ayup 5:9; Zǝb. 72:18; 77:14; 86:10; Rim. 11:33
11  Ⱪara, U yenimdin ɵtidu, biraⱪ mǝn Uni kɵrmǝymǝn;
U ɵtüp ketidu, biraⱪ Uni bayⱪiyalmaymǝn. «U yenimdin ɵtidu» — yaki: «U yenimdin ɵtsǝ». «U ɵtüp ketidu» — yaki: «U ɵtüp kǝtsǝ».
12 Mana, U elip ketidu, kim Uni Ɵz yolidin yanduralisun?
Kim Uningdin: «Nemǝ ⱪiliwatisǝn» dǝp soraxⱪa petinalisun? «U elip ketidu» — yaki: «U elip kǝtsǝ» yaki «U bulap kǝtsǝ».
13  Tǝngri ƣǝzipini ⱪayturuwalmaydu;
Raⱨabning yardǝmqiliri Uning ayiƣiƣa bax egidu. «Raⱨab» — «Raⱨab»ning mundaⱪ üq hil mǝnǝ mumkinqiliki bar: — (1) ⱨakawurluⱪ; (2) Misir imperiyǝsining yǝnǝ bir ismi (ⱪǝdimki dunyada ⱨakawwurluⱪta dangⱪi qiⱪⱪan); (3) ǝng qong mumkinqiliki bar mǝnisi xuki, dengizdiki zor, ⱪorⱪunqluⱪ bir ⱨaywanning ismi. Bu yoƣan ⱨaywanning yǝnǝ bir ismi «lewiatan» boluxi mumkin (yuⱪiriⱪi 3-bab, 8-ayǝttiki izaⱨatni kɵrüng). U Muⱪǝddǝs Kitabtiki baxⱪa birnǝqqǝ yǝrlǝrdǝ Xǝytanning bir simwolidur. Xunga muxu yǝrdǝ «Raⱨabning yardǝmqiliri» bǝlkim Xǝytanning yardǝmqilirini kɵrsǝtgǝn boluxi mumkin.
14  Xundaⱪ turuⱪluⱪ, mǝn ⱪandaⱪmu uningƣa jawab berǝlǝyttim.
Mǝn munazirǝ ⱪilƣudǝk ⱪandaⱪ sɵzlǝrni talliyalayttim?
15  Mubada mǝn ⱨǝⱪⱪaniy bolsammu,
Mǝn yǝnila Uningƣa jawab berǝlmǝyttim;
Mǝn pǝⱪǝt sotqimƣa iltijala ⱪilalayttim.
16  Mǝn Uningƣa iltija ⱪilƣan wǝ U manga jawab bǝrgǝn bolsimu,
Mǝn tehi Uning sadayimni angliƣanliⱪiƣa ixǝnq ⱪilalmiƣan bolattim;
17  U boran-qapⱪunlar bilǝn meni ezidu,
U yarilirimni sǝwǝbsiz awutmaⱪta.
18  U manga ⱨǝtta nǝpǝs elixⱪimu ruhsǝt bǝrmǝydu,
Əksiqǝ U manga dǝrd-ǝlǝmni yükliwǝtti.
19  Küq-ⱪudrǝt toƣrisida gǝp ⱪilsaⱪ, mana, Uningdin küqlük yǝnǝ baxⱪa kim bar?
Adalǝtkǝ kǝlsǝk, kim Uni sotⱪa qaⱪiralisun?! «Adalǝtkǝ kǝlsǝk, kim uni sotⱪa qaⱪiralisun?!» — ǝsli tekistni qüxinix sǝl tǝx. Baxⱪa hil tǝrjimiliri boluxi mumkin.
20  Mǝn ɵzümni aⱪlimaⱪqi bolsam, ɵz aƣzim ɵzümni gunaⱨⱪa paturar,
Ⱪosursiz bolƣan bolsam, U yǝnila meni ǝgri dǝp bekitǝr. «... Ⱪosursiz bolƣan bolsam, u yǝnila meni ǝgri dǝp bekitǝr» — Ayupⱪa mubada Hudaning aldida ɵzini aⱪlax pursiti kǝlsimu, u Hudaning zor küq-ⱪudriti bilǝn aƣzining eqilmas ⱪilinixidin, yaki ⱨǝtta «maxina adǝmdǝk» ɵz aƣzi bilǝn ɵzini ǝyiblǝp ketixidin ⱪorⱪidu. «Huda ⱨǝmmidin küqlük, xunga U adil» degǝn kɵzⱪarax dunyadiki ⱨǝrbir zalimning: «Küq-ⱨoⱪuⱪ degǝn ⱨǝⱪtur» degǝn kɵzⱪarixiƣa yeⱪin kelidu. Ayup muxu yǝrdǝ «Huda manga undaⱪ muamilǝ ⱪilsa, adil bolmaydu» demǝkqi bolidu. Kitabning keyinki ⱪisimlirida, Hudaning ⱨǝm ⱨǝmmidin küqlük ⱨǝm xuning bilǝn birgǝ pütünlǝy adil ikǝnliki aydinglixidu.
21  Biraⱪ mǝn ǝslidǝ eyibsiz idim.
Mǝyli, ɵzümning ⱪandaⱪ bolidiƣanliⱪim bilǝn pǝrwayim pǝlǝk!
Ɵz jenimdin toydum!
22  Ⱨǝmmǝ ix ohxax ikǝn; xunga mǝn dǝymǝnki,
U duruslarnimu, yamanlarnimu ohxaxla yoⱪitidu. «... mǝn dǝymǝnki, u duruslarnimu, yamanlarnimu ohxaxla yoⱪitidu» — naⱨayiti eniⱪki, bu babtiki 14-ayǝttin 34-ayǝtkiqǝ Ayup Hudaning namini bir ⱪetimmu tilƣa almay, pǝⱪǝt Uni: «U... Uning... Uni... Sǝn....» dǝp ataydu. Bǝlkim u Hudaning zor küq-ⱪudiritigǝ ⱨǝm ɵzining ⱨazirⱪi ⱪorⱪunqluⱪ ǝⱨwalini qongⱪur oylap, bǝk ⱪorⱪup kǝtkǝn bolsa kerǝk.   Top. 9:2, 3; Mal. 3:14
23  Tuyuⱪsiz bexiƣa ⱪaza kelip ɵlsǝ,
U bigunaⱨlarƣa ⱪilinƣan bu sinaⱪⱪa ⱪarap külidu. «... U bigunaⱨlarƣa ⱪilinƣan bu sinaⱪⱪa ⱪarap külidu» — bu ayǝt Ayupning jan aqqiⱪidin, xundaⱪla Hudaƣa bolƣan gumanidin eytⱪan bayanlirining iqidǝ ǝng ⱪattiⱪi boluxi mumkin.
24  Yǝr yüzi yamanlarning ⱪoliƣa tapxuruldi;
Biraⱪ U sotqilarning kɵzlirini bu adalǝtsizlikni kɵrǝlmǝydiƣan ⱪilip ⱪoyidu;
Muxundaⱪ ⱪilƣuqi U bolmay, yǝnǝ kim bolsun?
 
25  Mening künlirim yǝltapanning yügürüxidinmu tez ɵtidu;
Ular mǝndin ⱪeqip ketidu,
Ularning ⱨeqⱪandaⱪ yahxiliⱪi yoⱪtur. Ayup 7:6, 7
26  Ular ⱪomux kemilǝrdǝk qapsan ɵtüp ketidu;
Alƣur bürküt owni tutⱪili xungƣuƣandǝk tez mangidu. «ⱪomux kemilǝr» — ⱪǝdimki Misirda kɵp ixlitilgǝn, Nil dǝryasida naⱨayiti tez mangidiƣan birhil kemǝ.
27  Əgǝr: «Nalǝ-pǝryadtin tohtap,
Qirayimni tutuldurmay hux qiray bolay» desǝmmu,
28  Mǝn yǝnila azablirimning ⱨǝmmisidin ⱪorⱪup yürimǝn;
Qünki Seni meni bigunaⱨ ⱨesablimaydu dǝp bilimǝn. «... Seni meni bigunaⱨ ⱨesablimaydu dǝp bilimǝn» — Ayup yǝnila Hudaning adalitidin gumanlinidu. 31-ayǝttǝ bolsa uning ümidi bǝlkim ǝng tɵwǝn dǝrijigǝ qüxkǝn boluxi mumkin.
29  Mǝn ⱨaman ǝyiblik adǝm bolsam,
Mǝn biⱨudǝ japa tartip nemǝ ⱪilay?
30  Ⱨǝtta ⱪar süyi bilǝn yuyunup,
Ⱪolumni xunqǝ pakizliƣan bolsammu, Yǝr. 2:22
31  Sǝn yǝnila meni ǝwrǝzgǝ qɵmüldürisǝnki,
Ɵz kiyimimmu mǝndin nǝprǝtlinidiƣan bolidu!
32  Qünki U mǝn Uningƣa jawab berǝligüdǝk, manga ohxax adǝm ǝmǝs.
Mening Uning bilǝn sotta dǝwalaxⱪuqilikim yoⱪtur. «Qünki U ... manga ohxax adǝm ǝmǝs. Mening Uning bilǝn sotta dǝwalaxⱪuqilikim yoⱪtur» — bu bayan bǝlkim kitabtiki soralƣan ǝng qongⱪur soal boluxi mumkin; demǝk, adǝm Huda bilǝn ⱪandaⱪmu kelixǝlisun?   Top. 6:10; Yǝr. 49:19
33  Otturimizda ⱨǝr ikkimizni ɵz ⱪoli bilǝn tǝng tutidiƣan kelixtürgüqi bolsidi! «Otturimizda ... kelixtürgüqi bolsidi!» — Ayup: Adǝm bilǝn Hudaning otturisida turidiƣan, bir ⱪoli bilǝn Hudani tutidiƣan, bir ⱪoli bilǝn insanni tutidiƣan kelixtürgüqi bolsidi! dǝp eytⱪan bu kelixtürgüqi Injilda dǝl Əysa Mǝsiⱨning ɵzi ikǝnliki ayan ⱪilinidu («1Tim.» 2:5)
34  U Ɵzining tayiⱪini mǝndin yiraⱪ ⱪilsun,
Uning wǝⱨimisi meni ⱪorⱪatmisun; Ayup 13:20; 33:7
35  Xundila mǝn Uningdin ⱪorⱪmay sɵzliyǝlǝyttim;
Biraⱪ ǝⱨwalim undaⱪ ǝmǝstur!
 
 

9:2 Ayup 14:4; 25:4; Zǝb. 143:2

9:3 «Ⱨǝtta ǝgǝr birsi uning bilǝn dǝwalixixⱪa petinalisa, xu kixi mǝsililǝrning mingdin birigimu jawab berǝlmǝydu» — buning yǝnǝ baxⱪa ikki hil tǝrjimisi boluxi mumkin: (1) «Əgǝr Huda birsi bilǝn dǝwalixixni layiⱪ kɵrsǝ, u kixi mingdin bir mǝsiligimu jawab berǝlmǝydu»; (2) «Əgǝr Huda birsi bilǝn dǝwalixixni layiⱪ kɵrsǝ, Huda u kixining mingdin bir mǝsilisigimu jawab bǝrmǝydu».

9:8 Yar. 1:6

9:9 «Jǝnubiy yultuz türkümlirinimu yaratⱪan» — yaki: «Jǝnubiy asmandiki hǝzinilǝrni yaratⱪan».

9:10 Ayup 5:9; Zǝb. 72:18; 77:14; 86:10; Rim. 11:33

9:11 «U yenimdin ɵtidu» — yaki: «U yenimdin ɵtsǝ». «U ɵtüp ketidu» — yaki: «U ɵtüp kǝtsǝ».

9:12 «U elip ketidu» — yaki: «U elip kǝtsǝ» yaki «U bulap kǝtsǝ».

9:13 «Raⱨab» — «Raⱨab»ning mundaⱪ üq hil mǝnǝ mumkinqiliki bar: — (1) ⱨakawurluⱪ; (2) Misir imperiyǝsining yǝnǝ bir ismi (ⱪǝdimki dunyada ⱨakawwurluⱪta dangⱪi qiⱪⱪan); (3) ǝng qong mumkinqiliki bar mǝnisi xuki, dengizdiki zor, ⱪorⱪunqluⱪ bir ⱨaywanning ismi. Bu yoƣan ⱨaywanning yǝnǝ bir ismi «lewiatan» boluxi mumkin (yuⱪiriⱪi 3-bab, 8-ayǝttiki izaⱨatni kɵrüng). U Muⱪǝddǝs Kitabtiki baxⱪa birnǝqqǝ yǝrlǝrdǝ Xǝytanning bir simwolidur. Xunga muxu yǝrdǝ «Raⱨabning yardǝmqiliri» bǝlkim Xǝytanning yardǝmqilirini kɵrsǝtgǝn boluxi mumkin.

9:19 «Adalǝtkǝ kǝlsǝk, kim uni sotⱪa qaⱪiralisun?!» — ǝsli tekistni qüxinix sǝl tǝx. Baxⱪa hil tǝrjimiliri boluxi mumkin.

9:20 «... Ⱪosursiz bolƣan bolsam, u yǝnila meni ǝgri dǝp bekitǝr» — Ayupⱪa mubada Hudaning aldida ɵzini aⱪlax pursiti kǝlsimu, u Hudaning zor küq-ⱪudriti bilǝn aƣzining eqilmas ⱪilinixidin, yaki ⱨǝtta «maxina adǝmdǝk» ɵz aƣzi bilǝn ɵzini ǝyiblǝp ketixidin ⱪorⱪidu. «Huda ⱨǝmmidin küqlük, xunga U adil» degǝn kɵzⱪarax dunyadiki ⱨǝrbir zalimning: «Küq-ⱨoⱪuⱪ degǝn ⱨǝⱪtur» degǝn kɵzⱪarixiƣa yeⱪin kelidu. Ayup muxu yǝrdǝ «Huda manga undaⱪ muamilǝ ⱪilsa, adil bolmaydu» demǝkqi bolidu. Kitabning keyinki ⱪisimlirida, Hudaning ⱨǝm ⱨǝmmidin küqlük ⱨǝm xuning bilǝn birgǝ pütünlǝy adil ikǝnliki aydinglixidu.

9:22 «... mǝn dǝymǝnki, u duruslarnimu, yamanlarnimu ohxaxla yoⱪitidu» — naⱨayiti eniⱪki, bu babtiki 14-ayǝttin 34-ayǝtkiqǝ Ayup Hudaning namini bir ⱪetimmu tilƣa almay, pǝⱪǝt Uni: «U... Uning... Uni... Sǝn....» dǝp ataydu. Bǝlkim u Hudaning zor küq-ⱪudiritigǝ ⱨǝm ɵzining ⱨazirⱪi ⱪorⱪunqluⱪ ǝⱨwalini qongⱪur oylap, bǝk ⱪorⱪup kǝtkǝn bolsa kerǝk.

9:22 Top. 9:2, 3; Mal. 3:14

9:23 «... U bigunaⱨlarƣa ⱪilinƣan bu sinaⱪⱪa ⱪarap külidu» — bu ayǝt Ayupning jan aqqiⱪidin, xundaⱪla Hudaƣa bolƣan gumanidin eytⱪan bayanlirining iqidǝ ǝng ⱪattiⱪi boluxi mumkin.

9:25 Ayup 7:6, 7

9:26 «ⱪomux kemilǝr» — ⱪǝdimki Misirda kɵp ixlitilgǝn, Nil dǝryasida naⱨayiti tez mangidiƣan birhil kemǝ.

9:28 «... Seni meni bigunaⱨ ⱨesablimaydu dǝp bilimǝn» — Ayup yǝnila Hudaning adalitidin gumanlinidu. 31-ayǝttǝ bolsa uning ümidi bǝlkim ǝng tɵwǝn dǝrijigǝ qüxkǝn boluxi mumkin.

9:30 Yǝr. 2:22

9:32 «Qünki U ... manga ohxax adǝm ǝmǝs. Mening Uning bilǝn sotta dǝwalaxⱪuqilikim yoⱪtur» — bu bayan bǝlkim kitabtiki soralƣan ǝng qongⱪur soal boluxi mumkin; demǝk, adǝm Huda bilǝn ⱪandaⱪmu kelixǝlisun?

9:32 Top. 6:10; Yǝr. 49:19

9:33 «Otturimizda ... kelixtürgüqi bolsidi!» — Ayup: Adǝm bilǝn Hudaning otturisida turidiƣan, bir ⱪoli bilǝn Hudani tutidiƣan, bir ⱪoli bilǝn insanni tutidiƣan kelixtürgüqi bolsidi! dǝp eytⱪan bu kelixtürgüqi Injilda dǝl Əysa Mǝsiⱨning ɵzi ikǝnliki ayan ⱪilinidu («1Tim.» 2:5)

9:34 Ayup 13:20; 33:7