15
Élifaz yene sözleydu — Yamanlarning aqiwiti
Témanliq Élifaz buninggha jawaben mundaq dédi: —
Danishmen kishining quruq shamaldek sepsete bilen jawab bérishi toghrimu?
Danishmen qorsiqini issiq meshriq shamili bilen toyghuzsa bolamdu?
Paydisiz sözler bilen,
Tayini yoq gepler bilen munazirilishishi muwapiqmu?
Berheq, sen iman-ixlasni yoq qiliwetmekchisen,
Xudaning aldida dua-istiqametke tosalghu bolisen.
Chünki qebihliking aghzinggha söz salidu,
Sen mekkarlarning tilini tallap qollinisen.
Men emes, belki öz aghzing özüngning gunahingni békitidu,
Öz lewliring sanga qarshi guwahliq béridu. «Öz lewliring sanga qarshi guwahliq béridu» — Élifaz mushu yerde Ayupning Xuda aldida jazalan’ghan gunahi hem hakawurluqi uning öz aghzi bilen qilghan achchiq hem ötkür sözliride körünidu, démekchi. Biraq Élifaz bilen ikki dostining Ayupning aghzidin chiqqan shu achchiq ötkür sözlerge mes’uliyiti bar.
Sen insanlar ichide tunji bolup tughulghanmu?
Sen tagh-dawanlardin awwal apiride bolghanmu?
Tengrining mexpiy kéngishini anglap kelgenmusen?
Danaliq sen bilenla cheklinemdu? Rim. 11:34
Sen bilgenlerni bizning bilmeydighanlirimiz barmu?
Sen chüshen’genni bizning chüshenmeydighinimiz barmu?
10  Aqsaqallar hem qérilar bizning teripimizde turidu,
Ular séning atangdinmu yashta chongdur. «Aqsaqallar hem qérilar bizning teripimizde turidu... » — Élifaz ilgiriki dewrlerdiki ata-bowilirining közqarishini öziningkige oxshash dep qarawatidu.   Ayup 32:7
11  Tengrining teselliliri,
Yeni sanga mulayimliq bilen éytqan mushu söz sen üchün azliq qilamdu?
12  Némishqa köngülning keynige kirip kétisen?
Közüngni némige parqiritisen?
13  Shundaq qilip sen rohingni Tengrige qarshi turghuzdung,
Éghizingdin shundaq sözlerning chiqishigha yol qoyuwatisen!
14  Insan néme idi? Öz-özini pakliyalighudek?
Anidin tughulghan adem balisi néme idi? Heqqaniy bolalighudek? 1Pad. 8:46; 2Tar. 6:36; Ayup 14:4; Zeb. 14:2-3; 51:5; Pend. 20:9; Top. 7:20; 1Yuh. 1:8,10
15  Qara, Xuda Öz muqeddeslirigimu ishenmigen yerde,
Asmanlarmu uning neziride pak bolmighan yerde, «Qara, Xuda Öz muqeddeslirigimu ishenmigen yerde...» — mushu yerdiki «muqeddesler» Xudaning perishtilirini körsetse kérek. Élifaz héliqi yaman rohning eslide uninggha dégen geplirige (4:15-21) ishinip , qaytilaydu.   Ayup 4:18; 25:5
16  Yirginchlik bolghan, sésip ketken,
Qebihlikni su ichkendek ichidighan insan balisi zadi qandaq bolar? «Qebihlikni su ichkendek ichken bir adem» — mushu gep, shübhisizki, Ayupning özini körsitidu.
17  Men sanga körsitey, manga qulaq sal;
Közüm körgenni bayan qilmaqchimen.
18  Danishmenler ata-bowiliridin bularni anglighan,
Yoshurmay bularni bayan qilghan: —
19  (Peqet shularghila, yeni ata-bowilirighila yer-zémin tapshurulghanidi,
Ularning arisidin yat adem ötüshke pétinalmaytti) «Peqet shularghila, yeni ata-bowilirighila yer-zémin tapshurulghanidi, ularning arisidin yat adem ötüshke pétinalmaytti» — Élifaz bu söz bilen bu ata-bowilarning Xuda aldida heqqaniy bolghanliqini, shunga Xuda ularning yer-zéminini yat ademlerning basturup kirishidin qoghdighanliqini körsetmekchi; shuning bilen ularning mediniyiti urush-jédelning dexlige uchrimay, tedriji tereqqiy qilip, bilimi pellige yetkenidi, démekchi bolushi mumkin.
20  — Rezil adem barliq künliride azablinidu,
Zalim kishige yillar sanaqliqla békitilgendur. «Rezil adem barliq künliride azablinidu, zalim kishige yillar sanaqliqla békitilgendur» — bu söz hem töwendiki 35-ayetkiche bolghan sözlerning hemmisi Ayupqa biwasite qaritilip déyilgen bolushi mumkin.
21  Uning quliqigha wehimilerning awazi kiridu,
Bayashatliqida bulangchi uning ustige bésip chüshidu. 1Tés. 5:3
22  Qarangghuluqtin qutulushqa uning közi yetmeydu,
U qilich bilen chépilishqa saqlan’ghandur.
23  U ash izdep: «Zadi nedin tépilar?» dep yolda ténep yüridu,
U zulmet künining uninggha yéqinlashqanliqini bilidu. «U ash izdep: «Zadi nedin tépilar?» dep yolda ténep yüridu» — bashqa birxil terjimisi: «U yoldin ténip kétip, qorultazlar üchün yem bolidu».   Ayup 18:12; Zeb. 109:10
24  Derd-elem hem azab uninggha wehime qilidu,
Hujumgha teyyar bolghan padishahtek uning üstidin ghelibe qilidu.
25  Chünki u Tengrige qarshi qolini kötürgen,
Hemmige qadirgha küch körsetmekchi bolghan,
26  Shunga u boynini qattiq qilip,
Köp qewetlik qalqanni kötürüp uninggha qarap étilidu.
27  Yüzini yagh basqan bolsimu,
Béqinliri semrep ketken bolsimu,
28  U xarabe sheherlerde,
Adem qon’ghusi kelmeydighan,
Kések düwiliri bolushqa békitilgen öylerde yashaydu; «U xarabe sheherlerde..., kések düwiliri bolushqa békitilgen öylerde yashaydu» — qedimde bezi sheherler Xudaning leniti bilen weyran bolghan bolup, Xudaning lenitige uchrighan bu jaylarda adettiki kishiler ularni qaytidin qurup u yerde olturaqlishishqa pétinalmaytti. Biraq (Élifazning déyishiche) bu rezil kishiler (jümlidin Ayupning özi?) Xudadin qorqmay undaq yerlerde turushtin bash tartmaytti.
29  U héch béyimaydu,
Uning mal-mülki bolsa üzülüp qalidu,
Uning teelluqatliri zémin üstide kéngeymeydu.
30  U qarangghuluqtin qéchip qutulalmaydu,
Yalqun uning shaxlirini köydürüp qurutidu,
Xudaning bir nepisi bilen u dunyadin kétidu. «Xudaning bir nepisi bilen u dunyadin kétidu» — ibraniy tilida «Uning bir nepisi bilen u dunyadin kétidu».
31  U saxtiliqqa tayanmisun!
U aldinip ketken, shunga saxtiliqning özi uning in’ami bolidu;
32  Uning küni téxi toshmay turupla,
Uning shéxi téxi kökirip bolmayla, bu ishlar emelge ashurulidu. Ayup 22:16; Zeb. 55:23
33  Üzüm téli silkinip, tong üzümler chüshürüwétilgendek,
Zeytun derixining chéchiki échilipla tökülüp ketkendek bolidu. «Üzüm téli silkinip, tong üzümler chüshürüwétilgendek...» — adette üzüm téli pishmighan üzümlirini tashlimaydu. Biraq Élifaz shu oxshitishi bilen, mundaq ademlerning ishliri téxi héch pishmighan bolup bikargha kétidu, démekchi.
34  Chünki iplaslarning jemeti tughmas bolidu,
Ot para yégenlerning chédirlirini köydüriwétidu.
35  Biraq ular herdaim yamanliqni oylap, qebihlik tughduridu,
Könglide haman hiyle-mikir teyyarlaydu. Zeb. 7:14; Yesh. 59:4; Hosh. 10:13
 
 

15:6 «Öz lewliring sanga qarshi guwahliq béridu» — Élifaz mushu yerde Ayupning Xuda aldida jazalan’ghan gunahi hem hakawurluqi uning öz aghzi bilen qilghan achchiq hem ötkür sözliride körünidu, démekchi. Biraq Élifaz bilen ikki dostining Ayupning aghzidin chiqqan shu achchiq ötkür sözlerge mes’uliyiti bar.

15:8 Rim. 11:34

15:10 «Aqsaqallar hem qérilar bizning teripimizde turidu... » — Élifaz ilgiriki dewrlerdiki ata-bowilirining közqarishini öziningkige oxshash dep qarawatidu.

15:10 Ayup 32:7

15:14 1Pad. 8:46; 2Tar. 6:36; Ayup 14:4; Zeb. 14:2-3; 51:5; Pend. 20:9; Top. 7:20; 1Yuh. 1:8,10

15:15 «Qara, Xuda Öz muqeddeslirigimu ishenmigen yerde...» — mushu yerdiki «muqeddesler» Xudaning perishtilirini körsetse kérek. Élifaz héliqi yaman rohning eslide uninggha dégen geplirige (4:15-21) ishinip , qaytilaydu.

15:15 Ayup 4:18; 25:5

15:16 «Qebihlikni su ichkendek ichken bir adem» — mushu gep, shübhisizki, Ayupning özini körsitidu.

15:19 «Peqet shularghila, yeni ata-bowilirighila yer-zémin tapshurulghanidi, ularning arisidin yat adem ötüshke pétinalmaytti» — Élifaz bu söz bilen bu ata-bowilarning Xuda aldida heqqaniy bolghanliqini, shunga Xuda ularning yer-zéminini yat ademlerning basturup kirishidin qoghdighanliqini körsetmekchi; shuning bilen ularning mediniyiti urush-jédelning dexlige uchrimay, tedriji tereqqiy qilip, bilimi pellige yetkenidi, démekchi bolushi mumkin.

15:20 «Rezil adem barliq künliride azablinidu, zalim kishige yillar sanaqliqla békitilgendur» — bu söz hem töwendiki 35-ayetkiche bolghan sözlerning hemmisi Ayupqa biwasite qaritilip déyilgen bolushi mumkin.

15:21 1Tés. 5:3

15:23 «U ash izdep: «Zadi nedin tépilar?» dep yolda ténep yüridu» — bashqa birxil terjimisi: «U yoldin ténip kétip, qorultazlar üchün yem bolidu».

15:23 Ayup 18:12; Zeb. 109:10

15:28 «U xarabe sheherlerde..., kések düwiliri bolushqa békitilgen öylerde yashaydu» — qedimde bezi sheherler Xudaning leniti bilen weyran bolghan bolup, Xudaning lenitige uchrighan bu jaylarda adettiki kishiler ularni qaytidin qurup u yerde olturaqlishishqa pétinalmaytti. Biraq (Élifazning déyishiche) bu rezil kishiler (jümlidin Ayupning özi?) Xudadin qorqmay undaq yerlerde turushtin bash tartmaytti.

15:30 «Xudaning bir nepisi bilen u dunyadin kétidu» — ibraniy tilida «Uning bir nepisi bilen u dunyadin kétidu».

15:32 Ayup 22:16; Zeb. 55:23

15:33 «Üzüm téli silkinip, tong üzümler chüshürüwétilgendek...» — adette üzüm téli pishmighan üzümlirini tashlimaydu. Biraq Élifaz shu oxshitishi bilen, mundaq ademlerning ishliri téxi héch pishmighan bolup bikargha kétidu, démekchi.

15:35 Zeb. 7:14; Yesh. 59:4; Hosh. 10:13